دیدار صدر با خامنه‌ای و سلیمانی حاشیه‌ساز شد

دیدار صدر با خامنه‌ای و سلیمانی حاشیه‌ساز شد
TT

دیدار صدر با خامنه‌ای و سلیمانی حاشیه‌ساز شد

دیدار صدر با خامنه‌ای و سلیمانی حاشیه‌ساز شد

حضور ناگهانی مقتدی صدر رهبر جریان صدر در شب شام غریبان امام حسین (ع) در مراسم عزاداری بیت علی خامنه ای پس از چند سال تیرگی روابط و انتقاد صدر از دخالت تهران و شبه نظامیان وابسته به ایران موجی از بحث و جدل در عراق را به همراه داشته‌است.
به گزارش الشرق الاوسط، مقتدی صدر از ۲۵ ژوئن سال جاری در ایران به سر می‌برد و پیش از این پایگاه رسمی مقتدی صدر با انتشار تصاویری از حضور وی در شهر قم ایران در مراسم عزاداری محرم خبر داده بود. صدر در تیرماه گذشته هم به ایران سفر کرده بود، اما گفته شد که آن سفر غیررسمی و خانوادگی است.
واکنش‌ها در داخل جریان صدر و دیگر کنشگران سیاسی در عراق به صورت موافق و مخالف مطرح شده‌است؛ موافقان عنوان می‌کنند که صدر از خود شخصیت رهبری را نشان می‌دهد که منافع عراق را بر هرگونه منفعت دیگری ترجیح می‌دهد، منتقدان اما معتقدند صدر همچون دیگر سیاستمداران و فرماندهان گروه‌های مسلح عراقی همراه ایران و نفوذ آن شده‌است.
صدر تاکنون واکنشی نسبت به این مواضع نداشته‌است اما حاکم الزاملی یکی از رهبران این جریان می‌گوید «صدر در یک مراسم عزاداری شرکت کرده و به صورت تصادفی خامنه ای و سلیمانی در آن شرکت کرده‌اند و این مسئله کاملاً طبیعی و عادی است». او در اظهارات رسانه ای می‌افزاید «صدر با همه کشورهای همسایه روابط خوبی دارد و همگان برای مواضع ملی میهنی نسبت به عراق و بحران‌های منطقه ای خود احترام قائلند».
ریاض المسعودی نماینده پارلمان عراق و عضو ائتلاف سائرون نسبت به قرار گرفتن مقتدی صدر در کنار خامنه‌ای رهبر ایران و قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران این کشور در مجلس عزاداری حسینی در تهران واکنش نشان داد و افزود: «حرف و حدیث‌ها از تلاش‌های صدر برای تغییر قواعد بازی، غیر منطقی است.»
المسعودی در گفت‌وگویی اضافه کرد: «مناسبات عراق با کشورهای پیرامون خود از زمان سقوط رژیم صدام تا به امروز بر اساس حسن همجواری و احترام به حاکمیت کشورها استوار بوده‌است.»
وی افزود: «سفرهای صدر به کشورهای همسایه بر اساس سه اصل حسن همجواری، احترام به حاکمیت کشورها و تمایل به تحکیم مناسبات میان ملت‌ها صورت می‌گیرد.»
این عضو ائتلاف سائرون افزود: «سفر اخیر مقتدی صدر به تهران به هیچ عنوان سیاسی نیست و مناسبات و روابط با تصاویری منتشر شده یا نشده تحکیم نمی‌شود.»
از سوی دیگر، غیث التمیمی عضو سابق جریان صدر که به انتقادات علنی در قبال ایران شهره است، از اقدام اخیر صدر ابراز تاسف می‌کند و می‌گوید: «کسی که زیر پای رهبر ایران می‌نشیند نمی‌تواند تاج سر عراقی‌ها باشد». او خطاب به صدر می‌گوید: «همان‌طور که در تصاویر می‌بینیم به نظر می‌رسد که راحت نبودی اما ارزش و جایگاه خود را نزد عراقی‌ها کم کرده‌ای».
در همین رابطه، احسان الشمری رئیس مرکز اندیشه سیاسی به الشرق الاوسط می‌گوید: «حضور صدر در مجلس خامنه ای برای طرفداران او و نخبگان غافلگیرکننده بود و با رویکرد ضد ایرانی او متفاوت بود». وی می‌افزاید: «حضور صدر در کنار خامنه ای پیام‌هایی را به همراه دارد از جمله این که صدر به دنبال ایجاد توازن و تعادل است به ویژه اینکه او قبلاً به نزدیکی به کشورهای عربی و خلیجی متهم شده بود».
او ادامه می‌دهد: «از آنجائی که صدر حامی دولت عادل عبدالمهدی است شاید تلاش می‌کند تا با ایرانی‌ها دربارهٔ آینده این دولت مذاکره کند به ویژه اینکه او پیش از این تأکید کرده بود که این دولت در صورت ناکامی در تحقق شرایط لازم پابرجا نخواهد ماند بنابراین ممکن است که صدر در حال برنامه‌ریزی برای سناریویی جدید است».



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.