رایزنی هیئت اربیل در بغداد برای نهایی‌کردن اداره اوضاع سنجار

مخالفت الحشد الشعبی با توافق‌نامه بغداد و اربیل

رایزنی هیئت اربیل در بغداد برای نهایی‌کردن اداره اوضاع سنجار
TT

رایزنی هیئت اربیل در بغداد برای نهایی‌کردن اداره اوضاع سنجار

رایزنی هیئت اربیل در بغداد برای نهایی‌کردن اداره اوضاع سنجار

یک هئیت به نمایندگی از اقلیم کردستان عراق و به ریاست ریبیر احمد وزیر داخله اقلیم، با مقامات دولت فدرال عراق دربارهٔ عادی سازی اوضاع در شهر سنجار در غرب استان نینوا (شمال عراق)، تشکیل اداره مشترک در سنجار و تعیین گزینه نزدیک به دموکرات کردستان برای تصدی سمت فرماندار این منطقه توافق کردند، در این میان، جناح‌های الحشد الشعبی که سنجار را کنترل می‌کنند و آن را خط استراتژیک به اصطلاح «هلال شیعی» می‌دانند، با این توافق مخالفت کردند.
در همین باره، داود شیخ جندی عضو شورای استانداری نینوی به الشرق الاوسط گفت: پس از عقب‌نشینی مدیران و مقامات سنجار به دهوک، این منطقه از سال ۲۰۱۷ تاکنون توسط یک اداره از نیروهای داوطلب (الحشد الشعبی) اداره می‌شود.
به گفته او، توافق صورت گرفته میان بغداد و اربیل تحت فشارهای سازمان ملل و فعالان بین‌المللی بر طرفین به منظور یافتن راهکاری برای بحران اداره سنجار برای برقراری امنیت به این منطقه و بازگشت آوارگان و آغاز بازسازی آن حاصل شده‌است.
این مقام عراقی ادامه داد: اما از آنجا که کلیه طرف‌های موجود در این پرونده برای اداره سنجار در این توافق مشارکت داده نشدند، پیامدهای منفی حاصل از این توافق بیشتر از پیامدهای مثبت آن است.
این توافق در پی یک سری جلسات و تبادل هیئت‌های بین دولت عراق و اقلیم کردستان برای حل اختلافات برجسته بین دو طرف از جمله مناطق مورد مناقشه از جمله سنجار، پرونده نفت، حقوق مالی و بودجه حاصل شده‌است.
از سوی دیگر سامان داود خبرنگار حوزه اقلیت‌ها به الشرق الاوسط گفت که خدر رشو درویش نسبت به سه گزینه دیگر، بیشترین شانس را برای تصدی سمت فرماندار سنجار را دارد.
داود در مورد مخالفت احتمالی با این توافق گفت: «این توافق‌نامه توسط الحشد الشعبی به عنوان کنترل‌کننده زمین رد خواهد شد، زیرا این توافق باعث خواهد شد جهت‌گیری‌های ایران در منطقه تحت تهدید قرار گیرد، بنابراین تعیین فرماندار نزدیک به دموکرات‌ها و توافق‌نامه بین این منطقه و مرکز ضربه دردناکی برای آنها خواهد بود».
وی در مورد اقدامات احتمالی توسط نیروهای الحشد الشعبی برای جلوگیری از این توافق‌نامه گفت: «نیروهای YPG که از نظر ایدئولوژیک به (پ.ک. ک) وابسته هستند و رسماً یکی از جناح‌های الحشد الشعبی به حساب می‌آیند، این توافق‌نامه را به هیچ وجه نخواهند پذیرفت».
از سوی دیگر، سامان نوح نویسنده و تحلیلگر سیاسی بر این باور است که «هرگونه تلاش برای وحدت بخشیدن به اداره سنجار که در حال حاضر تقسیم شده‌است، گام مهمی است که مورد استقبال مردم سنجار با همه اطیاف آن از جمله ایزدی‌ها و مسلمانان قرار دارد، اما روند وحدت اداره اوضاع باید واقعی باشد و واقعیت منطقه را در نظر بگیرد تا در بازگشت آوارگان سهیم باشد».
وی با اشاره به اینکه «بیش از ۷۵ درصد مردم سنجار به این منطقه بازنگشته اند و اکثریت کسانی که بازگشته اند ایزیدیان هستند که به روستاها و محوطه‌های شمال سنجار بازگشته اند، در حالی که مسلمانانی که اکثریت ساکنان مرکز شهر را تشکیل می‌دهند، برنگشته اند».
داعش در ژوئن ۲۰۱۴ به این شهر حمله کرده بود اما این شهر در نوامبر ۲۰۱۵ به دست نیروهای پیشمرگه و با پشتیبانی ائتلاف بین‌المللی آزاد شد. دولت عراق کنترل سنجار را در سال ۲۰۱۷ به پشتیبانی الحشد الشعبی از دست نیروهای پیشمرگه کرد خارج کرد.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.