۱۰ سال پس از «توافق بر سر ایران و جولان»

«الشرق الاوسط» جزئیات مذاکرات محرمانه و توقف آن در پی اعتراضات «بهار عربی» را افشا کرد

بشار الاسد رئیس جمهور سوريه در دیدار با جان کری رئیس وقت کمیته امور خارجه سنای آمریکا در 8 نوامبر 2010 (AP)
بشار الاسد رئیس جمهور سوريه در دیدار با جان کری رئیس وقت کمیته امور خارجه سنای آمریکا در 8 نوامبر 2010 (AP)
TT

۱۰ سال پس از «توافق بر سر ایران و جولان»

بشار الاسد رئیس جمهور سوريه در دیدار با جان کری رئیس وقت کمیته امور خارجه سنای آمریکا در 8 نوامبر 2010 (AP)
بشار الاسد رئیس جمهور سوريه در دیدار با جان کری رئیس وقت کمیته امور خارجه سنای آمریکا در 8 نوامبر 2010 (AP)

سوریه و اسرائیل، به لطف میانجیگری آمریکا، ۱۰ سال پیش در آستانه دستیابی به توافق قرار گرفته بودند. پیش نویس این توافق که توسط واسطه آمریکایی نوشته شده بود، شامل قطع روابط «نظامی» دمشق با تهران و حزب‌الله لبنان در ازای بازپس‌گیری مجدد بلندی‌های جولان اشغالی از سوی اسرائیل، طبق مرزهای ۴ ژوئن ۱۹۶۷ بود.
این مسئله از سوی مقامات حاضر در «مذاکرات محرمانه» بین بشار اسد رئیس‌جمهور و بنیامین نتانیاهو نخست ‌وزير اسرائیل به رهبری فرد هوف فرستاده آمریکا به روزنامه الشرق الاوسط اعلام شد.
باراک اوباما رئیس‌جمهور سابق آمریکا و معاونش جو بایدن (رئیس‌جمهور فعلی) از این مذاکرات مطلع بودند.
 هیچ اظهارنظری از طرف دمشق، که اصرار بر «بازگرداندن کامل جولان» و «روابط استراتژیک با ایران» دارد، وجود ندارد.
هوف امروز برای الشرق الاوسط نوشت که، در ۲۸ فوریه ۲۰۱۱ «دیپلماسی آمریکا در دستیابی صلح بین سوریه و اسرائیل به نقطه اوج خود رسید. رئیس‌جمهور اسد اظهار داشت که قصد دارد روابط نظامی خود را با ایران، حزب‌الله و حماس قطع کند، مشروط بر اینکه اسرائیل متعهد شود همه زمین‌هایی را که در ژوئن ۱۹۶۷ تصرف کرده را بازگرداند. نتانیاهو به جدی بودن میانجیگری اذعان کرد و تیم خود را بر اساس پیش نویس آمریکایی به سمت پسش بردن معاهده هدایت کرده بود».
رابرت فورد سفیر اسبق آمریکا در سوریه که در نشست‌های مذاکره شرکت کرده بود، سفرهای هوف به دمشق را در گفتگو با الشرق الاوسط تأیید کرد.
منبع دیگری نیز گفت: «مشخص نبود که دو طرف در مورد جدول زمانی و پرونده آب‌های جولان توافق کرده‌اند یا خیر».
یک مقام سابق آمریکایی نیز به الشرق الاوسط تأکید کرد که «آمریکا در جدی بودن مذاکرات شک نداشت».
این افشای اطلاعات در آستانه دهمین سالگرد اعتراضات سوریه مهم شمرده می‌شود، خصوصاً از آنجایی که مسکو اکنون برای «اعتمادسازی» بین دمشق و تل آویو تلاش می‌کند.
همچنین برخی گزارش‌ها از علاقه برخی از دولت‌ها به آزمایش امکان انعقاد توافق صلح و «دور شدن» از تهران در ازای ارائه «مشوق‌هایی» برای بازسازی سوریه و حل مشکلات اقتصادی آن حکایت دارد.



ترامپ: با پوتین در سعودی دیدار می کنم


 
روسای جمهور آمریکا و روسیه در حاشیه نشست سران گروه ۲۰ در اوساکا در ۲۰۱۹ (د پ آ)
  روسای جمهور آمریکا و روسیه در حاشیه نشست سران گروه ۲۰ در اوساکا در ۲۰۱۹ (د پ آ)
TT

ترامپ: با پوتین در سعودی دیدار می کنم


 
روسای جمهور آمریکا و روسیه در حاشیه نشست سران گروه ۲۰ در اوساکا در ۲۰۱۹ (د پ آ)
  روسای جمهور آمریکا و روسیه در حاشیه نشست سران گروه ۲۰ در اوساکا در ۲۰۱۹ (د پ آ)

دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا چهارشنبه (۱۲ فوریه) اعلام کرد که اولین دیدار خود با ولادیمیر پوتین همتای روسی اش را در سعودی برگزار خواهد کرد. این دیدار در چهارچوب تلاش ترامپ برای پایان دادن به حمله روسیه به اوکراین انجام می شود.
ترامپ ساعاتی پس از یک تماس تلفنی با پوتین و توافق طرفین بر آغاز مذاکرات صلح در مورد اوکراین به خبرنگاران در کاخ سفید گفت «در سعودی دیدار خواهیم کرد». او خاطر نشان کرد «دیدار با پوتین با حضور شاهزاده بن سلمان ولیعهد سعودی انجام خواهد شد».
به گزارش فرانس پرس رئیس جمهور آمریکا افزود که انتظار دارد «در آینده ای نزدیک آتش بس در اوکراین برقرار شود». او خاطر نشان کرد کشوری که جلوی حمله نظامی روسیه ایستاده باید در «مرحله ای» انتخابات جدید برگزار کند.
ترامپ در اظهارات سابق خود از تلاش های دیپلماتیک سعودی برای نزدیک کردن دیدگاه ها میان قدرت های جهان قدردانی کرد. برخی منابع عربی گفتند که «حضور ولیعهد سعودی در این نشست بیانگر نقش برجسته سعودی به عنوان کشور دارای وزن و اعتبار سیاسی و اقتصادی در عرصه بین المللی است».
این منابع افزودند اینکه رئیس جمهور آمریکا از دیدار با همتای روس خود در سعودی و با حضور شاهزاده محمد بن سلمان خبر داده نشان می دهد که «جامعه جهانی جایگاه سعودی به عنوان یکی از هدایت کنندگان صحنه سیاسی و اقتصادی بین المللی را بیش از پیش به رسمیت شناخته است. سعودی همواره نقش کلیدی در برقراری ثبات بین المللی داشته چرا که استراتژی دستگاه دیپلماسی سعودی تدبیر ورزی و قدرت تاثیرگذاری را یکجا جمع می کند».

سعودی در دوران زمامداری ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین و ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان با سیاست متوازن و روابط استراتژیک با کشورهای گوناگون جایگاه خود را به عنوان یکی از طرف های میانجی برای حل کشمکش های بین المللی ارتقا داده است. دیدار بین پوتین و ترامپ با حضور شاهزاده محمد بن سلمان در سعودی بر جایگاه سعودی به عنوان یک طرف معتبر از نظر قدرت های جهان و شریک استراتژیک و موثر در مسائل کلیدی بین المللی تاکید دارد.
پرزیدنت ترامپ پیشتر گفت که او و ولودیمیر زلنسکی گفتگوی تلفنی داشتند و زلنسکی «خواهان صلح» است.
رئیس جمهور آمریکا افزود که عضویت اوکراین در سازمان آتلانتیک شمالی (ناتو) عملی نیست.
عضویت اوکراین در ناتو یکی از نقاط پیچیده کلیدی در رویارویی اوکراین با روسیه است.
از سوی دیگر ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین چهارشنبه (۱۲ فوریه) گفت که او و همتای آمریکایی اش دونالد ترامپ درباره «فرصت های رسیدن به توافق صلح در اوکراین» گفتگو کردند. زلنسکی و ترامپ پس از تماس تلفنی ترامپ و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه با یکدیگر تلفنی صحبت کردند. زلنسکی در شبکه «اکس» گفت «گفتگوی طولانی درباره فرصت های رسیدن به صلح داشتیم». او خاطر نشان کرد که ترامپ «جزئیات گفتگو با پوتین» را با او در میان گذاشت. زلنسکی خاطر نشان کرد گفتگو با ترامپ «طولانی» و «بسیار بنیادی» بود. او ابراز امیدواری کرد که واشنگتن می تواند «روسیه و پوتین را به سمت صلح ببرد». رئیس جمهور اوکراین یاد آور شد که دو طرف درباره مسائل «سیاسی و نظامی و اقتصادی» گفتگو کردند.
از سوی دیگر آندری یرماک رئیس دفتر پرزیدنت زلنسکی گفت ترامپ به زلنسکی ابلاغ کرده که او «مصمم است تا هر آنچه در توان دارد برای پایان جنگ روسیه علیه اوکراین انجام دهد». او افزود «دو رئیس جمهور توافق کردند که دو کارگروه» اوکراینی و آمریکایی تلاش برای رسیدن به توافق پایان جنگ را آغاز کنند و‌ «در حال تلاش برای تنظیم دیدار» بین زلنسکی و ترامپ هستیم.
یرماک خاطر نشان کرد فعالیت این دو کارگروه پس از کنفرانس امنیتی مونیخ که پایان هفته جاری برگزار می شود آغاز خواهد شد. او تاکید کرد که اوکراین از استقلال و حاکمیت ملی و تمامیت ارضی خود کوتاه نمی آید و درباره این قضایا امتیاز نمی دهد. یرماک گفت زلنسکی در گفتگو با ترامپ بار دیگر بر «موضع اوکراین درباره لزوم صلح عادلانه در پایان جنگ» تاکید کرد.