امضاءکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنه‌ای دستگیر شدند

امضاءکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنه‌ای دستگیر شدند
TT

امضاءکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنه‌ای دستگیر شدند

امضاءکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنه‌ای دستگیر شدند

اخبار ضدونقیض دربارهٔ موج دستگیری امضاءکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنه‌ای در شهر مشهد در شمال شرق ایران در حالی منتشر می‌شود که مقامات رسمی اعلام کردند «پس از انهدام یک شبکه ضدانقلاب، موجی از ناآرامی‌ها را ناکام کردند». در مقابل منابع آگاه از دستگیری ۱۳ فعال مدنی خبر داده‌اند.
به گزارش الشرق الاوسط، خبرگزاری امنیتی فارس روز یک‌شنبه نوشت که در این روز تعدادی از فعالان سیاسی «که از شهرها و نقاط مختلف کشور» به مشهد سفر کرده بودند بازداشت شده‌اند.
این خبرگزاری بازداشت‌شدگان را به «ایجاد ناامنی» و «ارتباط داشتن با گروه‌های برانداز» متهم کرده اما جزئیات دیگری در مورد هویت و فعالیت آنان گزارش نکرده‌است.
در همین رابطه، محسن سیاح مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری خراسان رضوی خبر بازداشت مقابل دادگستری مشهد را در گفتگو با تلویزیون رسمی تأیید کرده‌است.
او با «عناصر ضدانقلاب» خواندن تجمع‌کنندگان از بازداشت آن‌ها به دلیل «تحریک افکار عمومی» و «تلاش برای ایجاد ناامنی» پس از سفر به مشهد خبر داد.
سیاح گفت آن‌ها «پس از هماهنگی محفلی و برنامه‌ریزی، در حین تجمع غیرقانونی در مقابل دادگستری دستگیر شدند».
منابع غیررسمی اما از دستگیری تعدادی از فعالان سیاسی در مشهد که به حمایت از امضاءکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنه ای تجمع کرده بودند، خبر دادند.
پیشتر و در روز سه‌شنبه ۲۱ خردادماه در آستانه روز ۲۲ خرداد سالگرد انتخابات جنجالی ریاست جمهوری ۱۳۸۸، چهارده تن از فعالان مدنی و سیاسی داخل کشور با انتشار بیانیه‌ای، خواستار استعفای علی خامنه‌ای از رهبری و تغییر بنیادین قانون اساسی شدند.
امضاکنندگان این بیانیه که آن را خطاب به مردم نگاشته‌اند، با اشاره به ضرورت کنار گذاشتن «تمایلات مصلحت‌جویانه»، از «مردم و فعالان و اندیشمندان دلسوز» خواسته‌اند «با صراحت تمام پای به میدان گذارده و با درخواست تغییر بنیادین قانون اساسی و استعفای رهبری که هر روز بر حدود اختیارات به ناحق خود می‌افزاید، پیش‌قراول این حرکت ملی باشند.»
کمال جعفری یزدی، یکی از امضاءکنندگان بیانیه درخواست «استعفایخامنه‌ای» روز یک‌شنبه در گفت‌وگو با رادیو فردا از دستگیری بیش از ۱۰ نفر از کسانی خبر داد که در اعتراض به حکم ۱۳ سال زندان برای آقای جعفری یزدی در مشهد تجمع کرده بودند.
جعفری یزدی که روز یک‌شنبه هنگام حضور در دادگاه انقلاب شاهد دستگیری این معترضان بوده، اطلاعاتی مربوط به این بازداشت‌ها را در اختیار رادیو فردا گذاشته‌است. جعفری یزدی خود در بازداشت به‌سر نمی‌برد و روز یک‌شنبه وقت مراجعه به دادگاه داشته‌است.
به گفته جعفری یزدی، فاطمه سپهری، پوران ناظمی، هاشم خواستار و محمد نوریزاد در میان این بازداشت‌شدگان در مقابل دادگاه انقلاب مشهد هستند.
وی گفت که ساعت ۱۱ و نیم و پس از ورود او به دادگاه مأموران همه تجمع‌کنندگان را بازداشت کردند.
دوشنبه هفته گذشته ۱۴ تن از کنشگران حوزه زنان در ایران نیز از درخواست ۱۴ فعال مدنی حمایت کردند و آن‌ها هم با انتشار بیانیه‌ای خواستار «استعفای خامنه‌ای» و «گذار از جمهوری اسلامی» شدند. گروهی از فعالان زن در خارج و داخل ایران با انتشار بیانیه‌های جداگانه‌ای از بیانیه یاد شده دفاع کرده‌اند.پیش از آن و در تجمع‌های دی ماه ۹۶ در استان‌های تهران، مرکزی، کرمان، گلستان، آذربایجان غربی، گیلان، البرز، اردبیل، اصفهان و خراسان رضوی حداقل ۱۸۰۰ نفر بازداشت شده‌اند.
در حالی که بر اساس گزارش‌ها در حدود ۱۰۰ شهر ایران در روزهای گذشته تجمع‌هایی برگزار شده، تنها مقام‌های چند استان تعداد بازداشت‌شدگان در این استان‌ها را اعلام کرده‌اند.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.