العلا پایتخت پادشاهی‌های باستان.. یک پنجره سیاسی مدرن

تالار مرایا در العلا (الشرق الاوسط)

از سال ۱۹۸۱ که اولین اجلاس سران خلیج منعقد شد، اجلاس‌های شورای همکاری کشورهای خلیج در پایتخت‌های شش کشور این حوزه به‌طور مرتب برگزار می‌شود. با این حال، جلسه برنامه‌ریزی شده هفته آینده در شهر العلا در شمال غربی سعودی نمادین خواهد بود تا این شهر پایتخت پادشاهی‌های باستان به یک پنجره سیاسی مدرن تبدیل شود.
سه شنبه هفته آینده، شهر سعودی العلا میزبان حضور سران کشورهای شورای همکاری خلیج در چهل و یکمین جلسه شورای عالی همکاری کشورهای حوزه خلیج خواهد بود. شورای وزیران سعودی در آخرین جلسه خود از رهبران کشورهای شورای همکاری خلیج برای شرکت در نشست اجلاس استقبال کرد.
شاهزاده بدر بن عبدالله بن فرحان وزیر فرهنگ سعودی و استاندار هیئت سلطنتی استان العلا، برگزاری اجلاس خلیج در العلا را بسیار ارزشمند ارزیابی کرد و گفت که این شهر «محل تلاقی تمدن‌ها، مردم و فرهنگ ها» است.
این اجلاس در سالن «مرایا» برگزار می‌شود که بزرگترین ساختمان پوشیده از آینه در جهان است. به طوری که نمای آن با آینه پوشانده شده و منعکس کننده طبیعت وادی عشار است.
عبدالله العساف استاد رسانه سیاسی در مورد فضای مثبت پیرامون نشست خلیج، می‌گوید: «تأسیس شورای همکاری برای کشورهای خلیج مظهر یک واقعیت تاریخی، اجتماعی و فرهنگی است. در جایی که کشورهای شورای همکاری با عمق روابط مذهبی و فرهنگی و درهم آمیختگی خانواده‌ها در میان شهروندانشان متمایز می‌شوند، که عمدتاً از عوامل نزدیک شدن و اتحاد است که توسط منطقه جغرافیایی مسطح در سراسر بیابان ساحلی تقویت می‌شود و ساکنان این منطقه را در آغوش می‌گیرد».
العساف می‌افزاید: اساسنامه مورد تأیید بنیانگذاران پیش‌بینی می‌کند که هدف اصلی شورای همکاری «دستیابی به هماهنگی، همپوشانی و وابستگی متقابل بین کشورهای عضو در همه زمینه‌ها به منظور دستیابی به وحدت و تعمیق و تحکیم روابط، ارتباطات و جنبه‌های همکاری موجود بین مردم آنها در زمینه‌های مختلف است».
وی اضافه می‌کند که امروز مردم خلیج منتظر برگزاری اجلاس به خاطر منطقه هستند که بیش از هر زمان دیگری برای صلح و همکاری و مواجهه با خطرات و چالش‌هایی که از هر طرف آن را احاطه کرده و ایجاد همکاری‌های امنیتی، تبادل فرهنگی و سرمایه‌گذاری اقتصادی، به نفع همه کشورهای منطقه، بیش از گذشته نیاز دارند.
این استاد رسانه سیاسی اشاره می‌کند که انتخاب العلا برای برگزاری این اجلاس دارای نشانه‌ها و پیام‌های بسیاری است، زیرا اولین باری است که پس از رحلت پدران بنیانگذار شورا برگزار می‌شود «و حضور اجلاس آینده خلیج در العلا به معنای آغاز مرحله جدیدی از روند شورا است، همانطور که در مقدمه تأسیس آن ذکر شده‌است و رهبران آن آرزو می‌کنند و مردم خلیج منتظر آن هستند».
انتخاب العلا به عنوان محل برگزاری اجلاس خلیج، در ۵ ژانویه، تاریخ استان را که هزاران سال قبل، پایتخت پادشاهی‌های باستان بود و مکانی برای تمدن‌ها و فرهنگ‌های مختلف است را برجسته می‌کند. این شهر نمادی برای دوره‌های مختلف زمانی است، تا این که امروز به عنوان «پنجره سیاسی نرمی، با مفاهیم تاریخی عمیق» شناخته می‌شود.
انتخاب العلا به عنوان محل برگزاری اجلاس سران کشورها برای اولین بار صورت می‌گیرد، به این دلیل که این اجلاس‌ها معمولاً در پایتخت این کشورها برگزار می‌شد، با این حال العلا به دلیل اهمیت تاریخی، تمدنی و فرهنگی پیشتر میزبان بسیاری از رهبران کشورها بود. العلا بناهایی را در آغوش می‌گیرد که نشانگر تمدن‌های بسیاری است که هزاران سال از آن گذشته‌است، از پایتخت دو پادشاهی دادان و لحیان گرفته تا مراکز تجاری نبطی‌ها و دوران اسلامی.
شهر نبطی الحجر در استان العلا، پایتخت جنوبی پادشاهی انباط بود که قدمت آن به قرن اول قبل از میلاد برمی گردد و شامل بیش از ۱۰۰ مدفن بزرگ است و بیشتر این مقبره‌ها با نمای سنگ تراشیده شده از صخره‌ها برجسته شده‌اند.
قبل از نبطی‌ها، العلا پایتخت پادشاهی دادانیان و لحیان باستان بود، که بر تجارت کاروانی هزاران سال قبل از میلاد سیطره داشته‌اند. دادان، پادشاهی‌های عرب جنوبی که مواد معطر با ارزش تولید می‌کردند را به بازارهای در حال رشد جهان مدیترانه پیوند داد.
العلا سرگذشت تمدن‌های باستان است و سرزمین آن از تنوع فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف و حتی محصولات کشاورزی برخوردار بود. العلا قبلاً پر از واحه‌های نخل و درختان دیگر بود و توسط ابن بطوطه جهانگرد در قرن چهاردهم این گونه توصیف شد: «دهکده ای بزرگ و زیبا، سرشار از آب و سایه بان نخلستان». همچنین نمای کوهستانی آن نیز نشانگر نقاشی‌هایی است که در اثر فرسایش کشیده شده‌اند یا در دوره‌های بعد از آن به‌طور دقیق ساخته شده‌اند.