"سلام نظامی" تماشاگران تبریزی به عمليات نظامى تركيه در سوریه جنجال آفرید

رشد احساسات قومی در فوتبال ایران

تابناك
تابناك
TT

"سلام نظامی" تماشاگران تبریزی به عمليات نظامى تركيه در سوریه جنجال آفرید

تابناك
تابناك

مسابقه میان تیم‌های استقلال تهران و تراکتورسازی تبریز در لیگ برتر فوتبال ایران تحت تأثیر حمله نظامی اخیر ترکیه به شمال سوریه قرار داشت و با جنجال‌ها و حاشیه‌هایی همراه شد و مقام امنیتی تبریز نیز تعدادی از تماشاگران را دستگیر کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، تراکتور و استقلال (جمعه ۱۰ آبان ۹۸) در هفته نهم رقابت‌های لیگ برتر فوتبال به مصاف هم رفتند که این دیدار با نتیجه ۴ بر ۲ به سود استقلال خاتمه یافت.
هواداران تراکتورسازی در این بازی شعارهایی علیه کردها و همچنین وریا غفوری بازیکن کردزبان تیم فوتبال استقلال تهران سر دادند.
شعارهای هواداران تراکتورسازی در دفاع از ترکیه در حمله به کردهای سوریه بود. شعار علیه وریا غفوری نیز به این خاطر بود که او چند باری در حمایت از کردهای سوریه در برابر تهاجم ترکیه موضع‌گیری کرده بود.
خبرگزاری ایسنا امروز در این باره نوشت: معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور از دستگیری ۷ تماشاگر بازی تراکتور استقلال «به دلیل حرکت خارج از عرف فوتبال» خبر داد.
بازتاب حوادث ورزشگاه تبریز در رسانه‌های ترکیه
از سوی دیگر، فریاد زدن نام ترکیه و دادن سلام نظامی هنگام تلاوت قرآن در مراسم آغازین بازی؛ در رسانه‌های ترکیه نیز بازتاب داشته‌است و آنها از این موضوع استقبال کرده‌اند.
در همین خصوص، خبرگزاری آناتولی ترکیه نوشت: «طرفداران تیم فوتبال تراکتور تبریز دیدار با استقلال تهران در ورزشگاه ۸۰ هزار نفری تبریز فریادهای «ترکیه، ترکیه، ترکیه» سردادند. بسیاری از تماشاگران تبریزی نیز در زمان انجام این عملیات پرچم ترکیه را با خود به ورزشگاه مذکور برده بودند».
علاوه بر این‌ها شبکه‌های تلویزیونی نزدیک به رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه نیز با پخش فیلم شعارهای ورزشگاه تبریز از آنها به عنوان حمایت از عملیات نظامی در سوریه یاد کردند.
 
مخالفت تمام قد تندروهای ایران
در همین زمینه خبرگزاری دولتی ایرنا گزارش داد؛ نادر قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه از حواشی ایجاد شده در بازی تیم‌های تراکتورسازی و استقلال عذرخواهی کرد و گفت: «از هواداران تیم‌ها به خصوص تیم تراکتور می‌خواهیم به هیچ وجه به قومیت‌ها، فارس‌ها، کردها و گیلک‌ها توهین نکنند.»
او پیش از این در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت خواستار «برخورد با عاملان شعارهای نژاد پرستانه، غیراخلاقی، سیاسی و انحرافی» در بازی تراکتورسازی تبریز شد.
از سوی دیگر نگرانی‌ها از گسترش این حس قومی در میان جریان‌های محافظه کار در ایران شدت گرفته به طوری که احمد علیرضابیگی نماینده تبریز در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت، حمله نظامی ترک‌ها به کردنشین‌های سوری را بر اتحاد این دو قوم در ایران بی تأثیر دانسته و گفته: «اینکه اکنون قوم کرد امروز مورد تهدید و هجمه قرار گرفته به واسطه سوء کارکردهای مدیریتی رهبران کُرد در اقلیم کردستان عراق و در بخش کردنشین سوریه است».
در مقابل خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با عنوان «تحرک مشکوک در تبریز؛ سلام نظامی به ترکیه» آورده‌است: «البته که شعارها و اقدامات هواداران تراکتور در دیدار با استقلال، تازه نیست و فدراسیون فوتبال پیش از این هم بارها از اقدامات آنها چشم‌پوشی کرده‌است. چشم‌پوشی کردن از اقداماتی که باعث شد در این دیدار شعارها و اقدامات آنها شدت بگیرد».
روزنامه جام جم وابسته به سازمان رادیو و تلویزیون ایران نیز در گزارشی با عنوان «رسوایی در تبریز، ذوق زدگی در ترکیه!»، شعارهای تماشاگران تبریزی را «قومیتی، نژادپرستانه و تجزیه طلبانه» توصیف کرد.
سایت رجانیوز وابسته به سپاه نیز «از اهتزاز پرچم کشورهای بیگانه در ورزشگاه‌ها و اهانت به قومیت‌های ایران، با چاشنی شعارهای جدایی‌طلبانه» انتقاد کرده و «جری‌تر شدن فرصت‌طلبان را در سایه بی‌توجهی مسئولین» دانسته و گفته «تا کی قرار است امنیت ملی آماج حملات عده‌ای آشوب‌طلب باشد؟»
چندی پیش نیز سایت فردا نزدیک به اصولگرایان به هوارداران تبریزی از «فعالیت پان‌ترکیسم متعصب پشت نقاب فوتبال تبریز» هشدار داده بود.
 
ریشه حاشیه‌های ورزشگاه‌ها از کجاست؟
در خارج از زمین فوتبال نیز قومیت ترک بزرگترین قومیت در ایران شمرده می‌شود و تیم تراکتور به نمادی برای مظلومیت این قومیت. در فضای پارلمان نیز فراکسیون ترک‌زبان‌ها از ابتدای مجلس دهم تشکیل شد و نزدیک به ۱۰۰ نماینده در آن عضو هستند یعنی چیزی در حدود یک سوم کل نمایندگان مجلس.
سه سال قبل و در بحبوحه بالا گرفتن تنش بین ایران و کشورهای خلیج، و اتفاقاً در بازی تراکتورسازی با استقلال تهران، طرفداران این تیم تبریزی اقدام به سر دادن شعار «خلیج عربی» کردند.
مرداد ماه سال گذشته، در بازی تراکتورسازی با پرسپولیس تهران، با دست گرفتن پرچم کشور جمهوری آذربایجان، خواستار جدایی از ایران بودند.
در شهریور ماه سال جاری نیز، باز هم در بازی پرسپولیس تهران و تراکتورسازی تبریز، هواداران این تیم تبریزی، پرچم ترکیه را در ورزشگاه تبریز به اهتزاز درآوردند.
در سال ۱۳۹۱ و در جریان بازی تراکتورسازی با نماینده کشور امارات متحده عربی، برخی از طرفداران این تیم با زبان انگلیسی در بنری بزرگ نوشته بودند: «آذربایجان ایران نیست.»
طرفداران تیم‌های ترک‌زبان معتقدند نتایج بازی‌های تراکتورسازی و ماشین‌سازی به دلیل ترک ستیزی با ناداوری‌ها تغییر می‌یابد. این اظهارات یک روز قبل از این بازی از زبان رسول خطیبی سرمربی ماشین‌سازی مطرح شد. او معتقد است که تماشاگران پرسپولیس تهران در ورزشگاه آزادی علیه او و تیمش فحاشی کردند.
ناظران معتقدند که این اقدامات اخیر در نتیجه رشد احساسات قومی در فوتبال ایران شکل گرفته‌است.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.