نااميدى زنان لبنانی بعد از نایابی بوتاکس 

بوتاکس برای درمان انقباضات عضلانی کاربرد دارد

نااميدى زنان لبنانی بعد از نایابی بوتاکس 
TT

نااميدى زنان لبنانی بعد از نایابی بوتاکس 

نااميدى زنان لبنانی بعد از نایابی بوتاکس 

خبر نایابی ماده بوتاکس در لبنان مثل آوار روی سر برخی زنان لبنانی خراب شد و آنها در شبکه های اجتماعی با انتشار ویدیو از این خبر ابراز ناراحتی کردند.

شرکت های لبنانی به دنبال بحران ارزی و کاهش ارزش لیر در برابر دلار قادر به خریداری بوتاکس نیستند و به همین دلیل این ماده که کاربرد درمانی و گسترش قابل توجهی در کلینیک های زیبایی و مراکز پزشکی دیگر دارد نایاب شده است.

وزارت بهداشت لبنان واردکننده عمده بوتاکس است و آن را در اختیار بقیه موسسات و مراکز قرار می دهد. بوتاکس از جمله اقلام دارویی وارداتی توسط وزارت بهداشت است و صرفا کاربرد زیبایی ندارد.

بازار دارویی لبنان با بحران مواجه است و حالا بوتاکس به جمع اقلام دارویی نایاب در داروخانه ها پیوست و وزارت بهداشت لبنان خط اعتباری بانکی برای خرید آن ندارد. تزریق بوتاکس در درمان بیماری های متعدد موثر است و مثلا در درمان انقباضات عضلانی چانه و گردن و سردرد و غیره به کار می رود.

«وای چی؟»، «کی مشکل حل می شود؟»، «باورم نمی شود به این بحران رسیدیم!»، «مگر کریسمس بدون بوتاکس می شود؟» ... این برخی واکنش ها و کامنت های منتشر شده در شبکه های اجتماعی پس از انتشار خبر نایابی بوتاکس است. برخی از خانم های لبنانی باورشان نمی شود که دیگر نمی توانند چین و چروک صورتشان را صاف کنند تا سنشان کمتر به نظر برسد. این گروه برای رفع چروک صورت و پیشانی بوتاکس می کردند. 

عده ای دیگر نیز به محض انتشار خبر نایابی بوتاکس گوشی را برداشته تا ته و توی ماجرا را از پزشکان جراحی پلاستیک و زیبایی دربیاورند. این خبر به سرعت در شبکه های اجتماعی پیچید و توفان خبری شد تا جایی که ویدیوی دکتر رولان طعمه پزشک زیبایی توییتر و اینستگرام دست به دست شد. او در این ویدیو گفت «خبر نایابی بوتاکس شایعه نیست و حقیقت دارد» تا شاید تماس های تلفنی برای فهمیدن ماجرا کمتر شود.

دکتر طعمه به تمام خانم هایی که از این خبر نگران هستند توصیه کرده ضمن صبر به زیبایی باطنی توجه کنند تا مشکل نایابی بوتاکس رفع شود. دوریس دستیار پزشک در یک کلینیک زیبایی گفت «این خبر روز یکشنبه گذشته منتشر شد. دوشنبه صبح که از خواب بیدار شدم از پیام های صوتی و تماس های فراوانی که داشتم تعجب کردم».

او در گفتگو با الشرق الاوسط افزود «ده ها و صدها خانم تماس می گرفتند و می گفتند ماجرا چیست. برخی گریه می کردند و برخی دیگر داد می زدند و شوکه شده بودند؛ انگار مثلا فاجعه ای اتفاق افتاده است. یکی از خانم ها ساعت ۴ صبح برایم ویس گذاشته بود که بعد از شنیدن این خبر خواب از سرش پریده و زندگی بدون بوتاکس برایش قابل تصور نیست».

در زمانه فاصله اجتماعی و ملاقات در بالکن ها و کافی شاپ های خیابانی خبر بودن یا نبودن بوتاکس به سوژه اول خانم ها در آرایشگاه ها و کلینیک های زیبایی لبنان تبدیل شده است. همین خبر هم سوژه صحبت های تلفنی شده که «چه باید کرد؟» برخی خانم ها به فکر سفر به فرانسه و کانادا و ترکیه افتاده اند. آنها می گویند هر کس شیوه و روش خاصی در زندگی دارد و برای آنها که می توانند بوتاکس را حتی در بازار سیاه و دو برابر قیمت بخرند ترزیق بوتاکس یک اولویت است.

دکتر مروان نصر متخصص جراحی پلاستیک درباره دلایل نایابی بوتاکس گفت «این خبر درست است. وزارت بهداشت خط اعتباری بانکی برای خرید اقلام دارویی این چنینی از خارج کشور ندارد. از این رو بوتاکس کمیاب شده و این بحران شامل تمام داروها می شود».

دکتر نصر درباره پایان این بحران افزود «خریداران این ماده دارویی می گویند شاید فرجی در ماه ژانویه ۲۰۲۱ حاصل شود و بوتاکس از سوی وزارت بهداشت وارد و در بازار عرضه گردد. البته این مشکل ممکن است همین حالا هم تمام شود اما به شرطی که شرکت های خریدار بوتاکس آن را به طور مستقیم و نه از طریق وزارت بهداشت خریداری کنند. در چنین شرایطی هزینه بالاتر می رود چرا که بحران ارزی در کشور داریم و از سوی دیگر ارزش لیر به شدت کاهش یافته است. وزارت بهداشت به قیمت قدیم یعنی هر دلار ۱۵۰۰ لیر با واردکنندگان حساب می کند».

برخی متخصصان زیبایی می گویند بوتاکس از ۳ ماه پیش کمیاب شد و آنها در حال حاضر از ذخیره موجود استفاده می کنند.

دکتر نصر خاطر در گفتگو با الشرق الاوسط نشان کرد «اما پس از این بوتاکس نایاب خواهد شد و برخی پزشکان شاید از بوتاکس کره ای یا چینی و نه بوتاکس آمریکایی و نه انگلیسی سابق استفاده کنند». 

البته حالا حرف و حدیث ها در لبنان درباره خریدن بوتاکس از بازار سیاه بدون واسطه است. بوتاکس ساخت ترکیه در این شرایط گزینه مناسب است چون گفته می شود ماده ساخت ترکیه با بوتاکس آمریکایی یا انگلیسی مو نمی زند و پزشکان زیبایی می توانند به طور مستقیم آن را از خریدار اصلی و با همان قیمت بوتاکس های اروپایی و آمریکایی بخرند چون ترکیه و اروپایی ها از یک فرمول برای ساخت آن استفاده می کنند. 

دکتر نصر در این باره یاد آور شد «باید منتظر ماند و دید که آیا مشتریان از بوتاکس ترکیه ای راضی خواهند بود یا نه. سپس درباره خرید بیشتر بوتاکس از ترکیه تصمیم می گیریم».

از سوی دیگر، دکتر روی مطران به الشرق الاوسط گفت «بازار بوتاکس و فیلر کساد شده است. این مواد تزریقی مثل قبل در دسترس نیستند و تنها اقلام کره ای و چینی آنها در بازار است. برخی از پزشکان سرشناس نمی خواهند با استفاده از بوتاکس هایی که نتایجشان تضمین شده نیست اعتبار خود را زیر سوال ببرند».

او درباره کاهش محبوبیت بوتاکس و فیلر افزود «تقریبا استفاده از بوتاکس و فیلر ۵۰ درصد کاهش یافته است. امیدواریم چند روز آینده مشکل نایابی بوتاکس حل شود و مشتریان راضی شوند».

هزینه یک بار تزریق بوتاکس با افزایش قابل ملاحظه به یک میلیون و ۷۰۰ هزار لیر رسید. این رقم پیش از بحران ارزی حدود ۲۰۰ دلار معادل ۳۰۰ هزار لیره بود.



حدود «استثمار سیاسی» گذشته در سریال‌های تاریخی تا کجاست؟

خالد النبوی در صحنه ای از «ممالیک آتش»
خالد النبوی در صحنه ای از «ممالیک آتش»
TT

حدود «استثمار سیاسی» گذشته در سریال‌های تاریخی تا کجاست؟

خالد النبوی در صحنه ای از «ممالیک آتش»
خالد النبوی در صحنه ای از «ممالیک آتش»

با هر سریال تاریخی، سؤالاتی مطرح می‌شود که کماکان بر سر زبان هاست، نه تنها به میزان اعتبار این آثار و دستیابی آنها به هماهنگی بین آزادی خلاقیت و تخیل و احترام به حقیقت تاریخی، بلکه موضوع به ماهیت معنای سیاسی استناد به تاریخ از طریق این آثار مرتبط شده‌است که - به گفته بسیاری از ناظران و متخصصان - خالی از «رمزگذاری عمدی واقعیت» نیست.
اگرچه این مناقشه جدید نیست و به همراهی برای اکثر آثار نمایشی عربی الهام گرفته از تاریخ تبدیل شده‌است، سال‌های اخیر ابعاد قابل توجهی به جنجال همراه با درام تاریخی اضافه کرده‌است که به استفاده سیاسی و ایدئولوژیک این آثار مرتبط است.
اگر استناد به تاریخ در این مطالب نمایشی، اهدافی فراتر از پرداختن به زندگی‌نامه شخصیت‌های پیچیده‌ای را که اغلب جنجال‌های سیاسی و فکری به راه می‌اندازند، دربردارد، پس
علاوه بر این، برجسته کردن دوره‌ها و رویدادهای تاریخی که با دقت انتخاب شده‌اند، پیامدهای معناداری برای واقعیت کنونی دارد.
شاید جنجال بزرگی که سریال حشاشین که در ماه رمضان در تعدادی از شبکه‌های مصری و عربی در حال پخش است، بسیاری از این سوالات را در مورد محدودیت‌های استفاده سیاسی و ایدئولوژیک از تاریخ دوباره مطرح کند که هنوز پاسخ قاطعی ندارند.

کریم عبدالعزیز در کلیپی از «الحشاشین» (شرکت سازنده)

به گفته منتقدان هنری و اساتید دانشگاهی تاریخ که با «الشرق الاوسط» صحبت کردند، اغلب درام‌های تاریخی دارای «دیدگاه سیاسی یا ایدئولوژیکی هستند که توسط تولیدکنندگان یا سازندگان اثر بیان می‌شود»، اما کنترل‌هایی وجود دارد که باید هنگام ارائه این آثار در نظر گرفته شوند؛ اول از همه، احترام به حقایق عمده تاریخ بدون جعل، علاوه بر ضرورت کمک گرفتن از متخصصان برای پرکردن شکاف‌ها و دستیابی به هماهنگی بین داستانی و تاریخی است تا از بسیاری شکاف‌ها جلوگیری شود که ممکن است اعتبار برخی درام‌هایی که از تاریخ الهام گرفته‌اند را کاهش دهد.

انتخاب‌های عمدی

شاید درام تاریخی عرب یکی از قدیمی‌ترین اشکال نمایشی بود که از نظر سیاسی یا ایدئولوژیک به کار گرفته شد. شاید این آثار مسیری را پیش از خود یافتند که آثار ادبی نویسندگانی چون جرجی زیدان، امین معلوف، نجیب محفوظ، علی احمد باکثیر، توفیق الحکیم، محمد فرید ابو حدید و بسیاری دیگر پیش از خود رفته بودند.
اما ارائه درام‌های تاریخی در سینما و تلویزیون و استفاده سیاسی از آنها به دهه شصت قرن گذشته بازمی‌گردد. در اینجا طارق الشناوی، منتقد هنری، یکی از معروف‌ترین آثار سینمای عرب را به یاد می‌آورد که فیلم «الناصر صلاح الدین» است که در سال ۱۹۶۳ به کارگردانی یوسف شاهین ساخته شد. گروهی از مشهورترین نام‌های ادبی مصر در آن زمان، مانند یوسف السباعی، نجیب محفوظ و عبدالرحمن الشرقاوی در نگارش آن مشارکت داشتند. بنیاد عمومی سینمای مصر، یک نهاد دولتی، به تأمین مالی تولید آن کمک کرد.
الشناوی به «الشرق الاوسط» می‌گوید: هدف از تولید آن اثر عظیم در آن زمان، همان‌طور که در آن زمان گفته شد، یک فرافکنی سیاسی با الهام گرفتن از قهرمانی‌های سلطان صلاح الدین ایوبی، آزادکننده بیت‌المقدس در دوران جمال عبدالناصر، رئیس‌جمهور فقید مصر بود. این امر به وضوح از انتخاب نام فیلم آشکار می‌شود.
الشناوی معتقد است که «نویسنده درام تاریخی هر دوره زمانی یا شخصیتی را که بخواهد ارائه کند، صرف نظر از ماهیت آن، باید شامل دیدگاهی باشد، اعم از سیاسی، فکری یا اجتماعی که او بخواهد با پرداختن آن شخصیت ارائه دهد».
وی افزود: هیچ درام تاریخی برای روایت تاریخ وجود ندارد، بلکه طبیعی است که هدف روشن و دلیلی داشته باشد که این انتخاب را توجیه کند.
به عقیده او، موضوع بدون «انتخاب عمدی برای هدفی خاص که توسط سازندگان اثر دیده می‌شود» نیست، که او آن را نقص نمی‌داند، بلکه «بخشی از ماهیت صنعت نمایش» است.

رمزگذاری واقعیت

در سال‌های اخیر، بسیاری از نمایش‌های تاریخی عربی، چه برای شخصیت‌های مذهبی و چه برای دوره‌های تاریخی مملو از درگیری، همچنان مفاهیمی مرتبط با واقعیت کنونی را به همراه دارند، نمادگرایی ارائه شده توسط سریال‌های تاریخی را نمی‌توان نادیده گرفت؛ زیرا بیننده اغلب به‌طور خودکار رویدادهای تاریخی را با واقعیت پیوند می‌دهد و گاهی اوقات از یک لحظه تاریخی کهن خواسته می‌شود تا نماد واقعیت فعلی باشد تا این باور را ایجاد کند که واقعیت با گذشته تفاوتی ندارد.
اما این بدان معنا نیست که درام تاریخی به سمت «جعل و تحریف» گرایش دارد، بلکه نویسنده آن «باید از یک سو با مطالب تاریخی ثبت شده مطابق با الزامات هنر نمایشی عمل کند و مطابق با بینش فکری و پرسش‌های بشری، بدون تعصب به حقایق تاریخی یا تعمیم خودسرانه مطالب تاریخی به شیوه‌ای خام در خدمت دیدگاه ایدئولوژیک قبلی تولید کند». ولید سیف نویسنده فلسطینی که یکی از برجسته‌ترین سازندگان درام تاریخی عرب به‌شمار می‌رود، در زندگی‌نامه خود با عنوان «شاهد و شاهد» نسبت به این موضوع هشدار می‌دهد.
حقیقت این است که نمایشنامه تاریخی عرب در طول چند دهه آثار بسیاری ارائه کرد که این همه بحث و جدل در مورد اشتغال سیاسی ایجاد نکرد و بر ارائه بیوگرافی شخصیت‌های کمتر بحث‌برانگیز که موضوع مناقشات سیاسی یا ایدئولوژیکی عمده نیستند تمرکز داشت؛ مانند «خالد بن الولید»، «عمر بن عبدالعزیز»، «صلاح الدین ایوبی»، «امام ترمذی» و «امام شافعی».
حتی زمانی که در مصر زندگی‌نامه شخصیت‌های بحث‌برانگیزی مانند عمرو بن العاص یا خلیفه عباسی هارون الرشید ارائه شد، این آثار در چارچوب دفاع از آن شخصیت‌ها بر بعد انسانی تمرکز داشتند، نه بعد سیاسی.

سکانسی از سریال رستاخیز ارطغرل

با این حال، سال‌های اخیر به موازات وقوع بسیاری از درگیری‌های سیاسی، ایدئولوژیک و فرقه‌ای در منطقه بوده‌است که منجر به جذابیت‌های چشمگیری شده‌است که بدون استفاده از تاریخ نیست. برای مثال، تلاش‌هایی برای همگام شدن با ظهور ایده «نوعثمانی‌گرایی» و هموار کردن راه برای نقش‌های تأثیرگذارتر ترکیه در منطقه پس از رویدادهایی که به «بهار عربی» معروف شد، سریال‌های ترکی با استفاده از ابزارهای نمایشی در پرده‌های عربی به محبوبیت دست یافت. از جمله این آثار ترکی می‌توان به سریال «حرمسرای سلطان» اشاره کرد که یکی از برجسته‌ترین سلاطین عثمانی، سلطان سلیمان قانونی (سلیمان یکم) و سریال «قیام اَرطغرل» را مطرح کرد. اثری است که با ارائه زندگینامه ارطغرل پسر سلیمان شاه، رهبر قبیله کایی از ترکان مسلمان اوغوز و پدر عثمان اول، بنیانگذار امپراتوری عثمانی، مقدمات و انگیزه‌های تأسیس امپراتوری عثمانی را ارائه می‌کند. نمایش آن در سه سری متوالی از اواخر سال ۲۰۱۴ آغاز شد.
از سوی دیگر، سریال «ممالیک آتش» نشان دهنده واکنش دراماتیک عربی به آثار تاریخی ترکیه است که توسط شرکت اماراتی «جنو مدیا» در سال ۲۰۱۹ به نویسندگی محمد سلیمان عبدالملک و کارگردانی کارگردان بریتانیایی پیتر وبر تولید شد. این سریال آخرین دوره دولت ممالیک و سقوط آن به دست عثمانی‌ها در اوایل قرن شانزدهم را روایت می‌کند. عثمانی‌ها از طریق یک سری خیانت‌ها توانستند برای چند قرن پس از آن، پایگاهی برای حکومت خود در منطقه عرب بیابند.

تفسیر مذهبی از صنعت سریال

موضوع تنها به این دوئل تاریخی بر سر واقعیت حضور عثمانی در منطقه محدود نشد، بلکه باعث ایجاد یک رقابت فرقه‌ای شد که دو سال پیش خبر ساخت سریال «معاویه بن ابی سفیان» جنجال آفرید؛ سریالی برای انعکاس زندگی‌نامه بنیانگذار دولت اموی و یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های بحث‌برانگیز تاریخ اسلام از طریق نقش او در آنچه به عنوان «فتنه بزرگ» شناخته می‌شود، مورد مناقشه بزرگی در مورد هدف از تولید اثر شد.
در چارچوب «تفسیر فرقه‌ای» از آثار نمایشی، یکی از شبکه‌های عراقی در آن زمان اعلام کرد که بودجه هنگفتی را برای تولید سریال تاریخی «شجاعت ابولؤلؤه» اختصاص داده‌است. ظاهراً در واکنش به روند ساخت سریال «معاویه بن ابی سفیان» است؛ ابولؤلؤه فیروز معروف به ابولؤلؤه مجوسی، مردی است که خلیفه دوم عمر بن خطاب را ترور کرد. حتی در هنگام ارائه زندگینامه الفاروق عمر بن الخطاب که توسط بنیاد رسانه ای قطر تهیه شده بود، موضوع بدون مناقشه نبود، نه تنها در مورد مشروعیت به تصویرکشیدن یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های تاریخ اسلام روی صفحه نمایش که با بسیاری از فتواهای قبلی در این زمینه مغایرت دارد، بله بر سر پیش‌بینی ایدئولوژیک سریالی که بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ فیلمبرداری شده بود، اختلاف نظر وجود داشت. این دوره ای است که با ظهور گروه‌های «اسلام سیاسی» در بسیاری از کشورهای عربی مصادف شد و بر شدت این مناقشه با مشارکت چهره‌های حامی سازمان «اخوان المسلمین» در بررسی بافت تاریخی سریال افزوده شد.

بی سوادی تاریخی

دکتر محمد عفیفی، استاد تاریخ دانشگاه قاهره و دبیرکل سابق شورای عالی فرهنگ در مصر معتقد است: هر مؤسسه ای که سریال‌های تاریخی را تولید می‌کند «به‌طور طبیعی هدفی پشت تولید اثر دارد، به ویژه با توجه به هزینه تولید هنگفتی که این نمونه از آثار نیاز دارد»، معمولاً درام تاریخی «تاریخ را بیشتر از خدمت به آگاهی تاریخی یا تعریف گذشته فرا می‌خواند تا در خدمت حال باشد».
عفیفی به «الشرق الاوسط» توضیح می‌دهد که هنگام الهام گرفتن از تاریخ در آثار نمایشی باید کنترل‌هایی وجود داشته باشد؛ برجسته‌ترین این کنترل‌ها تغییر نکردن حقایق تاریخی تثبیت‌شده‌است، مانند سال‌های رویداد، یا شخصیت‌های اصلی که رویداد را ایجاد کرده‌اند. اما در عین حال بر ضرورت عدم لغزش در تلقی نمایش تاریخی به عنوان مرجع یا منبع تاریخی تأکید می‌کند، زیرا سریال یک اثر خلاقانه است که بینش سازندگانش، از جمله نویسندگان و کارگردانان، و احتمالاً فضایی از تخیل را به همراه دارد.
این استاد تاریخ که مطالعات پیشرفته بسیاری را در مورد تکیه بر منابع غیررسمی در تاریخ برخی از رویدادهای مهم تاریخ مصر انجام داده‌است، وضعیت مناقشه برانگیز سریال تاریخی را به آنچه او به عنوان «بی سوادی تاریخی در میان اکثر دریافت کنندگان محتوای نمایشی» توصیف می‌کند، نسبت می‌دهد.
او این موضوع را با بیان اینکه فقدان آگاهی تاریخی نتیجه کمبود برنامه‌های درسی مدرسه است، توضیح می‌دهد ارائه خوانش تاریخی به صورت انتقادی و چند نگرشی باعث می‌شود بسیاری از مخاطبان به آثار نمایشی به عنوان یک مرجع تاریخی نگاه کنند نه اثری خلاقانه که قابل تفسیر باشد و از اینجا مشکلات و بحران‌های بسیاری پدید می‌آید.
دبیرکل سابق شورای عالی فرهنگ در مصر اما خوشحالی خود را از جنجال برانگیخته شده ناشی از سریال عربی الهام گرفته از تاریخ پنهان نمی‌کند و آن را خوب ارزیابی می‌کند.
عفیفی معتقد است ادامه تولید سریال‌های تاریخی عربی، حتی در صورت وجود خطا یا ایجاد حالت جنجال، «بسیار بهتر از عدم وجود این نوع تولیدات نمایشی است».
او نظر خود را این گونه توجیه کرد که نبود این آثار راه را برای «هجوم» آثار تاریخی کشورهایی مانند ترکیه و ایران باز می‌کند و این آثار وارده اغلب دارای بینشی سیاسی و ایدئولوژیک هستند که لزوماً منعکس کننده واقعیات تاریخ یا بینش عرب نیست، بلکه اهداف بسیار عمیق‌تری نسبت به کارهای نمایشی یا سرگرمی دارند.