فتوایی از قم برای «مقاومت» در برابر نظامیان آمریکا در عراق

حملات اسرائیل به پایگاه‌های «الحشد» اختلافات رهبران آن را علنی کرد.. ایران وارد می‌شود

فتوایی از قم برای «مقاومت» در برابر نظامیان آمریکا در عراق
TT

فتوایی از قم برای «مقاومت» در برابر نظامیان آمریکا در عراق

فتوایی از قم برای «مقاومت» در برابر نظامیان آمریکا در عراق

در حالی که مرجعیت عالی شیعه در نجف دربارهٔ بمباران اخیر زاغه‌های مهمات «الحشد الشعبی» توسط اسرائیل واکنشی نشان نداد، اما آیت الله کاظم الحائری مرجع مقیم شهر «قم» در ایران ادامه حضور نظامیان آمریکا در خاک کشورش را حرام شرعی اعلام کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، الحائری با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «از منظر مسئولیت شرعی خود، باقی‌ماندن نیروهای نظامی آمریکا و مانند آن را تحت هر عنوانی مانند آموزش یا مشاوره یا به بهانه مبارزه با تروریسم که خود زاینده آن هستند حرام می‌دانم».
وی افزود: «عراقی‌ها در برابر این حملات گزینه‌ای جز مقاومت و دفاع ندارند».
دربارهٔ الزام‌آور بودن فتوای الحائری برای گروه‌های نظامی و سیاسی عراق و همچنین مقلدان، یک کارشناس مسائل دینی که نخواست نامش فاش شود به «الشرق الاوسط» گفت «در سایه وجود مرجعیت نجف، هرگونه فتوا از هر مرجعی در خارج از عراق تأثیر زیادی نخواهد گذاشت».
در این میان برخی از ناظران سیاسی در بغداد معتقدند که این فتوا می‌تواند برای دولت عراق پس از گسترش اختلاف نظرها در درون الحشد الشعبی به منظور مدیریت بحران بین رئیس و نایب رئیس نیروهای الحشد الشعبی مشکل ساز شود.
در همین راستا، منابع آگاه خبر دادند که فالح الفیاض و ابومهدی المهندس، رئیس و نایب رئیس نیروهای الحشد الشعبی، بر فراز یک پرواز اختصاصی عازم تهران شده‌اند.
هدف از این سفر حل اختلافات این دو مقام بلندپایه الحشد الشعبی در پی بیانیه‌های اخیر آن دو دربارهٔ انفجارهای اخیر در زاغه‌های مهمات الحشد الشعبی است.
الفیاض در بیانیه خود در انتساب بیانیه المهندس تردید کرد و گفت که آن بیانیه بازتاب دهنده مواضع رسمی حشد نیست.
گفتنی است چند روز پیش پایگاه الحشدالشعبی در استان صلاح‌الدین عراق هدف قرار گرفت. این گروه مهمات خود را پایگاه‌های «شهدا»، «اشرف»، «صقر» و «بلد» نگه‌داری می‌کند.
این پایگاه‌های حشدالشعبی عراق در تاریخ ۱۹ ژوئیه تا ۲۰ اوت هدف حملات هوایی قرار گرفتند. گفته می‌شود تمام این حملات توسط اسرائیل انجام شده‌است.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.