​نگرانی درباره پنهانکاری عراق در خصوص هزاران مبتلا به کرونا

​نگرانی درباره پنهانکاری عراق در خصوص هزاران مبتلا به کرونا
TT

​نگرانی درباره پنهانکاری عراق در خصوص هزاران مبتلا به کرونا

​نگرانی درباره پنهانکاری عراق در خصوص هزاران مبتلا به کرونا

رویترز به نقل از ۳ پزشک «که تست کرونا انجام می دهند» و یک مقام وزارت بهداشت و یکی از سیاستمداران ارشد عراق گزارش داد آمار مبتلایان قطعی به کرونا «بیشتر از چند هزار نفر» است. این آمار بسیار بالاتر از ارقام اعلام شده است. طبق آمار رسمی شمار مبتلایان قطعی کمتر از ۸۰۰ نفر است.
این افراد که با رویترز گفتگو کرده اند نخواستند نامشان فاش شود. دولت عراق به کادر درمان بیمارستان ها دستور داده با رسانه ها گفتگو نکنند. رویترز موفق به تماس با وزارت بهداشت عراق برای اظهار نظر در این باره نشده است.
وزارت بهداشت عراق مرجع اصلی برای اعلام آمار مبتلایان و فوتی ها است.
این سه پزشک با کادر پزشکی که آزمایش کرونا در بغداد انجام می دهند همکاری می کنند. پزشکان می گویند آمار مبتلایان قطعی چیزی بین ۳ تا ۹ هزار نفر هستند. این آمار با استناد به گفتگو با همکاران سه پزشک ارائه شد که نتایج روزانه آزمایش های کرونا را دریافت می کنند.
از سوی دیگر، شورای امنیت ملی و گروه مدیریت بحران و برخی از نهادهای امنیتی و نظارتی و رسانه ای عراق در بیانیه ای ضوابط و تدابیر ویژه ای تنظیم کردند. تردد خبرنگاران در دوره منع رفت و آمد با توجه به این مقررات محدود شده است. دولت عراق مقررات منع آمد و شد برای جلوگیری از شیوع کرونا اعلام کرد. این مقررات انتقاد محافل رسانه ای و مطبوعاتی را به دنبال داشت. یک موسسه حقوقی محدودیت فعالیت رسانه ها را «تخلف قانونی آشکار» خواند.
مسئولان بخش های «گروه رسانه و ارتباطات» و «فرماندهی مشترک عملیات» و «فرماندهی عملیات بغداد» و «شبکه رسانه عراق» و «انجمن صنفی روزنامه نگاران عراق» و «اتحادیه رادیوها و تلویزیون های عراق» و «وزارت بهداشت» در نشست روز چهارشنبه (اول آوریل) در مورد محدودیت رفت و آمد خبرنگاران و رسانه ها تصمیم گیری کردند.
این بیانیه چند ماده ای درباره رفت و آمد خبرنگاران و روزنامه نگاران و گروه های رسانه ای در دوره منع آمد و شد است.
در این بیانیه به «محدودیت فعالیت و رفت و آمد کارمندان رسانه های مجاز از جمله رادیو و شبکه های ماهواره ای در دوره منع آمد و شد» اشاره شده است.
این بیانیه افزود «شبکه های رادیویی و تلویزیونی مجاز ملزم هستند پرسنل شاغل را به حداقل ممکن کاهش دهند به گونه ای که کیفیت فعالیت در مرحله کنونی افت نکند. شمار پرسنل فعال در هر رسانه حداکثر ۵۰ نفر باشد.  ماموریت ها و فعالیت های بیرون از محل کار تا حد امکان کاهش پیدا می کند. خبرنگاران برای حفظ سلامتی خودشان و جلوگیری از شیوع ویروس ملزم به استفاده از وسایل پیشگیری بهداشتی مثل ماسک هستند. فهرست رسانه های مجاز (شبکه های رادیویی و تلویزیونی) به فرماندهی مشترک عملیات و فرماندهی عملیات بغداد ارسال شود. رسانه های مجاز به آن دسته از شبکه های رادیو و تلویزیون گفته می شود که از گروه رسانه و ارتباطات مجوز فعالیت داشته باشند».
انجمن دفاع از آزادی مطبوعات ضمن انتقاد شدید از مقررات یاد شده از آن به عنوان «تخلف قانونی آشکار» یاد کرد.
این نهاد گفت «گروه رسانه و ارتباطات که از سوی گروه مدیریت بحران یکی از نهادهای تصمیم گیرنده معرفی شده آزادی فعالیت مطبوعات در عراق را نقض می کند و تابع گروه های سیاسی خاص است».
مقصود انجمن دفاع از مطبوعات اطلاعیه گروه یاد شده درباره تعطیلی مجموعه ای از شبکه های تلویزیونی است که تظاهرات اعتراضی در ماه اکتبر و پس از آن را پوشش دادند.
گروه رسانه و ارتباطات به عنوان یک نهاد مستقل معرفی شده است. این ارگان مجوز فعالیت و نظارت بر شبکه های تلویزیونی را با توجه به معیارهای پخش مورد نظر صادر می کند.
انجمن دفاع از مطبوعات افزود «مشارکت اتحادیه شبکه های رادیویی اسلامی در تصمیم گیری برای اعمال محدودیت بیانگر یک رویکرد سیاسی خاص و آشکار است. این رویکرد در راستای اعمال محدودیت برای فعالیت و رفت و آمد کادر رسانه های مستقل و غیر همسو با نهادهای تصمیم گیرنده اجرا می شود».
اتحادیه شبکه های تلویزیونی و رادیویی اسلامی زیر نظر ایران راه اندازی شد. کلیه شبکه های تلویزیونی و رادیویی مورد حمایت ایران در عراق و خارج عراق تحت نظارت این اتحادیه فعالیت می کنند.
حمید الحسینی -روحانی عراقی- رییس اتحادیه شبکه های رادیویی اسلامی در عراق است. حمید الحسینی نام این نهاد را «اتحادیه شبکه های تلویزیونی و رادیویی مقاومت» گذاشته است.
انجمن دفاع از مطبوعات ضمن ابراز نگرانی از تدابیر ویژه محدودیت فعالیت رسانه ای گفت «جلوگیری از رسیدن خبرنگاران و اصحاب رسانه به محل کار یا ممانعت از پوشش خبری رویدادها نقض آزادی رسانه ها است. قانون اساسی بر لزوم آزادی رسانه ها تاکید کرده است. این اقدام تخلف از اختیارات و وظایف اتحادیه شبکه های تلویزیونی و رادیویی و گروه رسانه و ارتباطات به شمار می رود».
انجمن صنفی روزنامه نگاران عراق است گفت «تهیه فهرست تیم های رسانه ای و اعمال محدودیت رفت ‌و آمد شدنی نیست. رفت و آمد تیم های رسانه ای نقض مقررات آمد و شد به شمار می رود. از سوی دیگر مقررات یاد شده باعث تاخیر در کار تیم های رسانه ای در خارج از محل کار می شود». 
انجمن صنفی روزنامه نگاران افزود «نکته مهم این است که افراد شاغل در شبکه های تلویزیونی و رادیویی و خبری که ماموریت رسانه ای دارند کارت خود را به همراه داشته باشند تا مشخص شود در کدام رسانه کار می کنند. ما این موضوع را به گروه های تصمیم گیرنده ابلاغ کردیم».
انجمن از روزنامه نگاران و خبرنگاران که ماموریت پوشش خبری ندارند خواسته تا «برای حفظ سلامتی خود و خانواده در خانه بمانند و تدابیر ویژه پیشگیری از ابتلا به کرونا را رعایت کنند».



راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
TT

راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)

امروز، شنبه، در سلطان‌نشین عمان، گفت‌وگوهایی میان ایران و ایالات متحده برگزار شد، به عنوان تلاشی برای احیای مذاکرات متوقف‌شده درباره برنامه هسته‌ای شتاب‌گرفته تهران.

با این حال، دو طرف حتی پیش از آغاز مذاکرات بر سر شکل و مکانیزم آن اختلاف دارند. در حالی‌ که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اصرار دارد مذاکرات به‌صورت مستقیم انجام شود، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، اعلام کرده که کشورش فقط از طریق واسطه و به‌صورت غیرمستقیم با فرستاده آمریکا در امور خاورمیانه، استیو ویتکوف، گفت‌وگو خواهد کرد.

گرچه این اختلاف ممکن است ظاهری به نظر برسد، اما معنا و پیامدهای عمیقی در خود دارد. مذاکرات غیرمستقیم تاکنون هیچ پیشرفتی به همراه نداشته، به‌ویژه از زمانی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش پس از سه سال از امضای توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵، از آن خارج شد.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

در ۸ مه ۲۰۱۸، ترامپ سند خروج از برجام را امضا و آن را علنی کرد.

از آن زمان، ترامپ تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرده و آن را بخشی از استراتژی «فشار حداکثری» خوانده است. او بارها تأکید کرده که گزینه نظامی همچنان روی میز است، هرچند مرتب از امکان رسیدن به توافق جدید سخن گفته. ترامپ در همین راستا، پیامی به رهبر ایران، علی خامنه‌ای (۸۵ ساله) ارسال کرده است.

در مقابل، خامنه‌ای هشدار داده که هرگونه حمله به ایران با پاسخ مشابه و شدید روبه‌رو خواهد شد.

در ادامه، نکات کلیدی درباره این پیام، برنامه هسته‌ای ایران، و تنش‌های مداوم میان تهران و واشنگتن از زمان انقلاب ۱۹۷۹ ارائه می‌شود:

چرا ترامپ پیام فرستاد؟

ترامپ پیام خود را در ۵ مارس به خامنه‌ای فرستاد و روز بعد در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «برایشان نوشتم و گفتم: امیدوارم به مذاکره فکر کنید، چون اگر مجبور به اقدام نظامی شویم، فاجعه‌بار خواهد بود.»

ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید تلاش دارد روند مذاکرات را پیش ببرد، در حالی‌ که تحریم‌ها را تشدید کرده و تهدید می‌کند که آمریکا یا اسرائیل ممکن است تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف قرار دهند.

ترامپ یادداشتی را که برای خروج از توافق هسته‌ای ایران در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ امضا کرده است، به نمایش می‌گذارد (آسوشیتدپرس)

او در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش نیز پیام مشابهی ارسال کرده بود که با واکنش تند خامنه‌ای روبه‌رو شد. با این حال، پیام‌های پیشین ترامپ به رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، به دیدارهای مستقیمی انجامید، گرچه این دیدارها به توافقی درباره برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک کره شمالی که توانایی هدف‌گیری خاک آمریکا را دارند، نینجامید.

پاسخ ایران چه بود؟

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، مذاکره مستقیم با آمریکا را رد کرد و در نشست هیئت دولت گفت: «ما از گفت‌وگو فرار نمی‌کنیم، اما تجربه‌های گذشته نشان داد وعده‌های توخالی، ریشه بحران‌ها بوده است. طرف مقابل باید برای اعتمادسازی، جدیت نشان دهد.»

رهبر ایران، خامنه‌ای نیز به سخنان ترامپ واکنش نشان داد و با لحنی تند گفت: «آن‌ها تهدید به آشوب می‌کنند، اما ما احتمال حمله خارجی را کم می‌دانیم. و اگر چنین حمله‌ای صورت گیرد، بدون شک پاسخ کوبنده‌ای خواهیم داد.»

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پلتفرم «ایکس» نوشت: «تهدید علنی به بمباران از سوی رئیس یک کشور علیه ایران، نقض آشکار اصول صلح و امنیت بین‌المللی است. خشونت خشونت می‌آورد، صلح صلح می‌آورد. توپ در زمین آمریکاست تا مسیر را تعیین کند... و مسئولیت عواقبش را بپذیرد.»

رهبر جمهورى اسلامى ايران، علی خامنه‌ای، در خطبه‌های نماز عید فطر در تهران (رسانه ریاست جمهوری ایران)

در فضای رسانه‌ای نیز، روزنامه «تهران تایمز» نزدیک به دفتر خامنه‌ای ـ بدون ذکر منبع ـ گزارش داد که ایران «موشک‌هایی آماده کرده که می‌توانند اهداف آمریکایی را هدف قرار دهند». این گزارش هم‌زمان با استقرار بمب‌افکن‌های رادارگریز «بی-۲ اسپیریت» آمریکا در جزیره دیه‌گو گارسیا منتشر شد؛ جزیره‌ای که در برد حملات به ایران و همچنین حوثی‌های مورد حمایت تهران در یمن قرار دارد؛ نیروهایی که آمریکا از ۱۵ مارس حملات خود به آن‌ها را افزایش داده است.

چرا برنامه هسته‌ای ایران باعث نگرانی غرب است؟

با اینکه تهران همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید کرده، اما اظهارات برخی مقام‌ها حاکی از آن است که ممکن است ایران در پی ساخت سلاح هسته‌ای باشد.

ایران اکنون در حال غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد است؛ درصدی بسیار نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای، که هیچ کشور فاقد برنامه تسلیحات هسته‌ای، به آن دست نمی‌زند.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

طبق توافق برجام در سال ۲۰۱۵، ایران مجاز بود اورانیوم را تا سقف ۳.۶۷ درصد و با ذخیره‌ای حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم غنی‌سازی کند. اما آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران اکنون حدود ۸۲۹۴.۴ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده در اختیار دارد که بخشی از آن تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی شده است.

نهادهای اطلاعاتی آمریکا برآورد می‌کنند که ایران هنوز ساخت سلاح هسته‌ای را آغاز نکرده، اما فعالیت‌هایی انجام داده که اگر تصمیم به ساخت سلاح بگیرد، مقدمات آن فراهم باشد.

در یک مصاحبه تلویزیونی، علی لاریجانی، مشاور رهبر ایران گفت: ایران توانایی ساخت بمب هسته‌ای را دارد، اما به‌دنبال آن نیست و با بازرسی‌های بین‌المللی مخالفتی ندارد. اما هشدار داد که اگر ایران مورد حمله آمریکا یا اسرائیل قرار گیرد، شاید چاره‌ای جز رفتن به‌سوی سلاح هسته‌ای نداشته باشد.

ریشه‌های تنش در روابط دو کشور چیست؟

در دوران حکومت شاه، محمدرضا پهلوی، ایران متحد راهبردی ایالات متحده بود. شاه سلاح‌های آمریکایی می‌خرید و به سازمان سیا اجازه داده بود ایستگاه‌های شنود مخفی برای جاسوسی از اتحاد شوروی برپا کند. در سال ۱۹۵۳، سازمان سیا در کودتایی نقش داشت که به برکناری نخست‌وزیر منتخب و تحکیم قدرت شاه انجامید.

اما در ژانویه ۱۹۷۹، شاه در پی اعتراضات گسترده مردمی از کشور گریخت و انقلاب اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی، نظامی دینی در ایران برقرار کرد.

در نوامبر همان سال، دانشجویان به سفارت آمریکا در تهران حمله کردند و دیپلمات‌ها را ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند که به قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور انجامید.

در جریان جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰، بحران میان ایران و آمریکا تشدید شد، به‌ویژه در جریان «جنگ نفت‌کش‌ها» که در آن نیروی دریایی آمریکا اهداف ایرانی را بمباران کرد و به اشتباه یک هواپیمای مسافربری ایرانی را با ۲۹۰ سرنشین سرنگون ساخت.

از آن زمان، روابط ایران و آمریکا میان دشمنی شدید و فرصت‌های دیپلماتیک نادر در نوسان بوده است؛ مهم‌ترین نقطه امید، توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بود. اما خروج یک‌جانبه ترامپ از آن توافق، موج جدیدی از تنش‌ها را آغاز کرد که همچنان منطقه را درگیر کرده است.

در آوریل ۲۰۱۹، ترامپ دستور داد نام سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی جهانی قرار دهند. در پی آن، تنش‌ها در خلیج افزایش یافت.

بنر ضد آمریکایی در یکی از خیابان‌های تهران، ۸ آوریل ۲۰۲۵ (رویترز)

در ۳ ژانویه ۲۰۲۰، ترامپ دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، را صادر کرد. خودرو حامل او و همراهانش در بغداد هدف حمله موشکی آمریکا قرار گرفت.

در پاسخ، سپاه پاسداران حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد انجام داد که محل استقرار نیروهای آمریکایی بود و منجر به زخمی شدن شماری از نظامیان شد.