اعطای تابعیت سعودی به خطاط پرده کعبه و تاریخ نگار و پرچمدار عرصه تئاتر 

چهره های برجسته در حوزه مذهب و تاریخ و پزشکی و سرمایه گذاری و فناوری 

اعطای تابعیت سعودی به خطاط پرده کعبه و تاریخ نگار و پرچمدار عرصه تئاتر 
TT

اعطای تابعیت سعودی به خطاط پرده کعبه و تاریخ نگار و پرچمدار عرصه تئاتر 

اعطای تابعیت سعودی به خطاط پرده کعبه و تاریخ نگار و پرچمدار عرصه تئاتر 

بنا به اطلاعاتی که به دست «الشرق الاوسط» رسیده در فهرست افرادی که با موافقت پادشاه سعودی پنجشنبه (۱۱ نوامبر) تابعیت سعودی دریافت کرده اند چهره های برجسته در حوزه های فرهنگ و اندیشه به چشم می خورد. این افراد با تولیدات و تلاش و آثار منحصر به فرد نقش پررنگی در تقویت حرکت فرهنگی محلی داشته اند: دکتر امین سیدو خطاط پرده کعبه و استاد خطاطان مکه و تاریخ نگار و دکتر محمد البقاعی پژوهشگر و دکتر عبد الکریم السمک تاریخ نگار و سمعان العانی یکی از چهره های پیشگام کارگردانی تئاتر.
این فهرست همچنین برخی از شخصیت های برجسته در بخش های ادیان و تاریخ و پزشکی و آموزش و سرمایه گذاری و فناوری دیجیتال و ورزش را در برمی گیرد.
الشرق الاوسط در این گزارش به بیوگرافی برخی از چهره های برجسته که تابعیت سعودی گرفتند اشاره می کند.


دکتر امین سیدو
سیدو پژوهش های علمی و تحقیقاتی مهمی در کارنامه خود دارد. او با بیش از ۳۰ اثر و پژوهش نقش کلیدی در به جریان انداختن نشاط و پویایی فرهنگی محلی داشته و زندگینامه بزرگان فرهنگ و اندیشه و ادبیات در سعودی را ثبت و مستند کرده است.
ایشان استاد مطالعات کتابشناختی است و آثاری در این زمینه دارد. او در کتابخانه ملی ملک فهد فعالیت کرده و مدیر تحریریه مجله كتابخانه بود. تحقیق کتابشناسی «سعودی ها و علوم کتابداری و اطلاعات» از جمله آثار سیدو است.


دکتر محمد البقاعی
محقق و پژوهشگر و مترجم که حدود ۴۰ اثر در بخش های مختلف را در کارنامه خود دارد. پژوهش های تاریخی و نقدی و ترجمه از جمله آثار مهم او هستند. دکتر محمد البقاعی استاد مطالعات زبانی بلاغی و نقد ادبی در برخی از موسسات دانشگاهی از جمله دانشگاه ملک سعود در ریاض بوده است.
البقاعی اینک در مرکز مطالعات تاریخی شبه جزیره عرب کار می کند و سابقه طولانی در فعالیت های پژوهشی و تحقیقی در مورد تاریخ شبه جزیره عرب و دولت سعودی دارد. دکتر محمد البقاعی در ۲۰۱۸ جایزه نهمین دوره جهانی ملک عبد الله بن عبد العزیز در زمینه ترجمه در بخش «تلاش فردی»  را دریافت کرد.


دکتر عبد الکریم السمک
دکتر عبد الکریم ابراهیم السمک تاریخ نگار برجسته دکترای تاریخ مدرن و معاصر دارد و پنجاه سال مقیم سعودی بوده است و در سعودی به نشر آثار ترجمه شده برخی از دولتمردان در دوران تاسیس دولت سعودی از جمله شخصیت های عرب که ملک عبد العزیز را همراهی کردند پرداخت.
وی در زمینه نشر آثار امین سعید روزنامه نگار و تاریخ نگار و نشر مولفات متعدد در مورد دولت سعودی فعالیت کرده است. آرشیو مجله الشرق الادنی به سردبیری دکتر عبد الکریم السمک از جمله مراجع اصلی تاریخی در مورد مملکت حجاز و نجد و اتباع آن است چون این مجله در دوره اتحاد پادشاهی سعودی منتشر می شد.
السمک تمام تحقیقات و پژوهش های خود را در قالب یک کتاب دو جلدی منتشر کرد که گنجینه کمیاب در حوزه تاریخی سعودی و دولت معاصر به شمار می رود. 


سمعان العانی
وی از جمله پرچمداران کارگردانی تئاتر در سعودی است که پس از فارغ التحصیل شدن در رشته تئاتر در بغداد به سعودی بازگشت و در دهه هفتاد میلادی به عنوان کارگردان وارد عرصه تئاتر سعودی شد. سمعان العانی یکی از نخستین چهره هایی بود که به حوزه تئاتر سعودی رفت.
العانی کارگردان اولین نمایشنامه سعودی به نام قطار الحظ بود و در مسیر کارگردانی تئاتر و محافل هنری و فرهنگی سعودی حرکت کرد و نمایشنامه های فراوانی کارگردانی و در بسیاری از   جشنواره های بین المللی تئاتر شرکت کرده و استاد بازیگران سعودی فراوانی بوده است.


مختار عالم
مختار عالم خطاط پرده کعبه و استاد خطاطان مکه است و اینک در کارگاه دوخت پرده کعبه کار می کند. مختار عالم در نمایشگاه های بین المللی و سمینارهای بین المللی فراوانی شرکت کرده و استاد خطاطی در دوره های آموزشی بوده است.
یکی از یادداشت‌های وی در مورد خط خوشنویسی رقعه در موسسه حرم مکی شریف تدریس می شود. او دو سال در دهه نود میلادی مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکترا را در دانشگاه ام القری خوشنویسی می کرد.
آثار عالم از سوی برخی از سران سیاسی برگزیده شد و در راهروهای نهادهای دولتی فراوان به چشم می خورد. چندین و چند لوح تقدیر و جایزه از سوی موسسات مختلف دریافت کرده است.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.