واکنش‌ها به افزایش ذخیره اورانیوم غنی شده توسط ایران ادامه دارد و در تازه‌ترین این واکنش‌ها فرانسه هشدار داد، چین ابراز تاسف و بریتانیا و آلمان اظهار نگرانی کردند. آمریکایی‌ها نیز آن را بازی با آتش و اخاذی بین‌المللی و روس‌ها آن را گامی احساسی توصیف کردند و اسرائیلی‌ها برای ایران خط و نشان کشیدند.
به گزارش الشرق الاوسط، دیروز، اول ماه ژوئیه، سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تأیید کرد که ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم ذخیره اورانیوم غنی شده عبور کرده‌است. پیشتر ایران اعلام کرده بود که در چارچوب برجام تولید اورانیوم غنی شده را افزایش خواهد داد. این اقدام واکنش‌هایی را به همراه داشت.
خواسته اروپا از ایران: این اقدام را متوقف کنید
در همین رابطه، وزرای امور خارجه آلمان، بریتانیا و فرانسه به همراه نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی تاکید کردند که پایبندی آنها به توافق هسته‌ای به میزان پایبندی ایران به این توافق بستگی دارد.
این مقامات عالی رتبه روز سه‌شنبه 2 ژوئیه در بیانیه مشترکی اعلام کردند که از فراتر رفتن مقدار اورانیوم غنی‌شده ایران از حد مجاز در برجام «به شدت نگران» هستند.
در این بیانیه آمده: «از تصمیم ایران بسیار متاسفیم، تصمیمی که به شبهه‌ها درباره یک ابزار اساسی منع گسترش تسلیحات هسته‌ای دامن می‌زند».
وزرای امور خارجه آلمان، بریتانیا و فرانسه به همراه فدریکا موگرینی تاکید کردند: «از ایران می‌خواهیم از این تصمیم دست بکشد و دست به اقدامات دیگری که توافق هسته‌ای را تضعیف کند، نزند».
هشدار فرانسه
فرانسه سه‌شنبه ۲ ژوئیه به ایران دربارهٔ اقدامی که توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ (برجام) را در هاله‌ای از ابهام قرار دهد، هشدار داد؛ هشداری که پس از افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده ایران از سقف مورد توافق ۳۰۰ کیلوگرم داده شد.
به گزارش فرانس پرس، امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه در بیانیه‌ای، ضمن تأکید بر پایبندی کامل پاریس به توافق هسته‌ای، از ایران خواست بدون تأخیر، از افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده خود منصرف شده «و از تمام اقدامات اضافی که می‌تواند پایبندی ایران به تعهداتش را در ابهام قرار دهد، دوری کند».
این بیانیه افزود که مکرون در روزهای آینده، گام‌های لازم را برای تضمین وفاداری ایران به تعهداتش و ادامه بهره‌مندی‌اش از مزایای اقتصادی توافق هسته‌ای، خواهد برداشت.
تاسف چین
از سوی دیگر، گنگ شوانگ سخنگوی وزارت امور خارجه چین از تصمیم ایران برای افزایش ذخایر اورانیوم غنی سازی شده خود ابراز تاسف کرد اما در عین حال آمریکا را عامل اصلی این اتفاق دانست.
به گزارش خبرگزاری رویترز گنگ شوانگ به خبرنگاران گفت که که چین از تصمیم ایران «متأسف» است.
او در عین حال گفت: «سیاست فشار حداکثری ایالات متحده آمریکا ریشه اصلی تنش‌های کنونی است».
چین از همه طرف‌ها خواست که با دیدگاهی کلی و درازمدت و با حمایت از توافق هسته‌ای با ایران (برجام)، مانع تنش‌های بیشتر شوند.
دعوت روسیه به آرامش
همچنین سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه هم ایران را به «حفظ آرامش» دعوت کرد و از این کشور خواست که از «اقدامات احساسی خودداری کند» و مفاد اساسی توافق هسته‌ای را اجرا کند.
سرگی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه هم اقدام ایران را «اسباب تاسف» خواند و از ایران خواست «مسئولانه» عمل کند اما گفت نباید شرایط را زیاد دراماتیک کرد.
رویترز می‌گوید، اگر هر یک از سه کشور اروپایی امضا کننده توافق هسته ای (بریتانیا، آلمان و فرانسه) به این نتیجه برسند که ایران این توافق را نقض کرده، می‌توانند روند بررسی اختلاف را به جریان بیاندازند که ظرف مدتی کمتر از ۶۵ روز این مسئله به شورای امنیت ارجاع داده خواهد شد و این نهاد ممکن است از سرگیری سریع تحریم‌ها علیه ایران را تصویب کند.
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه گفت که ذخایر اورانیوم غنی شده ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم گذشته‌است چرا که اروپایی‌ها حتی «به ابتدایی‌ترین مفاد برجام تاکنون عمل نکرده‌اند».
وی اعلام کرد که تسریع در روند غنی سازی اورانیوم بر اساس برنامه‌ریزی زمان‌بندی شده انجام شده که پیش تر بارها اعلام شده بود.
واکنش آمریکا: بازی با آتش
رئیس‌جمهوری ایالات متحده نیز در پی اعلام خبر افزایش اورانیوم غنی‌شده در ایران بیش از سقف تعیین‌شده در برجام، می‌گوید ایران «با آتش بازی می‌کند».
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا، روز دوشنبه در کاخ سفید در پاسخ به این پرسش که «آیا پیامی برای ایران دارد» گفته پیامی ندارد، اما ایران می‌داند دارد چه کار می‌کند و این کار «بازی با آتش است».
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا، که توافق اتمی دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما با ایران را توافقی «ناکارآمد» می‌داند، دولت خود را در سال گذشته از برجام خارج کرد.
در ادامه واکنش‌ها به عبور میزان ذخیره اورانیوم ایران از سقف تعیین شده در توافق اتمی، وزیر خارجه آمریکا ایران را به «اخاذی بین‌المللی» متهم کرد.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا، روز دوشنبه دهم تیرماه، در یک پیام توئیتری نوشت: «رژیم ایران گامی جدیدی برای توسعه بلندپروازی‌های هسته‌ای برداشته است. رژیم بار دیگر از برنامه هسته‌ای برای اخاذی از جامعه جهانی و تهدید امنیت منطقه‌ای استفاده می‌کند. نباید به بزرگ‌ترین حامی تروریسم در جهان اجازه داده شود در هیچ سطحی غنی‌سازی اورانیوم داشته باشد».
جان بولتون مشاور رئیس‌جمهوری آمریکا در امور امنیت ملی، نیز با انتشار توئیتی گفت: «دلیلی ندارد ایران ذخایر اورانیوم خود را افزایش دهد، مگر این که بخواهد زمان دستیابی به بمب هسته‌ای را کوتاه‌تر کند».
در ادامه باب منندز سناتور ارشد دموکرات در سنای آمریکا در واکنش به افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده ایران و عبور آن از میزان مجاز در توافق هسته‌ای موسوم به برجام گفت که سیاست دولت آمریکا از فشار حداکثری باید به حداکثر تلاش دیپلماسی تبدیل شود تا ایران را به میز مذاکره بازگرداند.
سناتور ایالت نیوجرسی آمریکا در توئیتر خود نوشت که برکسی پوشیده نیست که او مخالف برجام بود اما خروج یکجانبه از آن توسط دولت آمریکا «اشتباه بزرگی» بود.
سناتور منندز نوشت: اکنون با توجه به گزارش‌ها دربارهٔ افزایش ذخایر اورانیوم ایران، سیاست حداکثر فشار باید به حداکثر تلاش برای دیپلماسی تبدیل شود تا ایران و آمریکا به میز مذاکرات بازگردند.
او از دولت آمریکا به خاطر آنچه «فقدان یک ائتلاف» علیه ایران انتقاد کرد و گفت ایران سریع‌تر به سمت تولید سلاح هسته‌ای می‌رود.
گرت مارکیس دستیار ویژه پرزیدنت ترامپ که سخنگو و مسئول امور ارتباطی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز هست، به رویترز گفت که برنامه‌های غنی‌سازی اورانیوم ایران فقط به این دلیل امکان‌پذیر است که آن توافق بد اتمی که با آنها منعقد شد، توانایی‌های آنها را محفوظ نگاه داشت.
مارکیس افزود: «پرزیدنت ترامپ به‌طور واضح گفته اجازه نخواهد داد ایران به توانایی ساخت سلاح اتمی برسد».
وی افزود: «این باج‌خواهی اتمی رژیم، باید با افزایش فشار بین‌المللی روبرو شود».
ایران در سال ۲۰۱۵ در توافق هسته‌ای با گروه ۱+۵ (برجام) تعهد کرده بود که ذخیره اورانیوم غنی شده خود را زیر ۳۰۰ کیلوگرم نگه دارد.
تهدید بریتانیا
در این میان، جرمی هانت وزیر خارجه بریتانیا، که خود یکی از نامزدهای پست نخست‌وزیری بعد از استعفای ترزا می است، اعلام کرد که اگر ایران برجام را نقض کند، بریتانیا نیز از این پیمان خارج می‌شود.
به گفته هانت در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز، بریتانیا حامی حفظ برجام است، اما اگر ایران بخواهد آن را نقض کند، بریتانیا نیز از آن خارج خواهد شد.
سخنگوی ترزا می نخست‌وزیر بریتانیا نیز گفت: «ما فوراً با شرکایمان دربارهٔ قدم‌های بعدی ذیل توافق برجام صحبت خواهیم کرد».
دورخیز آلمان برای اقدامات بعدی
در همین راستا، آلمان روز دوشنبه از تصمیم ایران برای عبور از حد مجاز اورانیوم غنی سازی شده مندرج در برجام به شدت اظهار نگرانی کرد.
منبعی در وزارت خارجه آلمان به خبرگزاری رویترز گفته‌است: «ما از ایران می‌خواهیم مسیرش را تغییر دهد و بیشتر از این توافقنامه هسته‌ای را تضعیف نکند».
این منبع گفته‌است که آلمان به همراه دیگر کشورهای امضاءکننده برجام به دقت اقدامات بعدی را مورد توجه قرار خواهد داد.
خط و نشان اسرائیل
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل نیز از کشورهای اروپایی خواست «تحریم‌های خودکار» علیه ایران را بازگردانند.
وی همچنین افزوده‌است که اسرائیل اجازه نخواهد داد که ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد.
یووال اشتاینیتز وزیر انرژی اسرائیل نیز اقدام ایران را «نقض آشکار توافق هسته‌ای» ارزیابی کرد و گفت: «ایران در حال انجام شانتاژ هسته‌ای است. ایران دارد به جهان می‌گوید: ببینید چقدر ما به سلاح هسته‌ای نزدیک‌ایم».
وی همچنین افزوده‌است: «اقتصاد ایران در حال سقوط است. آنها تحت فشار اتمی هستند بنابراین اقدامات نامتعادل انجام می‌دهند. اگر فشارها ادامه یابد و جهان عقب نکشد، آنها این برنامه را رها می‌کنند».
توسعه ذخایر اورانیوم غنی شده ایران در شرایطی صورت می‌پذیرد که پس از سرنگونی یک پهپاد آمریکایی از سوی ایران تنش‌ها میان تهران و واشنگتن در منطقه خلیج افزایش یافته‌است. پیش از آن نیز ایران به حمله به چند تانکر نفتی در تنگه هرمز متهم شده بود.
دولت ترامپ در یکسال اخیر فشار حداکثری را بر ایران اعمال کرده و گفته‌است که رژیم ایران باید مثل یک کشور عادی رفتار کند و از تلاش برای دستیابی به جنگ‌افزارهای هسته‌ای، برنامه گسترده موشکی، کمک به تروریسم، و سایر اقدامات تنش برانگیز خود دست بردارد.
ترامپ پیشتر اعلام کرد که آماده مذاکره بدون پیش شرط با ایران است، اما مقامات ایران تاکنون هرگونه مذاکره را رد کرده‌اند.
