پراگ بر لزوم پرداختن به موضوعات خارج از پرونده هسته ای ایران تأکید کرد

معاون وزیر امور خارجه چک به «الشرق الاوسط»: آماده همکاری با سعودی در فناوری دفاعی هستیم

  مارتین تلاپا معاون وزیر خارجه چک
مارتین تلاپا معاون وزیر خارجه چک
TT

پراگ بر لزوم پرداختن به موضوعات خارج از پرونده هسته ای ایران تأکید کرد

  مارتین تلاپا معاون وزیر خارجه چک
مارتین تلاپا معاون وزیر خارجه چک

در حالی که مذاکرات مربوط به برنامه هسته ای ایران در وین در حال انجام است، مارتین تلاپا معاون وزیر خارجه چک بر لزوم پرداختن به سایر موضوعات خارج از پرونده هسته ای مانند تولید سلاح‌های استراتژیک تهاجمی ایران یا تعیین حدود مجاز برای تعامل آن با بازیگران غیردولتی در برخی از کشورهای منطقه ای تأکید کرد.
تلاپا در گفت و گو با «الشرق الاوسط» در ریاض گفت: «مذاکرات در حال انجام در وین در مورد برنامه هسته ای ایران نه تنها برای امنیت منطقه بلکه برای کل جهان حیاتی است. ما امیدواریم که به زودی توافقی حاصل شود که مفاد اصلی برنامه جامع اقدام مشترک را بازیابی کند تا از خطر تشدید خطرناک تنش‌ها جلوگیری کند».
وی افزود که «در عین حال، ما با این نظر موافق هستیم که برای تحکیم یک توافقنامه سیاسی پایدار و طولانی مدت با ایران، پرداختن به سایر مواردی که در پرونده هسته ای وجود ندارد، ضروری است، دستیابی به تفاهم در مورد این مسائل به نفع خود ایران، همزیستی مسالمت آمیز در منطقه و رفاه اقتصادی مردم آن است».

- بحران یمن

تلاپا با تأکید بر اینکه کشورش از تلاش‌های بین‌المللی برای حل بحران یمن حمایت می‌کند، اظهار کرد: «ابتکار دیپلماتیک اخیر سعودی برای پایان دادن به جنگ، حمایت خوبی از این تلاش‌ها در راستای پیشبرد روند سیاسی است. منتظر همه بازیگران اصلی منطقه هستیم که مسئولیت مشترک خود را در مورد ثبات آینده خود بپذیرند، دیپلماسی اتحادیه اروپا به دنبال راه‌هایی برای تسهیل و حمایت از این روند است».
تلاپا گفت، «درگیری در یمن باعث یکی از بروز بدترین بحران‌های بشردوستانه در جهان امروز شده‌است؛ بنابراین، ما از توافقی حمایت می‌کنیم که منجر به آتش‌بس شود و شرایط مطلوبی را برای رفع مؤثر رنج مردم و پرداختن به موضوعات برجسته سیاسی از طریق مذاکره فراهم کند».
وی افزود، «تلاش‌های گروه حوثی برای افزایش خشونت نتیجه مثبتی ندارد. ما حملات هوایی این گروه به اهداف غیرنظامی در سعودی را به شدت محکوم می‌کنیم».

- روند صلح

معاون وزیر خارجه چک در مورد وقایع اخیر بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها گفت: «من با شرکای سعودی خود در مورد اهمیت تحکیم صلح و ایجاد انگیزه در مذاکرات برای پیشبرد روند مذاکرات سیاسی برای دستیابی به راه حل دو کشور و بازسازی غزه رایزنی کردم».
وی بر ضرورت اصلاح سیاست اقتصادی و سیاسی لبنان به منظور بهره‌مندی از حمایت اروپا، هم از نظر اقتصادی و هم از نظر سیاسی، برای کمک به تقویت امنیت و ثبات در منطقه تأکید کرد.
معاون وزیر خارجه چک معتقد است که در مورد آینده روابط ترکیه با اتحادیه اروپا، آنکارا باید تلاش کند تا مذاکرات را گسترش دهد و در مورد برخی از مسائل مربوط به خاورمیانه و مدیترانه به راه حل برسد، تا رابطه جدی با اروپا به عنوان یک متحد اقتصادی و عضو ناتو حفظ شود.

- سد النهضه

معاون وزیر خارجه چک دربارهٔ اختلافات اتیوپی، سودان و مصر در مورد مذاکرات متزلزل سد النهضه بر لزوم پایبندی به عقلانیت و گفت وگوی سیاسی برای یافتن راه حل مرضی الاطراف تأکید کرد.
وی هشدار داد که ترک روند بدون توافق، ممکن است یک مشکل بزرگ بشردوستانه برای مصری‌ها و همچنین سودان ایجاد کند.

- همکاری با سعودی

تلاپا دربارهٔ روابط سعودی و چک، بر لزوم تقویت مشارکت استراتژیک بین دو کشور تأکید کرد و گفت که وی طی دو روز گذشته در مورد راه‌های افزایش همکاری برای پیشبرد این مشارکت به افق‌های وسیع تر با مقامات سعودی رایزنی کرده‌است.
وی اضافه کرد که با توجه به اراده سیاسی رهبران دو کشور برای پیشبرد همکاری‌های دو جانبه، در سایه «چشم‌انداز ۲۰۳۰ سعودی» چیزهای زیادی در زمینه‌های تجاری، سرمایه‌گذاری و همکاری‌های علمی می‌توانند به یکدیگر ارائه دهند.
وی با بیان این که حوزه صنعت در چک در زمینه فناوری نانو بسیار رقابتی است، اظهار کرد، کشورش آماده ارائه فن آوری‌های جدید در ساخت پدافند، همراه با راه حل‌های فنی جذاب در مدیریت پسماند و تصفیه آب - از جمله انرژی‌های تجدید پذیر است.
او معتقد است، سعودی علی‌رغم اینکه یک قدرت بزرگ هیدروکربوری است، عاقلانه در منابع عظیم سرمایه‌گذاری می‌کند.

- مراقبت‌های بهداشتی

معاون وزیر خارجه چک با تأکید بر این که سعودی یکی از بازیگران اصلی خاورمیانه است، گفت که اقدامات پادشاهی برای انجام گفت و گوی مستقیم با کشورهای منطقه که اختلافات سیاسی زیادی با آنها دارند بسیار مورد استقبال است.
وی همچنین از رایزنی با عادل الجبیر وزیر مشاور سعودی در امور خارجه، در مورد موضوعات مورد علاقه مشترک، راه‌های تقویت امنیت و ثبات در منطقه، بحران همه‌گیری کرونا، و همچنین بحران‌های منطقه، از جمله بحران یمن و تهدیدهای امنیتی در منطقه خبر داد.
وی گفت: «من پتانسیل زیادی برای همکاری در زمینه مراقبت‌های بهداشتی می‌بینم، زیرا پادشاهی که در زمینه کمک به توسعه بسیار قدرتمند است، می‌تواند از فناوری چک و فناوری ساخت دفاعی استفاده کند».
او بر آمادگی کشورش برای انتقال این فناوری و دانش به سعودی و همچنین همکاری در زمینه تصفیه آب، مدیریت آب و پسماند و فناوری‌های سبز تأکید کرد.
وی افزود: ما از نقش پادشاهی در قرار دادن دستور کار سبز در راس اهداف G20 استقبال می‌کنیم که با ابتکارات پادشاهی سبز و خاورمیانه سبز توسط شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد، کلید خوردند؛ بنابراین جمهوری چک آماده است تا در زمینه مدیریت پسماند، تصفیه آب و فاضلاب و همچنین کار تخصصی در زمینه جنگلداری، به این اقدامات و طرح‌ها کمک کند".



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.