غافلگیری بغداد از رزمایش خیابانی شبه‌نظامیان نقابدار

این گروه خواستار کاهش قیمت دلار شد.. تهدید الکاظمی به «قصاص»

غافلگیری بغداد از رزمایش خیابانی شبه‌نظامیان نقابدار
TT

غافلگیری بغداد از رزمایش خیابانی شبه‌نظامیان نقابدار

غافلگیری بغداد از رزمایش خیابانی شبه‌نظامیان نقابدار

گروه شبه نظامی نقابدار موسوم به «ربع الله» (ربع در لهجه عراقی به معنی جماعت یا دوستان) روز پنج شنبه، در خیابان‌های بغداد اقدام به قدرت نمایی با خودروهای حامل سلاح کرد؛ گروهی که گفته می‌شود بخشی از شبه نظامیان «کتائب حزب الله» طرفدار ایران است.
عناصر این گروه، خودروهایشان را که حامل سلاح‌های سبک و نیمه سنگین، راکت انداز و تجهیزات نظامی دیگری بود به خیابان‌ها آورده و در میان نیروهای امنیتی عراق که همانند شهروندان عادی نظاره گر این صحنه بودند، اقدام به بستن برخی از جاده‌های اصلی و فرعی کردند.
در میان سکوت قابل توجه مقامات رسمی در مورد رژه شبه نظامیان مسلح، که با محکومیت و انتقاد گسترده‌ای روبرو شد، سرتیپ تحسین الخفاجی سخنگوی ستاد عملیات مشترک عراق گفت: «ما از کلیپ‌های منتشر شده در مورد رژه نظامی در شبکه‌های اجتماعی شگفت زده شدیم و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی شروع به کشف دلایل آن کردند». الخفاجی همچنین از پایان نمادهای مسلحانه در پایتخت خبر داد.
الحشد الشعبی نیز در بیانیه ای آورده‌است: «به‌طور قاطع هرگونه اقدام نظامی نیروهای الحشد الشعبی در پایتخت را آنگونه که در برخی رسانه‌ها ذکر شده را تکذیب می‌کنیم».
این بیانیه افزوده‌است: «تحرکات نیروهای الحشد الشعبی ذیل اوامر فرمانده کل نیروهای مسلح و با هماهنگی فرماندهی عملیات مشترک صورت می‌پذیرد. نام گذاری تیپ‌های الحشد الشعبی با عدد و رقم است و نام دیگری ندارند و فرماندهی این تیپ‌ها نیز نام‌های شناخته شده‌ای دارند».
در حالی که تفسیرها در مورد اهداف پشت رژه «ربع الله» در بغداد ضد و نقیض بوده‌است، این شبه نظامیان در بیانیه ای، نسبت به عدم پاسخگویی دولت به چهار مسئله از جمله «پیام تهدید آمیز» به ایالات متحده آمریکا هشدار دادند.
آنها شبه نظامیان نقابدار خواستار کاهش قیمت دلار آمریکا در مقابل دینار عراق شدند. همچنین نسبت به تخصیص سهم بودجه اقلیم کردستان از بودجه مالی و به طرف‌های سیاسی که از قصد تصویب بودجه را برای دستیابی به منافع خود به تعویق می‌اندازند، هشدار دادند.
مقتدی صدر رهبر جریان صدر در توئیتی به این رژه واکنش نشان داد و گفت: یکی از گروه‌های شبه نظامی برای مسئله ای مانند سیاست ارزی به رژه نظامی مسلحانه و استقرار گسترده در پایتخت عزیز، بغداد متوسل شده‌است.
مقتدی صدر در توئیت خود گفته‌است که تصمیم افزایش قیمت دلار در برابر دینار دارای زیان‌ها و فوائدی است لذا تصمیم‌گیری در این مسئله را به اصحاب تخصص واگذار شود و نباید مردم خیلی از این سیاست‌ها آسیب ببینند.
مقتدی صدر و فراکسیون مورد حمایتش در پارلمان موسوم به «سائرون» از مهمترین گروه‌های سیاسی – پارلمانی موافق کاهش نرخ دینار در برابر دلار در عراق هستند.
صدر همچنین آورده‌است: «این گروه‌ها که دست به رزمایش زده‌اند اگر به نیروی‌های الحشد الشعبی وابسته اند؛ لازم است الحشدالشعبی آنان را بازخواست کند و اگر هم به آنها مربوط و منتسب نیست، پس بایستی از آن اعلام برائت کند».
سرایا السلام گروه مسلح وابسته به جریان صدر حدود ۵۰ روز پیش در شهرهای مذهبی و پایتخت عراق با حمل سلاح در انظار عمومی دست به رزمایش زده‌است. مسئله ای که اعتبار سخنان صدر را زیر سؤال می‌برد و وی و جریان او را در معرض انتقادات گسترده قرار می‌دهد.
سوای مسئله نرخ ارز، برخی از دیدگاه‌های در عراق معتقدند که رزمایش خیابانی شبه نظامیان «ربع الله» وابسته به «کتائب حزب الله» با هدف «برهم زدن فضای اجلاس عربی که نخست وزیر الکاظمی را با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر و ملک عبدالله پادشاه اردن، شنبه آینده، گردهم می‌آورد، تا به ایجاد احساس ناامنی در بغداد بپردازند».
برخی منابع نزدیک به دولت عراق می‌گویند که تهران از نزدیک شدن روابط عراق، مصر و اردن بسیار آشفته‌است، بنابراین نیروهای شبه نظامی خود را در بغداد به منظور ایجاد بی‌ثباتی در این کشور سوق داد و هدف آن تأثیرگذاری بر هرگونه ایجاد روابط احتمالی میان عراق و کشورهای عربی است.
یک منبع نزدیک به دولت الکاظمی تأکید می‌کند که الکاظمی «از همه ابعاد و حرکات شبه نظامیانی که می‌خواهند او را به سمت خونریزی بکشانند، آگاه است».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.