نارضایتی روس ها از استقرار نیروهای آمریکا در شرق فرات و هشدار سازمان ملل درباره وقوع فاجعه در الرکبان

منابع آگاه ترکیه: رایزنی برای برگزاری نشست ترکیه و روسیه و ایران درباره سوریه

نارضایتی روس ها از استقرار نیروهای آمریکا در شرق فرات و هشدار سازمان ملل درباره وقوع فاجعه در الرکبان
TT

نارضایتی روس ها از استقرار نیروهای آمریکا در شرق فرات و هشدار سازمان ملل درباره وقوع فاجعه در الرکبان

نارضایتی روس ها از استقرار نیروهای آمریکا در شرق فرات و هشدار سازمان ملل درباره وقوع فاجعه در الرکبان

همزمان با افزایش نگرانی درباره اوضاع معیشتی دشوار در اردوگان الرکبان واقع در محدوده پایگاه نظامی التنف مسکو درباره حضور نیروهای آمریکایی در شمال شرق سوریه به شدت انتقاد کرد. همزمان با این تحولات منابع آگاه ترکیه از تداوم رایزنی برای برگزاری نشست سه جانبه بین سران روسیه و ترکیه و ایران خبر دادند.
وزارت امور خارجه روسیه به چند گزارش درباره شیوع گسترده کرونا در میان نظامیان آمریکا در سوریه اشاره کرده و گفت واشنگتن «عمدا درباره شرایط آنجا پنهانکاری می کند».
ماریا زاخاروا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی هفتگی گفت «گزارش هایی درباره شیوع گسترده کرونا در میان نیروهای آمریکایی در سوریه منتشر شده است. درباره این شرایط پنهانکاری کرده اند». او افزود «واشنگتن عمدا شرایط آنجا به ویژه در شرق فرات و جنوب سوریه که نیروهای آمریکایی به شکل غیرقانونی در آنجا حضور دارند را کتمان کرده است».
او خاطر نشان کرد «واشنگتن مسئول حفظ سلامت غیر نظامیان و تامین نیازمندی های اساسی آنها در بخش های تحت کنترلش در شرق فرات و در جنوب سوریه در التنف یعنی مقر اردوگاه آوارگان الرکبان است».
در این راستا، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد ارتش سوریه برای ایجاد بیمارستان های صحرایی برای افراد مظنون به ابتلا به کرونا تلاش می کند. ضمنا متخصصان ویروس شناسی ایستگاه های کنترل کرونا برای شناسایی مبتلایان در ایست های بازرسی جاده های اصلی کشور نصب کرده اند.
از سوی دیگر رسانه های دولتی روسیه گزارش دادند دیوید سوانسون سخنگوی دفتر هماهنگی کمک های بشر دوستانه سازمان ملل در امور سوریه درباره اوضاع معیشتی در اردوگاه آوارگان الرکبان در سوریه ابراز نگرانی کرده و گفته این اردوگاه با کمبود مواد غذایی و دارویی و بهداشتی روبرو است. او افزود «سازمان ملل همچنان درباره شرایط دشوار انسانی در اردوگاه الرکبان به شدت نگران است. خانواده ها در چادرهای اردوگاه با شرایط دشوار و آب و هوای بد روبرو هستند. سوخت کم است و خانواده ها عمدتا برای گرم شدن به سوزاندن زباله روی آورده اند. مواد غذایی بسیار کمیاب شده است. خدمات پزشکی کافی نیست». او گفت ساکنان این اردوگاه به آب که توسط سازمان ملل تامین می شود دسترسی دارند».
سوانسون خاطر نشان کرد «دولت اردن در راستای اقدامات ویژه برای کنترل کرونا مرزها را در ماه مارس بست. از این رو ساکنان اردوگاه دیگر به درمانگاه زیر نظر سازمان ملل در آن سوی مرز در اردن دسترسی ندارند».
او افزود «موارد دیگر کرونا تا حالا در اردوگاه تایید نشده است».
او یادآور شد «تا زمانی که شهروندان غیر نظامی در این اردوگاه هستند سازمان ملل به ارسال کمک های بشردوستانه روتین وار به آنجا ادامه می دهد و امنیت کارکنان در آنجا را تامین می کند».
وزارت امور خارجه سوریه پیشتر رسما خواستار ارزیابی شرایط سلامت و بهداشت در اردوگاه از سوی سازمان ملل شده بود.
منابع دیپلماتیک در آنکارا گفتند ترکیه از طریق نشست وزیران امور خارجه سه کشور ضامن (روسیه و ترکیه و ایران) به دنبال حفظ دستاوردهای نشست های آستانه است. این جلسه از طریق ویدیو کنفرانس در روز چهارشنبه برگزار شد.
منابع دیپلماتیک افزودند ترکیه برای احیای روند آستانه برای دست یابی به راهکار مسالمت آمیز برای بحران سوریه و ادامه فعالیت کمیته تدوین قانون اساسی و تمرکز بر روی مساله بازگشت پناهجویان تلاش می کند.
این منابع در گفتگو با الشرق الاوسط یاد آور شدند رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه در اوایل سال جاری گفت «روند آستانه مرده است و ترکیه با همکاری روسیه و ایران در صدد احیای آن است».
این منابع گفتند «رجب طیب اردوغان پیش از نشست وزیران امور خارجه با همتای روسی ولادیمیر پوتین و پس از جلسه با همتای ایرانی اش حسن روحانی تلفنی صحبت کرده است».
وزارت امور خارجه روسیه درباره نشست مجازی سران سه کشور گفت تدارکات برای برگزاری نشست ادامه دارد. منابع ترکیه گفتند ترکیه و روسیه و ایران درباره لزوم تلاش در چارچوب مذاکرات آستانه و سرعت بخشی به آن توافق کردند. این منابع افزودند تماس و رایزنی درباره اقدامات بعدی با توجه به نتایج نشست وزیران امور خارجه در جریان است. آنها خاطر نشان کردند آنکارا و مسکو و تهران اختلاف نظر ندارند و نشست سران برگزار خواهد شد. این جلسه قرار بود در ماه مارس در تهران برگزار شود اما به دلیل شیوع کرونا به زمان دیگری موکول شد و گفتگوها درباره تعیین تاریخ برگزاری یک جلسه از طریق ویدیو کنفرانس ادامه دارد. مقام های سه کشور در این نشست درباره تحولات میدانی به ویژه در ادلب و شرق فرات و نیز روند سیاسی و شرایط انسانی و بازگشت پناهجویان گفتگو خواهند کرد.
از سوی دیگر ارسال تجهیزات نظامی ترکیه به ادلب همچنان ادامه دارد. یک کاروان نظامی شامل ده ها خودروی نظامی روز جمعه (۲۴ آوریل) از گذرگاه مرزی کفرلوسین به سمت مراکز استقرار نظامیان ترکیه در منطقه حرکت کرد.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه گفت ترکیه شیخ احمد عنیزان از شیوخ سرشناس عشیره النعیم در استان رقه را آزاد کرد. او کمتر از ۲۴ ساعت در بازداشت بود. عنیزان در روستایی در حومه تل ابیض بازداشت شد.
این سازمان گفت موارد نقض حقوق بشر ساکنان کرد عفرین از سوی گروه های مسلح سوری هوادار ترکیه ادامه دارد. این گروه ها به خانه های شهروندان غیر نظامی در بخش های گوناگون عفرین یورش برده و آنها را بدون هیچ اتهامی بازداشت کردند.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»