​کنفرانس برلین درباره لیبی؛ ارتش ماموران و خبرنگاران و گردشگران

​کنفرانس برلین درباره لیبی؛ ارتش ماموران و خبرنگاران و گردشگران
TT

​کنفرانس برلین درباره لیبی؛ ارتش ماموران و خبرنگاران و گردشگران

​کنفرانس برلین درباره لیبی؛ ارتش ماموران و خبرنگاران و گردشگران

گویی حال و هوای جنگ روز یکشنبه (۱۹ ژانویه) بر برلین سایه افکنده است. تنها چند گردشگر در خیابان های خالی روز یکشنبه (تعطیلات آخر هفته)‌ پرسه می زدند و جلوی بناهای تاریخی عکس می گرفتند. 
نظامیان و ماموران به جای ساکنان شهر به خیابان ها آمده اند و با خودروهای زرهی و سگ های پلیس خیابان های اصلی را بسته اند. 
روزنامه نگاران و خبرنگاران نیز اسلحه به دست همانند چکمه پوشان روانه خیابان های شهر شده اند. سلاح آنان همان دوربین و دستگاه ضبط صوت و کاغذ و قلم است.
گروه اول وظیفه حمایت از سران کشورهای خارجی که برای شرکت در کنفرانس برلین آمده اند را به عهده دارند. کنفرانس درباره لیبی برگزار می شود. گروه دوم به دنبال تهیه و ارسال گزارش و مطلب درباره نتایج این اجلاس است. آنها می دانند که شرکت کنندگان در کنفرانس در موارد متعددی با یکدیگر اختلاف نظر دارند اما امیدوارند که (معجزه) شود و طرف های گوناگون به توافق برسند و بن بست بحران لیبی شکسته شود.
رویترز روز یکشنبه گزارش داد که در پیش نویس بیانیه پایانی کنفرانس برلین از همه طرف های درگیر خواسته شده تا از اقدامات جنگی و حمله به تاسیسات نفتی خودداری کنند. 
رویترز افزود «در پیش نویس بیانیه پایانی از شرکت ملی نفت لیبی واقع در طرابلس به عنوان تنها نهاد قانونی و رسمی دارای صلاحیت فروش نفت این کشور یاد شده است. این مساله انتقاد عده فراوانی از طرفداران ارتش ملی لیبی را به دنبال داشت. این افراد می گویند (مزدوران سوری)‌ که از سوی ترکیه به لیبی اعزام شده اند از سوی دولت (وفاق) تامین مالی می شوند. دولت (وفاق) این مبالغ را از درآمدهای نفتی کشور تامین می کند. عده ای از معترضان به همین دلیل اقدام به بستن برخی بنادر صادراتی لیبی در دو روز گذشته کردند».

سران و هیات های شرکت کننده در کنفرانس لیبی پیش از آغاز به کار این نشست دیدارهای دو جانبه انجام دادند.
آنها در این دیدارها و نشست ها درباره ایجاد راهکار برای آخرین نقطه اختلاف و آخرین مانع بر سر رسیدن به توافق گفتگو کردند.
در این راستا، مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا با هر کدام از عبد الفتاح السیسی رییس جمهور مصر و عبد الله بن زاید وزیر امور خارجه امارات و مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه دیدار و گفتگو کرد.
دولت ترکیه از دولت (وفاق) در طرابلس حمایت نظامی می کند. نفرات ارتش ترکیه و نیز چند هزار نیروی سوریه که از آنها با عنوان (مزدور) یاد می شود برای پیکار در کنار نیروهای دولت (وفاق) ارسال شده اند. 
در مقابل، مصر و امارات علنا از ارتش ملی لیبی حمایت می کنند. ارتش ملی لیبی با گروه های تندرو از جمله نیروهای وابسته به دولت (وفاق) می جنگد. 
بنابراین دیدگاه این کشورها درباره تحولات لیبی حائز اهمیت است.
به گزارش رسانه های ترکیه روز شنبه (۱۸ ژانویه) پرزیدنت رجب طیب اردوغان پیش از سفر به برلین گفت ترکیه «نقش مهمی در مهار» خلیفه حفتر فرمانده ارتش لیبی ایفا کرد. عملیات نظامی به فرماندهی حفتر برای تسلط بر طرابلس -پایتخت لیبی- چند ماه پیش آغاز شد. ترکیه برای جلوگیری از تسلط نیروهای حفتر بر طرابلس از آغاز عملیات نظامی در لیبی خبر داد.
اردوغان همچنین پیش از آغاز به کار کنفرانس برلین ضمن انتقاد شدید از حفتر از او با عنوان «کودتاچی» یاد کرد.
فائز السراج رییس دولت (وفاق) در گفتگو با روزنامه آلمانی دی ولت خواستار (دخالت) بین المللی برای دفاع از (شهروندان غیر نظامی) در طرابلس در صورت عدم توقف عملیات نظامی خلیفه حفتر شد.
گفتنی است دولت ترکیه می گوید که با استناد به توافق با دولت (الوفاق) نیروی نظامی به طرابلس فرستاده است.
گاردین چند روز پیش در گزارشی گفت «دولت (الوفاق) حقوق مزدوران سوری که توسط ترکیه به لیبی اعزام شده اند را پرداخت می کند. این مساله موجب نارضایتی مردم لیبی از دولت شد چرا که درآمد دولت لیبی از صادرات نفت تامین می شود».
در مقابل، اظهارات شیخ محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی نیز قابل توجه بود. آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان و ولیعهد ابو ظبی روز شنبه (۱۸ ژانویه) گفتگو کردند. شیخ عبد الله بن زاید وزیر امور خارجه امارات رییس هیات امارات در نشست برلین است.
به گزارش خبرگزاری امارات شیخ محمد بن زاید گفت (دولت امارات از تلاش ها و اقداماتی که به مردم لیبی کمک می کند حمایت می کند. اقداماتی که منجر به خروج لیبی از این بحران و توقف دخالت در امور داخلی و تقویت ارکان حاکمیت ملی و موسسات کشور در مقابله با گروه های شبه نظامی تروریستی مسلح و توقف ارسال نیروهای تروریست به لیبی شود).



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.