اسرائیل مشکلی با طرح توافق هسته ای گسترده تر با ایران ندارد

AFP
AFP
TT

اسرائیل مشکلی با طرح توافق هسته ای گسترده تر با ایران ندارد

AFP
AFP

جرمی یسخاروف سفیر اسرائیل در برلین گفت اسرائیل مشکلی با طرح آلمان درباره توافق هسته ای گسترده تر شامل برنامه موشک های بالستیک پس از روی کار آمدن جو بایدن رییس جمهور منتخب در آمریکا در ماه ژانویه ندارد.
او در گفتگو با فرانس پرس افزود «پیشنهاد اخیر هایکو ماس وزیر خارجه آلمان درباره توافق هسته ای گسترده تر از برجام که در ۲۰۱۵ امضا شد گامی در مسیر درست است».
دونالد ترامپ که در ژانویه کاخ سفید را ترک می کند ۲۰۱۸ از برجام خارج شد. آمریکا و چین و روسیه و آلمان و فرانسه و بریتانیا برای بازداشتن ایران از دست یابی به تسلیحات هسته ای توافق هسته ای با ایران امضا کردند.
ترامپ معتقد بود که برجام جلودار تحرکات «بی ثبات کننده» جمهوری اسلامی نیست.
از سوی دیگر، جو بایدن رییس جمهور منتخب دموکرات از برنامه خود برای بازگشت به توافق هسته ای خبر داد.
‌‌‌‌رژیم ایران در چند هفته گذشته به تنش زایی روی آورد تا جایی که پاریس و لندن و برلین اوایل دسامبر در خصوص نصب سه زنجیره جدید از سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز (مرکز ایران) «عمیقا ابراز نگرانی» کردند.
وزیر خارجه آلمان ۴ ژانویه خواستار امضای «توافق هسته ای پلاس» شد که می تواند از دسترسی ایران به سلاح هسته ای و موشک های بالستیک «تهدید آفرین برای کل منطقه» جلوگیری کند.
سفیر اسرائیل گفت «کشورهای امضا کننده برجام قبل از آغاز گفتگو با تهران باید به این مساله توجه کنند که ایران در اقدامات بی ثبات کننده در کشورهایی مثل سوریه و لبنان و یمن و عراق نقش دارد».
او افزود «به نظرم همه باید متوجه شوند که نمی توان به همین راحتی به توافق ۲۰۱۵ بازگشت».
او خاطر نشان کرد «ایران موشک تولید و آزمایش می کند. مسائلی هست که باید بررسی شوند. علاوه بر این باید این را در نظر گرفت که ایران کل مفاد برجام را در سطح گسترده نقض کرده است».
یسخاروف از پایبندی کامل آلمان به مسائل خاورمیانه و «همکاری راهبردی» آلمان و کشور عبری ۷۵ سال پس از هولوکاست در جنگ جهانی دوم استقبال کرد.
یسخاروف پیش بینی کرد پس از روی کار آمدن بایدن «لحن» روابط بین برلین و واشنگتن بهتر می شود. او ابراز امیدواری کرد که آمریکا و اسرائیل و آلمان «ائتلاف راهبردی سه جانبه» درباره مسائل امنیتی شکل دهند.
او خاطر نشان کرد «این برنامه برای تمام طرف ها بسیار خوب خواهد بود».
سفیر اسرائیل افزود «تلاش های آلمان برای تلافی جنایت های انجام شده توسط نازی ها فضای مناسبی برای رونق مناسبات با اسرائیل پس از آغاز روابط دیپلماتیک دو جانبه در ۱۹۶۵ شد».
یسخاروف به سفرها و بازدید «تاثیرگذار» فرانک والتر اشتاین مایر رییس جمهور آلمان از بنای یاد بود هولوکاست موسوم به یاد فاشیم در قدس و اردوگاه آشویتس در سال جاری اشاره کرد و گفت «خلبانان جنگنده های اسرائیل و آلمان در ماه اوت مانور نظامی مشترک داشتند».
او گفت «دو کشور در زمینه های گوناگون از بخش دفاعی گرفته تا فرهنگی تا اقتصاد و کنترل اتوماتیک و در بخش اطلاعاتی امنیتی همکاری رو به گسترش دارند. آلمان از جمله مهم ترین و شاید مهم ترین کشور متحد اسرائیل در اروپا و جهان خواهد بود».
یسخاروف توضیح داد «به نظر می رسد برلین نقش سازنده ای در توافق صلح بین اسرائیل و ۴ کشور عربی مراکش و امارات و بحرین و سودان داشته که زیر نظر آمریکا امضا شد».
سفیر اسرائیل تاکید کرد «اولین نشست بین وزیران خارجه اسرائیل و امارات با حضور وزیر خارجه آلمان در برلین برگزار شد. این یک گام بسیار مهم برای آلمان و سیگنال بسیار مهم در انجام تعهدات این کشور است».
یسخاروف از آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان که پس از ۱۶ سال قدرت را در ۲۰۲۱ ترک می کند تعریف کرد.
او گفت «باید اقرار کرد که او نقش بی نظیر برای تحکیم روابط بین آلمان و اسرائیل داشت. این مساله مهم است».
او درباره تداوم سیاست خارجی کنونی آلمان درباره اسرائیل ابراز امیدواری کرد.
یسخاروف در پایان گفت «من خیلی ذوق زده هستم چون دو کشور پس از مرحله بسیار دشوار در مسیر نزدیکی حرکت می کنند».



نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
TT

نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  

نتایج نشست پکن میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران، نشان‌دهنده آغاز یک حرکت مشترک با هدف «هماهنگی زمانی» در مرحله‌ای دشوار و پیچیده است. این موضوع را یک دیپلمات روسی تأیید کرده است.

شرکت‌کنندگان در این نشست که اولین دیدار از این نوع محسوب می‌شود، بر هماهنگی مواضع برای مقابله با تحریم‌ها، رد هرگونه اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای و تلاش برای پیشبرد یک توافق سیاسی احتمالی با دولت آمریکا توافق کردند. این موضوع در چارچوب پیشنهاد مسکو برای میانجی‌گری در پرونده برنامه هسته‌ای ایران و در پی اعلام آمادگی واشنگتن برای آغاز روند مذاکرات مطرح شد.

به نظر می‌رسد مسکو که به طور فعال برای موفقیت این نشست سه‌جانبه تلاش کرده، قصد دارد موقعیت مذاکره‌ای خود با واشنگتن را تقویت کند. این تلاش در چارچوب گشایش به سوی یک گفت‌وگوی گسترده‌تر شامل پرونده اوکراین و سایر مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله برنامه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد.

بیانیه وزارت امور خارجه روسیه حاکی از رضایت مسکو از نتایج این نشست بود. در این دیدار، سرگئی ریابکوف، دیپلمات ارشد روسیه که مسئول پرونده‌های امنیت استراتژیک و مدیریت گفت‌وگو با واشنگتن است، شرکت داشت.

بر اساس این بیانیه، در این نشست «هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌ها حول برنامه هسته‌ای ایران مورد بحث قرار گرفت و بر غیرقابل قبول بودن تهدیدات و استفاده از نیروی نظامی علیه تأسیسات انرژی هسته‌ای ایران تأکید شد.»

وزارت امور خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که «رایزنی‌ها میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران بر روی برنامه اقدام جامع مشترک و هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌های مصنوعی حول برنامه هسته‌ای ایران متمرکز بود.»

روسیه، چین و ایران بر هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های علیه تهران توافق کردند (رویترز)

این بیانیه همچنین به ارزیابی دقیق سه طرف از «اقدامات غیرقانونی و نقض‌های متعدد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط ایالات متحده و کشورهای اروپایی» اشاره کرد و بر غیرقابل قبول بودن تهدید، ارعاب و استفاده از نیروی نظامی علیه زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای ایران تأکید کرد.

به گفته وزارت امور خارجه روسیه، این نشست همچنین به بررسی چشم‌انداز «یافتن راه‌حل‌های مذاکره‌ای پایدار و بلندمدت بر اساس ملاحظات متقابل و تعادل مطمئن منافع طرفین» پرداخت.

نشستی «موفق و مهم»

محسن بختیار، سفیر ایران در چین، در پلتفرم «ایکس» این نشست را «کاملاً موفق» توصیف کرد و گفت که این نشست راه را برای مقابله با «یک‌جانبه‌گرایی شکست‌خورده» ایالات متحده هموار می‌کند.

چین، ایران و روسیه در روز جمعه در جریان مذاکرات پکن خواستار لغو تحریم‌های علیه تهران شدند. این در حالی است که تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای توسط قدرت‌های بزرگ برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ در جریان است و واشنگتن فشارهای شدیدی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌کند.

این مذاکرات در زمانی انجام شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، تمایل خود را برای گفت‌وگو با تهران اعلام کرده است. ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در دوره اول ریاست‌جمهوری خود به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد.

با این حال، ترامپ تحریم‌های شدیدی علیه ایران اعمال کرد و ایران نیز با محکوم کردن «دورویی» ایالات متحده، به این اقدامات واکنش نشان داد.

بخشی از نشست سه‌جانبه روسیه، چین و ایران در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)

ورود روسیه به این پرونده از طریق پیشنهاد میانجی‌گری برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده تغییر مهمی است که بیانگر این باور در کرملین است که روابط جدید با دولت ترامپ می‌تواند به یک «توافق جامع» در مورد مسائل مورد اختلاف دو کشور منجر شود.

کرملین اعلام کرده است که پرونده ایران یکی از چندین مسیر مذاکره‌ای است که مسکو و واشنگتن آماده آغاز گفت‌وگو درباره آن‌ها هستند. این مسیرها شامل درگیری در اوکراین، مسائل امنیت استراتژیک و موضوعات منطقه‌ای داغ می‌شوند.

برخی محافل روسیه معتقدند که مسکو ممکن است آماده ترسیم چارچوب یک «توافق جامع» با واشنگتن باشد که بر اساس احترام به منافع طرفین در پرونده‌های مطرح شده استوار است.

در این چارچوب، به نظر می‌رسد نشست پکن موقعیت مذاکره‌ای مسکو را تقویت کرده است. این موضوع در اظهارات سه طرف که از از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران، رد سیاست فشار حداکثری واشنگتن و مقابله با پیامدهای تحریم‌ها سخن گفتند، منعکس شده است.

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف و کاظم غریب‌آبادی، هشدار داد که «وضعیت بار دیگر در یک تقاطع حساس قرار دارد.»

وی افزود: «توافق جامع در مورد مسئله هسته‌ای ایران دستاورد مهمی است که از طریق گفت‌وگو و مذاکره به دست آمده است.» او هشدار داد که «تحریم‌های یک‌جانبه تنها به تشدید اختلافات منجر خواهد شد. گفت‌وگو و مذاکره تنها گزینه‌های موجود هستند.»

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، گفت که روسیه، چین و ایران در نشست پکن بر ضرورت لغو همه تحریم‌های غیرقانونی تأکید کردند.

وی افزود: «ایران و روسیه از چین به خاطر نقش سازنده‌اش و سازماندهی این نشست در پکن تشکر کردند.»

گفت‌وگویی عمیق

نماینده ایران «برخی کشورها» را به ایجاد «یک بحران غیرضروری» متهم کرد و تأکید کرد که نشستی «بسیار سازنده و مثبت» با همتایان روس و چینی‌اش برگزار شده است.

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، در یک کنفرانس خبری با همتایان روس و ایرانی‌اش اعلام کرد: «ما تبادل نظر عمیقی در مورد مسئله هسته‌ای و لغو تحریم‌ها انجام دادیم.»

وی افزود: «ما بر ضرورت پایان دادن به همه تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی تأکید کردیم.» این اظهارات در بیانیه مشترک سه کشور که توسط پکن منتشر شد، منعکس شده است.

توافق سال ۲۰۱۵ میان تهران و واشنگتن، پاریس، لندن، برلین، مسکو و پکن، به لغو تحریم‌ها علیه ایران در ازای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران منجر شد.

با این حال، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به تصمیم ترامپ به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد و تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد که اقتصاد این کشور را تحت فشار قرار داد.

تهران تا یک سال پس از خروج آمریکا به تعهدات خود پایبند بود، اما پس از آن شروع به کاهش تعهدات خود کرد. از آن زمان تاکنون تمام تلاش‌ها برای احیای این توافق با شکست مواجه شده است.

پس از ۱۰ سال از اجرای این توافق، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که اجرای توافق ۲۰۱۵ را تضمین می‌کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.

برخی کشورها احتمال اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران پس از این تاریخ را رد نکرده‌اند.

ایران در ماه‌های اخیر چندین دور مذاکره با آلمان، فرانسه و بریتانیا در مورد برنامه هسته‌ای خود انجام داده است و همچنین سیاست‌های خود را با مسکو و پکن هماهنگ کرده تا با وضعیت موجود مقابله کند.

اولین واکنش اروپا به نشست پکن حاکی از برخورد مثبت اروپا با احتمال آغاز یک روند مذاکره‌ای برای حل اختلافات حول برنامه هسته‌ای ایران از طریق روش‌های صلح‌آمیز بود.

انور العنونی، سخنگوی خدمات خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این اتحادیه از نشست سه‌جانبه روسیه، ایران و چین در مورد برنامه هسته‌ای ایران مطلع است و همچنان به ارتباطات در این زمینه باز است.

وی در یک نشست خبری در بروکسل افزود: «این سه کشور طرف‌های توافق هسته‌ای ایران هستند. هیچ جایگزین عملی‌ای برای حل دیپلماتیک وجود ندارد.»