یک قرن پس از کشف مقبره فرعون؛ سفر توت عنخ آمون به سرزمین کارتر

زاهی حواس به الشرق الاوسط: مرمت موزه بزرگ با سود نمایشگاه های فرعون

یک قرن پس از کشف مقبره فرعون؛ سفر توت عنخ آمون به سرزمین کارتر
TT

یک قرن پس از کشف مقبره فرعون؛ سفر توت عنخ آمون به سرزمین کارتر

یک قرن پس از کشف مقبره فرعون؛ سفر توت عنخ آمون به سرزمین کارتر

صد سال از کشف مقبره توت عنخ آمون فرعون مصر گذشت و به همین مناسبت، نمایشگاه گنجینه های متعلق به توت عنخ آمون در چندین شهر جهان مثل لس آنجلس و پاریس و لندن برگزار می شود. ۱۵۰ قطعه اصلی متعلق به این فرعون در نمایشگاه های جهان به نمایش گذاشته می شود.
نمایشگاه توت عنخ آمون در لندن در گالری ساچی برگزار می شود. فعالیت نمایشگاه شش ماه یعنی تا ۳ می ادامه دارد.
نمایشگاه لندن «توت عنخ آمون؛ گنجینه فرعون طلایی» نام دارد.
تصاویر این فرعون جوان در مناطق گوناگون لندن از ایستگاه های قطار تا مجتمع های تجاری منتشر شده است.
نمایشگاه لندن در راستای آشنایی با اسطوره فرعون جوان توسط وزارت آثار باستانی مصر و شرکت آی ام جی برگزار می شود.
بازدیدکنندگان و علاقمندان به تمدن فرعونی می توانند از نزدیک ۱۵۰ قطعه اصلی متعلق به توت عنخ آمون را بازدید کنند. ۶۰ قطعه برای اولین بار به نمایش گذاشته می شوند.
نمایشگاه توت عنخ آمون در سال ۱۹۷۲ و ۲۰۰۷ در لندن برگزار شد.
مقبره توت عنخ آمون فرعون مصر در ۴ نوامبر ۱۹۲۲ توسط باستان شناس و مصر شناس انگلیسی هاوارد کارتر کشف شد.
تلاش های گسترده کارتر باعث شد تا نام توت عنخ آمون فرعون بزرگ مصر احیا شود. توت عنخ آمون در نوزده سالگی درگذشت. اما حکایت مرگ او معمایی است که هنوز باستان شناسان نتوانستند آن را حل کنند.
گفتنی است مقبره توت عنخ آمون تنها قبر فراعنه مصر است که طول سالیان سال تخریب و ویران نشده است.

خالد العنانی وزیر آثار باستانی مصر به الشرق الاوسط گفت «پس از پایان دوره نمایشگاه توت عنخ آمون در لندن قطعات متعلق به این فرعون به شهرهای گوناگون جهان مثل لس آنجلس و پاریس و دوباره لندن و استرالیا و ژاپن منتقل می شود».
او افزود «این نمایشگاه در حال حاضر آخرین نمایشگاه قطعات توت عنخ آمون است».
از سوی دیگر، زاهی حواس باستان شناس مصری و وزیر باستان شناسی پیشین مصر به الشرق الاوسط گفت «نمایشگاه لندن همچون پاریس مورد استقبال گسترده قرار خواهد گرفت. دستکم ۱.۴ میلیون نفر تا حالا از این نمایشگاه بازدید کردند».
او در ادامه گفت «خب چرا استقبال مردم از نمایشگاه لندن تا این اندازه گسترده بود؟ چرا که این آثار توسط کارتر باستان شناس انگلیسی کشف شد».
او خاطر نشان کرد «کارتر در لندن به خاک سپرده شده است. نیمی از داستان توت عنخ آمون را مصری ها و نیمه دیگر آن را انگلیسی ها ساختند. احتمالا بیش از یک میلیون نفر از نمایشگاه دیدن می کنند. ۶۰ قطعه متعلق به توت عنخ آمون برای اولین بار در نمایشگاهی خارج از مصر در معرض عموم قرار می گیرد».
او افزود «پول های این نمایشگاه ها در مرمت یا افتتاح موزه بزرگ در اواخر سال آینده مورد استفاده قرار می گیرند».
دکتر طارق العوضی سرپرست ساخت نمایشگاه (با همکاری تیم ویژه شرکت آی ام جی) به الشرق الاوسط گفت «در آغاز باید بگویم که تیم کاری متشکل از کارشناسان مسائل مرمت آثار و باستان شناسان در حفظ این قطعات سهیم هستند».
او افزود «ما برنامه کارشناسی شده برای انتقال این آثار به شهرهای گوناگون داریم. مهم این است که قطعات آسیب نبینند».
جان نورمان مدیر اداره نمایشگاه ها «آی ام جی» گفت «بنده در بیست سال گذشته مسئول مراقبت و نگهداری برخی از قطعات قدیمی بی نظیر بودم. یکی از این قطعات گنجینه های متعلق به توت عنخ آمون فرعون مصر است. این گنجینه ها چند هزار سال در تاریکی دفن شده بود و حدود صد سال پیش کشف شدند».
کارتر مصر شناس انگلیسی با کندن یک حفره کوچک در دیوار بسته موفق به کشف مقبره توت عنخ آمون شد. گنجینه های توت عنخ آمون حدود ۳۲۰۰ سال مدفون بودند. اما با کشف این گنجینه مسیر تاریخ تغییر کرد و دوره نوینی در تاریخ آثار باستانی مصر و افسانه فرعون طلایی مصر توت عنخ آمون آغاز شد.
مقبره توت عنخ آمون در ۴ نوامبر ۱۹۲۲ کشف شد. رسانه های جهان گفتند «کشف آرامگاه فرعون بزرگ مصر بزرگ ترین اکتشاف قرن بیستم است».



چرا «اخوان المسلمین» به سازندگان سریال «الحشاشین» حمله کرد؟

کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
TT

چرا «اخوان المسلمین» به سازندگان سریال «الحشاشین» حمله کرد؟

کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)

بلافاصله پس از پخش اولین قسمت از سریال مصری «الحشاشین» در ماه رمضان از تعدادی از شبکه‌های مصری و عربی، فعالان و چهره‌های رسانه‌ای وابسته به «اخوان المسلمین» کمپین «انتقاد شدید» را علیه این سریال به راه انداختند.
این سریال الهام گرفته از تاریخچه گروه حَشّاشین (باطنی‌ها) است که در قرون وسطی بین سال‌های ۱۰۹۰ تا ۱۲۷۵ پس از میلاد مسیح زندگی می‌کردند. بنیان‌گذار آن شخصی به نام حسن صباح بود. سؤالاتی در مورد دلایل حمله اخوانی‌ها نسبت به این سریال مطرح شده‌است.
فعالان شبکه‌های اجتماعی و متخصصان مسائل سازمان‌های «اسلام سیاسی» معتقدند کارزار حمله اخوان به دلیل «آگاه شدن افراد وابسته به این گروه یا کسانی که با آن همدردی می‌کنند از شباهت‌های بین دو گروه و حساسیت شدید آنها نسبت به هرگونه تلاش برای افشای استثمار دین برای اهداف سیاسی است».
سریال الحشاشین با بازی تعدادی از بازیگران مصری و عرب به پیشگامی هنرمند مصری کریم عبدالعزیز است. این اثر به نویسندگی عبدالرحیم کمال، کارگردانی پیتر میمی و تهیه کنندگی شرکت «المتحده» در حال پخش است.
فیلمبرداری این سریال دو سال به طول انجامید و قرار بود در ماه رمضان سال گذشته نمایش داده شود اما با توجه به گفته‌های قبلی سازندگان، به دلیل فیلمبرداری صحنه‌هایی از این سریال در مالتا و قزاقستان، نمایش به تعویق افتاد.
این سریال داستان حسن الصباح، بنیانگذار گروه حشاشین، خطرناک‌ترین جنبش زیرزمینی و مرگبارترین گروه مخفی در قرن یازدهم میلادی به عنوان بخشی از فرقه نزاریه را روایت می‌کند.
فعالان و متخصصان رسانه ای طرفدار اخوان المسلمین کمپین شدیدی را برای حمله به سریال و سازندگان آن راه اندازی کردند.
کمپین حمله جنبه‌های مختلفی داشت که برخی از آنها مستقیماً از توصیف سریال به‌عنوان «طرح تاریخی اخوان و تشبیه آن‌ها به گروه حشاشین» انتقاد کردند. در حالی که برخی دیگر مسیر هنری مرتبط با «تلاش برای نقد زبان به کار رفته در اثر و هزینه مالی آن» را در پیش گرفت.

یکی از سکانس های «الحشاشین» (شرکت فیلمساز)

روزنامه‌نگار وابسته به اخوان، محمد ناصر، پست‌ها، پیوندها و ویدئوهایی در انتقاد از این سریال منتشر کرد. او در یکی از آنها در حساب کاربری خود در سایت «ایکس» نوشت: «بهتر بود سریال به دلیل هزینه‌های زیاد تولید نمی‌شد».
از سوی دیگر، اسامه جاویش، روزنامه‌نگار طرفدار اخوان المسلمین، یک پست وبلاگی در «X» منتشر کرد که در آن سعی داشت سریال را به سخره بگیرد. او نوشت: «فوری... پخش تازه‌ترین قسمت حشاشین... معلوم شد اخوانی‌ها هیولا هستند».
با این حال، بسیاری از نظرات در مورد آن پست، انتقادات شدیدی را متوجه جاویش کرد و گفتند که او «به شباهت بین اخوان و حشاشین اعتراف کرده‌است».
به نوبه خود، سامی کمال الدین، روزنامه‌نگار وابسته به «اخوان»، تلاش کرد برای پرهیز از مسیر سیاسی، استفاده از نقد هنری برای حمله به سریال، آن را «سریال کارتونی» توصیف کرد. او گفت که اپیزودهایی که نمایش داده شد «فقر هنری آشکاری داشتند».
از سوی دیگر، وبلاگ نویسان به انتقاد اخوان از سریال حمله کردند و این حمله را به شباهت دو گروهی که این درام فاش می‌کند نسبت دادند.
اکانتی به نام «نادر الشریف» در «X» نوشت: «حسن الصباح، بنیانگذار حشاشین، و حسن البنا، مؤسس اخوان، دو روی یک سکه هستند و همه انتقادات به این سریال، منشأ و شیوه‌های حشاشین را افشا می‌کند که هیچ تفاوتی با شیوه‌های اخوان ندارد».
برخی از بلاگرها از سبک «کمیک» برای تمسخر خشم اخوان علیه سریال استفاده کردند.

احمد بان، نویسنده و پژوهشگر متخصص در امور سازمان‌های افراطی نیز به نوبه خود اظهار کرد که حمله اخوان به سریال «حشاشین» را می‌توان در چارچوب این دانست که اعضای اخوان این سریال را به عنوان یک «طرح سیاسی و فکری علیه خود» می‌بینند.
او به الشرق الاوسط توضیح داد: «بسیاری از گروه‌ها مانند اخوان نسبت به هرگونه تلاش برای انتقاد، بسیار حساس هستند».
وی افزود که «با وجود تفاوت در زمینه‌های تاریخی، بین گروه اخوان و حشاشین شباهت وجود دارد، نه تطابق».
او افزود: اعتماد مطلق در درون حشاشین بسیار خطرناک تر از درون اخوان است، اما استفاده از مذهب در سیاست موضوعی است که هر دو گروه مشترک هستند.
او توضیح داد که تمرکز سریال بر نقد این ایده ممکن است یکی از دلایلی بوده باشد که احساسات پیروان گروه‌هایی را که وجودشان به استفاده از دین در سیاست وابسته است جریحه‌دار کند.
به نوبه خود، محقق متخصص در سازمان‌های افراطی، منیر ادیب، نیز گفت که مناطق مشترک زیادی بین «اخوان» و «حشاشین» وجود دارد؛ آن گروه به عنوان گروهی است که به بهانه جهاد از جنگ و از دین برای خدمت به اهداف سیاسی خود استفاده می‌کرد.
ادیب به الشرق الاوسط گفت که حسن البنا با الهام از حسن صباح ایده ساخت گروه را بر اساس وفاداری مطلق پیروان به رهبر گروه ایجاد کرد؛ در هر دو گروه، این بیعت مبتنی بر «سمع، اطاعت و اعتماد کورکورانه از جانب وفاداران به رهبر گروه» است.