شمارش معکوس بخش خدمات مسافرتی سعودی برای بهبودی از کرونا

کارشناسان به «الشرق الاوسط»: بازگشایی حریم هوایی بین‌المللی، رزرواسیون هواپیمایی و گردشگری را تا حدودی احیا می‌کند

شمارش معکوس بخش خدمات مسافرتی سعودی برای بهبودی از کرونا
TT

شمارش معکوس بخش خدمات مسافرتی سعودی برای بهبودی از کرونا

شمارش معکوس بخش خدمات مسافرتی سعودی برای بهبودی از کرونا

کارشناسان در گفت و گو با «الشرق الاوسط» پیش‌بینی کردند که بخش حمل و نقل هوایی و آژانس‌های فعال در سعودی به تدریج در حال ورود به مرحله بهبودی از زیان‌های ناشی از محدودیت‌های فشرده سفر در سطح بین‌المللی هستند.
بسته شدن حریم‌های هوایی ناشی از بیماری همه گیر کرونا، کشورهای مختلف جهان را تحت تأثیر خود قرار داده‌است و طبق اعلام انجمن حمل و نقل هوایی بین‌المللی (IATA)، بیش از ۷۶ درصد کاهش تقاضای مسافران برای پروازهای بین‌المللی نسبت به سال ۲۰۱۹ ثبت شده‌است.
این بازگشت به روال گذشته منوط به بازگشت اعتماد مسافر داخلی به پروازهای بین‌المللی و گزینه‌های موجود در مقصد مورد نظر است.
کارشناسان تأکید کردند، بازگشت به روال طبیعی و رشد درآمد شرکت‌های هواپیمایی داخلی، در سال ۲۰۲۳ با ورود هواپیماهای بزرگ به عرصه فعالیت، افزایش مقاصد سفر در داخل و خارج از کشور و اتمام عملیات واکسیناسیون برای همه سعودی‌ها رقم خواهد خورد.
پیش‌بینی می‌شود گردشگری داخلی و بخش خدمات اقامتی به عرصه توجه باز خواهد گشت، بدون اینکه تصویر واضحی برای مقاصد بین‌المللی وجود داشته باشد. در عین حال بخش اقامت در اواسط ماه مه مصادف با ایام عید سعید فطر نسبت به آنچه برای مدت مشابه سال قبل ثبت شده‌است، شاهد افزایش حرکت و رشد خواهد بود.
کارشناسان تأکید می‌کنند که این بازگشت، آغازی برای مرحله پس از کرونا و آغاز خروج از پیامدهای آن خواهد بود، به ویژه اینکه بسیاری از مقاصد گردشگری، به عنوان مکان‌های جذاب گردشگری مورد توجه سعودی‌ها قرار گرفته‌اند.

دستورالعمل‌هایی برای سفر
در همین رابطه، وزارت کشور سعودی روز یکشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که دولت تصمیم دارد تعلیق سفر شهروندان سعودی به خارج از کشور را از تاریخ هفدهم ماه می (۲۷ اردیبهشت) لغو کند.
در این بیانیه آمده‌است: وزارت کشور سعودی به شهروندانی که دو دوره از واکسیناسیون کرونا یا یک دوره واکسینه دو هفته قبل از سفر انجام داده‌اند و همچنین مبتلایانی که دست کم شش ماه از دوره درمان آنها گذشته‌است، اجازه سفر به خارج از کشور را می‌دهد.
وزارت کشور سعودی افزود: همچنین سفر برای شهروندان زیر ۱۸ سال در صورتی آزاد خواهد بود که طبق دستورالعمل‌های اعلام شده پیش از سفر، بیمه نامه مورد تأیید بانک مرکزی سعودی ارائه دهند که خطرات کووید ۱۹ را در خارج از سعودی پوشش دهد.
در ادامه بیانیه تأکید شده که مسافران پس از بازگشت به مدت یک هفته قرنطینه می‌شوند و در پایان قرنطنیه نیز از آنها تست کرونا گرفته می‌شود، اما از کودکان زیر هشت سال تست گرفته نمی‌شود.

دریافت کنندگان واکسن
گزارش روزانه وزارت بهداشت سعودی، نشان می‌دهد که تاکنون بیش از به ۹ میلیون و ۸ هزار دوز واکسن کرونا در این کشور تزریق شده‌است.
این تعداد ممکن است طی ده روز آینده قبل از تصمیم‌گیری برای ازسرگیری پروازهای بین‌المللی افزایش یابد. به طوری که پیش‌بینی می‌شود تعداد کسانی که اولین دوز را دریافت کرده‌اند به بیش از ۱۱ میلیون نفر در شهرها و مناطق مختلف برسد.
محمد برهان عضو هیئت مدیره، مسئول مرکز مطالعات و تحقیقات در اتاق بازرگانی مکه مکرمه می‌گوید این موارد شاخص‌هایی هستند که به اصلاح بازگشت بخش خدمات سفر و گردشگری به مسیر خروج از پیامدهای بحران مالی کمک می‌کنند.
برهان همچنین بر اهمیت تعیین اولویت‌ها در مقاصد مورد نظر، چه در داخل یا در خارج از کشور تأکید کرد.

سفرهای خارجی
طبق برآورد برهان، پروازهای بین‌المللی فعالیت نسبی خواهند داشت، اما در حد انتظار نخواهد بود.
وی ادامه داد: «ما انتظار نداریم که شرایط در بسیاری از کشورهای جهان به سرعت به حالت عادی برگردد و کشورهایی حریم هوایی خود را باز می‌کنند که از مراقبت‌های بهداشتی خوبی برخوردار هستند و شیوع بیماری همه گیر را کنترل کنند. این امر اولویت‌های سفر و اهداف آن را تعیین می‌کند، بنابراین باید نگاه با رویکرد آینده نگرانه از سرمایه‌گذار داخلی، پیشنهادات و تخفیف بزرگ برای جذب گردشگران داخلی را در مورد نظر داشته باشیم».

بهبودی وضعیت پروازها
از سوی دیگر، حسین الزهرانی سرمایه‌گذار و رئیس کمیته حمل و نقل هوایی و خدمات پشتیبانی در اتاق بازرگانی جده، می‌گوید که سعودی با افزایش شمار دریافت کنندگان واکسن، تقریباً به مصونیت اجتماعی کامل رسیده‌است و این نکته مثبتی است که بر میزان ترافیک هوایی و نرخ بالای مسافران تأثیر خواهد گذاشت.
الزهرانی اضافه کرد: بیشترین درآمد شرکت‌های هواپیمایی از پروازهای بین‌المللی است، بنابراین همه شاخص‌ها به نفع شرکت‌هایی است که در زمینه هواپیمایی فعالیت می‌کنند.
او پیش‌بینی کرد که بازده واقعی در سال ۲۰۲۲ خواهد بود و پس از آن شرکت‌های هواپیمایی در درآمد مالی خود در سال ۲۰۲۳ رونق خواهند گرفت.
الزهرانی اظهار کرد که تقاضای مسافر داخلی با عوامل مختلفی مرتبط است که به بازگشایی حریم هوایی بسیاری از کشورهای جهان بستگی دارد، در سطح منطقه عربی اما تصویر هنوز دربارهٔ مقاصد خاص جهت مسافرت رفتن مشخص نیست. این مسئله ممکن است باعث کندی و تأخیر در استقبال مردم داشته باشد.

ترکیب بخش مسافرتی
خطوط هوایی داخلی و بین‌المللی یک مرحله بحرانی را پشت سر گذاشته‌اند، زیرا طبق گزارش «اتحاد ایرویز»، خطوط هوایی در خاورمیانه با کاهش ۷۲٫۹ درصدی بیشترین کاهش تقاضای بین‌المللی را در سال ۲۰۲۰ ثبت کرده‌اند، این کاهش در نتیجه تکیه آن‌ها به مسیرهای بین‌المللی طولانی مدت که هنوز هم تا حد زیادی بسته هستند، علاوه بر این ظرفیت سالانه این خطوط ۶۳٫۹ درصد کاهش یافته‌است.
به گفته الزهرانی، شرکت‌های هواپیمایی سعودی از این تجربه در بازآرایش فضای داخلی خود و بهبود عملکرد خود از طریق تعدادی از نقاط بهره‌مند شدند، بنابراین، ما شاهد پروازهای مستقیم به مناطقی بودیم که شرکت‌های سعودی در داخل به آن دسترسی نداشتند،
همچنین تمایل به باز کردن بازارهای جدید وجود دارد که در گذشته شرکت‌های سعودی وارد آن نشده بودند.



غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
TT

غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)

روز گذشته، نوار غزه وارد ماه سوم آتش‌بس شکننده‌ای شد که برای توقف درگیری میان اسرائیل و «حماس» از اکتبر گذشته آغاز شده بود. ساکنان آسیب‌دیده غزه دو ماهی را پشت سر گذاشته‌اند که با نقض‌های مکرر اسرائیل و رنج ناشی از کمبود کمک‌ها همراه بوده است.
هوای بد و موج باران‌های سنگینی که بر این منطقه می‌بارد، بار دیگر نیاز به تسریع ورود مواد لازم برای مقابله با شرایط سخت جوی را افزایش داده است؛ شرایطی که به مرگ یک نوزاد بر اثر سرما انجامید.
آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی «آنروا» توضیح داد که رنجِ فزایندهٔ ناشی از باران‌ها «با ورود بدون مانع کمک‌های بشردوستانه، از جمله تدارکات پزشکی و وسایل مناسب سرپناه، قابل پیشگیری است».
در همین حال، ایتمار بن گویر، وزیر امنیت ملی دست‌راستی افراطی اسرائیل، روز گذشته تهدید کرد که قبر رهبر تاریخی، عزالدین قسام، را که در داخل سرزمین‌های تحت کنترل اسرائیل قرار دارد و شاخهٔ نظامی «حماس» نام او را بر خود دارد، از میان برخواهد داشت.
بن‌گفیر ویدئویی منتشر کرد که در آن در کنار نیروهای امنیتی و یک جرثقیل دیده می‌شود که در حال برچیدن چادری بودند که برای نماز خواندن در کنار قبر قسام ــ که زادهٔ سوریه است ــ برپا شده بود.
«حماس» تأکید کرد که اقدام وزیر امنیت «تجاوزی بی‌سابقه به حرمت‌ها و نقض مقدسات» است.


عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
TT

عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)

عراق پس از آن‌که روزنامهٔ رسمی این کشور فهرستی را منتشر کرد که در آن «حوثی‌های» یمن و «حزب‌الله» لبنان در شمار گروه‌های تروریستی گنجانده شده بودند، از این طبقه‌بندی عقب‌نشینی کرد.
یک کمیتهٔ دولتی عراقی اعلام کرد فهرستی که منتشر شده، نسخهٔ ویرایش‌نشدهٔ گروه‌های تروریستی بوده و این کمیته در حال اصلاح خطا است. کمیته افزود که فهرست مورد نظر، تنها مربوط به نهادها و افرادی بوده که با دو گروه «القاعده» و «داعش» مرتبط‌اند.
و پیش از این عقب‌نشینی، ساعاتی پیش عراق «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان را روز پنج‌شنبه در فهرست تروریسم قرار داده بود.
روزنامهٔ رسمی اعلام کرده بود که یک کمیتهٔ دولتی تصمیم گرفته است اموال اشخاص و نهادهای مرتبط با «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» را مسدود کند.
عراق همچنین بیش از ۱۰۰ نهاد و شخصیت را در سراسر جهان در فهرست تروریسم قرار داده است.
این کمیتهٔ دولتی اشاره کرد که برخی از افرادی که در فهرست تروریسم قرار گرفته‌اند، طبق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم هستند.

روزنامهٔ رسمی همچنین اعلام کرد که «به‌روزرسانی فهرست تروریسم بر اساس تصمیمات رسمی صادرشده از سوی کمیتهٔ مسدودسازی اموال انجام می‌شود؛ تصمیماتی که به تعیین نهادها و افرادی مربوط است که مشمول اقدامات مقابله با تروریسم و تأمین مالی آن هستند».
این تصمیم یک روز پس از آن صادر شد که مایکل ریغاس، معاون وزیر خارجهٔ آمریکا، از کسانی که آنها را «شریکان عراقی» توصیف کرد، خواست تا «میلیشیاهای ایرانی را مهار کنند و مانع تهدید آنها علیه عراقی‌ها و آمریکایی‌ها شوند».
حسین مؤنس، رئیس جنبش «حقوق» وابسته به «کتائب حزب‌الله»، روز پنج‌شنبه در واکنش به این تصمیم به دولت عراق حمله کرد و آن را «متزلزل، وابسته و بی‌کرامت» توصیف کرد.

و به‌احتمال زیاد این اقدام با استقبال واشنگتن روبه‌رو خواهد شد؛ واشنگتنی که در پی کاهش نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه است؛ کشورهایی که در آنها متحدانی برای تهران وجود دارد.
ایران، که عراق را همسایه و هم‌پیمان خود می‌داند، این کشور را عنصری حیاتی برای تداوم مقاومت اقتصادش در برابر تحریم‌ها تلقی می‌کند. اما بغداد، که شریک هر دو طرفِ ایالات متحده و ایران است، نگران آن است که در تیررس سیاست فشار دولت رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، علیه تهران قرار گیرد.
ایران از طریق گروه‌های مسلح شیعهٔ قدرتمند و احزاب سیاسیِ مورد حمایت خود در بغداد، از نفوذی گستردهٔ نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق برخوردار است. اما افزایش فشارهای آمریکا طی سال گذشته در زمانی روی می‌دهد که ایران به‌دلیل حملات اسرائیل علیه «حزب‌الله» لبنان و «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین» (حماس)، که متحدان تهران به‌شمار می‌روند، تضعیف شده است.


فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».