واکنش بریتانیا به توقیف نفتکش: «مجموعه‌ای از گزینه‌ها»

لندن در نامه به شورای امنیت اقدام ایران را «دخالتی غیرقانونی» دانست.. تهران: خدمه در سلامت هستند

واکنش بریتانیا به توقیف نفتکش: «مجموعه‌ای از گزینه‌ها»
TT

واکنش بریتانیا به توقیف نفتکش: «مجموعه‌ای از گزینه‌ها»

واکنش بریتانیا به توقیف نفتکش: «مجموعه‌ای از گزینه‌ها»

توبیاس الوود معاون وزیر دفاع بریتانیا، دربارهٔ توقیف یک نفتکش این کشور از سوی سپاه پاسداران ایران گفت اولین مسئولیت این است که راه حلی برای این مسئله بیاید.
به گزارش الشرق الاوسط، معاون وزیر دفاع بریتانیا روز یکشنبه ۳۰ تیرماه در گفتگو با شبکه اسکای تأکید کرد که این کشور باید «برای باز نگه داشتن تنگه هرمز در خاورمیانه حضور نظامی داشته باشد.»
او دربارهٔ احتمال تحریم ایران گفت این کشور چنین گزینه‌ای را ارزیابی می‌کند.
الوود گفت: «نیروی دریایی سلطنتی این کشور کوچک‌تر از آن است که بتواند منافع بریتانیا در سراسر جهان را مدیریت کند.»
در همین راستا، روزنامه «دیلی تلگراف» می‌گوید دولت بریتانیا، در پی توقیف نفتکش حامل پرچم آن کشور توسط ایران، قصد دارد دست به اقدامات دیپلماتیک و اقتصادی علیه ایران بزند.
به گزارش روزنامه بریتانیایی وزیران کابینه آن کشور طرح‌هایی را برای تحریم حکومت ایران ارائه کرده‌اند و انتظار می‌رود جرمی هانت وزیر خارجه، روز یک‌شنبه مجموعه‌ای از اقدامات دیپلماتیک و اقتصادی را به‌طور رسمی اعلام کند.
به گفته دیلی‌تلگراف، تحریم‌های احتمالی، ممکن است اقداماتی مانند مسدود کردن منابع و دسترسی‌های مالی مقام‌های ایران را دربر گیرند.
این روزنامه افزوده لندن ممکن است از اتحادیه اروپا و سازمان ملل نیز بخواهد تا تحریم‌هایی را که در پی توافق اتمی با تهران در سال ۱۳۹۴ برداشته شده بودند، دوباره اعمال کنند.
از آن‌جایی که تحریم‌های احتمالی ملل متحد باید در شورای امنیت مطرح شود، و کشورهای نزدیک به ایران مانند روسیه و چین در این شورا حق «وتو» دارند، فرجام چنین درخواست احتمالی، در حال حاضر چندان روشن نیست.
گزارش دیلی‌تلگراف تا کنون با تائیدیه یا تکذیبیه لندن روبه‌رو نشده‌است.
در همین خصوص، بریتانیا شنبه ۲۰ ژوئیه در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل ضمن «غیرقانونی» توصیف کردن توقیف نفتکش این کشور از سوی ایران، گفت که هیچ گونه دلیلی بر ادعای ایران مبنی بر اینکه نفتکش بریتانیایی با قایق صیادی ایرانی برخورد کرده‌است، وجود ندارد.
به گزارش خبرگزاری‌ها، دولت بریتانیا در نامه به شورای امنیت تأکید کرد که نیروهای ایرانی به نفتکش این کشور در آب‌های سرزمینی سلطنت عمان نزدیک شده‌اند و اقدام ایران علیه نفتکش بریتانیایی را «دخالتی غیرقانونی» دانست.
بریتانیا همچنین در این نامه افزود که تهدید دریانوردی در آبراه‌های بین‌المللی پذیرفتنی نیست و تنش‌زایی بزرگی است.
همچنین لندن در نامه خطاب به شورای امنیت تحولات جاری را به شدت نگران کننده دانسته که اولویت‌بخشی به آرامش را می‌طلبد.
سپاه پاسداران ایران روز گذشته (جمعه ۲۰ ژوئیه/ ۲۸ تیرماه) اعلام کرد که نفتکش بریتانیایی "استینا ایمپرو" رابه خاطر آنچه رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی خواند، در تنگه هرمز توقیف کرده‌است.
اما شنبه ۱۹ ژوئیه/۲۹ تیر، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان گفت که نفتکش "استینا ایمپرو" در مسیر تردد خود با یک کشتی صیادی برخورد کرده‌است.
به دنبال توقیف یک نفتکش بریتانیایی توسط ایران، وزارت امور خارجه بریتانیا، کاردار موقت ایران در لندن را احضار کرده‌است.
احضار دیپلمات ارشد ایرانی از سوی ریچارد مور، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه بریتانیا صورت گرفته‌است. ساعاتی پیش از این محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در حساب توییتر خود گفته بود که توقیف نفتکش بریتانیا از سوی ایران عملی قانونی بوده‌است.
در ادامه، جرمی هانت وزیر خارجه بریتانیا در تماسی تلفنی با جواد ظریف، همتای ایرانی‌اش دربارهٔ آخرین تحولات مربوط به توقیف کشتی‌ها گفت که "به شدت مایوس شده‌است".
هانت در توییتی گفت: «در حالیکه آقای ظریف هفته گذشته به او اطمینان داده بود که خواهان کاهش تنش‌هاست اما آنها کاملا برخلاف گفته شان عمل کردند.»
هانت افزود که «اگر به دنبال راه حلی هستیم ملاک عمل است نه حرف و تاکید کرد که دریانوردی بریتانیا باید محافظت شود و حفاظت خواهد شد.»
جرمی هانت، قبلاً به‌طور رسمی هشدار بود که "اگر این وضعیت فورا حل نشود، پیامدهای جدی خواهد داشت".
در همین حال خبرگزاری ایسنا هم گزارش داد که ظریف به همتای بریتانیایی خود گفته‌است که «بر خلاف اقدام غیر قانونی انگلیس در توقیف کشتی حامل نفت ایران در جبل طارق، اقدام ایران بر اساس درخواست سازمان بنادر و کشتیرانی ایران و با توجه به تخلف کشتی انگلیسی از مقررات صورت گرفته‌است و باید از مجاری حقوقی و قانونی پیگیری شود.»
پنی موردانت وزیر دفاع بریتانیا، نیز اظهارات مشابهی با هانت مطرح کرده و تأکید کرده توقیف نفتکش استنا ایمپرو در دریای عمان صورت گرفته‌است. موردانت اقدام ایران را «خصمانه» توصیف کرده‌است.
وزیر دفاع بریتانیا می‌گوید یک ناوشکن بریتانیایی که به خلیج اعزام شده، حدود شصت دقیقه با نفتکش توقیف‌شده فاصله داشت.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.