مروری بر مطبوعات ایران: این گوی و این میدان... بی‌تفاوتی مجلس تک‌‌صدا به دولت

مروری بر مطبوعات ایران: این گوی و این میدان... بی‌تفاوتی مجلس تک‌‌صدا به دولت
TT

مروری بر مطبوعات ایران: این گوی و این میدان... بی‌تفاوتی مجلس تک‌‌صدا به دولت

مروری بر مطبوعات ایران: این گوی و این میدان... بی‌تفاوتی مجلس تک‌‌صدا به دولت

مجلس یازدهم ایران آغاز به کار کرد؛ مجلسی که در اولین روز کاریش تأکید کرد که قرار است با یکپارچگی پشت سر رهبر ایران بایستد. روزنامه‌های ایران نیز در شماره روز پنجشنبه ۸ خرداد به افتتاح مجلس جدید و حواشی آن پرداختند.
 روزنامه ایران سرخوشانه تیتر زده‌است «دوران پیوند و پیروزی» اما روزنامه آفتاب یزد در این باره با این تیتر نظری دیگری دارد: «دست دوستی دولت بی‌تفاوتی مجلس». روزنامه جوان از زبان نمایندگان مجلس تیتر زده‌است «نه وکیل الدوله ایم نه معاند الدوله». روزنامه ابتکار با این تیتر نظرش را دربارهٔ دوره یازدهم مجلس گفته‌است: «آغاز مجلس تک صدایی». روزنامه آرمان از «اولین تقابل احمدی نژادی‌ها با قالیباف» نوشته‌است.

- از هشدار کیهان تا چمدان پول جوان
روزنامه کیهان در اخبار ویژه خود آورده‌است که «پدرخوانده‌های خارج از مجلس فراکسیون امید را اداره می‌کردند».
این روزنامه همچنین به نمایندگان جدید هشدار داده که از نماینده‌های فاسد دوره قبل عبرت بگیرند و نوشته: «همان نماینده‌ای که در اوج آشفتگی بازار خودرو، به نمایندگی از زن و شوهر مفسد اقتصادی و مشهور به سلاطین خودرو با خودروسازان لابی کرده و به آنها فشار می‌آورد که هرچه زودتر ۶ هزار و ۷۰۰ خودرو به آنها تحویل شود و به‌دلیل مشارکت در این فساد خودرویی به همراه نماینده‌ای دیگر به ۶۱ ماه حبس نیز محکوم شد».
روزنامه جوان نیز با اشاره به فساد مالی و اخلاقی نمایندگان رد صلاحیت شده دوره قبلی، به نقل یک نماینده سابق رد صلاحیت شده گزارش داده‌است: «این مجلس ساختار قانونگذاری ندارد! بروید از زعمای همین مجلس دهم بپرسید که راه ورود به مجلس، چمدان پول است! در چنین مجلسی نمی‌شود کار کرد! نمی‌شود مؤثر بود! نمی‌شود قانونگذاری کرد!»

- از طعنه اعتماد تا حواشی شرق
از سوی دیگر، روزنامه اعتماد در گزارشی گفته که کسانی که تفاوت میان فراکسیون و کمیسیون را نمی‌دانستند، بر کرسی‌های سبز ساختمان هرمی شکل میدان بهارستان تکیه زدند.
روزنامه شرق نیز در گزارشی از حواشی جلسه افتتاحیه مجلس نوشته: «گویا غیر از تونل ضدعفونی که میهمانان و نمایندگان برای رسیدن به صحن مجلس از آن عبور کردند، آزمایش کرونا هم از همه گرفته شده بود. برگزاری افتتاحیه با روال معمول اما ممکن نبود. مراسم حضور در حرم آیت الله خمینی طبق دستور ستاد ملی مقابله با کرونا به هم خورد. این را سیدرضا تقوی رئیس سنی مجلس گفت. هرچند ۲۶۸ نماینده حاضر در صحن برخلاف هشدارها گرد هم می‌آمدند و گرم گفت‌وگو می‌شدند».
این روزنامه همچنین آورده‌است: «دیروز مصاحبه میرسلیم دیگر کاندیدای بالقوه ریاست با یکی از شبکه‌های فارسی‌زبان (بی‌بی‌سی) حاشیه‌های زیادی برایش به همراه داشت و او را در نهایت به عذرخواهی واداشت».

- از مصاحبه با بی‌بی‌سی در ابتکار تا چرت ظریف در آفتاب یزد
روزنامه ابتکار دربارهٔ مصاحبه میرسلیم با بی‌بی‌سی با علی مجتهدزاده وکیل دادگستری نزدیک به اصلاح‌طلبان مصاحبه کرده و نوشته‌است: «ظاهراً منع قانونی در‫خصوص مصاحبه با رسانه فارسی‫زبان وجود ندارد، اما ریشه برخوردهای بسیاری مصاحبه بوده، حالا که میرسلیم از نمایندگان سرشناس و گزینه ریاست مجلس انقلابی با بی‌بی‌سی مصاحبه کرده‌است اگر عمل مسئولان را هم ملاک بدانیم این عمل نباید برای کسی مشکل‌ساز شود».
روزنامه آفتاب یزد اما از غیبت شخصیت‌ها و مقامات ایران در مراسم گفته‌است و نوشته: «اگرچه رسم است که در ایام مجلس از بسیاری از مقامات لشکری و کشوری وهمینطور نمایندگان مذاهب و اقوام مختلف دعوت می‌شود اما اینبار اثری از آن‌ها نبود در حالی که گفته می‌شد این موضوع به واسطه کروناست اما بازهم می‌شد چهره‌های ویژه‌ای در این مجلس را به خوبی دید از جمله، صلاح زواوی سفیر فلسطین در تهران».
این روزنامه در ادامه از چرت زدن محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در مراسم نیز نوشته‌است: «از دیگر نمایش‌های به ثبت رسیده و البته عجیب دیروز مجلس که برای خیلی‌ها در تلویزیون غیرمنتظره بود خواب عمیق محمد جواد ظریف درافتتاحیه مجلس یازدهم به‌شمار می‌آید که برای لحظاتی به‌طور اتفاقی دیده شد و البته همین موضوع کافی بود تا حضور وزیر خارجه ایران بدین نحو در شبکه‌های اجتماعی به سخره گرفته شود».
به گفته گزارشگر: «رفتار نمایندگان و ایجاد همهمه آن‌ها درست از زمانی که رئیس‌جمهور حسن روحانی شروع به سخنرانی کرد از دید برخی به این معنا تلقی می‌شد که ظاهراً عده‌ای اصلاً ازاین که امروز او در این افتتاحیه حضور دارد خرسند نیستند و با این کار به نوعی برای وی خط و نشان می‌کشند».

- از اذعان اصلاحات تا چالش‌های آرمان ملی
روزنامه صدای اصلاحات نیز با حسینعلی شهریاری نماینده سابق زاهدان مصاحبه کرده و او به ناکارآمدی مجلس دهم اذعان کرده و گفته‌است «نتوانستیم برای معیشت و اشتغال مردم کاری کنیم».
آرمان ملی نوشته: از مسئله کرونا و تأثیرات آن بر جامعه گرفته تا ماجرای انتخاب هیئت رئیسه و رئیس مجلس هر کدام به‌نحوی بر مجلس یازدهم و عملکردش پیش از آغاز تأثیر گذاشته‌است.
این روزنامه همچنین به نقل از داریوش قنبری فعال سیاسی اصلاح طلب، از «پشتوانه اجتماعی شکننده مجلس یازدهم» گفته‌است. وی احتمال داده در مجلس آینده برخی از اصولگرایان شکل اپوزیسیونی به خود بگیرند و رویکرد اصلاح‌طلبانه در مواجهه با مشکلات کشور در پیش بگیرند.
قنبری سایه اپیدمی کرونا بر کشور، نداشتن چشم‌اندازی برای برداشتن تحریم هاو فضای ناامیدی در جامعه را مهمترین چالش‌های پیش روی این مجلس می‌داند و می‌گوید که حل آنها از توانایی اصولگرایان خارج است.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.