زندانی ایرانی بریتانیایی از بوریس جانسون درخواست کمک کرد

کمیته حمایت از فریبا عادلخواه: پاریس برای آزادی او بیشتر تلاش کند

 زندانی ایرانی بریتانیایی از بوریس جانسون درخواست کمک کرد
TT

زندانی ایرانی بریتانیایی از بوریس جانسون درخواست کمک کرد

 زندانی ایرانی بریتانیایی از بوریس جانسون درخواست کمک کرد

انوشه آشوری زندانی ایرانی بریتانیایی ۶۶ ساله که از سه سال پیش در ایران زندانی است از بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس درخواست کمک کرد و گفت «ما ناامیدانه به کمک شما نیاز داریم».
آشوری مهندس بازنشسته که در زندان اوین نگهداری می شود تابعیت انگلیسی و ایرانی دارد. او در این سه سال در معرض بازجویی مستمر و زندان انفرادی قرار گرفته و یک بار دست به اعتصاب غذا زد و اقدام به خودکشی کرد. آشوری اینک از احتمال ابتلا به کرونا ابراز نگرانی کرده است.
خبرگزاری فرانسه پیام صوتی آشوری را منتشر کرده است. این پیام که حدود ده روز پیش ضبط شده توسط همسر آشوری در اختیار رسانه ها قرار گرفته است.
او در این پیام گفت «نگرانم که مبادا دولت انگلیس ما را فراموش کرده باشد».
خانواده آشوری گفت او در آگوست ۲۰۱۷ برای دیدن مادرش به تهران سفر کرد و در آنجا به اتهام جاسوسی برای اسرائیل به ده سال زندان محکوم شد. آشوری و خانواده اش ساکن لندن هستند.
شری ایزدی همسر او در مصاحبه با فرانس پرس گفت اتهامات او غیر منطقی هستند و محاکمه اش یک ساعت بیشتر طول نکشید.
او با اشاره به اینکه همسرش هیچ فعالیت سیاسی نداشته است افزود «ما آدم های کاملا معمولی هستیم. یک روز رفت خرید و دیگر بازنگشت. اینکه یک آدم بیگناه ده سال به خاطر کاری که نکرده زندانی شود غیر منطقی است».
دولت ایران به برخی از زندانیان دو تابعیتی در کشور از جمله نازنین زاغری رتکلیف به دلیل شیوع کرونا اجازه مرخصی داده اما انوشه آشوری در زندان به سر می برد و خانواده اش از اینکه دولت انگلیس نتوانسته در این پرونده کاری کند ناراضی هستند.
ایزدی و دومینیک راب وزیر امور خارجه انگلیس در اکتبر با یکدیگر دیدار کردند. ایزدی گفت «این دیدار هیچ نتیجه ای نداشت». وزارت خارجه انگلیس به خانواده آشوری توصیه کرده از گفتگو با رسانه ها خودداری کنند چون تلاش ها در جریان است. آشوری از همسرش خواسته گفته هایش را در تماس های روزانه با هم ضبط کند.
الیکا دختر آشوری (۳۳ ساله) گفت «پدرم چیزی برای از دست دادن ندارد».
طبق آمارهای دولت انگلیس، گذرنامه ۱۲ نفر از اتباع انگلیس از ۲۰۱۵ به این سو در ایران مصادره شده است. دولت در ماه مه ۲۰۱۹ به دارندگان تابعیت ایرانی و بریتانیایی توصیه کرد به ایران سفر نکنند.
جرمی هانت وزیر خارجه سابق انگلیس در ۲۰۱۸ گفت ایران از دو تابعیتی ها به عنوان اهرم فشار دیپلماتیک استفاده می کند. ایران این اتهام را رد کرد.
هواداران انوشه آشوری و نازنین زاغری رتکلیف می گویند پرونده این دو نفر در گرو طلب قدیمی ۴۰۰ میلیون پوندی ایران از انگلیس در خصوص یک قرارداد تسلیحاتی است.
دولت ایران چندین بار به خاطر بازداشت دو تابعیتی ها مورد انتقاد قرار گرفت. ایران می گوید تابعیت دوگانه را به رسمیت نمی شناسد. فریبا عادلخواه پژوهشگر ایرانی فرانسوی یکی از اینهاست.
آشوری در پیام دیگری از زندان به نقل از یکی از هم بندی هایش گفت که بازجویان زندان عادلخواه را کتک می زنند و او را از موهایش روی زمین می کشند و مورد ضرب و شتم قرار می دهند.
وزارت خارجه بریتانیا گفت بررسی پرونده دو تابعیتی در اولویت وزارتخانه است و در بالاترین سطوح کابینه بررسی می شود. یک سخنگوی وزارت خارجه بریتانیا به فرانس پرس گفت «قاطعانه از ایران می خواهیم که به آشوری اجازه ملاقات با خانواده اش را بدهد».
از سوی دیگر، سفارت ایران در لندن با رد بازداشت آشوری به دلایل سیاسی گفت «دادگاه او را به اقدام علیه امنیت ملی محکوم کرد».
سفارت ایران افرود «آشوری حق و امکان دفاع از خودش را داشت. زندانیان به خدمات بهداشتی در داخل و خارج زندان دسترسی دارند».
پس از اظهارات خانواده آشوری کمیته حمایت از فریبا عادلخواه پژوهشگر فرانسوی ایرانی روز دوشنبه (۲۲ ژوئن) خواستار افزایش تلاش دولت فرانسه برای آزادی او شد.
کمیته حمایت از فریبا عادلخواه با انتشار بیانیه گفت «ما ضمن ابراز خشم نسبت این رفتارها بار دیگر خواستار آزادی فوری و بی قید و شرط این پژوهشگر هستیم و بر بی گناهی او تاکید می کنیم».
این بیانیه افزود «از دولت فرانسه می خواهیم ضمن افزایش تلاش برای آزادی این شهروند فرانسوی کلیه همکاری های علمی بین نهادهای فرانسه و جمهوری اسلامی ایران را متوقف کند. جمهوری اسلامی به این شکل وحشیانه آزادی های آکادمیک را سرکوب و جان پژوهشگران را در معرض خطر قرار می دهد».
فریبا عادلخواه پژوهشگر و جامعه شناس و پژوهشگر بنیاد مطالعات علوم سیاسی پاریس است. او در مذهب شیعه و ایران پس از انقلاب تخصص دارد. عادلخواه پنجم ژوئن ۲۰۱۹ در تهران بازداشت شد. دادگاه انقلاب در ۱۶ مه او را به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به پنج سال زندان محکوم کرد.
خواسته کمیته دفاع از فریبا عادلخواه درباره توقف همکاری علمی بین فرانسه و ایران در اعتراض به بازداشت این پژوهشگر تا حالا به نتیجه نرسیده است.
این کمیته افزود «فریبا عادلخواه یک پژوهشگر است که از حدود ۴۰۰ روز پیش خودسرانه با یک حکم ظالمانه بازداشت شد. این حکم انگیزه سیاسی صرف دارد و هیچ ربطی به او ندارد».
کمیته خاطر نشان کرد «۱۵ نفر از شهروندان دو تابعیتی اینک در بازداشتگاه های ایران نگهداری می شوند».
شیرین عبادی برنده صلح نوبل و فعال حقوق بشر گفت دولت ایران از دو تابعیتی ها به عنوان گروگان برای چانه زنی درباره آزادی زندانیان ایرانی در خارج کشور یا مسائل سیاسی استفاده می کند.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.