آغاز گشت مشترک آمریکا و ترکیه در شمال سوریه

خودروهای زرهی آمریکا و ترکیه در گشت زمینی مشترک در شمال سوریه (فرانس پرس)
خودروهای زرهی آمریکا و ترکیه در گشت زمینی مشترک در شمال سوریه (فرانس پرس)
TT

آغاز گشت مشترک آمریکا و ترکیه در شمال سوریه

خودروهای زرهی آمریکا و ترکیه در گشت زمینی مشترک در شمال سوریه (فرانس پرس)
خودروهای زرهی آمریکا و ترکیه در گشت زمینی مشترک در شمال سوریه (فرانس پرس)

نخستین گشت زمینی نیروهای مشترک آمریکا و ترکیه روز یکشنبه (۸ سپتامبر) در نزدیکی مرز ترکیه در بخش های تحت کنترل کردها در شمال سوریه انجام شد.
طرح گشت زمینی مشترک در راستای توافق بین ترکیه و سوریه بر سر ایجاد «منطقه امن» و جلوگیری از عملیات نظامی ترکیه اجرا می شود.
همزمان با افزایش تهدید ترکیه برای انجام عملیات نظامی علیه نیروهای کرد در شمال و شمال شرق سوریه آمریکا از طریق دیپلماسی مانع حمله نظامی به هم پیمانانش در سوریه شد.
واشنگتن و آنکارا پس از رایزنی های فشرده در هفتم اوت بر سر ایجاد منطقه امن در حد فاصل بین بخش های تحت کنترل «یگان های مدافع خلق کرد» و مرز ترکیه به توافق چند مرحله ای دست یافتند. یگان های کرد مدافع خلق یکی از گروه های وابسته به نیروهای دموکراتیک سوریه است.
به گزارش فرانس پرس اولین گشت زمینی مشترک آمریکا و ترکیه در راستای اجرای یکی از مفاد توافق روز یکشنبه در منطقه تل ابیض در حومه رقه انجام شد.
فرانس پرس افزود «شش خودروی زرهی ترکیه برای پیوستن به خودروهای زرهی آمریکا وارد خاک سوریه شدند. دو جنگنده نیز بر فراز منطقه به پرواز درآمدند».
این خبرگزاری گفت «یک آمبولانس و یک پیکاپ این خودروها را همراهی می کردند. مسیر خودروها شرق سوریه است».
قرار است گشت های زمینی تا ظهر امروز در خاک سوریه بمانند و پس از آن به سمت ترکیه حرکت می کنند. وزارت دفاع ترکیه گفت چند پهپاد در این عملیات شرکت می کنند.
ریاض خمیس رییس مشترک شورای نظامی تل ابیض وابسته به نیروهای سوریه دموکراتیک گفت گشت زمینی مشترک امروز تنها در محدوده چند کیلومتر در شرق ابیض انجام می شود.
او افزود «این توافق را اجرا کردیم. تا زمانی که گشت زمینی مشترک سایه جنگ را از سر سرزمین و مردم ما دور نگه می دارد با آن مشکلی نداریم. هنوز برنامه زمانی گشت های بعدی مشخص نشده است».
نیروهای دموکراتیک سوریه پیشتر گفته بود اقدامات لازم برای اجرای توافق را انجام می دهد که در این راستا استحکامات نظامی در منطقه مرزی برداشته شد.
اداره خودمختار حدود ده روز پیش کلیه گروه های یگان های کرد را از منطقه مرزی در اطراف تل ابیض و راس العین فراخواند و تسلیحات سنگین را جمع آوری کرد.
اداره خودمختار شوراهای نظامی محلی به جای یگان های کرد مدافع خلق تشکیل داد. اعضای شوراها نیروهای بومی هستند که وظیفه دفاع از محله های خود را به عهده دارند.
یگان های مدافع خلق در فهرست گروه های تروریستی دولت ترکیه قرار دارد. این گروه رکن اصلی نیروهای دموکراتیک سوریه و متحد اصلی ائتلاف بین المللی ضد «داعش» است. رهبری ائتلاف ضد «داعش» به عهده آمریکا است.
هم پیمانی بین واشنگتن و گروه های کرد همواره دغدغه اصلی دولت ترکیه بوده است. ترکیه می گوید یگان های مدافع خلق نیز بخشی از حزب کارگران کردستان است. این حزب در چند دهه پیش به مبارزه مسلحانه علیه دولت ترکیه می پردازد.
حالا به دنبال افزایش نقش آفرینی و نفوذ کردها در سوریه و تشکیل منطقه خودمختار در شمال و شمال شرق کشور نگرانی ترکیه درباره برقراری سیستم خودمختار در نزدیکی مرزهایش افزایش یافته است.
آنکارا برای مقابله با گسترش نفوذ کردها دو عملیات نظامی از ۲۰۱۶ به این سو در سوریه انجام داد که منجر به کنترل در مناطق مرزی شده است. دولت ترکیه با همکاری با گروه های سوریه تحت حمایت خود موفق شد در سال ۲۰۱۸ کنترل عفرین یکی از بخش های منطقه خودمختار را در اختیار بگیرد.
تهدیدهای ترکیه درباره آغاز عملیات نظامی علیه کردها در شمال و شمال شرق سوریه پس از آن متوقف نشد. عملیات نظامی موسوم به «شرق فرات» با استقرار چند صد نفر از نظامیان آمریکایی حامی کردها آغاز شد.
در مقابل کردها می گویند چنانچه ترکیه عملیات نظامی در مناطق تحت کنترل کردها انجام دهد آنها قادر به تامین امنیت این بخش ها نخواهند بود و کنترل زندان ها و اردوگاه نیروهای خارجی «داعش» و خانواده هایش از دستشان خارج می شود.
تهدید آنکارا علیه کردها در تابستان افزایش یافت. واشنگتن وارد رایزنی های فشرده با مقام های ترکیه برای دست یابی به توافق برای ایجاد منطقه امن شد. هدف آمریکایی ها این بود تا ترکیه را از انجام عملیات نظامی در مناطق کردنشین بازدارند.
در این راستا، مرکز عملیات مشترک ترکیه و آمریکا برای هماهنگی در خصوص نحوه ایجاد «منطقه امن» راه اندازی شد.
برنامه زمانی توافق و وسعت منطقه امن اعلام نشد اما رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه و دونالد ترامپ همتای آمریکایی اش گفتند که عرض منطقه ۳۲ کیلومتر خواهد بود.
نیروهای سوریه دموکراتیک گفتند که منطقه مورد توافق آنها تا عمق ۵ کیلومتری احداث می شود البته این رقم در بخش های بین راس العین و تل ابیض چیزی حدود ۹ تا ۱۴ کیلومتر است.
جمعیت منطقه بین تل ابیض و راس العین اکثریت عرب نشین است اما بخش عمده منطقه مرزی سوریه و ترکیه اکثریت کرد نشین هستند.
حکومت سوریه با این توافق به شدت مخالفت کرد.
ناظران می گویند یکی از اهداف آنکارا برای ایجاد منطقه امن این است که فضای امنی در سوریه برای بازگشت پناهجویان سوریه ایجاد کند. ۳.۶ میلیون پناهجوی سوریه در ترکیه هستند.
ترکیه در خصوص تعلل در اجرای توافق هشدار داد. اردوغان هفته پیش تهدید کرد که اگر پیشرفتی درباره «منطقه امن» ایجاد نشود عملیات نظامی علیه یگان های کردی مدافع خلق انجام می دهد.
یاشار گولر رییس ستاد مشترک نیروهای مسلح ترکیه روز شنبه (۷ سپتامبر) به همتای آمریکایی اش جوزف دانفورد گفت «منطقه امن باید بدون اتلاف وقت ایجاد شود».



فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».


چگونه سفر کاری یک اردنی به مسکو با مرگ در جبهه‌های نبرد پایان یافت؟



سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
TT

چگونه سفر کاری یک اردنی به مسکو با مرگ در جبهه‌های نبرد پایان یافت؟



سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)

پسر بزرگ رائد رمزی صبری حماد، یکی از دو اردنی که پس از جذب نظامی توسط ارتش روسیه کشته شدند، جزئیات تکان‌دهنده‌ای از سفر پدرش به مسکو بیان کرد؛ سفری که در نهایت به مرگ او به‌عنوان «سرباز در ارتش روسیه» انجامید.

روزنامه «الشرق الأوسط» با أُواب حماد درباره سفر پدرش گفتگو کرد؛ این گفتگو چند ساعت پس از آن انجام شد که وزارت امور خارجه اردن از شهروندان خواست «هرگونه تلاش برای جذب نظامی در ارتش روسیه» را گزارش دهند و همچنین از مقامات روسیه درخواست کرد «به جذب نظامی اردنی‌ها پایان دهند».

أُواب حماد گفت پدرش در ماه اوت گذشته برای کار اداری در وزارت دفاع روسیه به مسکو رفته بود. به گفته او، پدرش تنها چند روز پس از رسیدن خبر داد که به جبهه منتقل شده تا در صفوف ارتش روسیه بجنگد؛ سپس ارتباط او با پایان همان ماه قطع شد.

او تأکید کرد پدرش که ۵۴ سال داشت، هرگز در «نیروهای مسلح اردن (ارتش عربی)» خدمت میدانی نداشته و سابقه کاری‌اش بیشتر در امور مهندسی بوده است. او افزود پدرش پس از بیکاری اخیر تصمیم گرفته بود شغلی متناسب با مهارتش در خارج از کشور پیدا کند.

پیشنهادهای کاری در «تلگرام»

أُواب حماد توضیح داد که پدرش برای یک شغل اداری که در گروه‌های «تلگرام» منتشر شده بود و مربوط به پیشنهادهای کاری وزارت دفاع روسیه بود، درخواست داده بود. او پس از پذیرش، از عَمّان راهی مسکو شد، اما بعداً مشخص شد که تبدیل به یک سرباز جذب‌شده در ارتش روسیه شده و در جبهه مقابل ارتش اوکراین قرار گرفته است.

او می‌گوید پدرش که به خانواده اطلاع داده بود از مسکو به یک واحد رزمی منتقل شده، توضیح نداد چگونه از وظیفه غیرنظامی به مأموریت نظامی تبدیل شده است. تماس‌های او به‌تدریج کمتر شد و دیگر نمی‌توانست زیاد صحبت کند. طبق گفته او، ارتباطات در ۲۵ اوت کاملاً قطع شد.

خانواده با وزارت خارجه اردن برای پیدا کردن محل حضور او تماس گرفتند تا اینکه خبر مرگ او در ۲۵ سپتامبر به آنان رسید و پس‌ازآن جست‌وجوی جزئیات کشته‌شدن و محل جسد آغاز شد.

در نبود جزئیات، خانواده از طریق سفارت اردن در مسکو درخواست کردند جسد او به عَمّان منتقل شود تا «دفن و مراسم سوگواری در میان خانواده» انجام شود.

حماد همچنین گفت چند تن از بستگان او نیز از طریق پیشنهادهای کاری منتشرشده در «تلگرام» به مسکو رفته‌اند و احتمال داد شمار اردنی‌هایی که قربانی «عملیات فریب» مشابه شده‌اند، شاید «حدود ۴۰۰ نفر» باشد.

تلاش‌ها برای «فریب»

مدیریت عملیات و امور کنسولی وزارت خارجه اردن روز پنجشنبه اعلام کرد دو شهروند اردنی پس از جذب نظامی برای جنگ در کنار ارتش روسیه کشته شده‌اند.

خودروهای زرهی و سربازان روس در حال عبور به سمت ماریوپل در جنوب شرقی اوکراین (رویترز)

در بیانیه وزارتخانه آمده بود که این نهاد، اقدامات «فریب شهروندان اردنی توسط طرف‌های خارجی با هدف جذب نظامی غیرقانونی» را به‌طور نزدیک پیگیری می‌کند؛ اقدامی که «نقض قانون اردن و قانون بین‌المللی» است و «جان شهروندان را به خطر می‌اندازد».

وزارتخانه از شهروندان خواست «هرگونه تلاش برای جذب نظامی آنان در ارتش روسیه» را گزارش کنند و هشدار داد که تعامل با آن «خطرناک و خلاف قانون» است. همچنین گفت از مقامات روسیه خواسته «به جذب نظامی اردنی‌ها پایان دهند و جذب هر اردنی که قبلاً جذب شده است را متوقف کنند» و اعلام کرد «تمام اقدامات لازم برای توقف این روند» را اتخاذ خواهد کرد.

وزارتخانه هشدار داد که طرف‌هایی در اینترنت در حال جذب نظامی اردنی‌ها هستند و گفت این طرف‌ها با هماهنگی نهادهای ملی پیگیری می‌شوند تا «اقدامات قانونی و دیپلماتیک برای متوقف کردن آنها و اجرای قانون» انجام شود؛ زیرا «فریب شهروندان و جذب آنها در یک ارتش خارجی، نقض شدید قانون بین‌المللی، تعهدات بین‌المللی و قانون اردن» است که پیوستن به ارتش خارجی را جرم می‌داند.

روش‌های جذب نظامی

صدها اردنی در روسیه زندگی می‌کنند و بنا بر داده‌های غیررسمی «خبرگزاری فرانسه»، بیش از ۲۰ هزار اردنی در دانشگاه‌ها و مؤسسات روسیه و اتحاد جماهیر شوروی سابق تحصیل کرده‌اند. با آغاز جنگ روسیه و اوکراین، وزیر دفاع روسیه در آن زمان، سرگئی شویگو، گفته بود ۱۶ هزار داوطلب از خاورمیانه آماده جنگ در کنار نیروهای مسکو هستند. همچنین گزارش‌ها حاکی از اعزام حدود دو هزار سرباز سوری در آن زمان به روسیه بود.

«خبرگزاری فرانسه» در گزارشی که اوایل ماه جاری منتشر کرد، از جذب جوانان عراقی از طریق گروه‌های «تلگرام» خبر داد. طبق این گزارش، پیشنهادهای جذب شامل حقوق ماهانه ۲۸۰۰ دلار، مسیر دریافت گذرنامه روسی، تأمین درمان، حقوق بازنشستگی و غرامت در صورت جراحت بود.

تلاش برای جذب جنگجویان خارجی به خاورمیانه محدود نمی‌شود؛ روش‌های مشابه در آسیای مرکزی، هند، بنگلادش، نپال و حتی کوبا استفاده می‌شود. بنا بر گزارش مرکز «آتلانتیک کانسل» آمریکا، شمار کوبایی‌های حضور یافته در خطوط جبهه اوکراین بین ۵ هزار تا ۲۰ هزار سرباز جذب‌شده برآورد می‌شود.


وزارت خارجه مصر به «الشرق الأوسط»: در حال آماده‌سازی شرایط برای کنفرانس «بازسازی غزه» هستیم

یک آواره از ساختمان آسیب‌دیده در محله تل الهوى شهر غزه به خرابی‌ها نگاه می‌کند (AFP)
یک آواره از ساختمان آسیب‌دیده در محله تل الهوى شهر غزه به خرابی‌ها نگاه می‌کند (AFP)
TT

وزارت خارجه مصر به «الشرق الأوسط»: در حال آماده‌سازی شرایط برای کنفرانس «بازسازی غزه» هستیم

یک آواره از ساختمان آسیب‌دیده در محله تل الهوى شهر غزه به خرابی‌ها نگاه می‌کند (AFP)
یک آواره از ساختمان آسیب‌دیده در محله تل الهوى شهر غزه به خرابی‌ها نگاه می‌کند (AFP)

سخنگوی وزارت خارجه مصر، سفیر تمیم خلاف، روز یکشنبه به «الشرق الأوسط» اظهار کرد که قاهره همراه با شرکای منطقه‌ای و بین‌المللی در حال فراهم کردن محیط مناسب برای موفقیت کنفرانس «بهبودی سریع و بازسازی در نوار غزه» است و مصر به دنبال برگزاری کنفرانسی است که بیشترین اثربخشی و بهره‌وری را داشته باشد.

خلاف افزود: «مصر تلاش‌های خود را بدون وقفه در حمایت از برادران فلسطینی و حفظ مسیر تثبیت آتش‌بس ادامه می‌دهد، و در حال پیشبرد مرحله دوم طرح صلح رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، هستیم که با تصویب شورای امنیت در قطعنامه ۲۸۰۳ مرتبط است، و این اقدامات از طریق مشورت‌های دقیق با شرکای منطقه‌ای و بین‌المللی انجام می‌شود.»

او ادامه داد: «جزئیات بسیاری هنوز در حال مشورت است تا اطمینان حاصل شود که اجرای آن در چارچوبی انجام شود که ثبات را تضمین کرده و منافع مردم فلسطین را حفظ کند.»

شورای امنیت در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۵ طرح ترامپ برای صلح منطقه را تصویب کرده بود.

تأخیر در کنفرانس بازسازی

در خصوص دلیل تأخیر کنفرانس بازسازی از موعد مقرر پایان نوامبر ۲۰۲۵، سفیر خلاف بدون اعلام تاریخ جدید گفت: «مصر در تلاش برای برگزاری کنفرانس بهبودی سریع و بازسازی و توسعه غزه است، به گونه‌ای که بیشترین اثرگذاری و بهره‌وری از آن حاصل شود».

فلسطینی‌ها در اردوگاه النصیرات در وسط غزه در حال جستجو در میان زباله‌ها برای یافتن هر چیزی که قابل استفاده باشد (AFP)

خلاف تأکید کرد که مصر همراه با شرکای منطقه‌ای و بین‌المللی «در حال فراهم کردن محیط مناسب برای موفقیت هر اقدام بین‌المللی در این زمینه است و مصر به ادامه نقش حمایتی خود از برادران فلسطینی بر اساس تحولات و نیازهای واقعی در زمین پایبند است.»

کنفرانس «بازسازی»

بر اساس بیانیه وزارت خارجه مصر، وزیر امور خارجه مصر، بدر عبد العاطی، روز جمعه در دیدار با وزیر امور خارجه فلسطین، فارسین آغابکیان شاهین، در بارسلونا، بر این نکته تأکید کرد که کشورش «در حمایت از مسئله فلسطین و تلاش‌ها برای بازسازی غزه و بهبودی سریع کوتاهی نخواهد کرد، به ویژه در چارچوب آماده‌سازی برای کنفرانس بین‌المللی که مصر میزبان آن خواهد بود».

قاهره میزبان برنامه بازسازی ۵ ساله

در «نشست اضطراری عربی» که چهارم مارس گذشته در قاهره برگزار شد، «طرح بازسازی و توسعه نوار غزه» تصویب شد. هدف این طرح، اقدام برای بهبودی سریع و بازسازی غزه بدون جابجایی فلسطینی‌ها در بازه زمانی مشخص تا ۵ سال و با بودجه تقریبی ۵۳ میلیارد دلار است. قاهره برای حمایت از بازسازی غزه کنفرانس بین‌المللی را با هماهنگی سازمان ملل پیشنهاد کرده است.

فلسطینی‌ها در مدرسه‌ای که شدیداً آسیب دیده و اطراف آن خرابی است، اردو زده‌اند (AFP)

در «نشست شرم‌الشیخ برای صلح» که به توافق آتش‌بس در غزه در اکتبر گذشته انجامید، رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، بر اهمیت برگزاری کنفرانس قاهره برای بازسازی و بهبودی سریع غزه در نوامبر تأکید کرد.

پیش‌تر مقامات مصری اعلام کرده بودند که امکان برگزاری کنفرانس در نوامبر وجود دارد. طبق بیانیه پیشین وزارت خارجه، در ۱۷ اکتبر، وزیر عبد العاطی با نخست‌وزیر فلسطین، محمد مصطفی، تلفنی گفتگو کرده و درباره آمادگی‌ها و جزئیات کنفرانس بازسازی، به ویژه تأمین مالی و ارزیابی میزان خسارت، بحث شد.

در ۵ نوامبر ۲۰۲۵، السیسی پس از دیدار با رئیس جمهور قرقیزستان، صادیر جباروف، در قاهره اعلام کرد، مصر قصد دارد کنفرانس بین‌المللی بازسازی و بهبودی سریع در غزه را تا پایان ماه برگزار کند.

از زمان اعلام السیسی، اکثر گفتگوهای رئیسان و همچنین مذاکرات وزیر خارجه درباره کنفرانس و آمادگی‌های آن با کشورهای مختلف، از جمله بریتانیا، ترکیه، فرانسه، پادشاهی عربی سعودی، عراق، قطر و غیره بوده است.

نخست‌وزیر مصر، مصطفی مدبولي، در سخنرانی خود در «نشست جی۲۰» در ژوهانسبورگ در ۲۲ و ۲۳ نوامبر، بدون اعلام تاریخ مشخص گفت: «مصر کنفرانس جهانی ویژه بهبودی سریع و بازسازی غزه را برگزار خواهد کرد و از کشورهای شما دعوت می‌کنم در این کنفرانس شرکت کنند».

دلایل تأخیر

در ۲۵ نوامبر، منبعی مطلع مصری اعلام کرد که کنفرانس قاهره برای بهبودی سریع و بازسازی غزه که قرار بود پایان نوامبر برگزار شود، «در موعد مقرر برگزار نخواهد شد و به تعویق می‌افتد». دلیل آن تشدید وضعیت در غزه و تلاش قاهره برای فراهم کردن شرایط بهتر روی زمین برای تحقق اهداف کنفرانس عنوان شد.

این منبع به «الشرق الأوسط» گفت: «کنفرانس در موعد مقرر برگزار نخواهد شد و احتمالاً کمی به تأخیر می‌افتد، به ویژه که تلاش موازی دیگری نیز در حال انجام است؛ واضح است که ایالات متحده قصد دارد اقدام خاص خود را در رفح انجام دهد»، اشاره به «منطقه سبز» در مناطقی که اسرائیل در غزه کنترل دارد.

لباس‌ها روی توده‌های آوار در غزه آویزان شده است (AP)

منبع افزود: «مصر کشور بزرگی است و توان انجام این مأموریت‌ها را دارد، اما زمان‌بندی مناسب برای آن فراهم می‌کند تا تأثیر واقعی و مثبت بر واقعیت زندگی برادران فلسطینی حاصل شود.»

وی درباره علت تأخیر توضیح داد: «بسیاری از کشورها ضمانت می‌خواهند که تخریب دوباره در غزه تکرار نشود، این ضمانت‌ها هنوز فراهم نشده و در حال حاضر نیز با ادامه تشدید اسرائیلی و نقض مکرر توافق، فراهم نخواهد شد.»

توافق آتش‌بس در غزه اواخر نوامبر دچار اختلال شد و حداقل ۲۱ کشته بر اثر حملات اسرائیل ثبت شد، بر اساس گزارش «مدیریت دفاع مدنی» غزه. همچنین دستیابی به مرحله دوم توافق، که از ۱۰ اکتبر با میانجیگری مصر، قطر، آمریکا و ترکیه اجرایی شده بود، به تأخیر افتاد.