در حالی که مذاکرات مربوط به برنامه هسته ای ایران در وین در حال انجام است، مارتین تلاپا معاون وزیر خارجه چک بر لزوم پرداختن به سایر موضوعات خارج از پرونده هسته ای مانند تولید سلاح‌های استراتژیک تهاجمی ایران یا تعیین حدود مجاز برای تعامل آن با بازیگران غیردولتی در برخی از کشورهای منطقه ای تأکید کرد.
تلاپا در گفت و گو با «الشرق الاوسط» در ریاض گفت: «مذاکرات در حال انجام در وین در مورد برنامه هسته ای ایران نه تنها برای امنیت منطقه بلکه برای کل جهان حیاتی است. ما امیدواریم که به زودی توافقی حاصل شود که مفاد اصلی برنامه جامع اقدام مشترک را بازیابی کند تا از خطر تشدید خطرناک تنش‌ها جلوگیری کند».
وی افزود که «در عین حال، ما با این نظر موافق هستیم که برای تحکیم یک توافقنامه سیاسی پایدار و طولانی مدت با ایران، پرداختن به سایر مواردی که در پرونده هسته ای وجود ندارد، ضروری است، دستیابی به تفاهم در مورد این مسائل به نفع خود ایران، همزیستی مسالمت آمیز در منطقه و رفاه اقتصادی مردم آن است».
- بحران یمن
تلاپا با تأکید بر اینکه کشورش از تلاش‌های بین‌المللی برای حل بحران یمن حمایت می‌کند، اظهار کرد: «ابتکار دیپلماتیک اخیر سعودی برای پایان دادن به جنگ، حمایت خوبی از این تلاش‌ها در راستای پیشبرد روند سیاسی است. منتظر همه بازیگران اصلی منطقه هستیم که مسئولیت مشترک خود را در مورد ثبات آینده خود بپذیرند، دیپلماسی اتحادیه اروپا به دنبال راه‌هایی برای تسهیل و حمایت از این روند است».
تلاپا گفت، «درگیری در یمن باعث یکی از بروز بدترین بحران‌های بشردوستانه در جهان امروز شده‌است؛ بنابراین، ما از توافقی حمایت می‌کنیم که منجر به آتش‌بس شود و شرایط مطلوبی را برای رفع مؤثر رنج مردم و پرداختن به موضوعات برجسته سیاسی از طریق مذاکره فراهم کند».
وی افزود، «تلاش‌های گروه حوثی برای افزایش خشونت نتیجه مثبتی ندارد. ما حملات هوایی این گروه به اهداف غیرنظامی در سعودی را به شدت محکوم می‌کنیم».
- روند صلح
معاون وزیر خارجه چک در مورد وقایع اخیر بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها گفت: «من با شرکای سعودی خود در مورد اهمیت تحکیم صلح و ایجاد انگیزه در مذاکرات برای پیشبرد روند مذاکرات سیاسی برای دستیابی به راه حل دو کشور و بازسازی غزه رایزنی کردم».
وی بر ضرورت اصلاح سیاست اقتصادی و سیاسی لبنان به منظور بهره‌مندی از حمایت اروپا، هم از نظر اقتصادی و هم از نظر سیاسی، برای کمک به تقویت امنیت و ثبات در منطقه تأکید کرد.
معاون وزیر خارجه چک معتقد است که در مورد آینده روابط ترکیه با اتحادیه اروپا، آنکارا باید تلاش کند تا مذاکرات را گسترش دهد و در مورد برخی از مسائل مربوط به خاورمیانه و مدیترانه به راه حل برسد، تا رابطه جدی با اروپا به عنوان یک متحد اقتصادی و عضو ناتو حفظ شود.
- سد النهضه
معاون وزیر خارجه چک دربارهٔ اختلافات اتیوپی، سودان و مصر در مورد مذاکرات متزلزل سد النهضه بر لزوم پایبندی به عقلانیت و گفت وگوی سیاسی برای یافتن راه حل مرضی الاطراف تأکید کرد.
وی هشدار داد که ترک روند بدون توافق، ممکن است یک مشکل بزرگ بشردوستانه برای مصری‌ها و همچنین سودان ایجاد کند.
- همکاری با سعودی
تلاپا دربارهٔ روابط سعودی و چک، بر لزوم تقویت مشارکت استراتژیک بین دو کشور تأکید کرد و گفت که وی طی دو روز گذشته در مورد راه‌های افزایش همکاری برای پیشبرد این مشارکت به افق‌های وسیع تر با مقامات سعودی رایزنی کرده‌است.
وی اضافه کرد که با توجه به اراده سیاسی رهبران دو کشور برای پیشبرد همکاری‌های دو جانبه، در سایه «چشم‌انداز ۲۰۳۰ سعودی» چیزهای زیادی در زمینه‌های تجاری، سرمایه‌گذاری و همکاری‌های علمی می‌توانند به یکدیگر ارائه دهند.
وی با بیان این که حوزه صنعت در چک در زمینه فناوری نانو بسیار رقابتی است، اظهار کرد، کشورش آماده ارائه فن آوری‌های جدید در ساخت پدافند، همراه با راه حل‌های فنی جذاب در مدیریت پسماند و تصفیه آب - از جمله انرژی‌های تجدید پذیر است.
او معتقد است، سعودی علی‌رغم اینکه یک قدرت بزرگ هیدروکربوری است، عاقلانه در منابع عظیم سرمایه‌گذاری می‌کند.
- مراقبت‌های بهداشتی
معاون وزیر خارجه چک با تأکید بر این که سعودی یکی از بازیگران اصلی خاورمیانه است، گفت که اقدامات پادشاهی برای انجام گفت و گوی مستقیم با کشورهای منطقه که اختلافات سیاسی زیادی با آنها دارند بسیار مورد استقبال است.
وی همچنین از رایزنی با عادل الجبیر وزیر مشاور سعودی در امور خارجه، در مورد موضوعات مورد علاقه مشترک، راه‌های تقویت امنیت و ثبات در منطقه، بحران همه‌گیری کرونا، و همچنین بحران‌های منطقه، از جمله بحران یمن و تهدیدهای امنیتی در منطقه خبر داد.
وی گفت: «من پتانسیل زیادی برای همکاری در زمینه مراقبت‌های بهداشتی می‌بینم، زیرا پادشاهی که در زمینه کمک به توسعه بسیار قدرتمند است، می‌تواند از فناوری چک و فناوری ساخت دفاعی استفاده کند».
او بر آمادگی کشورش برای انتقال این فناوری و دانش به سعودی و همچنین همکاری در زمینه تصفیه آب، مدیریت آب و پسماند و فناوری‌های سبز تأکید کرد.
وی افزود: ما از نقش پادشاهی در قرار دادن دستور کار سبز در راس اهداف G20 استقبال می‌کنیم که با ابتکارات پادشاهی سبز و خاورمیانه سبز توسط شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد، کلید خوردند؛ بنابراین جمهوری چک آماده است تا در زمینه مدیریت پسماند، تصفیه آب و فاضلاب و همچنین کار تخصصی در زمینه جنگلداری، به این اقدامات و طرح‌ها کمک کند".
