جایگاه پیشگام سعودی برای تصدی ریاست «تجارت جهانی» خوش‌بینی‌آفرین است

کارشناسان به الشرق الاوسط: ریاست سازمان به تجربه اقتصادی الهام بخش برای مقابله با چالش‌های بین‌المللی محوری نیاز دارد

موقعیت سعودی در اقتصاد جهانی صلاحیت آن را برای رهبری سازمان تجارت جهانی اثبات می‌کند (الشرق الاوسط)
موقعیت سعودی در اقتصاد جهانی صلاحیت آن را برای رهبری سازمان تجارت جهانی اثبات می‌کند (الشرق الاوسط)
TT

جایگاه پیشگام سعودی برای تصدی ریاست «تجارت جهانی» خوش‌بینی‌آفرین است

موقعیت سعودی در اقتصاد جهانی صلاحیت آن را برای رهبری سازمان تجارت جهانی اثبات می‌کند (الشرق الاوسط)
موقعیت سعودی در اقتصاد جهانی صلاحیت آن را برای رهبری سازمان تجارت جهانی اثبات می‌کند (الشرق الاوسط)

آراء کارشناسان سعودی نشان می‌دهد که برخورداری سعودی از عناصر پیشگامانه و جایگاه والا در جهان، از جمله ریاست دوره ای گروه بیست، همچنین برنامه‌ریزی برای توسعه محلی، تجربه اقتصادی و مالی، عواملی هستند که باعث می‌شود نامزد سعودی برای ریاست سازمان تجارت جهانی به گزینه ای ایده‌آل تبدیل شود.
سعودی کاندیدای خود را در کنار ۷ رقیب دیگر برای ریاست سازمان تجارت جهانی اعلام کرد که بسیاری از متخصصان در مصاحبه با «الشرق الاوسط» نسبت به کسب این پست خوشبین هستند، زیرا این کشور علاوه بر عناصر داخلی و بین‌المللی از قدرت و دوام مالی و اقتصادی پیوسته برخوردار است و اهمیت آن به عنوان منبع انرژی و مروج برنامه‌های پشتیبان این مؤسسات بین‌المللی است.
سعودی اقدامات G20 را در زمان بسیار دشواری به پیش می‌برد، همزمان با آن همه گیر کرونا پیامدهای سنگین خود را بر روی اقتصاد، تجارت و بازارها در جهان پخش می‌کند. این گروه به ریاست پادشاهی عربی، همچنان در تلاش برای ارائه ابتکارات، راه حل‌ها و توصیه‌های خود برای نجات اقتصاد بین‌المللی است.
جزئیات بیشتر را در این گزارش بخوانید:

-چالش بارها
در این میان، ابراهیم العمر استاد دانشگاه اقتصاد به الشرق الاوسط گفت: سعودی با توجه به نقش برجسته و مهم خود در تجارت جهانی و تولید و صادرات انرژی و جریان‌های پولی بزرگ به پادشاهی و خارج از آن، جایگاه خود را در اقتصاد جهانی و مجامع بین‌المللی دارد.
العمر افزود: «شاخص‌ها سعودی را به سمت رهبری سازمان تجارت جهانی سوق می‌دهد». او اما می‌گوید امیدها برای با بهبود فضای تجارت جهانی همزمان با افزایش چالش‌های حمایتی، خودکفایی، افزایش هزینه‌ها و مالیات بر روی حرکت کالاها و خدمات و ظهور درگیری‌های بین‌المللی قوی، کاهش می‌یابد؛ بنابراین پادشاهی سعودی در صورت کسب این پست، بارهای سنگین را بر دوش خواهد کشید.

-تجربه بیست
از سوی دیگر، عبد الرحمن باعشن رئیس مرکز مطالعات اقتصادی الشروق به «الشرق الاوسط» گفت که توانایی‌ها و قابلیت‌های پادشاهی سعودی در بسیاری از زمینه‌ها از جمله رهبری آن در کارهای گروه بیست با وجود شرایط سخت و چالش‌هایی که همه گیر کرونا در سراسر جهان در اقتصاد، تجارت و بازارهای جهان به وجود آورده، قابل توجه است.
وی افزود: سعودی همچنان با حرفه ای گری از نظر راه حل‌ها و توصیه‌ها برای نجات اقتصاد بین‌الملل و همچنین مؤلفه‌های اقتصادی، جایگاه بالای آن در اقتصادها و بازارهای جهان رهبری این گروه را بر عهده دارد و این باعث می‌شود شایسته رهبری سازمان تجارت جهانی با خرد و قدرت باشد که این امر او را قادر می‌سازد با چالش‌های روبرو شود.
باعشن ادامه داد: «عجیب نیست که سعودی کاندیدای خود را در بین ۸ رقیب برای ریاست سازمان تجارت جهانی ارائه دهد، زیرا این کشور علاوه بر اهمیت آن در جهان و بازارهای جهانی و تجارت به عنوان منبع انرژی، موفقیت‌های مهمی در اجرای ابتکارات و اصلاحاتی که به اذعان سازمان‌های بین‌المللی باعث بهبود فضای کسب و کار و جذب سرمایه‌گذاری و تسهیل در حرکت زنجیره‌های تأمین شده‌است».

-ظرفیت بین‌المللی
از طرفی دیگر، فضل بن سعد البوعینین تحلیلگر اقتصادی و عضو هیئت مدیره انجمن مالی سعودی به الشرق الاوسط گفت که علیرغم موقعیت سیاسی و اقتصادی پادشاهی و روابط متمایز، پایدار و متعادل آن با جامعه بین‌المللی، توانایی رهبری سازمان‌های بین‌المللی، به خصوص با عضویت آن در گروه ۲۰، با این حال، در طول دهه‌های گذشته، از حق خود برای نامزدی جهت رهبری برخی از سازمان‌های مهم بین‌المللی استفاده نکرده‌است.
البوعینین افزود: «فکر می‌کنم دیدگاه خادم حرمین شریفین و ولیعهد وی ساز و کار فعالیت در سازمان‌های بین المللی و انتقال از عضویت به ریاست جمهوری را تغییر داده‌است و این یک حق قانونی و شایسته پادشاهی است».
به گفته البوعینین، معرفی نامزد از سوی پادشاهی برای ریاست سازمان تجارت جهانی برای اولین بار نشان دهنده تغییر در چشم‌انداز سعودی در معاملات خود با سازمان‌های بین‌المللی تأثیرگذار و رقابت برای تصدی سمت ریاست به جای عضویت است، که از نظر وی مهم است و منعکس کننده آرزوهای آینده پادشاهی و نقشی است که می‌خواهد در رهبری سازمان و مشارکت در اصلاح آن آن داشته باشد.
البوعینین تأکید کرد که پادشاهی به دلیل موقعیت سیاسی، اقتصادی و تجاری همچنین عمق تأثیرگذار اسلامی و عربی آن و عضویت در گروه بیست و موقعیت محوری در بخش انرژی، واجد شرایط برای رهبری سازمان تجارت جهانی است.
وی دربارهٔ صلاحیت و تخصص اقتصادی، تجاری و مالی گزینه سعودی، محمد التویجری وزیر سابق برنامه‌ریزی و مشاور فعلی دربار سلطنتی گفت: «علاوه برداشتن برنامه اصلاحات یکپارچه، چشم‌انداز سازمان به ویژه، اصلاحات جامع انجام شده توسط پادشاهی در طول سه سال گذشته از نظر سیاست‌ها، اقدامات اصلاحاتی و پیشرفت‌های مختلف در محیط‌های کاری، سرمایه‌گذاری، تجارت و اقتصادی و ریاست گروه ۲۰ این امکان را فراهم می‌آورد تا خروجی‌های این گروه را با ورودی‌های اصلاح طلب سازمان در رابطه با تجارت و سرمایه‌گذاری هماهنگ سازیم».

-تحول کیفی
از طرفی دیگر، صالح الحمیدان نماینده سعودی در سازمان بین‌المللی کار و تاجر به «الشرق الاوسط» اظهار می‌کند که اقدام برای معرفی کاندیدا توسط سعودی جهت تصدی سمت مدیرکل سازمان تجارت جهانی نشان دهنده یک تغییر اساسی و تحول کیفی است.
او افزود: با توجه به اینکه پادشاهی، عضو گروه بیست و رئیس دوره ای آن و یکی از اقتصادهای پیشرو در جهان است، این نامزدی یک تغییر عمده و نشانه حضور قدرتمند در سطح بین‌المللی است.
الحمیدان با اشاره به موقعیت سیاسی و جغرافیایی تأثیرگذار و جایگاه بین‌المللی مؤثر سعودی، اضافه کرد: همه اینها در کاندیداتوری دکتر محمد التویجری برای کسب بالقوه موقعیت نقش دارد. وزنی که این سازمان در تعادل روابط اقتصادی و تجاری بین کشورها، تنظیم مبادلات تجاری و تقویت شرایط آن اهمیت زیادی به آن می‌بخشد.

-تعامل وزارتی
از سوی دیگر، ماجد القصبی وزیر بازرگانی سعودی و سرپرست وزارت اطلاع‌رسانی ابراز امیدواری کرد تا این کشور مدیریت سازمان تجارت جهانی را برعهده بگیرد.
او در شبکه‌های اجتماعی اظهار کرد: «معرفی محمد بن مزید التویجری مشاور در دربار سلطنتی برای تصدی سمت مدیرعامل سازمان تجارت جهانی، نمایانگر احساس پادشاهی از نقش رهبری جهانی اش با توجه به ریاست فعلی گروه بیست است».



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.