العلای سعودی سرزمین کهن‌ترین رشته سازه‌های باستانی جهان

العلای سعودی سرزمین کهن‌ترین رشته سازه‌های باستانی جهان
TT

العلای سعودی سرزمین کهن‌ترین رشته سازه‌های باستانی جهان

العلای سعودی سرزمین کهن‌ترین رشته سازه‌های باستانی جهان

«مؤسسه الممالک» در العلا سعودی از یک اکتشاف تاریخی در شمال غرب کشور خبر داد و گفت: باستان شناسان چند سازه سنگی (مانند دیوارهای سنگی) را کشف کرده‌اند که از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی جهان هستند و به «مستطیل‌ها» معروفند.
مؤسسه الممالک یک نهاد تحقیقات باستان‌شناسی و محافظت از بناهای تاریخی است که مطالعات و فعالیت‌های گسترده‌ای دربارهٔ تاریخ شبه جزیره عرب و دوران ما قبل تاریخ انجام می‌دهد.
این مؤسسه به عنوان یک مرکز آکادمیک و فرهنگی برای شناخت و کشف آثار تاریخی و از جمله اهرم‌های ساختار فرهنگی منطقه در قالب چشم‌انداز طرح موسوم به «سفر به گذشته» نقش آفرینی می‌کند.
شاهزاده بدر بن عبدالله بن فرحان استاندار هیئت پادشاهی استان العلا در بیانیه ای گفت «مؤسسه الممالک به عنوان یک نهاد بین‌المللی تحقیقات و مطالعات و اقدامات مرتبط با حفظ آثار و بناهای تاریخی در راستای محافظت میراث فرهنگی العلا فعالیت می‌کند. فعالیت و برنامه‌های این مؤسسه منجر به اشتغال زایی برای ساکنان بومی العلا و تقویت نقش سعودی در راستای حفظ تاریخ بشریت می‌شود».
مقام‌های سعودی ماه جاری از راه اندازی مؤسسه الممالک خبر دادند. الممالک بخشی از طرح‌ها و برنامه‌های هیئت پادشاهی برای کاوشگری فشرده در سراسر این منطقه به‌شمار می‌رود. هدف اصلی افزایش شناخت و اطلاعات در مورد تاریخ گذشته استان العلا است. تحقیقات و نتائج گزارش‌های گروه‌های باستان‌شناسی قبلی در شکل‌گیری پایه و مبانی فکری مؤسسه ممالک سهیم است چون این نهاد به عنوان یک مرکز باستان‌شناسی بین‌المللی مطرح می‌شود که راهکارهایی برای حفظ و مرمت بناهای تاریخی ارائه می‌کند.
بنای مؤسسه الممالک در ۲۰۳۰ به روی عموم باز می‌شود. معماری مقر الممالک به شکل ماسه سنگ قرمز خواهد بود که شبیه سبک معماری سازه‌های عظیم در دوره بنی لحیان است. هیئت پادشاهی العلا پیش‌بینی کرده که تعداد گردشگران در سال ۲۰۳۵ به ۸۳۸ هزار نفر در سال می‌رسد.
مؤسسه الممالک مطالعات متعددی دربارهٔ پیشینه بیش از ۲۰۰ هزار ساله بشری و طبیعی در العلا انجام می‌دهد اما اغلب تحقیقات و پژوهش‌های این نهاد در مورد «عصر ممالک» در دوره بنی لحیان و نبطی‌ها خواهد بود که از حدود هزاره اول قبل از میلاد تا سال ۱۰۶ بعد از میلاد در این منطقه حکمرانی می‌کردند.
ده‌ها گروه باستان‌شناسی و تیم‌های حفظ و مرمت بناهای تاریخی در کنار کارشناسان و متخصصان در زمینه‌های گوناگون از دانشگاه‌های ملک سعود، یونسکو، شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها، مرکز ملی پژوهش علمی فرانسه، مؤسسه باستان‌شناسی آلمان و دانشگاه وسترن استرالیا در مؤسسه الممالک خدمات تحقیقاتی، مشاوره، پژوهش و کاوشگری ارائه می‌دهند.
از سوی دیگر، خوزه روویلا مدیر اجرایی علم باستان‌شناسی و پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی و مرمت آثار در هیئت پادشاهی العلا گفت، «در اوایل کار، بازگو کردن ناگفته‌های ممالک باستانی در شمال جزیره عرب را هدف قرار داریم و می‌دانیم که کار، پژوهش و کاوش‌های فراوانی پیش روست. با شناخت و شناسایی این ناگفته‌ها می‌توانیم دامنه کاوشگری را گسترش دهیم و جنبه‌های بیشتر و عمیق‌تر میراث فرهنگی و آثار تاریخی منطقه را کشف کنیم. این منطقه در چندین دهه مورد توجه کافی قرار نگرفته‌است».
در همین زمینه، عبد الرحمن السحیبانی از سوی هیئت پادشاهی العلا به عنوان جانشین مدیر موزه‌ها و نمایشگاه‌ها و منیره المشوح به عنوان اولین باستان‌شناس زن در کادر مدیریت این پروژه باستان‌شناسی در سعودی منصوب شده‌اند. این جابه جایی‌ها در راستای اجرای اهداف هیئت پادشاهی العلا تأثیرگذار است.
در همین باره، ربکا فوت مدیر بخش کاوشگری در اماکن تاریخی و فرهنگی هیئت پادشاهی العلا گفت، «برنامه‌های متعددی برای کاوشگری و تحقیق و پژوهش در العلا در حال اجراست و می‌توان گفت العلا میزبان بیشترین عملیات کاوشگری و حفاری و مطالعات در خاورمیانه است. تاکنون کاوشگری و حفاری و عکسبرداری ماهواره ای و عکس‌های هوایی در بیش از ۲۲ هزار کیلومتر مربع در العلا انجام و بیش از ۳۰ هزار بنای تاریخی ثبت شده‌است».



«بوگونیا»… اولین نمایش آثار یورگوس لانثیموس در سینماهای سعودی

اما استون در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)
اما استون در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)
TT

«بوگونیا»… اولین نمایش آثار یورگوس لانثیموس در سینماهای سعودی

اما استون در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)
اما استون در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)

از پنجشنبه آینده، سینماهای سعودی فیلم «بوگونیا» (Bugonia) ساخته یورگوس لانثیموس کارگردان یونانی را به نمایش خواهند گذاشت. این فیلم که به عنوان یکی از برجسته‌ترین آثار لانثیموس در نسل خود شناخته می‌شود، اولین اثر اوست که به صورت تجاری در سعودی اکران می‌شود؛ در حالی که گزینه‌های مخاطبان سعودی در حال گسترش و تنوع است، از سینمای سرگرم‌کننده تا سینمای هنری و آوانگارد.
لانثیموس همچنین یکی از نمادهای اصلی «موج نو سینمای یونان» است که پس از بحران اقتصادی سال 2008 در یونان پدیدار شد. آثار او از ابتدای فعالیتش به جرأت و فاصله‌گیری از الگوهای رایج شناخته می‌شد. در فیلم «دندان‌های سگ» (Dogtooth) که در سال 2009 ساخته شد، او موفق به دریافت جایزه «نگاه ویژه» از جشنواره «کن» شد و مسیر جهانی شدن خود را آغاز کرد.

لانثیموس در پشت صحنه فیلم‌برداری «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)

او همچنین فیلم «گراز دریا» (The Lobster) را در سال 2015 به نمایش گذاشت که نامزد جایزه «اسکار» شد و در پی آن، خط عجیب و غریب خود را در فیلم «مورد علاقه» (The Favourite) که در سال 2018 به نمایش درآمد، ادامه داد. این فیلم 10 نامزدی «اسکار» را دریافت کرد و اولیویا کلمن در آن جایزه بهترین بازیگر زن را برد.
فیلم اخیر او، «موجودات بیچاره» (Poor Things) نیز یکی از جنجالی‌ترین آثار سال 2023 بود که با دیدگاه‌های بصری و جسمی خود، جایگاه لانثیموس را به عنوان یکی از مهم‌ترین کارگردان‌های دهه اخیر تثبیت کرد.

«بوگونیا»... علمی-تخیلی

این فیلم جهانی از 30 اکتبر 2023 به نمایش درخواهد آمد و اقتباسی است از فیلم کره‌ای «نجات سیاره سبز» (Save the Green Planet) که در سال 2003 ساخته شده بود. نسخه جدید فیلم توسط ویل تریسی نویسنده آمریکایی نوشته شده و کارگردانی آن را لانثیموس بر عهده داشته است. داستان فیلم درباره دو جوان است که به نظریه‌های توطئه علاقه‌مندند و مدیر اجرایی یک شرکت دارویی را می‌دزدند، زیرا معتقدند او موجودی فضایی است که برای نابود کردن زمین آمده است.
فیلم با بازی ستاره آمریکایی اما استون ساخته شده است که نقش قربانی ربوده‌شده را بازی می‌کند. همچنین جسی بلیمونز، بازیگر آمریکایی که جایزه بهترین بازیگر مرد را در جشنواره «کن» 2024 دریافت کرده است، در این فیلم به ایفای نقش پرداخته و یکی از دو جوان طرفدار نظریه‌های توطئه را بازی می‌کند.

جسی بلیمونز در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)

فیلم توسط استودیوی «سرچ لایت پیکچرز» که زیرمجموعه گروه «دیزنی» است، تولید شده است، که این موضوع به گسترش جهانی فیلم کمک می‌کند.
لانثیموس در «بوگونیا» عناصر درام روان‌شناختی، کمدی سیاه و علمی-تخیلی را در سبک خاص خود که ترکیبی از خشونت و شوخ‌طبعی است، به کار گرفته است. این فیلم با دوربین‌های 35 میلی‌متری و تحت نظر مدیر فیلمبرداری بریتانیایی روبی رایان که پیش‌تر با لانثیموس در فیلم «مورد علاقه» همکاری داشته، فیلمبرداری شده است و این باعث شده تا اثر یک فضای بصری شیک و کنترل‌شده با نورپردازی و زوایای عجیب‌غریب که از ویژگی‌های آثار اوست، داشته باشد.

نامزدی‌های اولیه

چند روز پیش، مجله «هالیوود ریپورتر» فیلم «بوگونیا» را در فهرست فیلم‌های نامزد «اسکار» قرار داد، پس از آنکه آکادمی سینمای اروپا این فیلم را در فهرست کوتاه جوایز سال 2026 (EFA Shortlist) قرار داد. این اشاره اولیه از سوی یکی از معتبرترین نهادهای نقد سینمایی اروپایی، نشان‌دهنده اهمیت فیلم و موقعیت آن در فصل جوایز جهانی است، که به اهمیت نمایش آن برای اولین بار در سعودی می‌افزاید.
کارگردان در این فیلم همچنان ویژگی‌های شناخته‌شده خود را حفظ کرده است: دیالوگ‌های سرد و کنترل‌شده، چهره‌های بدون احساسات، ریتم بصری کند و زوایایی که همیشه حس عدم راحتی را در بیننده ایجاد می‌کنند. اما این‌بار فیلم به نسبت آثار پیشین او، بیشتر به سینمای جریان اصلی نزدیک است و حرکت و سبکی به داستان افزوده که به مخاطبان گسترده‌تری امکان می‌دهد بدون از دست دادن عمق فلسفی، در داستان جذب شوند. بسیاری از منتقدانی که فیلم را در نمایش‌های اولیه جشنواره «ونیز» دیده‌اند، آن را «نزدیک‌ترین فیلم لانثیموس به مخاطب عام» توصیف کرده‌اند.
از طرف دیگر، نمایش این فیلم در سعودی را نمی‌توان صرفاً یک رویداد سرگرم‌کننده دانست؛ بلکه این اتفاق یک نشانه فرهنگی است از گسترش بازار سینمایی محلی در پذیرش تجربیات هنری جسورانه. در حالی که سال‌های اولیه پس از افتتاح سینماهای سعودی بیشتر به فیلم‌های تجاری بزرگ اختصاص داشت، اکنون شاهد افزایش توجه مخاطبان به فیلم‌های مستقل و آثاری که برای جوایز جهانی نامزد شده‌اند، هستیم.


سعودی رئیس شبکه جهانی نهادهای نظارتی بر هوش مصنوعی شد

شبکه جهانی در پی تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان است (سدايا)
شبکه جهانی در پی تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان است (سدايا)
TT

سعودی رئیس شبکه جهانی نهادهای نظارتی بر هوش مصنوعی شد

شبکه جهانی در پی تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان است (سدايا)
شبکه جهانی در پی تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان است (سدايا)

«هیئت داده و هوش مصنوعی پادشاهی عربی سعودی» (سدایا)، به عنوان رئیس شبکه جهانی سطح‌بالای نهادهای نظارتی بر هوش مصنوعی (GNAIS) وابسته به سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) برگزیده شد.

این انتخاب در جریان نشستی که در مقر یونسکو در پاریس با مشارکت نمایندگان ۲۵ نهاد نظارتی بین‌المللی از کشورهای عضو و سازمان‌های مرتبط با اخلاقیات هوش مصنوعی برگزار شد، انجام گرفت.

ریاست سعودی بر این شبکه، با هماهنگی کمیسیون ملی آموزش، فرهنگ و علوم، به‌عنوان قدردانی از تلاش‌های بین‌المللی این کشور در زمینه توسعه چارچوب‌ها و اصول اخلاقی هوش مصنوعی در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی صورت گرفته است؛ همچنین در راستای حمایت از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد ۲۰۳۰ که به ترویج اخلاقیات هوش مصنوعی در جهان مربوط می‌شود.

این دستاورد با اهداف «چشم‌انداز سعودی ۲۰۳۰» نیز همسو است؛ چشم‌اندازی که ارتقای جایگاه کشور را در میان اقتصادهای مبتنی بر داده و هوش مصنوعی هدف قرار داده است.

شبکه جهانی نهادهای نظارتی بر هوش مصنوعی، با هدف تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان، تبادل دانش و تجربه میان آن‌ها، و ارتقای ظرفیت‌ها در حوزه‌های اخلاقیات و نظارت بر فناوری هوش مصنوعی تأسیس شده است.

همچنین این شبکه در پی آن است تا ابزارها و معیارهای واحدی برای افزایش کارآمدی نظارت بر کاربردهای هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف ایجاد کند.

افزون بر این، شبکه منابع آموزشی تخصصی و یک پایگاه جامع شامل مطالعات موردی و بهترین تجربه‌های جهانی را در اختیار کشورهای عضو قرار می‌دهد تا توان آن‌ها را در مواجهه با تحولات سریع فناوری تقویت کند.


سعودی با ثبت ۸ سایت باستانی در یونسکو به هدف ۲۰۳۰ رسید



روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
TT

سعودی با ثبت ۸ سایت باستانی در یونسکو به هدف ۲۰۳۰ رسید



روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)

هشتمین سایت باستانی سعودی در فهرست یونسکو (سازمان علمی و آموزشی و فرهنگی جهان) ثبت شد و بدین ترتیب سعودی به هدف سند چشم انداز ۲۰۳۰ رسید. منطقه باستانی الفاو واقع در جنوب ریاض روز شنبه (۲۷ جولای) در جریان چهل و ششمین نشست کمیته میراث جهانی در نیودلهی هند در فهرست یونسکو قرار گرفت.
منظر فرهنگی «الفاو» به عنوان هشتمین سایت فرهنگی بسیار ارزشمند میراث جهانی در فهرست یونسکو ثبت شد. شهر «هگرا» در العلا و «حی الطریف» در منطقه باستانی الدرعیه و منطقه تاریخی جده و هنرهای صخره نگاری در حائل و واحه احساء و منطقه فرهنگی «حمی» در نجران و منطقه حفاظت شده «عروق بنی معارض» در سعودی پیش از این در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت شده اند.
شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان وزیر فرهنگ در اکانت خود در شبکه اجتماعی «اکس» گفت «وزارت فرهنگ با ثبت منطقه باستانی «الفاو» در فهرست میراث جهانی یونسکو به هدف سند چشم انداز ۲۰۳۰ که ثبت ۸ منطقه باستانی در یونسکو است رسید.
عملکرد موفق دست اندرکاران حوزه فرهنگ سعودی در ثبت مناطق باستانی و تاریخی این کشور در فهرست یونسکو در سال های گذشته باعث شد تا میراث طبیعی و زیست محیطی این کشور در کانون توجه جهان و گردشگران قرار بگیرد و نیز اقدامات متنوعی برای حفاظت از تنوع طبیعی و اجرای ابتکار عمل های خلاقانه در حوزه صیانت از محیط زیست اجرا شود.
وزیر فرهنگ سعودی گفت «این گام ثمره توجه گسترده ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین و شاهزاده محمد بن سلمان بن عبد العزیز ولیعهد و نخست وزیر به حوزه میراث ملی و فرهنگی است».
او افزود «ثبت مناطق باستانی و فرهنگی به عنوان میراث ملموس و ناملموس یونسکو بیانگر پیشینه ژرف تاریخی و نقش پیشروی سعودی برای حفاظت از میراث مشترک جهانی در قالب سند چشم انداز ۲۰۳۰ است. در این سند بر اهمیت افتخار به هویت ملی که میراث ملی بوده تاکید شده است.

روستای «الفاو» سکونتگاه بسیاری از سلسله های پادشاهی و تمدن های کهن (واس)
شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان یادآور شد «سعودی به اهمیت میراث ملی و فرهنگی و صیانت از آن و اطلاع رسانی در مورد آن در سطح بین المللی پی برده است و این اقدامات می تواند بستر محکمی برای حال و نقشه راهی برای کار و فعالیت آینده فراهم کند».
وزیر فرهنگ سعودی توضیح داد «این وزارتخانه به تلاش برای توسعه و توجه به میراث ملی و مطرح کردن آن در سطح جهان ادامه می دهد تا این سایت های باستانی پایدار بمانند و به نسل های بعدی منتقل شوند».
منطقه «الفاو» در محوطه ۲.۵۰ کیلومتر مربع در اطراف ربع الخالی در استان وادی الدواسر در جنوب منطقه ریاض قرار دارد و یک منطقه حائل ۲۷۵ کیلومتر مربعی دور تا دور آن را گرفته است. «الفاو» یک گذرگاه تنگ بین بیابان ربع الخالی و رشته کوه های طویق است. «الفاو» پایتخت نخستین پادشاهی کنده بوده و نقش و موقعیت برجسته ای در شبه جزیره عرب از نیمه قرن اول قبل از میلاد تا اوایل قرن چهارم میلادی داشت. این منطقه با توجه به پیشینه تاریخی و باستانی از جمله بزرگ ترین و شناخته شده ترین مقاصد باستانی در سعودی و یکی از مهم ترین مناطق تاریخی در جهان است.

روستای «الفاو» پایتخت پادشاهی کهن کنده در شبه جزیره عرب بوده است (واس)
منطقه الفاو در قدیم مرکز تجاری مهم و محل تردد کاروان های فلزات و غلات و پارچه بوده است. کاروان ها از مقصد پادشاهی سبا و معین و قتبان و حضرموت و حمیر از الفاو رد می شدند و به سمت نجران و از آنجا به الافلاج و سپس الیمامه و بعد نیز به طرف شرق یعنی خلیج و شمال به عراق و شام می رفتند.
«الفاو» یکی از نمادهای تعامل سازنده بین انسان و طبیعت است و نقش و نگارهای بسیاری متعلق به دوران قدیم و مقبره های غول پیکر با سازه های مشخص و همگام با نقش و نگارهای باستانی در «الفاو» وجود دارد. نمادها و آثار معماری فراوانی از منطقه کاروانسراها که در «الفاو» قرار داشته هنوز به چشم می خورد؛ از جمله محوطه باستانی با سیستم های آبیاری متنوع که کشفیات تاریخی و صخره نگاره های جذاب و دیدنی و کتیبه های باستانی فراوانی را در خود جای داده است.
نمایندگی سعودی در یونسکو تلاش گسترده ای برای ثبت این مناطق باستانی سعودی انجام داد. این اقدامات با هدایت «کمیسیون میراث ملی» و همکاری «کمیته ملی فرهنگ و علوم و آموزش» سعودی و مقامات محلی ریاض و «مرکز ملی افزایش پوشش گیاهی» و «دانشگاه ملک سعود» و «جامعه بومی» استان وادی الدواسر صورت گرفتند.

روستای «الفاو» پیشینه فرهنگی سترگ و جایگاه تاریخی دارد (واس)
کمیسیون میراث ملی سعودی تلاش های بی وقفه برای حفاظت از میراث فرهنگی پربار سعودی و معرفی آن در سطح داخلی و خارجی انجام می دهد تا روایتگر غنای تاریخ و فرهنگ این کشور به عنوان سکونتگاه تمدن های انسانی متعدد در طول تاریخ باشد.