مها بنت مشاری: حضور زنان و جوانان تولیدگر باعث افزایش بهره وری سرمایه انسانی می شود

رییس کارگروه مهاجرت و جوامع جوان جی ۲۰ به الشرق الاوسط: این کارگروه توصیه تحول زیرساختارهای آموزشی بر پایه فناوری را ارائه کرد

عکس: شاهدخت مها بنت مشاری (الشرق الاوسط)
عکس: شاهدخت مها بنت مشاری (الشرق الاوسط)
TT

مها بنت مشاری: حضور زنان و جوانان تولیدگر باعث افزایش بهره وری سرمایه انسانی می شود

عکس: شاهدخت مها بنت مشاری (الشرق الاوسط)
عکس: شاهدخت مها بنت مشاری (الشرق الاوسط)

شاهدخت مها بنت مشاری رییس کارگروه مهاجرت و جوامع جوان دوره کنونی گروه ۲۰ که سعودی ریاست آن را بر عهده دارد گفت «این کارگروه گزارش خود را به ریاست گروه ۲۰ ارسال کرده است. این گزارش شامل توصیه هایی است که منجر به افزایش تولید از طریق افزایش بهره وری سرمایه انسانی و سرمایه ملی می شود و افزایش مشارکت زنان و جوانان تولیدگر محور اصلی توصیه های کارگروه است».

شاهدخت مها بنت مشاری در گفتگو با الشرق الاوسط افزود «موضوع اصلی گفتگوها و پژوهش هایی که زیر نظر اینجانب در کارگروه وابسته به گروه اندیشه ۲۰ انجام شده درباره رابطه بین مهاجرت و جوانان با سیاست های اقتصادی کلان و جزئی و بیکاری و آموزش و بازار کار و همکاری بین نسل های گوناگون و کشمکش های منطقه ای و مهاجرت اجباری و اختیاری است».

او پیش بینی کرد که توصیه های مطرح شده می تواند در رسیدن به مشارکت اجتماعی و اقتصادی پناهجویان و پناهندگان و فراهم کردن خدمات اساسی و خدمات آموزشی به کودکان پناهجویان و پناهندگان و شناسایی آسیب ها و منافع اجتماعی و سیاسی و اقتصادی مهاجران و ساز و کارهای مهاجرت سهیم باشد.

 

جامعه جوان

شاهدخت مها گفت «جوامع جوان یک ضرورت مهم در شرایط کنونی در منطقه عربی به خصوص در سعودی به شمار می روند. جمعیت جوانان در سعودی بالا است». او به اهمیت افزایش آگاهی درباره استفاده از تکنولوژی به ویژه سیستم آموزش از راه دور در کلیه پایه های تحصیلی و ایجاد و توسعه زیر ساختارهای آموزش از راه دور برای معلمان و دانش آموزان اشاره کرد.

او گفت «محافل و شرکت های فناوری و بخش های توسعه منابع انسانی و آموزشی باید برای توسعه سبک های نوین در راستای بهبود دسترسی به خدمات آموزشی همکاری کنند». او همچنین بر اهمیت تقویت و گسترش پایداری مالی و اجتماعی برای مقابله با تغییر ساختارهای جمعیتی تاکید کرد.

 

تغییر ساختار جمعیتی

او توضیح داد که کارگروه مهاجرت و جوامع جوان دوره کنونی گروه ۲۰ توصیه ای درباره افزایش پایداری مالی و اجتماعی برای مقابله با تغییرات دموگرافی ارائه داده است. پایداری مالی و عدم تغییر ساختار جمعیتی موجب افزایش تولید از طریق پرورش و تربیت نیروهای متخصص و کارآمد و بالا رفتن حضور زنان در بازار کار می شود.

او معتقد است «طرح های متعددی در این زمینه ارائه شده که می تواند کارگشا باشد؛ تمدید سن بازنشستگی و سرمایه گذاری در نظام آموزشی و کارآموزی و گسترش چارچوب مالی و بازنگری و اجرای اصلاحات در بخش هزینه عمومی و اصلاحات تمام عیار در حوزه حقوق بازنشستگی عمومی و برنامه های تامین اجتماعی و بیمه سلامت از جمله طرح های یاد شده هستند».

شاهدخت مها خواستار توسعه برنامه های بیمه و تامین مالی آوارگان از طریق آمارهای مهاجرت برای بهینه سازی قوانین تامین مالی و بیمه شد. او همچنین به توسعه ساز و کارهای شناسایی و بررسی برای درک ساختار پولی کشورهای مهاجرپذیر اشاره کرد. او افزود «این اقدامات می تواند در شناسایی ساختار جمعیتی پناهجویان و آوارگان موثر باشد و بر این اساس می توان برنامه راهبردی برای تقویت مشارکت پناهجویان و آوارگان داخل کشورها تنظیم کرد».

 

کوچ اجباری 

او درباره نحوه حل مشکلات و توزیع آنها در سطح بین المللی گفت «در پروتکل کوچ اجباری گروه ۲۰ به راهکار توزیع بار کوچ اجباری اشاره و مساله برخورداری پناهجویان از امنیت و کرامت مد نظر گرفته شده است».

او به برنامه های مهارت آموزی و آموزش برای مشارکت مهاجران و رفع کمبود نیروی کار و افزایش جمعیت سالمندان در کشورهای مهاجرپذیر اشاره کرد و گفت «سرمایه گذاری در حوزه آموزش و مهارت آموزی مهاجران بومی منجر به بهبودی چشم انداز حضور و مشارکت مهاجران در جوامع محلی می شود».

شاهدخت مها به طرح آموزش و مهارت آموزی مهاجران و رفع کمبود نیروی کار و افزایش جمعیت سالمندان در کشورهای مهاجرت پذیر اشاره و تاکید کرد مهارت آموزی مهاجران بومی منجر به بهبودی چشم اندازی مشارکت مهاجران در جوامع محلی می شود». او همچنین خواستار ایجاد شبکه ارتباطات مجازی در بخش خدمات مشاوره به مهاجران در زمینه سکونت در کشورهای مهاجر پذیر شد و طرح راه اندازی سامانه اینترنتی پناهجویان را ارائه کرد که شامل تمامی خدمات دولتی در حوزه آموزش و سلامت و حقوقی می شود.

شاهزاده مها بنت مشاری گفت «سه درصد پناهندگان وارد دانشگاه ها و آموزشگاه های فنی حرفه ای می شوند. از این رو، توجه به برنامه های آموزشی مستلزم افزایش بودجه در این حوزه است. توصیه ارائه شده به پیشبرد فرآیند توسعه به خصوص در بخش آموزش کمک می کند. آموزش پایه و اساس تمام بخش ها در جوامع انسانی است».

 

مشکلات کرونا

شاهدخت مها بنت مشاری گفت «همه گیری کرونا در تمامی جنبه های زندگی تاثیر گذاشته است. سازمان بین المللی کار گفت از هر ۶ جوان یک نفر پس از شیوع کرونا بیکار شده و ساعات کاری کاهش ۲۳ درصدی داشته است. البته پیامدهای ناگوار کرونا هنوز تمام نشده و این همه گیری منجر به افزایش مشکلات برای کارجویان زنی می شود که اولین بار وارد بازار کار می شوند و شاید مانع اشتغال آنان شود».

او توضیح داد «مشکل بیکاری برای زنان نسبت به مردان بغرنج تر است چون اغلب زنانی که بیکار شده اند سابقه کاری یا مهارت مناسب چندانی ندارند و در نتیجه در اولویت شرکت ها برای جذب نیرو نیستند. وقتی این گروه با زنان و مردان دارای سابقه کاری که پس از کرونا بیکار شده اند رقابت می کنند می بازند». 

او گفت «زنان شاغل در بخش خصوصی با خطر دو چندان روبرو هستند چون اغلب در مشاغل محدود مثل فروشگاه ها و خرده فروشی و حوزه آموزش کار می کنند اما این بخش ها پس از شیوع کرونا به شدت آسیب دیده اند. از این رو، پیش بینی می شود نیروی کار زنان در این بخش ها شاهد کاهش چشمگیر شود. زنان همچنین در بخش های درمان و اجتماعی مشغول به فعالیت هستند و در خط مقدم مبارزه با کرونا کار می کنند».

 

زیر ساختارهای آموزش

او گفت تحول زیر ساختارهای آموزشی چالش کنونی تمام کشورهای جهان است. این تحول باید منجر به بهبود نظام آموزشی و غلبه بر بحران کنونی آموزش از راه دور در دوره شیوع کرونا شود. چالش کنونی متوقف کردن عواقب ناگوار شیوع کرونا در بخش آموزش و نظام آموزش مدارس و استفاده از تجربه کنونی برای انتقال سریع به نظام آموزشی بهتر است.

او افزود «نظام های آموزشی با توجه به این مساله باید هم به فکر مقابله با بحران کنونی باشند و هم به این فکر کنند که چطور قوی تر از قبل از این بحران عبور کنند. همه طرف های تاثیر گذار در بخش آموزشی باید با حس مسئولیت و درک روشن از مشکل مبرم نابرابری آموزشی در راستای دسترسی تمام کودکان به خدمات آموزشی برابر و مناسب اقدام کنند».

 

سرمایه های انسانی

شاهدخت مها با تاکید بر توانمندسازی جوامع جوان و وضع قوانین مناسب درباره مهاجرت گفت «این امر می تواند منجر به رونق اقتصادی قابل ملاحظه گردد. جوانان محرک اصلی بازار کار هستند پس سرمایه گذاری و مهارت آموزی آنها بر پایه آموزش منجر به بهبودی شرایط اقتصادی و رونق اقتصادی می شود».

شاهدخت مها بنت مشاری افزود «جوامع جوان به کمک ده ها میلیارد دلاری نیاز دارند و این هزینه برنامه ها و طرح های سند چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی در خصوص جوانان است که برنامه هایی مثل ارتقای سطح معیشت و توسعه توانمندی منابع انسانی و غیره را در بر می گیرد».

او در پایان گفت «جوانان اغلب جمعیت سعودی را تشکیل می دهند بنابراین وظایف و مسئولیت های کارگروه جوامع جوان جی ۲۰ از اهمیت بسیاری نه تنها در بخش اقتصاد بلکه در تمام حوزه ها در سعودی برخوردار است».



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.