خواسته آژانس اتمی از ایران: از دسترسی به دو سایت هسته‌ای ممانعت نکند

تهران: هرگونه «تصمیم غیرسازنده» با «واکنش درخور» روبرو می‌شود… سه‌گانه اروپایی آماده مداخله است

خواسته آژانس اتمی از ایران: از دسترسی به دو سایت هسته‌ای ممانعت نکند
TT

خواسته آژانس اتمی از ایران: از دسترسی به دو سایت هسته‌ای ممانعت نکند

خواسته آژانس اتمی از ایران: از دسترسی به دو سایت هسته‌ای ممانعت نکند

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) بار دیگر از ممانعت ایران از ورود بازرسان به دو سایت مشکوک به فعالیت‌های هسته ای محرمانه در بیش از چهار ماه اخیر و عدم پاسخگویی به سؤالات مطرح شده در یک سال گذشته ابراز نگرانی کرد.
رافائل گروسی دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در نشست شورای حکام آژانس اعلام کرد، «ایران به مدت بیش از چهار ماه است که دسترسی به دو محل را ایجاد نکرده و به مدت تقریباً یک سال است که در مذاکراتی اساسی برای پاسخگویی به پرسش‌های ما در ارتباط با مواد هسته‌ای اعلام‌نشده احتمالی و فعالیت‌های هسته‌ای، مشارکت نکرده‌است».
به‌گفته گروسی، «این امر بر توانایی آژانس برای حل سؤالات و اطمینان از عدم وجود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در مراکز مورد اشاره تأثیر منفی می‌گذارد».
گروسی ایران را به همکاری کامل و فوری با آژانس فراخواند و گفت، ایران شرایط دسترسی سریع به مکان‌های مشخص شده از سوی این نهاد را فراهم آورد.
وی به شورای حکام گفت: «در همکاری‌های جاری ایران با آژانس تغییری حاصل نشده و از زمانی که ایران اعلام کرد که محدودیت‌های فنی برجام را کنار می‌گذارد، همکاری‌های ایران با آژانس مانند قبل ادامه دارد».
ادامه امتناع ایران از اجازه بازرسی از دو سایت خود، روابط این کشور با آژانس انرژی هسته ای را وارد تنش کرده‌است.
ممکن است ایران به دلیل ممانعت از بازرسی‌ها این هفته با مجازات تحریم روبرو شود.
هم‌زمان، خبرگزاری بلومرگ در گزارشی اعلام کرد سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا پیش نویس قطعنامه ای را در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آماده کرده‌اند که از ایران می‌خواهد با این نهاد به‌طور کامل همکاری کند.
این گزارش نوشته، بیانیه مورد اشاره در صورت تصویب نخستین توبیخ ایران پس از سال ۲۰۱۲ خواهد بود.
از سوی دیگر، تهران هشدار داده بود که هرگونه «تصمیم غیرسازنده» در این نشست با «واکنش درخور ایران» روبرو می‌شود.
عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، ساعاتی پیش از آغاز نشست شورای حکام به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توصیه کرد که دربارهٔ پرونده ایران «واقع‌نگری» داشته باشد و «ادعای آمریکا و رژیم صهیونیستی را مبنای سؤال خود قرار ندهد». او همچنین گفته که «آژانس قدر همکاری‌های ایران را بداند».
علی ربیعی سخنگوی دولت ایران، در واکنش به این اظهارات طی نشست خبری هفتگی خود، نسبت به «سیاسی شدن بازرسی فنی» آژانس هشدار داد.
خبرگزاری ایسنا به نقل او گفت: «همواره آماده بودیم بر اساس توافقات مقرر پیشین دسترسی‌های مجدد را برای بازرسان فراهم کنیم». وی افزود: « امیدوار هستیم که اهداف سیاسی بر آژانس تاثیر نگذارد».
وی برنامه هسته ای ایران را «شفاف‌ترین» برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای در جهان توصیف کرد.
فعالیت‌های مشکوکی که آژانس بین‌المللی خواستار تأیید ماهیت آنهاست، بیش از ۱۵ سال پیش صورت گرفته‌است و اکنون هیچ علامتی در مورد ادامه آن فعالیت‌ها یا خطرات احتمالی نشان نمی‌دهد.
با این حال، بازرسان می‌خواهند موضوع را بررسی کنند. اگر ایران همچنان از بازرسی‌ها امتناع ورزد یا اگر مشخص شود که برنامه هسته ای اعلام نشده در این مناطق حساس اجرا کرده‌است، به نقض توافق خود با آژانس انرژی هسته ای متهم خواهد شد و ممکن است پرونده پس از آن به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود.



سرگردانی اروپا درباره وضعیت پس از بایدن

 (dpa)
(dpa)
TT

سرگردانی اروپا درباره وضعیت پس از بایدن

 (dpa)
(dpa)

با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه، رهبران اروپایی که در بوداپست گرد هم آمده‌اند، به سرعت نسبت به این تحول واکنش نشان دادند. این نشست، تحت عنوان «گروه سیاسی اروپا» با حضور تمامی کشورهای اروپایی به جز روسیه برگزار شد، و روز جمعه تنها به سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا اختصاص خواهد داشت.

بازگشت ترامپ، باری دیگر ایده «استقلال راهبردی» را مطرح کرده و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، که از طرفداران اصلی آن است، با تأکید بیشتر این موضوع را بیان کرد. او در سخنرانی طولانی خود، با استناد به دلایل مختلف، بر ضرورت مدیریت سرنوشت اروپا توسط خود اروپایی‌ها تأکید کرد. مکرون اشاره کرد که برخی کشورهای اروپایی همچنان ترجیح می‌دهند روابط خود را با ترامپ به‌خاطر محافظت از «چتر امنیتی آمریکا و ناتو» تنظیم کنند.

این سخنرانی به‌صورت زنده از سایت کاخ الیزه در شبکه اجتماعی «ایکس» پخش شد. این موضوع در پی تماس تلفنی چهارشنبه شب بین مکرون و ترامپ مطرح شد که کاخ الیزه آن را «بسیار خوب» توصیف کرد. طرفین توافق کردند برای بازگشت صلح و ثبات و حل بحران‌های بزرگ بین‌المللی همکاری کنند.

مکرون همچنین بر اهمیت نقش اروپا در مسائل اوکراین و خاورمیانه تأکید کرد. این موضوع ناشی از نگرانی فرانسه از رویکرد احتمالی ترامپ در انجام توافقات یکجانبه بدون مشورت با متحدان اروپایی‌ است. با پیروزی ترامپ، اروپا به‌طور جدی نگران است که در صورت کاهش تعهدات آمریکا نسبت به ناتو، «بی‌پناه» شود. به همین دلیل، ساختن دفاع اروپایی با رویکرد «استقلال راهبردی» به اولویت نخست تبدیل شده است.

مکرون در سخنانش به همتایان اروپایی خود، تهدیدهایی را که اروپا را احاطه کرده برشمرد؛ از جمله جنگ اوکراین، تروریسم، مهاجرت غیرقانونی، تنش‌ها بین کشورها مانند وضعیت بین آذربایجان و ارمنستان، و رقابت‌های ژئوپلیتیک میان آمریکا و چین که به دنبال منافع خود بدون توجه به قوانین بین‌المللی هستند. او گفت: «آیا دیگران تاریخ ما را می‌نویسند یا ما خود می‌خواهیم آن را بنویسیم؟» و پاسخ داد که به‌نظر او، اروپا توانایی این کار را دارد. او اضافه کرد که راه رسیدن به این هدف از طریق اقدامات عملی و ایمان به توانایی‌های اروپا در تحقق استقلال راهبردی است.

مکرون این فرصت را غنیمت شمرد تا به ترامپ پیام دهد که پیروزی اوکراین به سود اروپا خواهد بود و اروپا نباید اجازه دهد روسیه پیروز شود، چراکه پیروزی روسیه یعنی قدرت‌گیری یک امپراتوری در مرزهای اروپا و احتمال برنامه‌های توسعه‌طلبانه آن پس از اوکراین.

بنجامین حداد، وزیر امور اروپایی فرانسه، در این باره گفت که اگر اروپایی‌ها مسئولیت امنیت خود را بر عهده نگیرند، دیگران سرنوشتشان را تعیین خواهند کرد.

در عین حال، مکرون تأکید کرد که اروپا باید خود را با شرایط جدید پس از انتخاب ترامپ تطبیق دهد و نمی‌تواند همیشه دفاع از امنیت خود را به آمریکایی‌ها بسپارد. او بر این باور است که دفاع از منافع اروپا باید در اولویت اروپایی‌ها باشد، اما بدون رد همکاری با ناتو و بدون ملی‌گرایی افراطی که باعث ضعف اروپا شود. به‌گفته او، راه درست این است که اروپا بیداری راهبردی داشته باشد و به‌سرعت به سمت ساختن نیروی دفاعی مستقل خود حرکت کند که با چارچوب ناتو سازگار باشد، اما در عین حال از آن استقلال داشته باشد.

مکرون با این موضع می‌خواهد نقش اصلی در گفتگو با ترامپ را ایفا کند و حد و مرز روابط با واشنگتن را مشخص کند. با این حال، بسیاری تردید دارند که اروپا بتواند به‌طور جمعی این مسیر را دنبال کند، زیرا برخی کشورهای اروپایی ترجیح می‌دهند امنیت خود را از طریق حمایت آمریکا و ناتو تأمین کنند.