مشعل السلمی تأکید کرد: نیاز به تدوین استراتژی عربی برای مقابله با ترکیه و ایران

مشعل السلمی تأکید کرد: نیاز به تدوین استراتژی عربی برای مقابله با ترکیه و ایران
TT

مشعل السلمی تأکید کرد: نیاز به تدوین استراتژی عربی برای مقابله با ترکیه و ایران

مشعل السلمی تأکید کرد: نیاز به تدوین استراتژی عربی برای مقابله با ترکیه و ایران

مشعل بن فهیم السلمی رئیس پارلمان عربی گفت: «مداخلات ترکیه و ایران در امور جهان عرب به حد بسیار خطرناکی رسیده‌است که اعضای پارلمان را به تصویب راهبرد یکپارچه عربی برای مقابله با کشورهای همسایه جغرافیایی سوق داد».
السلمی روز گذشته در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود: «استراتژی متحد عربی بر لزوم حفظ اصل وحدت امنیت ملی عربی تأکید می‌کند، این بدان معناست که حمله به هر کشور عربی حمله به همه کشورهای عربی است، همچنین الزامات امنیت ملی عربی بر روابط دو جانبه هر یک از کشورهای عربی با ترکیه و ایران اولویت دارد».
سرانجام، پارلمان عربی اولین استراتژی متحد عربی در نوع خود را برای مقابله با کشورهای همسایه جغرافیایی از جمله ترکیه و ایران تصویب کرد.
رئیس پارلمان عربی در این باره تأکید کرد که این استراتژی به عنوان تعامل با چالش‌های پیش روی منطقه «به ویژه از سوی کشورهای همسایه جهان عرب» و اقدامات انجام شده از سوی آنها برای نقض حاکمیت کشورهای عربی تصویب شده‌است؛ چالش‌هایی که نشانگر "جاه طلبی‌های توسعه طلبانه" است.
مهمترین بندهای این سند که قرار است به «شورای اتحادیه کشورهای عربی» ارائه شود، به دست الشرق الاوسط رسیده‌است.
در مورد معامله با ترکیه، این استراتژی خواستار «تأکید بر اهمیت روابط عرب با ترکیه بر اساس پیروی از اصول حقوق بین الملل، حسن جوار، احترام متقابل به حاکمیت کشورها و سیستم‌های قانونی آنها، عدم دخالت در امور داخلی آنها و جلوگیری از استفاده از زور یا تهدید به کارگیری آن» است.
این استراتژی تأکید می‌کند «رد جاه طلبی‌های توسعه طلبانه آنکارا در منطقه عربی با فعال کردن (شورای دفاع عرب) مشترک به عنوان ابزاری برای بازدارندگی جمعی عربی در برابر مداخلات نظامی ترکیه در کشورهای عربی صورت می‌گیرد».
استراتژی متحد عربی همچنین تأکید می‌کند: «مبادلات تجاری و پروژه‌های مشترک بین کشورهای عربی و آنکارا و کانال‌های ماهواره ای با تأمین اعتبار ترکیه در ماهواره‌های عربی تا زمانی که رژیم ترکیه از جاه طلبی‌های توسعه طلبانه خود در منطقه عربی و سیاست‌ها و اقدامات خصمانه اش دست بردارد، متوقف می‌شود».
دربارهٔ برخورد با ایران، این استراتژی خواستار «همبستگی با همه کشورهای عربی در مقابله با سیاست‌های رژیم ایران ناقض حاکمیت کشورهای عربی و اخلال در امنیت و ثبات و برهم زدن بافت اجتماعی آن هاً و همچنین "مخالفت با پروژه هسته ای ایران و پایبندی به منطقه خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته ای، سلاح‌های کشتار جمعی و غیره شد».
در حالی که این استراتژی خواستار «توسعه توانایی کشورهای عربی برای دفاع از استقلال، امنیت، ثبات و منافع آنها برای جلوگیری از هرگونه تجاوز» شده‌است، «هر نوع تشکیل گروه‌های شبه نظامیان مسلح یا سازمان‌هایی که با رژیم ایران در داخل کشورهای عربی در ارتباط هستند» را محکوم می‌کند. پایبندی به هویت عربی، جلوگیری از تبدیل اختلافات داخلی به اختلافات عقیدتی آموزه ای و متوقف کردن پروژه رژیم ایران برای صادرکردن انقلاب به جهان عرب در راستای تهدید امنیت و ثبات کشورهای عربی از دیگر تاکیدات این راهبرد عربی است.
در اشاره به «حقوق ثابت عربی»، این سند بر «اهمیت بازیابی جزایر سه گانه امارات طنب بزرگ، طنب کوچک و ابوموسی تأکید کرده و از رژیم ایران خواسته‌است که جزایر را برگرداند یا به داوری بین المللی رجوع شود».
این استراتژی از موضع پادشاهی بحرین «در مواجهه با دخالت ایران در امور داخلی» و همچنین «ضرورت وادار کردن رژیم ایران به احترام به حاکمیت جمهوری یمن و قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر ممنوعیت ارسال اسلحه به شبه نظامیان حوثی» حمایت می‌کند.
همچنین «ارائه ارسال موشک توسط رژیم ایران به حوثی‌ها برای هدف قراردادن غیرنظامیان و مناطق غیرنظامی در پادشاهی عربستان سعودی» را به شدت محکوم کرد.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.