منطقه عربی تا سال های نه چندان دور از جمله مناطقی بود که سینماگران جهان کاری به کارش نداشتند. منطقه خلیج در بیست سال گذشته اندکی در حوزه سینما پیشرفت کرد اما حال و روز این صنعت در بقیه کشورهای عربی از دو حالت خارج نیست:
اول: مخاطبان نه کم شدند نه زیاد (مثل لبنان و اردن و مصر).
دوم: امکانات و درآمد حوزه سینما ضعیف است (مثل تونس و مراکش) یا اصلا سینما بازار ندارد (مثل جزائر و عراق).
البته این حال و روز صنعت سینما در کشورهای عربی در سه سال گذشته است اما پس از ورود سعودی به بازار سینما و گشایش سالن های سینما و برگزاری جشنواره های فیلم معادله به رغم به کما رفتن گیشه ها تغییر چشمگیری کرد.
آمار موسسات اقتصادی و داده های دفاتر تولید و پخش سینمایی نشان می دهد که درآمد فروش بلیت در گیشه های سینما در سعودی تا پایان ۲۰۲۱ به ۴۵۴ میلیون دلار رسید. البته ناگفته نماند که این دوره ای است که محدودیت های کرونایی دولت سعودی منجر به کاهش و تعطیلی کسب و کارها شد. ۲۰۲۰ اوج تعطیلی ها و قرنطینه بود اما باز در این دوره فروش گیشه سعودی نسبت به ۲۰۱۹ رشد ۲۶ درصدی را ثبت کرد.
آمار فروش بلیت در سعودی در ۲۰۲۱ نسبت به ۲۰۲۰ افزایش ۸۵ درصدی داشت. این بدین معناست که درآمد باکس آفیس سعودی در ۲۰۲۱ حدود ۲۳۰ میلیون دلار بیشتر از سال قبل بوده است.
سالن های سینما و فیلم ها
این آمارها نشان می دهد که جایگاه صنعت سینمای سعودی در جهان هم بهتر شده و اینک در فهرست بیست کشور پردرآمد در سینما در مرتبه ۱۴ قرار دارد.
وبسایت Deadline به نقل از یکی از مسئولان کمپانی VOX که به دنبال گشایش سالن های سینما در ۲۰۱۷ یکی از زنجیره های سالن های سینمایی سعودی را ساخته گفت که پیشرفت صنعت سینما در سعودی ادامه دارد.
صنعت سینمای سعودی دستاوردهای بیشتری در چنته دارد. برآورد می شود درآمد سالن های سینما در سعودی دو سال بعد به یک میلیارد دلار برسد یعنی نسبت به ۲۰۱۹ افزایش ۹۲۶ درصدی را تجربه خواهد کرد.
تعداد سالن های سینما در سعودی تا ۲۰۲۵ به یکهزار و ۵۰۰ سالن می رسد. هدف دولت این است که بازار سینمای سعودی در فهرست پنج کشور پرفروش دنیا در گیشه قرار بگیرد.
دولت سعودی با ارتقای صنعت سینما در صدد اجرای اهداف خود در این حوزه است. سعودی تلاش می کند تا دو کارکرد برای جشنواره فیلم دریای سرخ که اولین دوره آن در دسامبر برگزار شد خلق کند: دروازه سعودی به جهان و دریچه جهان به سعودی. تلاش های گسترده برای ارتقای محتوا و افزایش تعداد محصولات سینما و فیلم سعودی و محصولات مشترک بین سعودی و غرب و جذب سرمایه گذاران غربی برای فیلمبرداری در مناطق مختلف سعودی انجام می شود.
جالب اینجاست که این برنامه ها تاثیر منفی روی فعالیت ها و همایش های فیلم و سینمای دیگر ندارد بلکه مکمل آنها بوده و از نظر اقتصادی و گردشگری و فرهنگی و رسانه ای رونق سازند. مسئولان دولتی در این مسیر وقفه ایجاد نمی کنند تا منتظر نتایج و ثمره ها بنشینند بلکه این پروسه جریان دارد و اولین علامت موفقیت آن در گیشه ها بروز می کند.
هالیوودی ها ماه گذشته غافلگیر شدند چون فیلم «شاه ریچارد» در جدول فروش خود در کشورهای جهان به غیر از آمریکا در سعودی در صدر قرار گرفت. فیلم شاه ریچارد اثری زندگینامه ای با بازی ویل اسمیت است که داستان زندگی ریچارد ویلیامز بازیکن تنیس جهان را روایت می کند که دو دخترش وینس و سرینا ویلیامز را به طرف ورزش می کشد تا آنها بتوانند به قهرمانی برسند. سانیا سیدنی و دمی سینگلتون نقش دختران ویلیامز را بازی می کنند.
طبق آمار شرکت اینترنتی بازاریابی و تجزیه و
تحلیل کام اسکور ۶۰ میلیون دلار از فروش فیلم های پرفروش جهان در چند هفته اول اکران در سعودی بود. این فیلم ها عبارتند از:
Cruella، JOker, Bad Boys for Life, Wrath of Man, No Time to Die, Honest Thief, Venom: Let There be Carnage, Tenet و A Quiet Place Part II.
ماه گذشته هنوز سه روز از آغاز اکران فیلم Spider-Man: No Way Home نگذشته بود که سعودی در صدر پرفروش ترین در سالن های Muvi قرار گرفت و فروش این فیلم در سعودی ۱۹۰ درصد بیشتر از کل فروش این شرکت در سعودی بود.
با این حال فیلم های آمریکایی همچنان صدر نشین جدول فروش هستند و پس از آن نوبت به فیلم های مصری و هندی می رسد که البته فاصله فروش بین محصولات آمریکایی و غیر آمریکایی بسیار زیاد است.
فروش بالای آثار آمریکایی در حال حاضر در سعودی نوید بخش این است که نمایش محصولات بقیه کشورها مثل فرانسه و ایتالیا و اسپانیا و چین و مثلا کشورهای اسکاندیناوی با استقبال گسترده روبرو خواهد شد.
آنچه پیداست این است که برنامه های دقیق و کارشناسی شده جاری در حوزه های اجتماعی و فرهنگی و هنری مثمر ثمر هستند و موفقیت چشمگیر این برنامه با شتاب فوق العاده و بهتر از پیش بینی ها پیش می رود چون برخی کارشناسان بر این باور بودند که درآمدهای صنعت سینما در سعودی مثل بقیه کشورهای منطقه در طی سال های سال در حد ثابت می ماند و افزایش پیدا نمی کند.