عدم پذیرش «شورای انتقالی» از سوی گروه های جنوب یمن و آغاز تحقیق از سوی دولت

درگیری شدید برای دومین روز متوالی و هشدار ائتلاف عربی درباره ایجاد ناامنی در عدن

استقرار ماموران امنیتی در بازار عدن در ۸ اوت (فرانس پرس)
استقرار ماموران امنیتی در بازار عدن در ۸ اوت (فرانس پرس)
TT

عدم پذیرش «شورای انتقالی» از سوی گروه های جنوب یمن و آغاز تحقیق از سوی دولت

استقرار ماموران امنیتی در بازار عدن در ۸ اوت (فرانس پرس)
استقرار ماموران امنیتی در بازار عدن در ۸ اوت (فرانس پرس)

همزمان با تشدید درگیری های مسلحانه در شهر عدن یمن روز پنجشنبه (۸ اوت) میان نیروهای دولتی و هواداران «شورای انتقالی» دامنه آن نیز برای دومین روز متوالی گسترش یافته است.
البته چند ساعتی در شهر عدن تا حدودی آرامش برقرار بود. حکومت یمن سران «شورای انتقالی» را مقصر اصلی درگیری های گسترده خواند و خواستار تحقیق درباره جزئیات این درگیری ها توسط ائتلاف حامی حکومت قانونی شد.
گروه های درگیر روز پنجشنبه از تسلیحات و تجهیزات نظامی سنگین استفاده کردند. شماری از گروه های جنوب یمن خواستار توقف درگیری بین همسنگران جنوب یمن شدند که به جان هم افتاده اند.
محافل داخلی و بین المللی خواستار آتش بس و تقویت آشتی ملی و گفتگو بین گروه های درگیر شدند.
شاهدان عینی به الشرق الاوسط گفتند «درگیری ها در ناحیه کریتر شدت یافته و نیروهای «شورای انتقالی» برای پیشروی به سمت کاخ ریاست جمهوری و کنترل تاسیسات دولتی از جمله بانک مرکزی در ناحیه خور تلاش می کنند که منجر به درگیری بین آنها و ماموران دولتی شد».
آرامش نسبی صبح جمعه (۹ اوت) در شهر برقرار بود اما صدای خمپاره و سلاح های تهاجمی در چند نقطه شهر طنین انداز شد. خبرهایی درباره چندین کشته در حمله ها منتشر شد. یک دختر بچه نیز در میان کشته شدگان بود. 
دود ناشی از حملات متقابل میان لشکر یکم شورای انتقالی در جبل حدید و نیروهای حکومتی در پادگان بدر آسمان منطقه را پوشاند. چندین تانک و خودروی نظامی در چند خیابان شهر و تک تیراندازها در پشت بام ساختمان ها مستقر شدند. هانی بن بریک معاون رییس شورای انتقالی جنوب یمن و وزیر سابق حکومت قانونی یمن روز چهارشنبه (هفتم اوت) آماده باش عمومی برای یورش به کاخ ریاست جمهوری در معاشیق در عدن اعلام کرد. 
بن بریک افزود شورای انتقالی به دنبال بیرون راندن عوامل حزب اصلاح از کاخ ریاست جمهوری است.
 اما زمزمه ها برای سرنگونی حکومت قانونی و اخراج آن از پایتخت موقت عدن و اعطای خود مختاری به عدن و بخش های جنوبی یمن شنیده شد. 
-فراخوان سازمان های بین المللی و محلی برای برقراری آتش بس ائتلاف حامی حکومت قانونی یمن روز چهارشنبه (هفتم اوت) مخالفت شدید خود را با «تحولات اخیر» در پایتخت موقت کشور -عدن- ابراز کرد و گفت «کشورهای عضو ائتلاف عربی به هیچ وجه زیر بار اقدامات برای ضربه زدن به منافع مردم یمن نمی روند». سرتیپ ترکی المالکی سخنگوی نیروهای ائتلاف در بیانیه ای که توسط خبرگزاری رسمی سعودی منتشر شد گفت فرماندهی مشترک رویدادهای عدن را با نگرانی دنبال می کند و از همه گروه ها می خواهد تا خردورزی در پیش گرفته و منافع ملی را در اولویت قرار دهند. این بیانیه از همه گروه ها خواست تا در راستای عبور از شرایط حساس کنونی با حکومت قانونی یمن همکاری کنند. المالکی افزود «نباید فرصت در اختیار گروه های شبه نظامی و تروریستی حوثی و القاعده و داعش گذاشت. این گروه ها آتش فتنه و فرقه گرایی را بین مردم یمن برافروختند». اتحادیه اروپا نیز با انتشار بیانیه رسمی از تنش زایی انتقاد کرد و به خبرهای منتشر شده درباره حمله به نهادهای حکومتی و اقدامات تلافی جویانه اشاره کرد.
این بیانیه بار دیگر بر لزوم پایبندی به حفظ یکپارچگی و حاکمیت و استقلال یمن تاکید کرد و ضمن همراهی با فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن از همه گروه ها خواست تا مذاکرات را فورا آغاز کنند. محمد آل جابر سفیر سعودی در یمن با انتشار توییتی گفت «عدن با دور اندیشی خردمندان و حمایت ائتلاف با ثبات و امن خواهد ماند».
آل جابر خاطر نشان کرد «شبه نظامیان تروریستی حوثی مورد حمایت ایران تنها گروهی هستند که از درگیری های عدن سود می برند. این گروه تروریستی به پادگان الجلاء و پاسگاه پلیس حمله کرد».
انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجه امارات گفت «تحولات و درگیری ها در اطراف کاخ ریاست جمهوری نگرانی کننده است و فراخوان برای توافق آتش بس ضروری به نظر می رسد». او با انتشار توییتی افزود «تنش آفرینی گزینه مورد قبول نیست». او خاطر نشان کرد «چارچوب سیاسی و گفتگو درباره مشکلات و چالش ها گزینه مناسب است نه توسل به زور». گروه های جنوب یمن: نه به خونریزی تشکلات نظامی و سیاسی در جنوب یمن ضمن انتقاد از درگیری هایی که شورای انتقالی جنوب مقصر آن است خواهان فاصله گرفتن از خشونت و خردورزی شدند. گردان العمالقه الجنوبیه مستقر در ساحل غربی در بیانیه رسمی ضمن نکوهش رفتارهای قانون شکنانه و موردی خشونت آمیز گفت «درگیری بین گارد ویژه ریاست جمهوری و گروه های هوادار شورای انتقالی جنوب یمن و کشتن مردم بیگناه به مصلحت گروه حوثی و گروه های تروریستی است». این بیانیه همه گروه ها در عدن را به خویشتنداری و خردورزی و مذاکره و اجتناب از رویکرد مسلحانه به عنوان عامل بستر ساز تفرقه افکنی فراخواند.
این بیانیه خواستار دخالت فوری و قاطعانه پرزیدنت هادی و فرماندهی ائتلاف عربی برای توقف عاملان بی ثباتی و ناامنی شد.
گروه «جنبش جنوب» به عنوان عضو کابینه دولت قانونی یمن در بیانیه ای خواستار آرامش و خردورزی شد و گفت «درگیری میان گروه های جنوب یمن تنها به مصلحت دشمن اصلی (ایران و حوثی ها) است و در راستای تامین منافع گروه های خارجی است که می خواهند به کشور و مردم یمن ضربه بزنند و ائتلاف حمایت حکومت قانونی را تضعیف کنند». این بیانیه ضمن رد کردن تبعیت از آنچه از آنها به گروه های تندرو یاد کرده از ائتلاف حمایت از حکومت قانونی خواست تا «به مسئولیت های ملی خود در راستای پایان دادن به تهدیدها عمل کند». انتقاد حکومت حکومت قانونی یمن با انتشار اطلاعیه رسمی «شورای انتقالی» را مقصر اصلی در تشدید درگیری مسلحانه در عدن و نتایج وخیم آن دانست. این اطلاعیه افزود «حکومت یمن این رفتارهای غیر مسئولانه محافل شورای انتقالی را رد می کند. کار آنها به جایی کشیده که با تجهیزات نظامی به دنبال یورش به نهادهای حکومتی و پادگان ها هستند». حکومت یمن از اینکه شورای انتقالی شهر عدن و مردم را در معرض نابسامانی و کشتار قرار داده ابراز تاسف کرده و گفت «این اقدامات بر خلاف برقراری صلح و خدمتگزاری در چند سال اخیر بعد از آزاد سازی شهر عدن از دست شبه نظامیان شورشی حوثی تابع ایران است».
به گفته اطلاعیه حکومت یمن، کمیته تحقیق در مورد رویدادهای عدن با همکاری ائتلاف حامی حکومت قانونی تشکیل خواهد شد. حکومت یمن افزود «در چنین شرایطی از همه خردمندان انتظار می رود که مسئولیت پذیر بوده و رویکرد عقلانی و با تدبیر بر مبنای تامین منافع ملی کشور در پیش بگیرند تا شهر عدن و بخش های آزاد شده از پیامدهای شورش یا جنگ داخلی یا هرج و مرج در امان بماند».
اطلاعیه حکومت یمن خاطر نشان کرد «درگیری های عدن ضربه سهمگینی به تلاش های ائتلاف حامی حکومت قانونی یمن می زند و تنها به مصلحت شبه نظامیان کودتاچی حوثی و پروژه فرقه گرایانه ایران در منطقه تمام می شود».



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.