نماینده اتحادیه اروپا در سعودی به "الشرق الاوسط": دغدغه های کشورهای خلیج درباره اقدامات ایران را درک می کنیم

او گفت اصلاحات سعودی بسیار مترقی و تاثیرگذار است

پاتریک سیمونت (عکس: علی الظاهری)
پاتریک سیمونت (عکس: علی الظاهری)
TT

نماینده اتحادیه اروپا در سعودی به "الشرق الاوسط": دغدغه های کشورهای خلیج درباره اقدامات ایران را درک می کنیم

پاتریک سیمونت (عکس: علی الظاهری)
پاتریک سیمونت (عکس: علی الظاهری)

پاتریک سیمونت نماینده اتحادیه اروپا در سعودی و پادشاهی عمان و بحرین گفت «اروپایی ها نگرانی های کشورهای خلیج درباره فعالیت های ایران در منطقه را درک می کنند و شرایط کنونی مثل سال ۲۰۱۵ نیست و مسایل فراوانی باید بررسی و رسیدگی شود».

سیمونت در گفتگو با الشرق الاوسط توضیح داد «اتحادیه اروپا با تحسین فراوان برنامه اصلاحات اجتماعی و اقتصادی در سعودی را دنبال می کند و روند اصلاحات که توسط شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد کشور هدایت می شود بسیار مترقی و فراگیر و موثر است. سعودی ستون فقرات مبارزه با تروریسم است». متن گفتگو در زیر می آید:

 

-روابط با سعودی

پاتریک سیمونت گفت «اتحادیه اروپا و سعودی و کشورهای شورای همکاری خلیج روابطی با پیشینه طولانی و ریشه دار دارند که رسما در دهه هشتاد میلادی آغاز شد. در آن زمان اعضای اتحادیه اروپا ۱۵ کشور و اعضای شورای همکاری ۶ کشور خلیجی بودند».

او خاطر نشان کرد «ما روابط همجواری و تاریخی و چالش های مشترک داریم. اتحادیه اروپا اولین طرف سرمایه گذاری خارجی مستقیم در کشورهای شورای همکاری و شریک تجاری بزرگ منطقه پس از چین است. مناسبات اقتصادی اینک اولویت دارد و با سعودی درباره برنامه های سند چشم انداز ۲۰۳۰ رایزنی می کنیم و برنامه های دیگری مثل تنوع بخشی به اقتصاد و پیمان سبز اروپا و تغییر آب و هوا و سلامت عمومی در دست اجرا هستند. فضای باز اجتماعی کنونی در سعودی و شناسایی فرصت ها در بخش های متعدد و نوین مثل فرهنگ و سرگرمی از دیگر موارد قابل توجه در مناسبات همکاری دو جانبه است».

این مقام اتحادیه اروپا در ادامه یادآور شد «در سه سال گذشته درباره چندین قرارداد و موافقت نامه دو جانبه رایزنی کردیم که در آنها ویژگی های خاص هر کدام از کشورها مورد بررسی قرار گرفت. ما در آستانه امضای تفاهم نامه همکاری هستیم و گفتگو درباره آن از چهار سال پیش آغاز شد و ادامه داشت اما بناست که این قرارداد در جریان سفر مسوول سیاست خارجه و معاون رییس کمیسیون اروپا در ماه اکتبر به سعودی امضا شود».

سیمونت تاکید کرد «این قرارداد همکاری بین اتحادیه اروپا و سعودی پایه و اساس حقوقی برای همکاری های دو جانبه در آینده خواهد بود که درباره مناسبات سیاسی و اقتصادی و امنیت منطقه ای و تغییر آب و هوا تنظیم شده و یک تحرک سیاسی بسیار مهم به شمار می شود چون در آن قید شده که سعودی شریک مهم اتحادیه اروپا است».

 

-برنامه اصلاحات در سعودی

نماینده اتحادیه اروپا در سعودی و پادشاهی عمان و بحرین گفت «اروپایی ها معتقدند که سران و مردم سعودی بسیار مترقی هستند و با ذهن باز پذیرای ایده های جدید هستند. جوانان در سعودی بر خلاف اروپا اکثریت جمعیت کشور را تشکیل می دهد و از این رو ما با نگاه به سعودی می توانیم آینده خودمان در اروپا را پیش بینی کنیم و بسازیم».

او افزود «برنامه اصلاحات اجتماعی و اقتصادی و سیاسی در سعودی در پنج سال گذشته عامل مهمی است که ما را برای گسترش روابط با سعودی تشویق می کند. برنامه اصلاحات شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد کشور بسیار مترقی و فراگیر و موثر است. ما مسایلی مثل گشایش در روابط بین سعودی و کشورهای جهان و تنوع اقتصادی را دنبال می کنیم و به عنوان مثال گفتگوی تلویزیونی ولیعهد درباره اصلاح دینی و اسلام معتدل را دنبال کردیم. خب تمامی این مسایل برای ما اهمیت دارد. ما از تمامی طرح های دولت سعودی مثل برنامه خاورمیانه سبز و انرژی های تجدید پذیر و هیدروژن سبز و برنامه زمانی سند تحول خواه ۲۰۳۰ حمایت می کنیم».

 

-حقوق بشر

پاتریک سیمونت با رد گزارش های منتشر شده درباره استفاده ابزاری اروپا از پرونده حقوق بشر برای باج خواهی گفت «به هیچ وجه نمی توان گفت ما به دیگران درس حقوق بشر می دهیم چون خود ما در اتحادیه اروپا مشکلات فراوانی داریم اما به هر حال مناسبات با کشورها بر پایه مبانی متعدد مثل قانون مداری و آزادی های فردی تنظیم شده و تمایل داریم بقیه کشورها هم به این ارزش ها توجه کنند. اروپایی ها نمی توانند باج خواهی کنند یا به زور بقیه را وادار کنند یا درس حقوق بشری بدهند».

او در ادامه یادآور شد «وظیفه اصلی ما گفتگو و مذاکره بین همتایان بر پایه برابری است و به تمام کشورها احترام می گذاریم. ما ابزارهایی برای برخورد با برخی از اقدامات بر خلاف ارزش های اتحادیه اروپا داریم؛ مثلا روسیه و چین و ایران را تحریم کردیم اما در نهایت مناسبات بر پایه احترام متقابل و گفتگوهای چند جانبه تعریف شده است. وظیفه اینجانب این است که این مسایل را با گفتگو و بحث تبیین کنم و همیشه شنیدن خبری درباره اینکه ما در صدد تحمیل دموکراسی در بقیه کشورهای جهان هستیم تکان دهنده است. این اخبار بی پایه است».

 

-تجارت آزاد با خلیج

سیمونت معتقد است که دو طرف در خصوص معطلی امضای توافقنامه تجارت آزاد بین اروپا و کشورهای خلیج مقصر هستند. او گفت بعید است که مسایل سیاسی دلیل اصلی عدم امضای این قرارداد باشد.

او اظهار کرد «هر دو طرف باید در این باره تصمیم بگیرند. توافقنامه فقط درباره مناسبات اقتصادی است و جنبه سیاسی آنچنانی ندارد. ما در صدد از سرگیری گفتگوهای فنی درباره آغاز مجدد مذاکرات هستیم. روابط با کشورهای دیگری مثل چین و ژاپن و پاکستان و هند و بریتانیا و نیوزلند و استرالیا نیز مورد توجه اروپایی ها قرار دارد اما فراموش نکنیم که اتحادیه اروپا دومین شریک تجاری بزرگ کشورهای منطقه است و این یک گزینه راهبردی است که باید درباره آن تصمیم با تدبیر و آگاهانه در بالاترین سطح گرفته شود».

این مقام اروپایی گفت «اطمینان دارم که این توافقنامه به مصلحت دو طرف است و برای غلبه بر موانع تلاش می کنیم. ۹۸ درصد قرارداد درباره مسایل اقتصادی مثل بازار مشترک و خدمات و کالاها است که منافع و مزایای اقتصادی قابل توجه به دنبال خواهد داشت. این قرارداد جنبه سیاسی مهمی ندارد اما مسیر درازی پیش رو داریم. سعودی می گوید که روابط خوبی با آمریکا و بریتانیا دارد اما از خاطر نبریم که ما بزرگ ترین سرمایه گذار خارجی مستقیم هستیم و اروپایی ها یار قدیمی شما هستند و سابقه روابط اروپا و سعودی کهن است. اینجا دوست ندارم به هیچ طرفی ایراد بگیرم چون هر دو طرف باید با هم برای امضای این توافقنامه همکاری کنند».

-توافق هسته ای با ایران

پاتریک سیمونت گفت «سوء‌تفاهم های فراوانی در این باره وجود دارد. گفته می شود که اتحادیه اروپا به ایران بیشتر توجه می کند تا به سعودی اما بنده تاکید می کنم که منطقه خلیج اهمیت ویژه ای برای اتحادیه اروپا دارد. ما برای برقراری ثبات و صلح و امنیت و ایجاد یک سیستم جامع امنیتی در منطقه تلاش و نگرانی ها و دغدغه های کشورهای خلیج درباره فعالیت های منطقه ای ایران را کاملا درک می کنیم».

او افزود «برقراری روابط با تمام طرف ها در منطقه اهمیت دارد و چنانکه می دانید اتحادیه اروپا برای هماهنگی درباره گفتگوهای وین در خصوص توافق هسته ای با ایران تلاش می کند. ما تلاش می کنیم آمریکا را به برجام برگردانیم و نیز اجرای کامل تعهدات هسته ای از جانب ایران را تضمین کنیم. البته این کار ساده ای نیست اما ما تلاش می کنیم و نباید به هیچ وجه مواردی که بیان کردم نادیده گرفته شود. باید درک کنیم که شرایط جهان در ۲۰۲۱ با سال ۲۰۱۵ فرق کرده چون مسایل بسیاری تغییر کردند و مسایل فراوانی نیاز به بررسی و گفتگو میان اتحادیه اروپا و شرکا دارند».

-بحران یمن

نماینده اتحادیه اروپا در سعودی و پادشاهی عمان و بحرین تاکید کرد اتحادیه اروپا از تلاش موسسات بین المللی و منطقه ای برای حل بحران یمن و همچنین بازگشت حکومت یمن و انجام وظیفه به نحو کامل و احسن حمایت می کند.

او گفت «حوثی ها به فراخوان های متعدد برای برقراری صلح توجه نمی کنند و در مسیر نبرد حرکت می کنند. اتحادیه اروپا از آغاز بحران در یمن تمام ظرفیت ها و امکانات خود را برای کمک به مردم و ایجاد راهکار سیاسی به کار برد. هیات اروپایی اولین هیات خارجی بود که امسال پس از انتقال دولت یمن به عدن به دیدار اعضای هیات دولت رفت. انتقادهای فراوانی درباره دیدگاه و موضع اتحادیه اروپا شنیده می شود اما اینجا جا دارد بگویم که ما از دولت یمن کاملا حمایت می کنیم تا بتواند وظایف خود را به طور کامل انجام دهد و امنیت و خدمات را برای مردم یمن فراهم کند. اروپایی ها بخشی از جامعه جهانی هستند که برای کمک به یمن تلاش می کنند. طرح های فراوانی مثل طرح سعودی درباره یمن ارایه شد و ما در کنار سازمان ملل و آمریکا تمام تلاش خود را برای ایجاد راهکار برای بحران یمن به کار می گیریم».

سیمونت در ادامه گفت «حملات حوثی ها در مارب افزایش پیدا کرده است. ما برای گفتگو با آنها تلاش می کنیم اما آنها گوششان به فراخوان های جامعه جهانی و بازگشت به میز مذاکره و ایجاد راهکار حقیقی برای بحران بدهکار نیست. به تلاش دیپلماتیک ادامه می دهیم».

-مقابله با تروریسم

پاتریک توضیح داد «مبارزه با تروریسم موضوع مهمی است و سعودی تجربه و درک فراوانی درباره این معضل جهانی که کشورهای بسیاری را گرفتار کرده دارد».

او اظهار کرد «از تلاش های سعودی حمایت می کنیم چون سعودی ستون فقرات مبارزه با تروریسم است. از تمامی تلاش های سعودی برای معرفی و تقویت بینش جدید اسلام میانه رو در منطقه حمایت می کنیم و این برای ما در اروپا حائز اهمیت است. درباره مبارزه با تروریسم و حملات سایبری نیز زمینه های همکاری مشترک داریم».

-اروپا و کرونا

قیافه سیمونت پس از سوال درباره کارآمدی اروپا در خصوص مقابله با کرونا تغییر کرد. او گفت «سوال را طوری مطرح کردی که تحریک آمیز بود. آمریکا و روسیه از نظر شیوع کرونا نسبت به اروپا وضعیت بدتری داشتند. فقط ما نبودیم که آمار مبتلایان و فوتی های زیادی داشتیم اما حالا تولید کننده و صادرکننده بزرگ واکسن شده ایم. ۱۱ میلیون دوز از مجموع ۱۷ میلیون دوز واکسن اتحادیه اروپا به سعودی صادر شد. ما واکسن می خریم و سیستم پیشرفته ای بدین منظور داریم. واکسیناسیون با سرعت و زود انجام شد اما به هر حال دیر بود. اصل برابری در واکسیناسیون رعایت شد و به کشورهای کوچک کمک کردیم و پاندومی را کنترل کردم. اگر بخواهیم بحث کنیم که کی ناکام بود باید بگویم که همه باختیم. اما ناکارآمدی اروپا کمتر از کشورهای دیگر است».



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.