موضع قاطع اعلام شده توسط عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهور مصر، در روز شنبه، در مورد مداخله ترکیه در مرزهای غربی کشورش، به گفته دیپلمات‌ها، نه تنها یک تحول اساسی در جریان درگیری لیبی بود، بلکه یک «نقطه عطف در تقابل منطقه ای با محور ترکیه - قطر - اخوان را شکل داد».
به گفته یک دیپلمات عربی، «این تحول را تلاش ترکیه برای محاصره مصر از مرزهای غربی آن و تجربه قاهره با گروه‌های وابسته به محور ترکیه و قطر که کنترل شرق لیبی را داشتند را به وجود آورده‌است».
این دیپلمات که کشورش نقش اساسی در بحران لیبی دارد، اضافه کرد: «آشکار است که قاهره نسبت به افزایش حمایت نظامی ترکیه از شبه نظامیان الوفاق ناخرسند بود؛ شبه نظامیانی که سازمان اخوان المسلمین بخشی بزرگی از آن را تشکیل می‌دهد و عناصر بیرون آمده از دل القاعده را در خود جای داده‌است».
- سکویی برای سازمان‌های تروریستی
شبه نظامیانی که زیر پرچم «الوفاق» می‌جنگند، پناهگاهی در زمان کنترل خود و متحدانش بر شرق لیبی را برای افراد تحت تعقیب مصر مهیا ساخت و به آنها برای شروع عملیات تروریستی علیه ارتش و پلیس در مصر و کشتن ده‌ها تن به ویژه در منطقه الواحات پشتیبانی داد.
نیروهای ارتش ملی لیبی، هشام عشماوی بنیانگذار سازمان «المرابطون» وابسته به القاعده را در درنه دستگیر کرد و تحویل قاهره داد. او به جرم دست داشتن در قتل سربازان مصری در نزدیکی مرز با لیبی چند هفته پیش اعدام شد. برخی از افراد تحت تعقیب مصر نیز در شرق لیبی کشته شدند.
- تلاش برای «محاصره» مصر
این دیپلمات عربی به «الشرق الاوسط» گفت: «زیاده روی ترکیه در به‌کارگیری مزدوران و افراط گرایان از گروه‌های وابسته به آن در سوریه، برای مصر نگران کننده بود، اما نقطه عطف واقعی این بود که ترکیه پس از نبرد طرابلس، حضور نظامی خود در لیبی را علناً افشا کرد و پس از آن شروع به دیکته کردن شروط خود به طرفین درگیری برای قادرساختن متحدان خود به محاصره مصر از سمت مرزهای شرقی کرد».
این تحول برای قاهره یک «خط قرمز» به‌شمار می‌آید؛ کشوری که با هرگونه «تلاش برای محاصره خود» با حضور ترکیه در طولانی‌ترین مرزهای آن را کنار نمی‌آید و تکرار تجربه حضور گروه‌های مسلح با پسوندهای منطقه ای و بین‌المللی را در نزدیکی خود را نمی‌پذیرد و برای همین بود که السیسی در سخنان خود بر اهمیت سرت و الجفره تأکید کرد.
- ابعاد منطقه ای
با این حال، موضع مصر نیز منطبق با محاسبات رویارویی منطقه ای با پروژه توسعه طلبانه ترکیه برای کنترل منطقه است. به نظر می‌رسد این مسئله در مواضع آشکار روز گذشته کشورهای عربی در تأکید بر پشتیبانی از قاهره خود را نشان داد، به طوری که آنها اقدام مصر را «دفاع از امنیت ملی عرب» عنوان کردند.
یک مقام مسئول عربی در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است که «نقش مصر پیامدهای زیادی خواهد داشت و کسانی که بر کنترل شبه نظامیان بر لیبی با پشتیبانی آنکارا، پول دوحه و فتاوای اخوان شرط‌بندی کرده‌اند، مجبور خواهند شد در مواضع خود تجدیدنظر کنند.» وی افزود: «قاهره چوب لای چرخ پروژه جدید عثمانی قرار داده‌است.»
وی یادآور شد: «بزرگترین شکست پروژه ترکیه - قطر - اخوان المسلمین در منطقه در تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۱۳ به دست مصر رقم خورد. می‌توان گفت که ۲۰ ژوئن سال ۲۰۲۰ نمایانگر یک نقطه عطف در تقابل میان پروژه دولت ملی مستقل عربی که توسط ارتش مصر باستان پشتیبانی می‌شود و طرح گسترش دهنده هرج و مرج خلاق و خلافت ادعایی عثمانی - اخوانی است».
وی تأکید کرد: «ارتش مصر قادر است به آشفتگی ایجادشده از سوی ترکیه، مزدوران و متحدان افراطی خود در لیبی پایان دهد و توهمات خلافت را که اردوغان در تلاش است با نیروی اشغالگرانه از دروازه لیبی آن را بازگرداند، نقش بر آب کند».
