در پی فراخوان سعودی؛ جهان اسلام برای پاسخ به اسرائیل به تکاپو افتاد

اتهام دروغین نتانیاهو علیه شهروندان عرب اسرائیل● سازمان همکاری اسلامی به دعوت سعودی جلسه اضطراری تشکیل می‌دهد

در پی فراخوان سعودی؛ جهان اسلام برای پاسخ به اسرائیل به تکاپو افتاد
TT

در پی فراخوان سعودی؛ جهان اسلام برای پاسخ به اسرائیل به تکاپو افتاد

در پی فراخوان سعودی؛ جهان اسلام برای پاسخ به اسرائیل به تکاپو افتاد

وعده بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل برای «انضمام یهودی‌نشین‌ها و بخش‌های دیگری از کرانه باختری به خاک اسرائیل» در صورت پیروزی در انتخابات، با خشم فلسطینیان، ناخشنودی عمیق کشورهای عرب و واکنش اتحادیه اروپاو سازمان ملل روبرو شد.
به گزارش الشرق الاوسط، سازمان همکاری اسلامی - متشکل از ۵۷ کشور اسلامی اعلام کرد که برای تصمیم‌گیری دربارهٔ اقدامات سیاسی و حقوقی ضروری علیه اسرائیل، هفته آینده جلسه‌ای تشکیل خواهد داد. این جلسه به درخواست سعودی و در روز یکشنبه هفته آینده برگزار می‌شود.
به درخواست پادشاهی عربی سعودی، رئیس اجلاس چهاردهم سازمان همکاری اسلامی و میزبان مقر اصلی سازمان، روز یکشنبه آینده جلسه ای فوق‌العاده در سطح وزرای خارجه در جده برگزار، اظهارات نتانیاهو در مورد تصمیم رژیم اسرائیل برای تصرف مناطق غور اردن و شمال بحر المیت و شهرک‌های کرانه باختری بررسی و در مورد چگونگی مقابله با این جنایات اشغالگران گفتگو خواهد شد.
پیش از این جلسه یک جلسه آماده‌سازی میان مسئولین بلندپایه کشورهای عضو سازمان برگزار خواهد شد.
در همین خصوص، سازمان همکاری اسلامی تصمیم نخست‌وزیر رژیم اسرائیل را بسیار خطرناک و یک تعرض آشکار به حقوق ملت فلسطین و نقض میثاق نامهٔ سازمان ملل متحد و قوانین و قطعنامه‌های این سازمان از جمله قطعنامه‌های ۲۴۲ و ۳۳۸ شورای امنیت دانست.
وزیران خارجه کشورهای اتحادیه عرب شامگاه سه‌شنبه در نشست اضطراری قاهره، مقر اتحادیه، سخنان نتانیاهو را «تمایل به نقض قوانین بین‌المللی»، «توسعه‌طلبی خطرناک» و «تجاوز جدید» نامیده و محکومش کردند.
پیشتر سازمان ملل نیز دربارهٔ چنین تصمیمی به اسرائیل هشدار داده و اعلام کرده بود که اگر اسرائیل چنین تصمیمی بگیرد، این موضوع هیچ تغییری در وضعیت حقوقی کرانه غربی رود اردن ایجاد نمی‌کند.
اتحادیه اروپا نیز در واکنش به این موضوع اعلام کرد که هیچ تغییری را در مرزهای ۱۹۶۷ میلادی به رسمیت نمی‌شناسد.
ایمن الصفدی وزیر خارجه اردن، در بیانیه تندی عنوان کرد که «بحران‌آفرینی خطرناک» اساس روند صلح را از بین می‌برد و منطقه را به کام خشونت و بحران‌های بیشتر سوق می‌دهد.
محمود عباس رئیس تشکیلات فلسطین و رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین و جنبش فتح، شامگاه سه‌شنبه در بیانیه‌ای هشدار داد که با برداشتن اولین گام اسرائیل در عملی کردن وعده نتانیاهو، حکومت فلسطینی تمامی قراردادها با اسرائیل را فسخ خواهد کرد.
محمود عباس، از دعوت سعودی برای برگزاری نشست فوق العادهٔ وزرای خارجهٔ کشورهای اسلامی در روز یکشنبهٔ آینده برای بررسی شعارهای انتخاباتی نتانیاهو تقدیر کرد.
عباس در گفتگو با خبرگزاری فلسطین گفت: این موضع‌گیری خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز و ولیعهد وی شاهزاده محمد بن سلمان بن عبدالعزیز آل سعود بی‌سابقه نیست، زیرا رهبران سعودی همواره در کنار ملت فلسطین ایستاده‌اند.
بحرین نیز از دعوت سعودی برای برگزاری نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی در سطح وزیران خارجه، جهت گفتگو دربارهٔ اظهارات اخیر نتانیاهو استقبال کرد.
وزارت امور خارجه بحرین در بیانیه ای تأکید کرد: این دعوت سعودی نشانگر نقش اساسی و استراتژیک سعودی به رهبری خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود در منطقه و جهان، و نقش فعّال و بزرگ آن در دفاع از قضایای عربی و اسلامی و از همه مهمتر قضیه فلسطین است.
از سوی دیگر، جنگنده‌های اسرائیلی روز چهارشنبه مناطق مختلفی در غرب شهر دیر البلح در مرکز نوار غزه را بمباران کردند.
همچنین نیروهای امنیتی رژیم اسرائیل ۳ شهروند فلسطینی را در استان‌های نابلس و جنین بازداشت کردند.
در تحولی جدید نیز، بنیامین نتانیاهو شهروندان عرب این سرزمین را به تلاش برای نابودی یهودیان متهم کرد.
نتانیاهو، دربارهٔ شهروندان عرب در توئیتر خود اظهار کرد: عرب‌ها قصد دارند همه ما را بدون توجه به کودک، زن و مرد، نابود کنند.
وی این پیام را در واکنش به همکاری ائتلاف «آبی-سفید» به رهبری بنی گانتس با لیست مشترک احزاب عرب منتشر کرده‌است. لیست مذکور همچنین از احزاب مخالف خواسته این سخن نتانیاهو را محکوم کنند.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.