جمهوری‌خواهان از بایدن خواستند از مذاکرات «مضحک» وین خارج شود

کاخ سفید ترامپ را مسئول تسریع برنامه ایران دانست


بایدن ایستاده در میان چاک شومر، رهبر اکثریت سنا و نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان هفته گذشته در کنگره (AP)
بایدن ایستاده در میان چاک شومر، رهبر اکثریت سنا و نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان هفته گذشته در کنگره (AP)
TT

جمهوری‌خواهان از بایدن خواستند از مذاکرات «مضحک» وین خارج شود


بایدن ایستاده در میان چاک شومر، رهبر اکثریت سنا و نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان هفته گذشته در کنگره (AP)
بایدن ایستاده در میان چاک شومر، رهبر اکثریت سنا و نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان هفته گذشته در کنگره (AP)

با ورود مذاکرات وین به مرحله «بسیار کند»، صدای مخالفان با اصرار دولت آمریکا برای ادامه مذاکرات بلند شده‌است. بیش از ۱۰۰ قانون‌گذار جمهوری‌خواه با ارسال نامه‌ای به وزارت خارجه آمریکا از دولت بایدن خواستند مذاکرات وین را متوقف کند.
این نامه خطاب به آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نوشته شده‌است و از او می‌خواهد که آمریکا «بلافاصله از مذاکرات بی‌حاصل وین برای بازگشت به برجام» خارج شود.
آنها هشدار دادند «تأخیر بیشتر در این کار تنها کمک بیشتری به فعالیت‌های شرورانه ایران، از جمله اهداف هسته‌ای تهاجمی آن‌ها است».
جمهوری‌خواهان تأکید کردند که تنها راه توقف رسیدن ایران به سلاح هسته‌ای، قطع مذاکرات وین و افزایش تحریم‌ها و اعمال قوی‌تر آن‌ها است.
جمهوری‌خواهان از دولت بایدن می‌خواهند به جای لغو تحریم‌های قبلی «به عنوان قدم اول»، تحریم‌های جدیدی در برابر آنچه فروش غیرقانونی نفت از سوی ایران به چین، ونزوئلا، روسیه، و سایر کشورها می‌دانند، اعمال کند.
در این نامه آمده‌است: «فروش نفت از سوی ایران اکنون به حداقل ماهی ۱٫۳ میلیارد دلار رسیده‌است و این به‌رغم پابرجا بودن تحریم‌های آمریکا است. اکثر این فروش، به جمهوری خلق چین است».
اعضای کنگره در رویکرد خود به اظهارات مقامات دولت آمریکا که اخیراً پیشرفت مذاکرات را زیر سؤال برده بودند، تکیه کردند.
سه شنبه گذشته، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجهٔ آمریکا گفت: در هفته‌های اخیر ما شاهد پیشرفت کمی بوده‌ایم. پیشرفت کم بهتر از نبود پیشرفت است اما پیشرفت کم به خوبی پیشرفت قابل توجه نیست. پیشرفت کم همچنین برای دستیابی به آنچه که ما صادقانه و مصمم به دنبال آن بوده‌ایم یعنی بازگشت مشترک به پایبندی متقابل کافی نیست.
این مقام وزارت خارجه دولت بایدن با بیان اینکه امیدواریم در وین شاهد پیشرفتی بیشتر باشیم، مدعی شد که چگونگی سرعت این مذاکرات غیر مستقیم برعهده ایرانی‌ها است.
او ضمن انتقاد از خروج یکجانبهٔ ترامپ از برجام گفت که این اقدام نه فقط به امضاء توافقی بهتر با ایران منجر نشد، بلکه پیشروی‌های اتمی تهران را در پی داشت.
 ساعاتی بعد، جنیفر ساکی سخنگوی کاخ سفید مدعی شد که اگر ترامپ از برجام خارج نمی‌شد توانایی‌های تهران در انجام جنگ‌های نیابتی در جهان افزایش نمی‌یافت.
سخنگوی کاخ سفید در ادامه افزود که با خروج دونالد ترامپ از توافق اتمی با ایران برنامهٔ هسته‌ای این کشور از کنترل خارج شد و قوی‌ترین بازرسی‌های تاریخ از تأسیسات و فعالیت‌های اتمی ایران به پایان رسید.
شاید این اظهارات از این دست باشد که منتقدان واشینگتن، به خصوص با توجه به ملاحظه و خودداری دولت در مورد به اشتراک گذاری هر گونه اطلاعات مربوط به پیشرفت مذاکرات با اعضای کنگره، را عصبانی می‌کند.
منابعی در کنگره به «الشرق الاوسط» گفتند که قانونگذاران در سنا و مجلس نمایندگان به دنبال کسب جزئیات استراتژی کاخ سفید با ایران و پیشرفت مذاکرات وین هستند که «با دیوار مانع تراشی و غفلت مدیریتی برخورد کرده‌اند» که به گفته منابع دولت در ادامه مذاکرات به دنبال مخفی نگه داشتن این پرونده است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»