ترکی الفیصل: کشورهای خلیج باید خود را برای «ایران هسته‌ای» آماده کنند

عمرو موسی خواستار ایجاد تشکل عربی به موازات کنفرانس وین برای بحث در مورد «هسته‌ای» شد

ترکی الفیصل: کشورهای خلیج باید خود را برای «ایران هسته‌ای» آماده کنند
TT

ترکی الفیصل: کشورهای خلیج باید خود را برای «ایران هسته‌ای» آماده کنند

ترکی الفیصل: کشورهای خلیج باید خود را برای «ایران هسته‌ای» آماده کنند

شاهزاده ترکی الفیصل رئیس هیئت مدیره مرکز تحقیقات و مطالعات اسلامی ملک فیصل به شدت از ایران انتقاد کرد و گفت که این کشور سیاست «گردن کلفتی و قلدرمابی» نسبت به همسایگان خود از کشورهای خلیج عربی به‌طور خاص و کشورهای عربی به‌طور عام را در پیش گرفته‌است.
شاهزاده ترکی الفیصل از کشورهای خلیجی خواست با توجه به اینکه برخی از کشورهای بزرگ قابلیت تسلیم در برابر زورگویی‌های رهبری ایران را دارند، خود را برای ایران دارای بمب هسته ای آماده کنند.
شاهزاده ترکی اضافه کرد که «خطر رهبری ایران در سلطه سیاسی و دخالت در امور کشورهای ما و پیگیری بی وقفه آن برای داشتن فناوری هسته ای و در نتیجه داشتن سلاح هسته ای و وجود ابهام در اغراض و اهداف آن به وضوح قابل مشاهده است».
وی تأکید کرد که رفتارهای رهبران ایران را نمی‌توان نادیده گرفت و آن را از خطرات برنامه هسته ای و برنامه موشک بالستیک حامل کلاهک‌های هسته ای و پهپادهای انفجاری جدا کرد.
به گفته او، «منطقه هر روز با این خطر زندگی می‌کند، به طوری که رهبری ایران درنگ نمی‌کند و ما نمی‌دانیم که در آینده چه کاری انجام خواهد داد».
اظهارات شاهزاده ترکی رئیس اسبق سرویس اطلاعات سعودی، در یک همایش مجازی بزرگ عربی به میزبانی روزنامه بحرینی البلاد، با حضور بیش از ۶۰ شخصیت برجسته عرب مطرح شده‌است.
شاهزاده ترکی تأکید کرد که ایران یک خطر واقعی است، این خطر به ویژه از طریق تلاش‌های آن در طی چهل سال گذشته برای اجرای سیاست‌های خود ملموس بوده، و «اگرچه ما با ایران یا مردم آن به عنوان همسایه و مسلمان خصومت نداشته‌ایم، اما امنیت ما باید حفظ شود و تحقق توازن قوی با آن ضروری است. این نقص به مقامات ایران اجازه می‌دهد از روزنه‌ها بهره‌برداری کنند».
وی افزود: «خطر ایران محدود به برنامه هسته ای آن نیست، که ادعا می‌کند صلح آمیز است، بلکه شامل رفتارهای عصیانگرانه آن در چهار دهه گذشته از نظر دخالت در امور داخلی کشورهای ما و کار پوششی برای از بین بردن ساختار ملی جوامع ماست».
وی ادامه داد: «کشورهای خلیج خطرات سیاست ایران در منطقه را به وضوح روشن کردند و پیشتر نگرانی‌های کشورهای خلیج توسط متحدان به دلیل ساده لوحی دولت باراک اوباما رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در نظر گرفته نشد، با این وجود، کشورهای خلیج از توافق هسته ای استقبال کردند، مشروط بر این که این توافق به بسته شدن پرونده هسته ای و بازگشت ایران از منطق انقلاب و تبدیل به یک دولت در تعامل با مسائل منطقه کمک کند».
وی افزود: «واقعیت این است که ایران برای اعمال سیاست هژمونی منطقه ای خود، گردن کشی و قلدرمابی خود را افزایش داده‌است».
وی اضافه کرد که «در سال ۲۰۱۸، آمریکا با تصمیم دولت دونالد رئیس‌جمهور سابق آمریکا برای تحت فشار قرار دادن ایران جهت پذیرش اصلاح توافق‌نامه و در نظر گرفتن نگرانی‌های منطقه، از توافق هسته ای خارج شد، و امروز رئیس‌جمهور بایدن علی‌رغم آگاهی دولت خود از نگرانی‌ها و ملاحظات کشورهای منطقه از سیاست‌های ایران و رفتار منطقه ای آن، در حال بازگشت به توافق‌نامه برجام است».
الفیصل معتقد است که بازگشت به توافق‌نامه مشکل خطر رهبری ایران برای منطقه را حل نمی‌کند، بلکه به اختلافات دامن می‌زند.
وی افزود: «ما در خلیج باید برای همه احتمالات، به ویژه امکان دستیابی ایران به سلاح هسته ای آماده شویم و در عین حال به منطقه عاری از سلاح‌های کشتار جمعی متعهد هستیم».
به نوبه خود، عمرو موسی دبیرکل سابق اتحادیه کشورهای عربی، در این همایش، پیشنهاد داد یک تشکل عربی موازی برای پیگیری آنچه در جلسه وین در مورد برنامه هسته ای بحث می‌شود، با هدف تعریف منافع غرب و دستیابی به منافع کشورهای عربی و خلیجی و دور نگه داشتن شبح هسته ای از آنها ایجاد شود.
موسی اظهار کرد که به دلیل عدم وجود نمایندگان عربی و خلیجی در مذاکرات وین، شاهد یک خلأ جدی و آشکار هستیم.
او خواستار انتقال و انعکاس موضع کشورهای عربی و به ویژه سعودی به مذاکره کنندگان در وین شد، اما همچنین گفت که شرکت در این گفت و گوها با وتوی ایران مواجه خواهد شد، زیرا شش کشور مذاکره کننده برای حضور نمایندگان کشورهای عربی در وین آمادگی ندارند.
از سوی دیگر، عبدالرحمن الراشد نویسنده و سردبیر شبکه العربیه، در سخنرانی خود در این مجمع گفت: «ما در مرحله دشواری قرار داریم که نیاز به اقدام جمعی و مشترک عربی داریم و نه صرف خلیجی؛ اقدامی دارای روندی روشن که انتظارات ما از اصلاح توافق را در نظر می‌گیرد و چگونگی گزینه‌های موجود در صورت امضای توافق و نادیده گرفتن پیام‌های عربی به کشورهای عضو آن را تبیین می‌کند».
وی اضافه کرد که «اکنون ایران در موقعیتی است که می‌تواند یک سیاست عملی را اعمال کند و خروج بخشی از نیروهای آمریکایی از عراق شاهدی بر این ماجراست.. این به معنای وجود یک خلأ جدید در منطقه است و دولت جدید ایالات متحده آشکارا در مورد توافق اصلاح شده شامل موشک‌های بالستیک و رفتار منطقه ای ایران صحبت کرده‌است».
در ادامه، محمد الرمیحی استاد جامعه‌شناسی در دانشگاه کویت در این باره به نقایص کشورهای خلیج و عربی در مقابله با رفتار ایران اشاره کرد و گفت: «این ضعف‌ها در نبود کارهای علمی و عملی، سیستماتیک و سازمان یافته برای رسیدگی به دروغ‌های ایرانی اعم از نمایندگی‌های دیپلماتیک، سفرا موسسات و مراکز تحقیقاتی و علمی و فعالیت لابی‌های عربی خلیجی مشابه اقدامات ایران نمایان است».



انتقادهای گسترده در عراق از اظهارات «احساسی» سخنگوی دولت

باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
TT

انتقادهای گسترده در عراق از اظهارات «احساسی» سخنگوی دولت

باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)

اظهاراتی که از سوی باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق، مطرح شد و از سوی بسیاری «احساسی» و «غیر حرفه‌ای» توصیف شده‌اند، موجی از انتقادها را در پی داشت؛ به‌ویژه آن‌که تنها چند ساعت پس از پایان اجلاس سران عرب در بغداد و صدور بیانیه پایانی بیان شدند.

این اظهارات، حتی باعث شگفتی و ناراحتی برخی از نزدیکان دولت و دوستان شخصی العوادی شد؛ فردی که به گفته منابع آگاه، همواره به آرامش و خونسردی شهرت داشته است.
یکی از منابع نزدیک به دولت در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» اظهار کرد: «نمی‌دانم چه اتفاقی افتاد که باعث شد آقای العوادی چنین واکنشی نشان دهد؛ او معمولاً فردی آرام و منطقی است.»

خشم و واکنش تند

العوادی در گفت‌وگویی تلویزیونی و با لحنی تند و خشمگین اظهار داشت: «یکی از دستاوردهای این اجلاس آن است که به دیگران بگوییم: به ما احترام بگذارید، ما قوی هستیم. اگر کسی نگران بازگشت رهبری عربی عراق است، باید بداند که ما چنین قصدی نداریم.»
او با این سخنان به نوعی به دوران صدام حسین و پیامدهای جنگ‌افروزانه‌ی آن دوره اشاره کرد.

منبع مذکور افزود: «به نظر می‌رسد فشارهای مربوط به میزبانی اجلاس و انتقادهایی که از سطح مشارکت هیئت‌های عربی مطرح شد، بر برخی از مسئولان دولت تأثیر گذاشته است.»

وی در عین حال گفت که مشخص نیست آیا نخست‌وزیر محمد شیاع السودانی قصد دارد به دلیل این اظهارات، العوادی را از سمت خود برکنار کند یا خیر.

نخست‌وزیر السودانی در پایان اجلاس ضمن قدردانی از مشارکت کشورهای عربی گفت: «به نمایندگی از دولت و ملت عراق، از برادران عربی که در دو اجلاس سیاسی و توسعه‌ای بغداد شرکت کردند، تشکر می‌کنم. امیدواریم نتایج این نشست‌ها در تحقق آرمان‌های ملت‌های عربی مؤثر باشد.»

او افزود: «بغداد همواره عرصه‌ای برای همکاری مشترک عربی، مظهر قدرت و جایگاهی اثرگذار در روند تصمیم‌سازی عربی خواهد بود. ابتکارات و مصوباتی که از این اجلاس‌ها حاصل شد، پاسخی درخور به چالش‌های منطقه‌ای است. مردم عراق با آغوشی باز پذیرای هر تلاش واقعی برای آینده‌ای بهتر، ثبات و توسعه هستند.»

درخواست برای اصلاح یا عذرخواهی

در واکنش به سخنان العوادی، عماد عبداللطیف سالم، استاد اقتصاد در دانشگاه بغداد، در یادداشتی نوشت: «امیدوارم آقای باسم العوادی، سخنگوی محترم دولت، این سخنان را اصلاح کرده یا از آن عذرخواهی کند.»

به نظر می‌رسد موضوع سطح پایین نمایندگی برخی کشورها در اجلاس بغداد، ناراحتی‌هایی را در میان مقامات عراقی، از جمله سخنگوی دولت، ایجاد کرده است؛ با وجود آنکه مسئولان بارها از موفقیت نشست و توازن در سطح مشارکت دفاع کرده‌اند.

العوادی در مصاحبه‌ای دیگر که روز شنبه انجام شد، اظهار داشت: «تعامل سیاسی عراق با کشورهای عربی و سیاست خارجی ما، بر پایه درس‌هایی که از این اجلاس و سطح مشارکت کشورهای عربی گرفتیم، شکل خواهد گرفت. ما همچنان به رویکرد مثبت خود نسبت به برادران عرب پایبندیم، اما این اجلاس برای ما تجربه‌ای آموزنده بود.»

او افزود: «تعامل ما با کشورهای عربی ادامه خواهد داشت، اما این اجلاس، نقطه عطفی مهم برای دستگاه دیپلماسی عراق بود و بی‌تردید سیاست خارجی کشور بر مبنای نتایج و درس‌های آن بازنگری خواهد شد.»