گریفیتس به «الشرق الاوسط»: توافق ریاض در ایجاد راهکار يمن سهیم خواهد بود

فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن: روی حمایت محمد بن سلمان نمی توان قیمت گذاشت

مارتین گریفیتس (سایت فرستاده سازمان ملل در مور یمن)
مارتین گریفیتس (سایت فرستاده سازمان ملل در مور یمن)
TT

گریفیتس به «الشرق الاوسط»: توافق ریاض در ایجاد راهکار يمن سهیم خواهد بود

مارتین گریفیتس (سایت فرستاده سازمان ملل در مور یمن)
مارتین گریفیتس (سایت فرستاده سازمان ملل در مور یمن)

مارتین گریفیتس فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن با ستایش از تلاش سعودی برای ایجاد راهکار درباره مساله یمن گفت «توافقی که به زودی بین حکومت قانونی یمن و شورای انتقالی جنوب یمن زیر نظر سعودی امضا می شود در ایجاد راهکار برای بحران یمن سهیم خواهد بود».
گریفیتس در گفتگو با الشرق الاوسط از حمایت شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی تشکر کرد و گفت نمی توان روی چنین حمایتی قیمت گذاشت.
او خاطر نشان کرد «نقش ولیعهد سعودی در دست یابی به توافق درباره نقاط اختلاف اصلی بین گروه ها پیشروانه و محوری بود».
او با اشاره به گفتگو بین گروه های یمنی در جده افزود « شاهزاده محمد در گفتگوهای اخیر در جده فرصت هایی در برابر گروه ها قرار داد تا با اعتماد سازی به زمینه های مشترک و توافق برسند». 
گریفیتس خاطر نشان کرد «توافق ریاض گام سازنده بوده و در ایجاد راهکار درباره بحران یمن سهیم خواهد بود».

متن گفتگوی مارتین گریفیتش فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن با الشرق الاوسط را در زیر می خوانید:
آیا دور جدید گفتگو و رایزنی را به زودی تنظیم می کنید؟ آیا تصور می کنید به ایجاد راهکار نزدیک شده ایم؟ دولت یمن با گفتگو پیش از اجرای توافق حدیده مخالف است. دولت یمن می گوید گروهی که توافق استکهلم را رعایت نکرد زیر بار توافق جدید نیز نخواهد رفت. اگر توافق استکهلم به خوبی اجرا نشود آیا هنوز قصد برگزاری دور جدید رایزنی و گفتگو را دارید؟
من اطمینان دارم که در مسیر درستی حرکت می کنیم. امیدوارم که گروه های درگیر نیز به زودی آمادگی سیاسی خود را برای گذار به سوی یک فرآیند قانونی و پایان دادن به این جنگ ویرانگر اعلام کنند.
در این اثنا تیم ما نیز به تلاش های گسترده سیاسی ادامه می دهد. رایزنی های غیر رسمی با احزاب سیاسی یمن و گروه های جامعه مدنی انجام دادیم. ما در این جلسات به نظرات و دغدغه ها و اندیشه آنها گوش دادیم و در فرآیند رسمی نتایج این گفتگوها را اجرا می کنیم.  
گفتنی است توافق استکهلم یک توافق انسانی برای پرکردن شکاف کنونی بود و نه یک پیش شرط برای آغاز فرآیند سیاسی. این توافق شامل اقدامات مشخص برای اعتماد سازی است. اعتماد سازی منجر به تقویت فرآیند صلح می شود و نه برهم زدن آن.
عده ای می گویند شما خوش بین تر فرستاده سازمان ملل در امور یمن هستید. شما در آخرین گزارش خود به شورای امنیت در ۱۷ اکتبر گفتید که «نشانه های واقعی برای امیدواری مردم یمن وجود دارد». منظور شما چیست؟
در گزارش خود به شورای امنیت گفتم که نشانه های ملموسی برای امیدواری در یمن وجود دارد. برای مثال، خشونت در شمال کشور در چند ماه گذشته کاهش قابل ملاحظه ای داشته و شماری از زندانیان آزاد شدند. مجوز ورود نفتکش ها به حدیده داده شد و گروه های امدادرسان مجوز کمک رسانی به نیازمندان در دریهمی دریافت کردند. افزون بر این، مذاکرات گروه های یمنی درباره جنوب یمن به نتیجه رسید. این توافق اولین گام در مسیر فرآیند صلح پایدار در کشور است. بنابراین، همه این اقدامات امیدوار کننده و بیانگر حسن نیت گروه های درگیر است که منجر به تغییرات ملموس و پیشرفت واقعی می شود.
*شما در تازه ترین گزارش خود از نقش ولیعهد سعودی به عنوان حامی فرآیند سیاسی یمن یاد کرده و از او قدردانی کردید. دلیل این موضع گیری چیست؟
نقش پیشروی شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی یک عامل اساسی در بستر سازی برای دست یابی به راهکار درباره اختلافات اساسی بین گروه ها بود. شاهزاده محمد همچون نقش خود در گفتگوهای اخیر در جده فرصت هایی در برابر گروه ها قرار داد تا با اعتماد سازی به زمینه های مشترک برسند. من از او به خاطر این حمایت که نمی توان روی آن قیمت گذاشت تشکر می کنم.

آتش بس
از طرح گروه «انصار الله» که در سپتامبر مطرح شد استقبال کردم و درباره پایبندی گروه ها به اجرای آن خوش بین هستم. بر کسی پوشیده نیست که خشونت در چند ماه گذشته در یمن کاهش یافته و این بسیار گام تشویق کننده و مثبت در مسیر درست است.

ما باید روی این تحولات سازنده حساب کنیم. تحولات سازنده یادشده ناشی از تلاش دو گروه برای ایجاد زمینه مشترک و توافق درباره اقداماتی است که به رنج و گرفتاری مردم یمن پایان می دهد.

درباره حمله به «آرامکو» باید گفت که این حمله پیام هشداری به منطقه و جهان بود و نشان داد که با کشاندن یمن به کانون کشمکش منطقه ای چه اتفاقات خطرناکی ممکن است روی دهد. این حمله ممکن بود عواقب فاجعه باری داشته باشد. اما بنده واقعا خوشحالم که این مشکل با تدبیر رفع و از وقوع یک درگیری جلوگیری شد. ما حالا به جای کشیده شدن به یک جنگ منطقه ای فرصتی برای متوقف کردن خشونت در یمن داریم. این تحول بسیار مثبت است.

گفتگوهای جده 
ما سهمی در تنظیم یا برگزاری گفتگوهای جده نداشتیم. اما از همان آغاز از طرح سعودی برای کاهش و توقف تنش در عدن استقبال کردیم. ما از سعودی تشکر می کنیم که این گفتگوها و طرح را رهبری می کند. بنده همواره بر مرحله پس از جنگ تاکید می کنم و تا جایی که اطلاع دارم توافقی که در جده حاصل شد در راستای دست یابی به این هدف است. افزون بر این، توافق جده به نظر من فرصتی است که با توجه به تلاش ها برای رسیدن به توافق شاید منجر به یک پیشرفت واقعی شود و تاثیر سازنده ای در عمل داشته باشد.

پس از این توافق، آغاز به کار نهادهای حکومتی در کنار تامین خدمات اساسی اهمیت فراوانی دارند. علاوه بر این باید سطح معیشتی مردم جنوب یمن بهبود پیدا کند.

استکهلم/ الحدیده 
بندر الحدیده گذرگاه حیاتی یمن و یک مسیر اصلی تجارت دریایی است. من نسبت به پیشرفت چشمگیر در راستای اجرای توافق حدیده در هفته گذشته بسیار خوش بین هستم. بنده از ژنرال گوها و کمیته استقرار مجدد نیروها قدردانی می کنم. پنج ایست بازرسی مشترک در اطراف شهر حدیده دایر کردیم که توسط گروه های یمنی اداره می شوند.
این تنها اقدام سازنده در راستای تقویت آتش بس در بخش های ناآرام نیست. پیشرفت قابل ملاحظه ای حاصل شده که نتیجه افزایش اعتماد گروه ها به یکدیگر است.
این مساله بسیار مهم بوده و باید از آن حمایت کرد. ما همه می دانیم که تلاش های بیشتری باید انجام شود. بخش اقتصادی این توافق از جمله درآمدهای بنادر در اولویت قرار دارد. ما و گروه های گوناگون برای حل مشکل درآمدها و اداره بنادر تلاش می کنیم. ما در راستای حمایت سازمان ملل از توافق حدیده و تضمین اجرای مفاد آن به این منطقه توجه می کنیم. با این حال نباید از مساله اصلی یعنی ایجاد راهکار سیاسی برای جنگ در یمن غافل شویم.
در خصوص زندانیان باید گفتم آزادی حدود ۲۹۰ نفر زندانی توسط «انصار الله» اقدام مثبت بوده که خانواده های یمنی انتظار چنین چیزی را می کشیدند.
ما به همکاری با گروه ها در گفتگوها ادامه می دهیم تا مذاکرات سرآغازی برای اقدامات بعدی باشد. اقداماتی مثل آزادی کلیه بازداشت شدگان که باید در اسرع وقت با همکاری کمیته بین المللی هلال احمر صورت گیرد.
من و شاهزاده خالد بن سلمان هفته پیش درباره تلاش دو طرف برای اجرای توافق تبادل زندانیان گفتگو کردیم. من از همه گروه ها می خواهیم تا حد امکان نرمش نشان دهند.



ترامپ حوثی‌ها را به واقعیت بازگرداند؛ تهدید حوثی به انتقام 


تجمع مردم در صعده، یمن، در محلی که هدف حمله آمریکا قرار گرفت (رويترز)
تجمع مردم در صعده، یمن، در محلی که هدف حمله آمریکا قرار گرفت (رويترز)
TT

ترامپ حوثی‌ها را به واقعیت بازگرداند؛ تهدید حوثی به انتقام 


تجمع مردم در صعده، یمن، در محلی که هدف حمله آمریکا قرار گرفت (رويترز)
تجمع مردم در صعده، یمن، در محلی که هدف حمله آمریکا قرار گرفت (رويترز)

«ترامپ حوثی‌ها را به واقعیت بازگرداند»... در یک عصر سرد لندنی، در مقابل یک کافه در غرب پایتخت بریتانیا، یک جوان یمنی به تلفنش خیره شده است. این در حالی است که شب قبل، ارتش آمریکا یک عملیات نظامی را با دستور مستقیم رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، آغاز کرد و به چندین منطقه از جمله صنعا حمله کرد. این حملات که از شب شنبه آغاز شد و تا طلوع فجر ادامه داشت، حداقل ۳۱ کشته بر جای گذاشت. رسانه‌های حوثی این آمار را اعلام کرده‌اند و همچنین از تهدید گروه حوثی به انتقام خبر داده‌اند.

روز یکشنبه، کاخ سفید اعلام کرد که چندین فرمانده «اصلی» حوثی در این حملات کشته شده‌اند. اما گروه حوثی تا لحظه تنظیم این گزارش، هیچ واکنشی نشان نداده و کشته یا زخمی شدن فرماندهان خود را تأیید نکرده است.

در اولین واکنش رسمی، دولت یمن گروه حوثی را متهم کرد که یمنی‌ها را درگیر یک جنگ «بی‌معنا» کرده است. مصطفی نعمان، معاون وزیر خارجه یمن، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «حوثی‌ها در این توهم زندگی می‌کردند که می‌توانند با کل جهان درگیر شوند. آنها مصیبت‌های زیادی برای کشور ما و مردم بی‌گناه به بار آورده‌اند.»

صادق الوصابی، پژوهشگر مرکز مطالعات یمن در واشنگتن، می‌گوید: «حوثی‌ها دروغ گفتند و فقط خودشان آن را باور کردند. آنها در حباب قدرت واهی زندگی می‌کردند و فکر می‌کردند می‌توانند با کل جهان مقابله کنند. این نه به دلیل عدم درک دولت قبلی آمریکا از ماهیت حوثی‌ها، بلکه به دلیل تمایل به تعامل با آنها بود. ترامپ آمد و با حوثی‌ها به زبانی که خوب می‌فهمند، یعنی زبان قدرت، صحبت کرد.»

رئیس‌جمهور غافلگیرکننده

از حدود ساعت ۵:۴۵ بعدازظهر شنبه به وقت گرینویچ، اخبار فوری، ویدیوها، اظهارات و شایعات روی صفحه تلویزیون‌ها و تلفن‌های همراه ظاهر شدند. به‌طور همزمان، به‌روزرسانی‌ها و بیانیه‌ها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شدند.

سناریوی مورد انتظار این بود که سخنگوی نظامی حوثی‌ها، یحیی سریع، بیانیه‌ای درباره حمله به یک کشتی تجاری با ادعای حمایت از اسرائیل منتشر کند. اما ترامپ، طبق عادتش، سناریوهای از پیش تعیین‌شده را دوست ندارد و ترجیح می‌دهد غافلگیر کند. او شکل نبرد، شروع آن و زمان اجرایش را خودش تعیین کرد. او شروع‌کننده بود تا استراتژی دولت خود در پرونده یمن را آشکار کند و چارچوب گسترده‌تری برای دیدگاه واشنگتن درباره راه‌حل یمن ترسیم کند.

ترامپ در پیامی به حوثی‌ها و ایران گفت: «به همه تروریست‌های حوثی... وقت شما تمام شده است. حملات شما باید از امروز متوقف شود. اگر این کار را نکنید، جهنمی را خواهید دید که هرگز مانندش را ندیده‌اید.»

واکنش‌های احتمالی حوثی‌ها

ماجد المذحجی، رئیس مرکز مطالعات صنعا، معتقد است که این حملات هزینه‌های حوثی‌ها را افزایش می‌دهد و آنها را بین دو انتخاب قرار می‌دهد: یا تسلیم شدن و کاهش تنش با واکنش ضعیف به حملات آمریکا، یا تشدید درگیری‌ها در دریای سرخ.

المذحجی می‌گوید: «این حملات نشان‌دهنده تغییر قابل توجهی در حضور آمریکا در یمن است. این خشونت فزاینده که با طبقه‌بندی حوثی‌ها به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی (FTO) آغاز شد، اکنون با این موج از حملات همراه شده است که هدفش وارد کردن آسیب واقعی به بدنه جنبش حوثی است، نه فقط مهار آن.»

مصطفی نعمان به تلاش‌های دولت یمن برای صلح اشاره می‌کند و می‌گوید: «حوثی‌ها همه این تلاش‌ها را نادیده گرفتند و در برابر تلاش‌های سعودی برای پایان دادن به جنگ مقاومت کردند.»

انگیزه‌ها و پیام‌ها

توازن قوا در منطقه به سرعت در حال تغییر است. نیروهایی مانند حزب‌الله و سپاه قدس دیگر انعطاف‌پذیری و قدرت سابق را ندارند. علاوه بر این، ایران با حملات اسرائیل و فشارهای اقتصادی شدید آمریکا مواجه است و در موقعیت ضعیف‌تری برای بازگشت به مذاکرات هسته‌ای قرار دارد.

الیزابت کندل، استاد دانشگاه کمبریج، سه انگیزه اصلی برای حمله آمریکا مطرح می‌کند: حفاظت از کشتیرانی بین‌المللی، پیش‌دستی در برابر هر اقدام احتمالی حوثی‌ها و افزایش فشار بر ایران.

سناریوهای احتمالی

برخی کارشناسان معتقدند که حوثی‌ها ممکن است به حملات خود علیه کشتی‌ها در دریای سرخ ادامه دهند. مارک کیمت، معاون سابق وزیر خارجه آمریکا، می‌گوید: «من انتظار دارم حوثی‌ها به حملات آمریکا با حملات بیشتری به کشتی‌ها پاسخ دهند.»

هانا پورتر، پژوهشگر مؤسسه ARK، معتقد است که شکست حوثی‌ها از طریق نیروی نظامی دشوار است: «اگر حملات هوایی کافی بود، حوثی‌ها سال‌ها پیش شکست می‌خوردند. حوثی‌ها ثابت کرده‌اند که می‌توانند فشارهای زیادی را تحمل کنند.»

حملات اخیر آمریکا به حوثی‌ها نشان‌دهنده تغییر رویکرد واشنگتن در قبال یمن است. این حملات نه تنها برای تنبیه حوثی‌ها، بلکه برای ارسال پیام به ایران طراحی شده‌اند. با این حال، موفقیت این استراتژی به توانایی آمریکا در ضربه زدن به رهبران ارشد حوثی‌ها بستگی دارد. بدون این، این حملات ممکن است تنها به طولانی‌تر شدن جنگ در یمن منجر شود.