ایران چگونه از ناآرامی‌های یمن برای تسلیح حوثی‌ها بهره‌برداری کرد؟

اولین محموله ۱۲ سال پیش در ساحل دریای سرخ توقیف شد

گزارش کارشناسی محرمانه ارائه شده به شورای امنیت: ایران دست‌کم از ۲۰۰۹ برای حوثی‌ها اسلحه می‌فرستاد
گزارش کارشناسی محرمانه ارائه شده به شورای امنیت: ایران دست‌کم از ۲۰۰۹ برای حوثی‌ها اسلحه می‌فرستاد
TT

ایران چگونه از ناآرامی‌های یمن برای تسلیح حوثی‌ها بهره‌برداری کرد؟

گزارش کارشناسی محرمانه ارائه شده به شورای امنیت: ایران دست‌کم از ۲۰۰۹ برای حوثی‌ها اسلحه می‌فرستاد
گزارش کارشناسی محرمانه ارائه شده به شورای امنیت: ایران دست‌کم از ۲۰۰۹ برای حوثی‌ها اسلحه می‌فرستاد

دوازده سال پس از اعلامیه رسمی توقیف اولین کشتی قاچاق اسلحه ایران به حوثی‌ها، چندی پیش یک کشتی از همان نوع در آب‌های دریای عرب ضبط شد. در این ۱۲ سال برخی از عملیات‌ها کنترل نشد و برخی دیگر فاش نشده‌اند.
همچنین هزاران نفر از اعضای شبه نظامیان حوثی برای آموزش جنگی، به ایران و لبنان اعزام شدند و تعدادی از ایرانی‌ها که تحت عنوان بازرگان به یمن آمده‌اند برای اقدامات جاسوسی اعزام شدند.
منابع اطلاعاتی سابق، تهران را به سوءاستفاده از بی‌ثباتی سیاسی و امنیتی یمن از سال ۲۰۱۱ متهم می‌کنند.
در سال ۲۰۰۹، مقامات یمنی توقیف اولین محموله اسلحه قاچاق ایران را رسانه ای کردند، اما جزئیات بیشتری در مورد این محموله که در ساحل دریای سرخ توقیف شد، اعلام نکردند.
با این حال، اطلاعاتی که در مورد آن دوره در دسترس بود نشان می‌دهد که شبه نظامیان حوثی و پس از این محموله، مقادیر زیادی سلاح از طریق سواحل استان حجه قاچاق کردند.
جایی که شبه نظامیان و پیروان آنها زمین‌های زیادی را در منطقه ساحلی میدی خریداری کردند و مزارع بزرگ در آنجا گسترش یافت.
در حالی که احزاب حاکم و مخالفان یمن در صنعا و شهرهای اصلی برای کسب قدرت تلاش می‌کردند، شبه نظامیان حوثی اردوگاه‌های استان صعده را کنترل کرد، جایی که آنها با سلاح‌های خود تمام اردوگاه‌ها را تصرف کردند، همچنین قاچاق اسلحه را به طریقی بی‌سابقه از طریق میدی و جزایر کوچک پراکنده در سواحل یمن تشدید کردند.
کشتی‌های ایرانی اسلحه را در آن جزایر تخلیه می‌کردند و حوثی‌ها آنها را با قایق‌های ماهیگیری به سواحل میدی منتقل می‌کردند.
یک افسر اطلاعاتی سابق یمن در مصاحبه با «الشرق الاوسط» گفت: «اعتراضات و درگیری‌ها بین گروه‌های نظام وقت در صنعا باعث شده بود تسلط رژیم در مناطق ساحلی سست شود. حوثی‌ها که از طریق حضور اعضای خود در مکان‌های مهم در داخل ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی به خوبی این را می‌دانستند، مقادیر زیادی سلاح خاص را در میدی جمع و سپس آنها را به راحتی به صعده منتقل کردند».
این عملیات تا زمان انتقال قدرت به رئیس‌جمهور فعلی، عبد ربه منصور هادی ادامه داشت، زیرا احزاب سیاسی مشغول تقسیم نفوذ بودند، سپس، در تاریخ ۷ مارس ۲۰۱۳، مقامات از ضبط یک کشتی اسلحه جدید قاچاقی از ایران به نام «جهان ۲» که قصد ورود به خاک یمن را داشت، خبر دادند.
در ۲۳ ژانویه، مقامات، کشتی ایرانی «جهان ۱» حامل سلاح‌های «خطرناک» برای شبه نظامیان حوثی، از جمله موشک‌های ضدهوایی مدرن و مواد منفجره بالا، در حال حرکت به بندر میدی تحت کنترل حوثی‌ها را متوقف کردند. این کشتی ۴۸ تن سلاح، موشک و مواد منفجره در خود داشت. از جمله این سلاح‌ها موشک‌های ضدهوایی «سام-۲» و «سام-۳» بود.
در این میان، در ماه مه ۲۰۱۵، گزارش محرمانه کارشناسان سازمان ملل متحد که به شورای امنیت سازمان ملل ارسال شد، حاکی از آن بود که ایران حداقل از سال ۲۰۰۹ سلاح در اختیار حوثی‌ها قرار داده‌است. علاوه بر کشتی «جهان»، کارشناسان پنج مورد را شناسایی کردند که کشتی‌های ایرانی اسلحه را به یمن منتقل می‌کردند.
به گفته مقامات یمنی، بر اساس توافقی که تهران چند روز پس از کودتا، قبل از شروع «طوفان قاطع» با مقامات شبه نظامیان منعقد کرد، این کشور روزانه از طریق پروازهای هوایی سلاح را از تهران به صنعا منتقل می‌کرد. همچنین شبه نظامیان، با همدستی طرف‌های منطقه ای، از پروازهایی که ائتلاف اجازه فعالیت بین برخی از فرودگاه‌ها و فرودگاه صنعا را می‌داد، استفاده کردند و علاوه بر مبالغ هنگفت، تعدادی موشک «سام» و موشک‌های حرارتی را نیز دریافت می‌کردند.
با توجه به ترجیحات مقامات یمنی که با «الشرق الاوسط» گفت و گو کردند، عملیات قاچاق اسلحه پس از آغاز عملیات طوفان قاطع به سواحل شرقی یمن منتقل شد. به طوری که قایق‌ها این محموله‌ها را به حومه مرز شرقی یمن تحویل می‌دادند، در حالی که باندهای سازمان یافته این سلاح‌ها را از طریق کویر به حومه استان البیضا حمل می‌کردند و آنها را به شبه نظامیان تحویل می‌دادند، یا آنها را از طریق کویر به حومه استان الجوف منتقل می‌کردند و در آنجا به استان عمران منتقل می‌شدند.
مقامات معتقدند که اکثر محموله‌ها شامل مقادیر زیادی هواپیمای بدون سرنشین و قطعات موشکی ایرانی بوده‌است. کارشناسان نظامی سپاه پاسداران و حزب‌الله لبنان که در داخل خاک یمن هستند، مسئول نصب آنها بودند.



رئیس‌جمهور عراق بر همکاری مشترک عربی «برای مقابله با چالش‌ها» تأکید کرد

رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
TT

رئیس‌جمهور عراق بر همکاری مشترک عربی «برای مقابله با چالش‌ها» تأکید کرد

رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)

رئیس جمهوری عراق، عبداللطيف جمال رشید، روز پنجشنبه با تأکید بر تلاش خود برای تقویت نقش عراق در محیط منطقه‌ای، از مذاکرات آمریکا و ایران استقبال کرد.
وی اعلام کرد کشورش آماده است برای موفقیت این مذاکرات کمک کند و بار دیگر حمایت عراق از دولت جدید سوریه را تأکید کرد، ضمن اینکه «مخالفت با مداخلات خارجی در سوریه» را نیز مورد تأکید قرار داد.

در حاشیه میزبانی پایتخت عراق، بغداد، از سی و چهارمین نشست سران عرب، رئیس جمهوری عراق با تعدادی از خبرنگاران همراه با هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» دیدار کرد. وی در این دیدار گفت: «میزبانی بغداد از کنفرانس سران، ناشی از نقش محوری این شهر و تلاش همیشگی آن برای تثبیت همکاری مشترک جهت مقابله با چالش‌های منطقه و تقویت هماهنگی بین برادران عرب است تا منافع مردم ما حفظ و خواسته‌های آنان برای توسعه، رونق و صلح برآورده شود.»

وی توضیح داد: «کنفرانس سران، مسائل سرنوشت‌ساز مربوط به مردم منطقه را بررسی خواهد کرد و تصمیماتی اتخاذ می‌کند که به تحقق صلح و ثبات کمک می‌کند.»

مذاکرات آمریکا و ایران

در پاسخ به سوالی از سوی «الشرق الاوسط» درباره موضع عراق در قبال مذاکرات آمریکا و ایران، رئیس جمهوری عراق گفت: «کشور ما از مدت‌ها پیش خواستار تشویق گفت‌وگو بین ایران و آمریکا بوده است.» وی تأکید کرد: «از هر گامی در این مسیر استقبال می‌کنیم و آماده‌ایم برای موفقیت آن مشارکت داشته باشیم»، و ابراز امیدواری کرد که مذاکرات جاری بین تهران و واشنگتن به نتیجه برسد.

او افزود: «هر نتیجه مثبت در این راستا به نفع منطقه خواهد بود» و به «روابط تاریخی بین ایران و عراق» اشاره کرد، ضمن اینکه تأکید نمود بغداد با آمریکا «روابط خوبی دارد».

رئیس جمهوری عراق همچنین به «مرزهای طولانی مشترک بین عراق و ایران» اشاره کرد و یادآور شد: «حدود سه میلیون عراقی در دوره حکومت پیشین در ایران زندگی می‌کردند.» وی گفت: «ایران همسایه مهمی است» و در این چارچوب، از بهبود روابط بین پادشاهی عربی سعودی و تهران استقبال کرد.

ایران و آمریکا که از سال ۱۹۸۰ روابط دیپلماتیک خود را قطع کرده‌اند، در ۱۲ آوریل گذشته با میانجیگری عمان، گفت‌وگوهای غیرمستقیمی درباره برنامه هسته‌ای ایران آغاز کردند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، امید خود را برای دستیابی به توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران ابراز کرد که تهران را از یک حمله نظامی احتمالی مصون بدارد.

وضعیت سوریه

در مورد وضعیت سوریه، رئیس جمهوری عراق بار دیگر حمایت کشورش از سوریه را تأکید کرد و گفت: «بغداد پیشتر از نظام ریاست‌جمهوری بشار اسد خواست تا مشکلات را حل کند، اما پاسخ مثبتی دریافت نکرد.» وی افزود: «بغداد از سوریه حمایت می‌کند و خواهان سوریه‌ای بدون مداخلات خارجی است، با در نظر گرفتن نمایندگی تمامی گروه‌ها و جریان‌های سوری.»

او به «وجود گروه‌های تروریستی در مرز عراق و سوریه که خطری برای هر دو کشور محسوب می‌شوند» اشاره کرد و خواستار «همکاری بین‌المللی برای حل این مشکل» شد. وی ابراز امیدواری کرد که «مردم سوریه به آرزوی خود برای داشتن کشوری امن و باثبات دست یابند» و بر «اهمیت احترام به اراده مردم سوریه با تمامی اجزای آن» تأکید کرد.

از زمان سقوط نظام بشار اسد، چندین کشور عربی از دولت جدید سوریه حمایت کرده‌اند. این مسئله با آغاز آماده‌سازی‌ها برای «نشست بغداد»، به ویژه با وجود مخالفت‌های عراقی نسبت به حضور رئیس‌جمهور سوری، احمد الشرع جنجال‌برانگیز شد. این اختلافات با اعلام ریاست‌جمهوری سوریه مبنی بر عدم حضور الشرع در «نشست بغداد» و ریاست وزیر خارجه، اسد الشیبانی، بر هیئت سوری در مذاکرات پایان یافت.

مسئله فلسطین

مسئله فلسطین از موضوعات محوری دستور کار نشست بغداد است. رئیس جمهوری عراق در این زمینه بار دیگر تأکید کرد: «کشورش از مردم فلسطین و حق قانونی آنان برای تعیین سرنوشت و ایجاد دولت مستقل حمایت می‌کند.» وی گفت: «مسئله فلسطین، مسئله محوری عرب‌ها است و تصمیمات زیادی درباره آن وجود دارد»، و افزود: «مهم اکنون چگونگی اجرا و احترام به این تصمیمات است.» وی ابراز امیدواری کرد که «نشست بغداد» به تصمیمات مؤثری منجر شود.

او اشاره کرد که «عراق در چارچوب تلاش‌ها برای توقف جنگ غزه، اقدامات دیپلماتیک انجام داده و به مردم فلسطین کمک و حمایت ارائه کرده است.»

اختلافات عربی

در مورد درگیری‌ها در برخی کشورهای عربی، رئیس جمهوری عراق به «ضرورت پایان دادن به مناقشات در سودان و یمن» اشاره و تأکید کرد بغداد از ثبات این دو کشور و صلح در منطقه حمایت می‌کند. وی گفت: «هیچ‌کس تصور نمی‌کرد جنگ در سودان این مدت طولانی ادامه یابد»، و افزود: «سودان به این وضعیت نه به دلیل مداخلات خارجی، بلکه به دلیل درگیری داخلی بین سودانی‌ها رسیده است.» وی ابراز امیدواری کرد که راه‌حلی سریع برای بحران و پایان جنگ یافته شود و انتخابات آزاد در سودان برگزار شود.

او در این زمینه به «ضرورت حل اختلافات عربی-عربی و تلاش برای توقف جنگ‌ها و مقابله با بحران‌ها» اشاره کرد و گفت: «ما با هرگونه مداخلات خارجی مخالفیم.»

در ماه‌های اخیر، تنش‌هایی در روابط بین امارات و سودان پدید آمد و سودان اعلام کرد روابط دیپلماتیک خود با امارات را قطع می‌کند. اتحادیه عرب و چند کشور عربی تلاش‌هایی برای کاهش تنش‌ها انجام داده‌اند که طبق اظهارات حسام زکی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب به «الشرق الاوسط»، تاکنون به موفقیت مورد نظر نرسیده است.

فواد حسین، وزیر خارجه عراق، روز چهارشنبه اعلام کرد: «کشورش در طول ریاست بر نشست، چندین ابتکار را با همکاری اتحادیه عرب و کشورهای عضو برای مقابله با بحران‌های برخی کشورهای عربی ارائه خواهد داد.»

وضعیت داخلی عراق

رئیس جمهوری عراق در حوزه داخلی بر «ثبات امنیتی، اقتصادی و سیاسی که عراق اکنون از آن بهره‌مند است و پیشرفت روابطش با محیط بین‌المللی و منطقه‌ای» تأکید کرد و خواستار «معرفی دستاوردهای عراق در تثبیت نظام دموکراتیک و حمایت از حقوق بشر به جهان» شد. وی گفت: «ما عراق مشکلات نیستیم، بلکه عراق پیشرفت هستیم.»