تالاب‌های عراق؛ الهام بخش آثار جدید نمایشگاه لیلا در عمان

​هور در تابلوهای لیلا کبه رنگ و بوی تازه گرفتند

 تالاب‌ها در تابلوی لیلا
تالاب‌ها در تابلوی لیلا
TT

تالاب‌های عراق؛ الهام بخش آثار جدید نمایشگاه لیلا در عمان

 تالاب‌ها در تابلوی لیلا
تالاب‌ها در تابلوی لیلا

داستان لیلا کبه همانند میلیون‌ها عراقی است که کوله بارشان را چندین بار جمع کردند و آن را در چند خانه و کشور پهن کردند.
دختری که در ۱۳ سالگی زادگاه خود را به مقصد یک مدرسه شبانه‌روزی ترک کرد حس کرد که در یک زندان متروکه گرفتار شده‌است.
لیلا در آن زمان نمی‌دانست که سفر درازی در پیش دارد و به کشورهای فراوانی از جمله یونان و امارات و آمریکا و لبنان سفر می‌کند.
لیلا حالا نقاش شده؛ یک هنرمند پرآوازه که نمایشگاه‌های انفرادی برگزار می‌کند و تالار نقاشی اش در خیابان الحمرا در بیروت افتتاح شد. مدیریت تالار به عهده خود لیلا و دخترش است.
آخرین نمایشگاه آثار لیلا در پایتخت اردن بود. مجموعه ای از تابلوهای او دربارهٔ منطقه تالاب‌ها در عراق در آنجا به نمایش گذاشته شد. لیلا به هورهای عراق سفر کرده‌است.
مردم هورنشین شرایط دشواری را پشت سر گذاشتند. تالاب‌های عراق پدیده‌های طبیعی و زیبایی آبی زیبایی دارند اما آنها هم همچون مردمان این منطقه گرفتار سال‌های جنگ و خشکسالی بودند.
البته امروزه هورها در کانون توجه محافل بین‌المللی مثل یونسکو قرار گرفته‌است. برخی فعالان عراقی و نیز این نهاد بین‌المللی در راستای حفظ تالاب‌ها و اکوسیستم‌های تالابی تلاش می‌کنند و حمایت گسترده‌ای از صنعت قایق سازی ویژه تالاب‌ها (مشحوف) انجام می‌شود.
لیلا کبه که به گوشه و کنار دنیا سفر کرده حالا ضمن سفر به منطقه هورها نخل و نیزار و تالاب‌ها را به تصویر می‌کشد. او با واژگان هور آشنایی دارد. او با نگاه هنرمندانه و تجربه طولانی و استعداد درخشانش می‌داند که چطور رنگمایه‌های قوی هور را با یکدیگر ترکیب کند.
در واقع، لیلا نقاش طبیعت پویا و زنده است نه پرتره و طبیعت بی جان. او مهارت خاصی در ترکیب رنگ‌ها و ایجاد سایه روشن‌های بی نظیر و نورپردازی دارد.
او بعد از اینکه در نوجوانی خانه خود را ترک کرد برای ادامه تحصیل به بغداد بازگشت. لیلا دوباره به انگلیس بازگشت و از دانشکده هنرهای زیبا فارغ‌التحصیل شد. او در اواخر دهه هفتاد چندسالی در ابوظبی بود و نمایشگاه‌های انفرادی دربارهٔ محیط‌های بیابانی برگزار کرد. لیلا می‌گوید که کشوری که در آن اقامت می‌کند در نقاشی‌هایش تأثیر گذار است.
وقتی که لیلا و خانواده اش به یونان سفر کردند اساطیر یونان در تابلوهایش پدیدار شدند.
زن در آثار لیلا کبه نیز حضور متنوعی دارد؛ گاهی در نقش قهرمان یا یک الهه افسانه ای یا یک بانوی عراقی ظاهر می‌شود که گرفتار جنگ و محاصره است.
وقتی که آمریکا به عراق حمله کرد لیلا در واشنگتن بود. او می‌خواست که با نقاشی کمی از دلتنگی‌هایش بکاهد. او با مطالعه کتاب‌های تاریخی و تمدن سومریان و آشنایی با «اینانا» الهه باروری شروع کرد به کشیدن اسطوره‌های آن دوران. گویا لیلا با نقاشی این اسطوره‌ها می‌خواست از شرایط اندوهبار بگریزد.
اینانا با شکوه و عظمت وصف نشدنی در تابلوهای لیلا ظاهر می‌شود. اینانا با ترک عرش خود جایگاه خود را از دست می‌دهد.
زن عراقی امروزی و اینانا از نظر لیلا شباهت‌های متعددی با یکدیگر دارند. وضعیت معیشتی زنان به دلیل جنگ بدتر شده. آنها زمانی در رفاه و آسایش زندگی می‌کردند اما حالا شرایط دشواری دارند. زن عراقی در تابلوهای لیلا شبیه نخل‌های بلند است که گاهی بر اثر طوفان خم می‌شوند اما نمی‌شکنند. نخل در تابلوهای لیلی نماد عراق است.
لیلا در گفتگو با الشرق الاوسط گفت «تجربه سفر به هور برای من تنها نفس کشیدن و مشاهده پدیده‌های طبیعی و آبی نبود بلکه این منطقه می‌خواهد مثل گذشته شود. با برخی از ساکنان محلی هم صحبت کردم. شمار محدودی از آنان به منطقه بازگشته اند. مردم آب و برق ندارند و بچه‌ها مدرسه نمی‌روند. پسربچه ای را دیدم که گل بازی می‌کند و از گل چیزی شبیه گاومیش درست کرده‌است. به خودم گفتم که اگر امکانات فراهم بود شاید این پسربچه نیز مجسمه‌ساز مشهوری مثل جواد سلیم شود».



سريال «حشاشین» در مصر جنجال برانگیز شد


کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
TT

سريال «حشاشین» در مصر جنجال برانگیز شد


کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)

اولین قسمت سریال «الحشاشین» واکنش های متفاوتی در مصر به دنبال داشت. عده ای فیلم نامه و کارگردانی سریال که وقائع آن در قرن ۱۱ میلادی روی می دهد را تحسین کردند اما برخی گفتند که دیالوگ های این سریال تاریخی باید به جای لهجه مصری به عربی فصیح کار می شد.
«الحشاشین» از جمله پرخرج ترین درام های مصری رمضانی امسال به شمار می رود و فیلمبرداری آن یک سال پیش در چندین کشور آغاز شد. عبد الرحیم کمال نویسنده و پیتر میمی کارگردان «الحشاشین» هستند. کریم عبد العزیز و فتحی عبد الوهاب و احمد عید و میرنا نور الدین و اسلام جمال و نیکولا معوض نقش های اصلی این سریال رمضانی اند.
این سریال از زاویه تاریخی به فرقه حشاشین که حسن صباح بنیانگذاری کرد پرداخته است. قسمت اول «الحشاشین» به عنوان «عهد» یک روایت صوتی درباره اوضاع جهان اسلام پس از مرگ پیامبر و چهار خلیفه اش و پیدایش چند دستگی و فرقه ها و طوایف گوناگون دارد.

یکی از سکانس های «الحشاشین» (شرکت فیلمساز)

قسمت اول چگونگی پا گرفتن حسن صباح رهبر فرقه باطنیه و خداوند قلعه الموت و «پیرمرد کوهستان» در قرن یازدهم را نشان می دهد. فتحی عبد الوهاب در نقش وزیر سلجوقیان در قسمت اول ظاهر شد.

واکنش متفاوت مخاطبان پس از قسمت اول (شرکت فیلمساز)

خالد محمود منتقد مصری سینما در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «اولین قسمت سریال جالب و فوق العاده و از نظر هنری خیره کننده بود».
او افزود «اتفاقات فیلم از همان ابتدا سریع و پشت سر هم هستند و مخاطب را از یک سکانس به سکان بعدی می برند. مقدمه آغاز قسمت اول مفید و مهم بود تا همه مخاطبان از نسل های گوناگون بتوانند دوران تاریخی سریال را بفهمند و دنبال کنند».
محمود خاطر نشان کرد «جلوه های بصری سریال و موزیک متن به آهنگسازی امین بوحافه حرف ندارد. کریم عبد العزیز در این سریال هیچ شباهتی به بازیگر معروفی که همه می شناسند ندارد. سریال از نظر فنی و تکنولوژی رده بالاست و این مهارت فنی بالا از همان سکانس های اول مخاطب را جذب کرد».
محمود درباره اینکه چرا «الحشاشین» با لهجه مصری عامیانه است معتقد است «این لهجه وسیله ای است تا سریال تا حد امکان به بیشترین تعداد مخاطبان از عامه مردم برسد».

پوستر سریال (شرکت فیلمساز)

دکتر احمد سلامه استاد تاریخ و تمدن در دانشگاه ازهر گفت «اولین اشتباه تاریخی این سریال همان لهجه عامیانه اش است». او در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «در کارهای تاریخی برای حفظ اعتبار فیلم ها باید به زبان آن دوره تاریخی توجه شود که در این سریال عربی فصیح بوده است».
او اضافه کرد «دست اندرکاران این سریال می توانستند نقش اطلاع رسانی و فرهنگ آموزی برای مخاطبان ایفا کنند و با عربی فصیح رونق و شکوه مضاعف به این اثر بدهند».
دکتر احمد سلامه خاطر نشان کرد «مثلا سریال «عمر» با عربی فصیح پخش شد و مخاطبان را به عربی فصیح علاقمند کرد و مخاطبان از تماشای سریال با لهجه فصیح لذت بردند. ضمنا پخش محصولات سینما و تلویزیون با لهجه فصیح امکان رواج آن را در همه کشورهای اسلامی افزایش می دهد. به عنوان مثال بنده در دانشگاه چندین دانشجوی اعزامی دارم که لهجه عامیانه نمی فهمند و فقط عربی فصیح صحبت می کنند خب این افراد نمی توانند «الحشاشین» را دنبال کنند».
سلامه اظهار کرد «استایل و طراحی لباس بازیگران مناسب دوره عباسیان است که در سریال ذکر شده است. البته داوری درباره سریال های تاریخی از قسمت های اول درست نیست».