ارتش عراق با عملیات «اسود الجزیره» به جان داعش افتاد

نگرانی از ورود داعشی‌های فراری از زندان الهول سوریه به عراق

ارتش عراق با عملیات «اسود الجزیره» به جان داعش افتاد
TT

ارتش عراق با عملیات «اسود الجزیره» به جان داعش افتاد

ارتش عراق با عملیات «اسود الجزیره» به جان داعش افتاد

عملیات نظامی «اسود الجزیره» (شیران جزیره) توسط ارتش عراق برای بازرسی صحرای جزیره در شمال استان انبار و جنوب استان نینوا و غرب صلاح الدین تا مرز عراق و سوریه آغاز شد.
به گزارش الشرق الاوسط، ستاد اطلاع‌رسانی امنیتی عراق با صدور بیانیه ای تأکید کرد که این عملیات زیر نظر فرماندهی عملیات مشترک پیاده می‌شود.
به گفته این نهاد، این عملیات شامل مناطق وادی الثرثار، سبیله، الشعبانی، طریفاوی، وادی العجیج و مناطق پیرامونی آنها می‌شود.
در این بیانیه آمده که ستادهای عملیات جزیره و صلاح الدین و غرب نینوا و الحشد الشعبی و حشد عشایری با کمک نیروی هوایی ارتش در ۱۱ محور این عملیات را اجرا می‌کنند.
این بیانیه هدف از این عملیات را تقویت امنیت و ثبات در این مناطق و تعقیب تروریست‌های داعش و شناسایی و بازداشت افراد تحت تعقیب اعلام کرده‌است.
از سوی دیگر، سرلشکر قاسم محمد صالح فرمانده عملیات الجزیره، از اهداف عملیات اسود الجزیره را که روز یکشنبه آغاز شد، پرده برداشت.
وی در یک فایل صوتی که ستاد اطلاع‌رسانی امنیتی منتشر کرده بود گفت: در این عملیات به دنبال یافتن پناهگاه‌ها و عناصر تروریست و گرفتن فرصت حمله از دشمن و فرصت پنهان شدن در این بیابان‌های گسترده‌ای در مساحتی بیش از ۲۰۰ کیلومتر از مرزهای عراق و سوریه یا بیجی به سوی نینوا هستیم.
وی افزود: تاکنون شمار زیادی از نیروهای تروریستی کشته و پایگاه‌هایشان تخریب شده و جستجو برای یافتن پناهگاه‌هایشان در صحرا ادامه دارد.
در همین رابطه، تحسین الخفاجی سخنگوی فرماندهی عملیات مشترک عراق در گفت‌وگویی دربارهٔ جزئیات عملیات شیرهای الجزیره اظهار کرد: عملیات شیرهای جزیره بدون حضور ائتلاف بین‌المللی انجام می‌شود.
وی در این باره گفت: عملیات‌های تروریستی که اخیراً در دیالی و صلاح‌الدین رخ داد به دلیل پشتیبانی از گروه‌های تروریستی از منطقه صحرای الجزیره و مرزهای سوریه بود.
الخفاجی اظهار کرد: عملیات شیرهای الجزیره که از صبح امروز آغاز شده‌است با هدف پاکسازی ۱۵۰ هزار کیلومتر از خاک عراق از لوث عناصر تروریستی در حال انجام است و نیروهای امنیتی در این عملیات از پشتیبانی هوایی هواپیماهای ارتش و نیروی هوایی برخوردارند اما ائتلاف بین‌المللی در آن مشارکت ندارد.
وی ادامه داد: عملیات شیرهای الجزیره شامل پنج فرماندهی عملیات برای پاکسازی نوار مرزی با سوریه تا بیجی، کرکوک و دیالی است.
همزمان با انتشار اخباری دربارهٔ اینکه تعدادی از عناصر گروه تروریستی داعش در زندان الهول در حومه شرقی الحسکة که تحت نظر نیروهای دموکرات سوریه (قسد) است، از این زندان فرار کردند، مقمات امنیتی عراق نسبت به احتمال ورود این داعشی‌های زندانی به عراق و کمک به عملیات این گروه اظهار نگرانی کردند.
در همین راستا، مروان الجباره سخنگوی رسمی شورای شیوخ صلاح الدین، به «الشرق الاوسط» گفت که «تحرکات داعش در صلاح الدین تازگی ندارد، زیرا هنوز هم در بسیاری از مناطق، به ویژه مناطقی که در حوض حمرین واقع شده‌اند، عناصر داعش وجود دارند».
 الجباره افزود: «این منطقه به خوبی مورد بازرسی قرار نگرفته‌است و به دلیل اینکه مناطقی خالی از سکنه هستند، روند نگهداری زمین را بسیار دشوار می‌کند».
 وی توضیح داد: «مناطق غربی و شمالی استان به سمت سامرا، که بسیاری از آنها مقری برای (داعش) شمرده می‌شوند، مناطقی باز تا مرز سوریه هستند و مکانی ایده‌آل برای مخفی شدن آنها به حساب می‌آیند، در حالی که هیچ بلوک نظامی در آنجا مستقر نیست که بتواند جای خالی را در این مناطق پر کند؛ مناطقی که از هوا قابل کنترل هستند و این مسئله در واقع باعث می‌شود که ما به حمایت ائتلاف بین‌المللی در این زمینه نیاز داشته باشیم».
 



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.