«جده مرکزی»؛ پروژه توسعه ای برجسته در سند چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی

در کورنیش ساحلی دریای سرخ و اراضی دولتی و واحد سابق آب شیرین کن قرار دارد


 
پروژه «جده مرکزی» منجر به موج توسعه ای پویا شده و جده را در فهرست صد شهر برتر جهان قرار می دهد (الشرق الاوسط)
  پروژه «جده مرکزی» منجر به موج توسعه ای پویا شده و جده را در فهرست صد شهر برتر جهان قرار می دهد (الشرق الاوسط)
TT

«جده مرکزی»؛ پروژه توسعه ای برجسته در سند چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی


 
پروژه «جده مرکزی» منجر به موج توسعه ای پویا شده و جده را در فهرست صد شهر برتر جهان قرار می دهد (الشرق الاوسط)
  پروژه «جده مرکزی» منجر به موج توسعه ای پویا شده و جده را در فهرست صد شهر برتر جهان قرار می دهد (الشرق الاوسط)

شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی شنبه (۱۸ دسامبر) ویژگی های اصلی و طرح کلی پروژه «جده مرکزی» را اعلام کرد که به عنوان یکی از طرح های توسعه ای برجسته در سند چشم انداز ۲۰۳۰ مطرح می شود. دست اندرکاران طرح مزبور می خواهند با توسعه منطقه رو به دریای کورنیش جده آن را به یک قطب پویا و با نشاط گردشگری و منطقه مسکونی و تجاری تبدیل کنند و با ایجاد این فضای جذب در توسعه استان جده و اجرای اهداف مد نظر بکوشند تا اینکه این شهر یکی از صد شهر برتر جهان شود.
-موقعیت جغرافیایی
این پروژه در منطقه رو به دریای کورنیش جده نزدیک محله اندلس آبنمای ملک فهد اجرا می شود. فواره ملک فهد بر روی دریای سرخ در غرب جده نصب شده است. «جده مرکزی» احتمالا در اراضی که قبلا تاسیسات دولتی و واحد سابق آب شیرین کن قرار داشته ساخته می شود. واحد آب شیرین کن مزبور با سابقه ۵۰ ساله تعطیل شد و آلودگی هوای ناشی از فعالیت این واحد از ۱۹۹۰ به این سو دو سال پیش متوقف گردید. واحد جدید آب شیرین کن جده با اسمز معکوس کار می کند و مقرون به صرفه تر و از نظر پایداری زیست محیطی بسیار کارآمد و ایده آل است.
دولت با توجه به سند چشم انداز ۲۰۳۰ برنامه افزایش ظرفیت پذیرش گردشگری تا بیش از ۳۰ میلیون حاجی و عمره گذار و توسعه همه جانبه جده را اجرا می کند. 
طرح های توسعه ای دولت بستر مناسب تفریحی و آسایش و رفاه برای حجاج و عمره گذاران و گردشگران در این شهر ساحلی فراهم می سازد.
«جده مرکزی» تاسیسات و مجموعه های متنوع و نوین با استانداردهای جهانی و تکنولوژی های به روز دنیا فراهم می کند و این منطقه به یک «قطب هوشمند» مبتنی بر فناوری های خلاقانه تبدیل خواهد شد و در آن فناوری های برتر پایداری از جمله انرژی های تجدید پذیر مورد استفاده قرار می گیرد.

-جذب گردشگر
این پروژه با توسعه و احداث تاسیسات مهم و اصلی در کورنیش جده موجب جذب گردشگر از مناطق مختلف جهان می شود. ساکنان جده هم از این تجربه بهره مند خواهند شد. در این محوطه موزه های گوناگون و مراکز فرهنگی و اجتماعی و پارک و شهربازی و باشگاه های ورزشی و فعالیت های دریایی و منطقه ساحلی و یک اسکله قایقرانی و کشتی های تفریحی و محوطه مرکزی برای کسب و کارهای خلاقانه و مهمانسرا و هتل و استراحتگاه های ساحلی جذاب تاسیس خواهد شد.
پروژه جده مرکزی با توجه به هدف توسعه تاسیسات گردشگری مد نظر در سند چشم انداز ۲۰۳۰ و با استانداردهای بین المللی و زمینه های سرمایه گذاری برای رشد بخش خصوصی و جذب گردشگر و افزایش توسعه حوزه توریسم و هتلداری و گردشگری اجرا می شود.
توسعه و رشد شهر جده از جمله اهداف این پروژه است که جده را در فهرست صد شهر برتر جهان جای خواهد داد و منجر به توسعه و رونق یک منطقه مهم و استراتژیک به عنوان مکان گردشگری و تفریح و استراحت و خرید می شود. بدین ترتیب جده یک قطب منحصر به فرد برای تمام رده های سنی و گردشگران و ساکنان جده خواهد بود.
-پیشینه جده
شهر جده حدود ۳ هزار سال پیش توسط گروهی از ماهیگیران ساخته شد که پس از پایان ماهیگیری در منطقه اقامت می کردند. قبیله قضاعه بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ سال پیش به جده مهاجرت کردند و ساکن منطقه شدند و در آنجا اسم و رسم پیدا کردند و اسم جده بن جرم بن ریان بن حلوان بن عمران بن إسحاق بن قضاعه از اعضای این قبیله را روی شهر جده گذاشتند. جد نهم آنها به پیامبر نسبت داده می شود.
همچنین گفته می شود که اسم این شهر را با توجه به مناطق ساحلی متعددش جده گذاشتند اما مکتب فکری احتمال می دهد که اسم جده از جده (مادربزرگ مادری) گرفته شده و این شاید گواه فرضیه ای باشد که قبر حوا در شهر جده است.
شهر جده در ساحل غربی سعودی در منتصف ساحل در سرخ واقع شده و به عروس دریای سرخ شهرت داشته و بیشترین ساحل را در این دریا دارد. جده از جمله شهرهای اصلی سعودی و دریچه تجارت و داد و ستد خارجی کشور بوده و به همین دلیل اهمیت ویژه ای در حوزه تجارت بین المللی و داد و ستد با بازارهای خارجی دارد. این شهر از قدیم دروازه سعودی به روی جهان و دستخوش تحول بزرگ صنعتی و توسعه تجاری و خدماتی بوده است و به عنوان یک شهر جذاب کسب و کار نقش آفرینی کرده و به قطب مهم مالی و کسب و کار تبدیل شد.
جده در حوزه توریسم هم اهمیت ویژه دارد و تاسیسات گردشگری پیشرفته و مدرن مثل هتل و آپارتمان های لوکس مبله و استراحتگاه های گوناگون و رستوران های بین المللی و مجموعه های تفریحی و موزه های آثار تاریخی و باستانی و جاذبه های تاریخی را در خود جای داده است.
-مرکز تجاری
شهر جده بیش از ۳۲۰ مرکز خرید و بازار دارد که معادل بیش از ۲۱ درصد کل بازارها و مراکز خرید سعودی است. جده به شهر تندیس ها معروف است چون ۳۶۰ تندیس زیبا ساخت تندیس سازان معروف جهان را در خود جای داده.
جده دروازه حرمین شریفین است و حجاج و عمره گذاران در ابتدای ورود به سعودی به جده می روند و از آنجا راهی اماکن مقدس مکه و مدینه می شوند. ترافیک سالانه فرودگاه بین المللی ملک عبد العزیز حدود ۵ میلیون نفر است که برای عمره و تمتع و کسب و کار و گردشگری و تفریح به جده سفر می کنند.



وزیر حج سعودی به «الشرق الاوسط»: هیچ تسامحی با کوتاهی در حق حجاج صورت نمی گیرد

 
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
TT

وزیر حج سعودی به «الشرق الاوسط»: هیچ تسامحی با کوتاهی در حق حجاج صورت نمی گیرد

 
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)

دکتر توفیق الربیعه وزیر حج سعودی گفت سعودی خدمات با کیفیت و اقدامات بهینه برای حج در نظر می گیرد و هیچ تسامحی با کوتاهی در قبال حجاج صورت نمی گیرد. دولت سعودی سهمیه های برابر برای حجاج کشورهای دنیا در نظر گرفت و برخوردار هوشمندانه و پیشگیرانه برای اطمینان از کیفیت و تجربه خوب و بی نظیر طبق اهداف حجاج دارد.

وزیر حج سعودی در گفتگو با «الشرق الاوسط» اظهار داشت «وزارت حج خیلی زود آماده سازی برای حج امسال را آغاز کرد و سند ترتیبات اولیه را به دفاتر امور حجاج و نمایندگان کشورها ارسال کردیم و ۷۵ نشست مفصل مقدماتی داشتیم که در افزایش سطح آمادگی و هماهنگی با ارگان های مختلف سهیم بودند. این بیانگر این است که یکپارچگی و انسجام نهادها و دقت عملیاتی برای هماهنگ کردن وظایف و ابتکار عمل ها در سطح زیرساختارها و خدمات به ضیوف رحمان در حد بالا بوده است. هدف ما توانمند کردن حاجیان برای انجام مناسک راحت و بدون دردسر و فراهم سازی تجربه خوشایند و پایدار و در خور انتظارات است».

وزیر حج سعودی در حال معرفی کارت «نسک» که برای تسهیل و تنظیم ورود حجاج و کارکنان به مشاعر مقدسه تهیه شده است (واس)

شيوه های عملیاتی منصفانه

الربیعه افزود «وزارت حج کلیه قراردادها با سرویس های ارایه دهنده خدمات را از طریق پلتفرم الکترونیکی «نسک مسار» ثبت کرد و با وزارت امور خارجه برای صدور ویزا همکاری داشت به گونه ای که شیوه های عملیاتی به طور عادلانه و شفاف اجرا شوند. هدف ما این است که خدمات با کیفیت بالا و با نرخ مناسب و پایداری عملیاتی را طبق اهداف سند ۲۰۳۰ به حجاج ارایه دهیم».
او در ادامه گفت «سعودی طبق اعلام وزارت حج تا حالا میزبان بیش از ۱.۵ میلیون حاجی از کشورهای دنیا بوده که البته ورود حجاج شتاب فزاینده گرفته و اقدامات مربوط به آنها نیز پیشرفت ملموس داشته است».

افزایش رصد دیجیتال

الربیعه یاد آور شد که وزارت حج و وزارت کشور برای اجرای کارزار «نه به حج بدون مجوز» همکاری می کند و هدف این برنامه حفظ امنیت و سلامتی حاجیانی است که قانونی در حال انجام حج هستند و ممانعت از ورود متخلفین یا کسانی است که فریب کارزارهای دروغین و جعلی را خورده اند. ابزارهای رصد دیجیتال پس از توسعه کارت «نسک» گسترش و افزایش پیدا کردند. این کارت حاوی اطلاعات شخصی و سلامت و مسکن حاجیان است که کارت شناسایی اصلی برای رفت و آمد حاجیان بین حرم و مشاعر مقدسه است و درصد تخلفات را کاهش می دهد. ضمنا وزارت حج از طریق پلتفرم «نسک مسار» با شرکت های ذیربط برای افزایش نظارت و پایش تنظیم مجوزها قرارداد بسته و با ارگان های مجوزدار خدمات حجاج همکاری می کند.
بررسی زودهنگام چالش ها
وزیر حج معتقد است «اطمینان از آماده بودن زیر ساختارها و به روز رسانی خدمات حج و هماهنگی بین ارگان های ذیربط برای جلوگیری از تداخل یا دیر شدن خدمات از جمله چالش های اصلی وزارت حج بودند. بیش از ۶۲ هزار بازدید از مسکن زائران انجام شد که حدود ۶ هزار و ۳۰۰ ایراد رصد شد و این ایرادها فورا رفع گردید. این بیانگر آمادگی زودهنگام برای اطمینان از کیفیت و عدم تعلل در رفع هر گونه مشکل و کوتاهی است».

دکتر توفیق الربیعه در جریان کیفیت چادرها و تکمیل تجهیزات در مشاعر مقدسه قرار می گیرد (واس)

سهمیه عادلانه برای کشورها

الربیعه تاکید کرد که وزارت حج عدالت در توزیع سهمیه حاجیان کشورهای مختلف را رعایت کرد و در این راستا به معیارهای واقعی مثل جمعیت و گنجایش مشاعر مقدسه و حرم مکی و نیز حفظ امنیت و سلامت حاجیان و کیفیت خدمات در همه مراحل حج توجه داشت. هیچ تغییر اساسی در سهمیه کشورها نسبت به سال گذشته نداشتیم و ساز وکار سابق را پیاده کردیم تا انسجام و تعادل بین توان عملیاتی و تقاضای فزاینده برای حج برقرار شود.
افزایش پایداری زیست محیطی
وزیر حج سعودی با بیان اینکه افزایش پایداری زیست محیطی در حج «یکی از سیاست های استراتژیک سعودی است» افزود «وزارت حج با انسجام و هماهنگی با ارگان های ذیربط از جمله (کمیسیون سلطنتی شهر مکه و مشاعر مقدسه) در اجرای این هدف سهیم است و تلاش های بی سابقه ای در این رابطه انجام می دهد. ما امسال ابتکار عمل های مهمی در حوزه محیط زیست اجرا کردیم مثل سایه بان بیش از ۱۷۰ هزار متر مربعی در مشاعر مقدسه برای بهتر کردن شرایط تردد و کاهش قرار گرفتن مستقیم در نور آفتاب و کاشت ۲۰ هزار درخت برای افزایش پوشش گیاهی و کاهش دما و ایجاد مسیرهای پیاده روی راحت برای حجاج که در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نیز سهیم است».
الربیعه در ادامه گفت «ما ابتکار عمل های گوناگونی برای مدیریت پسماند به شیوه های مدرن و جلوگیری از کاربرد پلاستیک و افزایش استفاده از انرژی پاک تا حد امکان داشتیم که مفهوم حج پایدار را تثبیت می کند و سطح کیفیت زندگی در مکه را طبق اهداف سند ۲۰۳۰ سعودی افزایش می دهد».

بهبود تجربه زیارت حج

وزیر حج سعودی اظهار داشت «استفاده از فناوری های پیشرفته در حج امسال دستخوش تحول جدی شد و استفاده از هوش مصنوعی برای مدیریت جمعیت انبوه و تحلیل داده ها برای پیش بینی رفتارها و دخالت زودهنگام را افزایش دادیم. سامانه «نسک» همراه دیجیتال همیشگی حاجیان است که بیش از صد سرویس فعال و حدود ۳۰ سرویس جدید دارد. وزارت حج از فناوری های در حال ظهور مثل واقعیت مجازی برای آگاهی بخشی و یک تجربه پربار قبل از انجام مراسم حج استفاده کرد».
افزایش رضایت
الربیعه گفت «طبق آمارها رضایت حاجیان و زائران افزایش چشمگیر داشته است و از ۷۴ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۷۸ درصد در ۲۰۲۳ و به ۸۱ درصد در ۲۰۲۴ و ۹۷ درصد در سال ۲۰۲۵ رسید که دلیل آن افزایش کیفیت خدمات و واکنش سریع و مراکز متنوع مثل (سرویس های مراقبتی نسک) و مرکز مشترک ۱۹۶۶ است. این مرکز به ۱۱ زبان کار می کند. این برنامه ها بیانگر پایبندی وزارت حج برای برخورداری حجاج از تجربه حج خوشایند است».

انتقال تجربیات سعودی

او درباره اینکه آیا کشورهای دیگر خواستار استفاده از تجربیات سعودی در برگزاری مناسک حج و عمره شدند گفت «بله. وزارت حج ماه ژانویه نشست و نمایشگاه حج زیر نظر خادم حرمین شریفین برگزار کرد. هیئت های صد کشور در این نشست حضور داشتند و بیش از ۶۷۰ موافقتنامه برای انتقال تجربه و بهبود کیفیت خدمات و راحتی سفر حجاج امضا شد که بیانگر نقش کلیدی سعودی در این حوزه و آمادگی این کشور برای عرضه تجربیات خود در حوزه سازماندهی و برگزاری با کشورهای جهان اسلام است».