حمله روحانی به ائتلاف دریایی در خلیج: ظاهری، غیرعملی و پوچ

حمله روحانی به ائتلاف دریایی در خلیج: ظاهری، غیرعملی و پوچ
TT

حمله روحانی به ائتلاف دریایی در خلیج: ظاهری، غیرعملی و پوچ

حمله روحانی به ائتلاف دریایی در خلیج: ظاهری، غیرعملی و پوچ

حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران امروز چهارشنبه (۲۳ مرداد) طرح ایجاد ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج را «ظاهری و غیرعملی» خواند و خبر حضور اسرائیل در آن را «پوچ» توصیف کرد.به گزارش الشرق الاوسط، آمریکا که ایران را مسئول حملات اخیر به چند نفتکش در خلیج می‌داند، نهم ژوئیه (۱۸ تیر) گذشته پیشنهاد ایجاد یک ائتلاف جهانی برای حفاظت استراتژیک از تنگه هرمز، باب‌المندب و دریای سرخ را مطرح کرده بود.
ائتلاف نظامی در خلیج در نخستین اقدام مشترک خود روز چهارشنبه گذشته از تمام کشتی‌های تجاری خواست تا مسیر حرکت خود در این منطقه را به ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا و ستاد فرماندهی عملیات دریایی بریتانیا اطلاع دهند تا از آنها حفاظت شود.
خبرگزاری رسمی ایرنا گزارش داد، روحانی در جلسه هیئت دولت، در عین تهدید مجدد به «کاهش تعهدات برجامی» گفت: ایران در شرایط مناسب آماده مذاکره است.
رئیس‌جمهوری ایران با اشاره به تداوم هم‌زمان مذاکرات با «روند کاهش تعهدات»، بار دیگر تهدید کرد که «ولی اگر در پایان ۶۰ روز دوم به نتیجه نرسیدیم، حتماً مرحله سوم را آغاز خواهیم کرد و بعد از آن باز هم ۶۰ روز فرصت خواهیم داد تا به راه حل منطقی، درست و متوازن برسیم و به تعهد در برابر تعهد پایبند هستیم.»
وی همچنین از آمادگی کشورش برای همکاری با «کشورهای ساحلی این خلیج تاریخی» در راستای تأمین امنیت این منطقه خبر داد و گفت: «برای امنیت و ثبات در خلیج نیازی به نیروهای خارجی وجود ندارد».
پیش از این، وزارت خارجه بحرین، ایران را به «کارشکنی در برابر همه تلاش‌ها و طرح‌های مربوط به تقویت امنیت و ثبات و آزادی دریانوردی» در خلیج و در کل منطقه متهم کرد.
حسن روحانی همچنین خبر آمادگی اسرائیل برای حضور در ائتلاف دریایی خلیج به رهبری آمریکا را «سخنان پوچ» توصیف کرد و با معرفی این کشور به عنوان «عامل اصلی تروریسم، جنگ و کشتار در این منطقه» گفت: «پاسخ به این ادعاها روشن است، اسرائیلی‌ها اگر می‌توانند همانجایی که هستند امنیت خود را حفظ کنند!»
سایت اسرائیل یدیعوت احرونوت روز سه‌شنبه (۱۵ مرداد) در خبری ضمن اشاره به دیدار اخیر یسرائیل کاتس وزیر خارجه اسرائیل با مقام‌های ارشد امارات از پیوستن این کشور به ائتلاف آمریکا برای حفاظت از مسیرهای تجاری در خلیج خبر داد.
بنا بر این گزارش کاتس گفته‌است که اسرائیل در حوزه اطلاعاتی و دیگر زمینه‌ها که آنها را مشخص نکرده، در این مأموریت شراکت دارد.
پیش از این وزارت خارجه و وزارت دفاع ایران به این خبر واکنش تندی نشان داده بودند.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.