فشار واشنگتن به متحدان آسیایی برای پیوستن به ائتلاف دریایی در خلیج

کره جنوبی گزینه‌های مختلف را بررسی می‌کند.. ظریف از حضور خارجی‌ها هشدار می‌دهد

فشار واشنگتن به متحدان آسیایی برای پیوستن به ائتلاف دریایی در خلیج
TT

فشار واشنگتن به متحدان آسیایی برای پیوستن به ائتلاف دریایی در خلیج

فشار واشنگتن به متحدان آسیایی برای پیوستن به ائتلاف دریایی در خلیج

مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا در دیدار اخیرش با جئونگ کیه‌ئونگ-دو وزیر دفاع کره جنوبی از دولت این کشور درخواست کرده تا به ائتلاف دریایی واشنگتن در خلیج ملحق شود.
به گزارش الشرق الاوسط، به نقل از یک مسئول نظامی کره جنوبی، وزیر دفاع آمریکا از کره جنوبی خواسته تا نیروهایی را برای مشارکت در ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس به منظور حفاظت از ایمنی کشتیرانی اعزام کند.
جئونگ کیه‌ئونگ-دو نیز در پاسخ گفت از آنجا که کره جنوبی از تنگه هرمز استفاده می‌کند، سئول به بررسی گزینه‌های مختلف در این زمینه خواهد پرداخت.
بنابر گزارش خبرگزاری یونهاپ، کره جنوبی ظاهراً قصد دارد یک واحد ضد دزدی دریایی را از سومالی فرا بخواند و به تنگه هرمز اعزام کند.
رئیس‌جمهور آمریکا نیز در دو پیام توییتری در این باره نوشت: «کره جنوبی موافقت کرده‌است که به منظور دفاع از خودش در برابر کره شمالی، مقدار قابل توجهی پول بیشتری به ایالات متحده بپردازد. کره جنوبی طی دهه‌های طولانی پول کمی به آمریکا می‌داد اما پارسال به درخواست رئیس‌جمهور ترامپ، کره جنوبی ۹۹۰ میلیون دلار پرداخت کرد».
دونالد ترامپ در توییت دیگر خود نوشت: «مذاکرات (بین آمریکا و کره جنوبی) برای افزایش پرداخت‌ها به ایالات متحده شروع شده‌است. کره جنوبی یک کشور بسیار ثروتمند است و حالا احساس وظیفه می‌کند که به دفاع نظامی که ایالات متحده آمریکا در اختیار آنها قرار داده، کمک کند. روابط بین دو کشور، یک رابطه خیلی خوبی است».
مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا پیش از این و در دیدار با همتای ژاپنی خود این مسئله را مطرح و گفته‌است کشورهایی که معتقد به آزادی کشتیرانی در خلیج هستند «باید موضوع پیوستن به ائتلاف نظامی» را مدنظر قرار دهند.
وزیر دفاع ژاپن گفته‌است که کشورش این درخواست را مورد بررسی قرار خواهد داد.
رسانه‌های ژاپن می‌گویند این کشور ممکن است ناوهای خود را برای مراقبت از امنیت کشتیرانی به تنگه باب المندب و نزدیکی سواحل یمن اعزام کند.
ژاپن پیشتر گفته بود در اتئلاف دریایی آمریکا در تنگه هرمز شرکت نخواهد کرد اما ناوهای گشت‌زنی خود را به مناطق دورتر از تنگه هرمز خواهد فرستاد.
به گزارش روزنامه ژاپن تایمز، یوشیهیده سوگا دبیراول کابینه ژاپن، جمعه ۹ اوت به‌طور تلویحی گفته‌است نیروهای نظامی این کشور «احتمالاً» برای مراقبت از امنیت کشتیرانی به آب‌های منطقه اعزام خواهند شد.
سوگا به خبرنگاران گفته‌است «ما پس از در نظر گرفتن دیدگاه‌های مختلف، (در این باره) به صورت جامع تصمیم خواهیم گرفت.»
دبیراول هیئت دولت ژاپن گفته‌است عوامل مهم مورد نظر ژاپن برای چنین حضوری، «ضرورت ثبات عرضه نفت خام و توازن در روابط ژاپن با ایران و آمریکا است.»
در مقابل، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران حضور هر نیروی غیرمنطقه‌ای را «منشأ ناامنی» خوانده و تهدید کرده‌است کشورش «برای تأمین امنیت خود تردید نخواهد کرد».
محمدجواد ظریف روز جمعه در پیامی توئیتری با اشاره به اینکه خلیج «شاهراه حیاتی» و «اولویت امنیتی» برای ایران است تهدید کرد: «حضور هر نیروی غیرمنطقه‌ای اساساً منشأ ناامنی است» و «ایران برای تأمین امنیت خود تردید نخواهد کرد».
با این حال اظهارات یک مقام اسرائیلی که از حضور اطلاعاتی این کشور در ائتلاف به رهبری آمریکا خبر داده بود با واکنش تند وزارت خارجه ایران روبه‌رو شد.
عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در واکنش به پیوستن اسرائیل به ائتلاف نظامی تحت رهبری آمریکا در خلیج روز جمعه هرگونه حضور «رژیم اشغالگر قدس» در این ائتلاف را «تهدیدی آشکار علیه امنیت، حاکمیت و تمامیت ارضی ایران و عاملی بحران‌آفرین و بی‌ثبات‌ساز در منطقه خلیج» دانست.
به گفته این مقام وزارت خارجه ایران، این کشور «حق مقابله با این تهدید [اسرائیل] و دفاع از خود را محفوظ می‌دارد».



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.