بورل به «الشرق الاوسط»: براى مذاکره با ایران اولویت بستر وین است

عبداللهیان خبرداد؛از سرگیری «فوری» مذاکرات هسته‌ای

EPA
EPA
TT

بورل به «الشرق الاوسط»: براى مذاکره با ایران اولویت بستر وین است

EPA
EPA

جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مصاحبه با روزنامه «الشرق الاوسط» تأکید کرد که در مذاکرات هسته ای با ایران جایگزینی برای بستر وین وجود ندارد.
بورل گفت که تلاش‌های مستمر برای بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک تنها «اولین قدم» برای رسیدگی به پرونده‌های دیگر مربوط به دخالت تهران در امور داخلی دیگر کشورها است.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا نیز گفت که این بازگشت «بستری» برای رسیدگی به فعالیت‌های بی‌ثبات کننده ایران است.
در همین حال، حسین امیر عبداللهیان همتای ایرانی وی اعلام کرد که کشورش «خیلی زود» به سازوکار وین بازمی‌گردد، اما تاریخ آن را مشخص نکرد.
بورل در پاسخ به سؤال «الشرق الاوسط» در مورد فشار فعلی برای بازگشت به توافق هسته ای و اینکه آیا اروپایی‌ها از برنامه ایران برای توسعه موشک‌های بالستیک و هواپیماهای بدون سرنشین که از سوی گروه حوثی به‌طور گسترده برای هدف قرار دادن تأسیسات غیرنظامی در داخل استفاده می‌شود و پادشاهی عربی سعودی و امنیت ناوبری دریایی در آبراه‌های بین‌المللی را تهدید می‌کند، نگران هستند؟ بورل پاسخ داد: «ما قطعاً نگران بسیاری از مسائل دیگر هستیم، اما نمی‌توانیم همه مشکلات را همزمان حل کنیم».
وی افزود: «در حال حاضر مذاکراتی با هدف برقراری مجدد توافق هسته ای در حال انجام است. این پایان کار نیست، زیرا بسیاری از مسائل هستند که نیاز به بحث بیشتری دارد».
او گفت: «بیایید قدمی برداریم. اولین گام اجتناب از ایران هسته ای است. سپس به مسائل دیگر می‌پردازیم».
بورل در پاسخ به این سؤال که آیا اگر ایران دخالت خود در امور داخلی سایر کشورها متوقف نکند، از درگیری‌های بیشتر نگران هستید؟ گفت: «دلایل زیادی برای نگرانی از خطر در منطقه وجود دارد. اما اولین چیزی که برای کاهش خطر باید حل و فصل شود، همین توافق هسته ای است».
وزیر خارجه آمریکا در نشستی خبری در نیویورک افزود: «راب مالی نماینده ویژه ما در امور ایران نیز این هفته اینجا (نیویورک) بود و چند روز بسیار پربار و سودمند در نیویورک داشت و حالا به واشینگتن بازگشته است».
 بلینکن اظهار کرد: «هنوز توافقی از سوی ایران برای بازگشت به گفت و گوهای وین نداریم. ما به‌طور کامل آمادگی آن را داریم که به وین بازگشته و مذاکرات را ادامه دهیم».
وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه اضافه کرد که «سؤال این است که آیا ایران آماده انجام چنین کاری است و اگر هست در چه زمانی».
این مقام آمریکایی تأکید کرد که «ما بسیار صادق و استوار مسیر دیپلماسی معنادار را برای بازگشت متقابل به برجام دنبال کرده‌ایم و طیف کاملی از نگرانی‌هایی را که ما و خیلی کشورها در مورد ایران دارند، بررسی کنیم».
بلینکن اظهار کرد که «هنوز باور داریم بازگشت دو طرفه به اجرای تعهدات برجامی در راستای منافع ما و بهترین گزینه در دسترس است تا بتوان برنامه هسته‌ای ایران را محدود کرد».
وی در عین حال هشدار داد: «همان‌طور که چند بار اخیراً گفته‌ام امکان بازگشت دوطرفه به اجرای تعهدات ابدی نیست و چالش کنونی این است که با گذشت هر روز و آن گونه که ایران به فعالیت‌هایی ادامه می‌دهد که طبق تعهدات این توافق نیست».
وزیر خارجه آمریکا افزود: «ما به نقطه‌ای در آینده خواهیم رسید که بازگشت دوطرفه به برجام، منافع آن توافق را بازنمی‌گرداند، چرا که ایران با افزایش ذخیره غنی سازی ۲۰ درصدی و شاید ۶۰ درصدی بیش از حد در برنامه خود پیشروی کرده و با بازگشت به برجام، قابل برگشت نیست».
بلینکن معتقد است «این چیزی است که شرکا و متحدان ما نیز می‌دانند و با آن موافق هستند».
علاوه بر حضور پرونده ایران در بسیاری از جلسات گروهی و دوجانبه در طول هفته دیپلماسی فشرده در جلسات هفتاد و ششمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک بود، این پرونده در جلسات بلینکن با وزرای خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج مورد بحث قرار گرفت.
بلینکن موضوع ایران را با شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود همتای سعودی، عبداللطیف الزیانی همتای بحرینی، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی همتای قطری، احمد ناصر المحمد الصباح همتای کویتی، خلیفه شاهین المررر وزیر مشاور در امور خارجه امارات، محمد الحسن نماینده دائم عمان در سازمان ملل متحد و نایف فلاح محمد الحجرف دبیرکل شورای همکاری خلیج بررسی کرد.
در همین باره، ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: «بلینکن بر تمایل دائمی ایالات متحده با مردم و دولت‌های منطقه در ارتقای خاورمیانه صلح آمیز، امن و مرفه تأکید دارد و به شرکای خود اطمینان می‌دهیم که از تجاوز خارجی در امان هستند».
وی توضیح داد که در این دیدارها «کار برای دستیابی به رویکرد مشترک برای حل دائمی مناقشه در یمن، پیگیری دیپلماسی برای دستیابی به بازگشت متقابل به پایبندی به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و مقابله با رفتارهای تهاجمی مداوم ایران در خلیج مورد بحث قرار گرفت».
وی اعلام کرد: «ایالات متحده با شرکای خلیجی در محکومیت حملات حوثی‌ها به سعودی به هدف قراردادن غیرنظامیان و زیرساخت‌ها به هم نظر است».
شاهزاده فیصل بن فرحان همچنین با رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در ایران دیدار کرد و برجسته‌ترین تحولات مربوط به برنامه هسته ای ایران را مورد بحث قرار داد.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.