عصیان مدنی عراقی‌ها در راه است.. عشایر به معترضان می‌پیوندند

ده‌ها زخمی در تظاهرات بصره .. صدور حکم بازداشت ۶۰ نماینده و مسئول عراقی * محکومیت قتل معترضان عراقی با نارنجک‌های گاز اشک‌آور

عصیان مدنی عراقی‌ها در راه است.. عشایر به معترضان می‌پیوندند
TT

عصیان مدنی عراقی‌ها در راه است.. عشایر به معترضان می‌پیوندند

عصیان مدنی عراقی‌ها در راه است.. عشایر به معترضان می‌پیوندند

 اعتراضات در عراق شدت گرفت و در پی آن یک نفر در بغداد کشته شد و بندر ام القصر همچنان تعطیل است. سازمان شفافیت عراق نیز اعلام کرد که حکم جلب و بازداشت ۶۰ نماینده و مسئول کنونی صادر شده که متهم به فساد و تضییع بیت‌المال هستند. از سوی دیگر، سندیکای مرکزی معلمان عراق تصمیم گرفت اعتصاب خود را به مدت یک هفته دیگر تمدید کند. در همین رابطه، سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی تکان دهنده از قتل‌های «وحشتناک» در عراق خبر داد.
به گزارش الشرق الاوسط، معترضان از تلاش خود برای بستن راه‌های اصلی آمد و شد در عراق خبر دادند که واکنش سخنگوی وزارت کشور را به همراه داشت و تهدید کرد که با این اقدام به شدت برخورد خواهد کرد.
در این میان خبرگزاری فرانس پرس گزارش داد که تظاهرات عراقی‌ها که خواستار «فروپاشی نظام کنونی» هستند، با وجود وعده اصلاحات از طرف مقام‌ها معمولاً در شب به خشونت کشیده می‌شود، خبرگزاری رویترز نیز از کشته شدن یک معترض و زخمی شدن ۹۱ نفر دیگر در پایتخت خبر داد.
در همین رابطه، سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی مفصل از شاهدان عینی گفته‌است، تحقیقات نشان می‌دهد که معترضان عراقی با نوعی از اسلحه «کشنده» مورد هدف قرار گرفته‌اند.
نیروهای امنیتی و شبه نظامیانی که در قتل تظاهر کنندگان دست داشتند از نارنجک‌های به ظاهر اشک آور اما کشنده استفاده کردند. آنها با شلیک این نارنجک‌های اشک‌آور به سوی جمجمه افراد تظاهر کننده آنها را به قتل می‌رسانند.
با تأکید بر اینکه این نوع نارنجک‌ها تاکنون در هیچ جای دنیا مورد استفاده قرار نگرفته‌است، تأکید کرده که این نوع نارنجک برای قتل تظاهر کنندگان مورد استفاده قرار گرفته‌است نه برای متفرق کردن آنها.
این نهاد بین‌المللی گفته‌است اغلب قربانیان که تاکنون به بیش از ۳۰۰ نفر رسیده‌اند به وسیله این نارنجک‌ها که به جمجمه آنها اصابت کرده‌است کشته شدند. این سلاح به‌طور مستقیم سمت تظاهرکنندگان شلیک شده تا آنها را بکشد و نه پراکنده کند.
سازمان عفو بین‌الملل از مقامات عراقی و پلیس و نیروهای این کشور خواسته‌است بلافاصله شلیک این نوع نارنجک‌های کشنده و بی‌سابقه علیه معترضان را متوقف کنند.
از سوی دیگر، منابع عراقی روز شنبه ۲ اکتبر ۲۰۱۹ از درگیری نیروهای امنیتی عراق با معترضین در بصره و زخمی شدن ۱۲۰ از تظاهرکنندگان خبر دادند.
طبق این گزارش درگیری زمانی آغاز شد که تظاهرکنندگان تلاش کردند تا جاده‌های اصلی منتهی به بندر «ام القصر» را ببندند.
دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر عراق تیز در بیانیه‌ای اعلام کرد، ۱۲۰ نفر در جریان درگیری پلیس با معترضین در بصره زخمی شدند.
در این راستا، روز شنبه عراق شاهد ادامه اعتراضات ملیونی در بغداد و سایر شهرهای این کشور بود. اعتراضات در بغداد و کربلا صورت گرفت.
در تظاهرات روز جمعه در بغداد یک نارنجک گاز اشک‌آور به سر یک زن پرستار که به تظاهر کنندگان مجروح کمک می‌کرد، اصابت کرد و باعث مرگ او شد.
تظاهرات اعتراضی عراقی در شهر ناصریه، مرکز استان ذی قار واقع در جنوب شرقی عراق برای نهمین روز در میدان «الحبوبی» مرکز شهر ناصریه برگزار شد.
منابع عراقی گزارش دادند که نور رحیم علی که یک پزشک بوده شنبه‌شب هنگام معالجه زخمی شدگان در میدان تحریر کشته شد. روز شنبه هزاران نفر برای تشییع جنازه اولین زن در رویدادهای اخیز در یک تظاهرات گسترده در بغداد شرکت کردند.
از سوی دیگر، آمریکا روز جمعه اول نوامبر از دولت عراق خواست تا پاسخگوی مطالبات مشروع مردم این کشور باشد. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز با انتشار بیانیه‌ای از تحقیقات دولت عراق دربارهٔ خشونت‌های مرگبار پلیس انتقاد کرد و آن را بی‌اعتبار خواند. در این بیانیه همچنین آمده‌است که دولت عراق باید به مردم این کشور حساب پس دهد و از شدت محدودیت اخیر آزادی بیان و مطبوعات که از اجزای جدانشدنی اصلاحات دموکراتیک است بکاهد.
در همین خصوص، سازمان شفافیت عراق آخرین آمار مربوط به اقدامات مبارزه با فساد را منتشر کرد.
این سازمان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که «اداره تحقیقات این سازمان، حکم بازداشت و جلب ۶۰ نماینده و مسئول محلی را صادر کرده‌است».
بازداشت و صدور حکم جلب این افراد، به خاطر «اتهامات فساد و تضییع بیت‌المال» است.
در این بیانیه تصریح شده‌است که حکم‌هایی نیز علیه یک وزیر، پنج نماینده کنونی پارلمان و دو وزیر سابق نیز صادر شده‌است.
دستور بازداشت یک استاندار، یک رئیس شورای استانداری و پنج مدیر کل نیز صادر شده‌است.
سندیکای مرکزی معلمان عراق نیز تصمیم گرفت در راستای حمایت از جوانان معترض در حمایت از مطالبات مشروع‌شان و لزوم برکناری دولت و برگزاری انتخابات زودهنگام به همراه اصلاح قانون اساسی و نیز به علت وضعیت نامناسب آموزشی اعتصاب خود را به مدت یک هفته دیگر تمدید کند.



ناهید راچلین «بیگانه»… پیشگام رمان ایرانی در مهاجرت

ناهید راچلین «بیگانه»… پیشگام رمان ایرانی در مهاجرت
TT

ناهید راچلین «بیگانه»… پیشگام رمان ایرانی در مهاجرت

ناهید راچلین «بیگانه»… پیشگام رمان ایرانی در مهاجرت

با درگذشت ناهید راچلین، رمان‌نویس ایرانی-آمریکایی و یکی از برجسته‌ترین نویسندگان ایرانی که به زبان انگلیسی درباره گسست‌های هویتی، رنج‌های تبعید و برخورد فرهنگ‌ها می‌نوشت، در ۳۰ آوریل ۲۰۲۵، در سن ۸۵ سالگی، زندگی خلاقانه‌ای به پایان رسید. به گفته منتقدان، راچلین «پراکند‌ه‌ترین رمان‌نویس ایرانی در آمریکا» بود و نخستین کسی بود که تصویری دقیق از درون جامعه ایران پیش از سقوط حکومت شاه ارائه داد.
ناهید راچلین– که نام خانوادگی او پس از ازدواج چنین شد و نام خانوادگی ایرانی‌اش «بُزرگمهر» بود – در ۶ ژوئن ۱۹۳۹ در شهر اهواز به دنیا آمد. او در خانواده‌ای با ده فرزند رشد یافت؛ خانواده‌ای که در آن سنت‌های ایرانی با تأثیرات غربی درآمیخته بودند. پدرش ابتدا قاضی بود و سپس پس از استعفا، وکیل شد. به‌نظر می‌رسد دوران کودکی‌اش پرآشوب بوده، چرا که در ماه‌های نخست زندگی به عمه‌اش مریم سپرده شد تا او را بزرگ کند. وقتی به سن ۹ سالگی رسید، پدرش برای جلوگیری از ازدواج زودهنگام او – همان‌گونه که مادرش در همین سن ازدواج کرده بود – دختر را از عمه باز پس گرفت.
این واقعه تأثیر عمیقی بر شخصیت راچلین گذاشت. او بعدها نوشت که حس می‌کرد از مادر واقعی‌اش ربوده شده است، و هرگز او را «مادر» خطاب نکرد. در تمام عمر، همیشه در رؤیای بازگشت به آغوش امن عمه مریم بود.
راچلین در این فضای خانوادگی پرتنش و با وجود مخالفت پدر، برای فرار از فشارهای خانواده و جامعه، با کمک برادرش پرویز، بر رفتن به آمریکا برای ادامه تحصیل پافشاری کرد. سرانجام در کالج زنانه «لیندوود» در ایالت میزوری پذیرفته شد و بورسیه کامل گرفت، اما تنها پس از وعده بازگشت به ایران برای ازدواج، پدرش به او اجازه سفر داد.
ناهید در دنیای جدید آمریکایی، با نوعی دیگر از انزوا روبه‌رو شد. او بعدها در خاطراتش «دختران پارسی» (۲۰۰۶) نوشت: «گمان می‌کردم از زندانی گریخته‌ام، اما خود را در زندانی دیگر از تنهایی یافتم.»
در این زندان تازه، نوشتن برایش پناهگاه شد و زبان انگلیسی فضایی از آزادی برای او گشود؛ فضایی که هنگام نوشتن به فارسی احساس نمی‌کرد. او در مصاحبه‌ای گفته بود: «نوشتن به زبان انگلیسی آزادی‌ای به من داد که هنگام نوشتن به فارسی هرگز حس نمی‌کردم.»
راچلین در سال ۱۹۶۱ مدرک کارشناسی روان‌شناسی گرفت. پس از فارغ‌التحصیلی، نامه‌ای کوتاه برای پدرش نوشت و او را از تصمیمش برای عدم بازگشت به ایران آگاه کرد. در پی آن، پدرش تا دوازده سال با او قطع رابطه کرد. در این مدت، راچلین تابعیت آمریکایی گرفت (۱۹۶۹)، با روان‌شناس آمریکایی هاوارد راچلین ازدواج کرد و صاحب دختری به نام لیلا شد. او بورسیه «والاس استگنر» در نویسندگی خلاق را دریافت کرد و در همین دوران شروع به نوشتن نخستین رمانش «بیگانه» (Foreigner) کرد که در سال ۱۹۷۸ – تنها یک سال پیش از انقلاب ایران – منتشر شد.

رمان «بیگانه» با احساسی لطیف، دگرگونی تدریجی شخصیتی به نام «فری» را روایت می‌کند؛ زیست‌شناسی ایرانی در اوایل دهه سوم زندگی‌اش که پس از ۱۴ سال زندگی آرام و یکنواخت در حومه سرد بوستون، به هویتی سنتی و محافظه‌کار در ایران بازمی‌گردد. رمان نشان می‌دهد چگونه دیدگاه‌های غربی فری به‌تدریج در بستر جامعه ایرانی محو می‌شوند. او شوهر آمریکایی‌اش را ترک می‌کند، کارش را کنار می‌گذارد، حجاب را می‌پذیرد و از خود می‌پرسد که آیا آمریکا واقعاً کشوری منظم و آرام است و ایران آشفته و غیرمنطقی یا برعکس، آمریکا جامعه‌ای سرد و عقیم است و ایران سرزمینی پرشور و با قلبی گشوده؟ منتقد آمریکایی «آن تایلر» در نقدی در نیویورک تایمز چنین پرسشی را مطرح کرد. از سوی دیگر، نویسنده ترینیدادی «وی. اس. نایپول» در توصیف این رمان گفت: «بیگانه»، به‌گونه‌ای پنهان و غیرسیاسی، هیستری قیام‌هایی را پیش‌بینی کرد که منجر به سقوط نظام شاه شد و به استقرار جمهوری دینی تحت رهبری خمینی انجامید.
آثار ناهید پیش از انقلاب در ایران منتشر نشدند. سانسور حکومتی آنها را به‌خاطر تصویر منفی از جامعه ایران، به‌ویژه توصیف محله‌های فقیر و هتل‌های ویران، ممنوع کرده بود؛ تصویری که در تضاد با روایت مدرن‌سازی دوران شاه بود. پس از انقلاب نیز دولت خمینی، که نسبت به هرگونه تصویر منفی از ایران حساس بود، به ممنوعیت آثار راچلین ادامه داد. در نتیجه، هیچ‌یک از آثارش تاکنون به فارسی ترجمه نشده‌اند و کتاب‌هایش در ایران ممنوع بوده‌اند.
راچلین همچنین رمان «ازدواج با بیگانه» (۱۹۸۳) را نوشت که با نگاهی تند، چگونگی تحمیل قدرت نظام دینی خمینی بر جامعه ایران را به تصویر کشید. پس از آن آثار دیگری نیز منتشر کرد، از جمله: «آرزوی دل» (۱۹۹۵)، «پریدن از روی آتش» (۲۰۰۶)، «سراب» (۲۰۲۴) و دو مجموعه داستان کوتاه: «حجاب» (۱۹۹۲) و «راه بازگشت» (۲۰۱۸). همچنین خاطراتش با عنوان «دختران پارسی» (۲۰۰۶) منتشر شد. آخرین رمانش «دورافتاده» قرار است در سال ۲۰۲۶ منتشر شود؛ داستان دختری نوجوان که زودهنگام به ازدواج واداشته شده است، الهام‌گرفته از سرگذشت مادر خودش.
راچلین در تمامی آثارش، به کندوکاو زخم‌های ایران در نیمه دوم قرن بیستم می‌پرداخت: سرکوب سیاسی، سلطه سنت، ناپدید شدن معلمان و نویسندگان منتقد، سلطه ساواک، و نیز آن حسرت سوزان برای کودکی‌ای که ناتمام ماند و دردهای هویت دوپاره. مضمون مادری نیز در نوشته‌هایش پررنگ است؛ از رابطه پیچیده با مادر زیستی، تا عشق عمیقش به عمه‌اش، و در نهایت رابطه‌اش با دخترش لیلا که از او به عنوان «بهترین دوست زندگی‌ام» یاد کرده است. راچلین با زبان، احساسات متلاطم خود میان دو جهان را به‌دقت بیان می‌کرد، اما ژرف‌ترین لحظه فقدان برایش در سال ۱۹۸۱ رخ داد، زمانی که از مرگ خواهر عزیزش باری – پس از سقوط از پله – باخبر شد. غم چنان بر او چیره شد که تا ۲۵ سال نتوانست درباره باری بنویسد، اما در پایان خاطراتش فصلی صمیمی به او اختصاص داد و نوشت: «آری، باری عزیز، این کتاب را می‌نویسم تا تو را به زندگی بازگردانم.»
ناهید راچلین در نیویورک بر اثر سکته مغزی درگذشت – به گفته دخترش – و با مرگ او، ادبیات مهاجرت ایرانی یکی از ژرف‌ترین نویسندگان خود را از دست داد؛ صدایی نادر که شجاعت رویارویی و شفافیتِ حسرت را در کنار هم داشت، و توانست با دقت، تصویر شکاف‌های روانی و فرهنگی نسلی از ایرانیان را ثبت کند که سرنوشت‌شان گسست میان شرق و غرب بود.