بورسیه برای افزایش آثار تاریخ نگارانه دوره تاسیس حکومت سعودی

برنامه وزارت فرهنگ برای جذب محققان و پژوهشگران


لوگوی وزارت فرهنگ سعودی (الشرق الاوسط)
لوگوی وزارت فرهنگ سعودی (الشرق الاوسط)
TT

بورسیه برای افزایش آثار تاریخ نگارانه دوره تاسیس حکومت سعودی


لوگوی وزارت فرهنگ سعودی (الشرق الاوسط)
لوگوی وزارت فرهنگ سعودی (الشرق الاوسط)

وزارت فرهنگ سعودی پنجشنبه (۳۰ ژوئن) از برنامه بورسیه تحقیقی به پژوهشگران و مورخان خبر داد. این بورسیه تحقیقاتی که «بورسیه تحقیقاتی ۱۱۳۹ در حوزه دوره تاسیس سعودی» نام دارد سالانه از سوی وزارت فرهنگ با همکاری بنیاد ملک عبد العزیز اعطا می شود و هدف آن افزایش و ارایه تحقیقات و پژوهش های ویژه دوران تاسیس حکومت سعودی توسط امام محمد بن سعود در ۱۷۲۷ میلادی است. این آثار همه جوانب سیاسی و اجتماعی و محیطی و اقتصادی را در بر می گیرد.
بورسیه تحقیقاتی ۱۱۳۹ در حوزه دوره تاسیس سعودی به منظور جذب تاریخ نگاران و صاحبنظران و پژوهشگران در دانشگاه و پژوهشکده های علوم اجتماعی و علوم انسانی پایه ریزی شده است. 
اولین سال این بورسیه در سال جاری روی شاخه های تاریخ اجتماعی و سیاسی و فرهنگی حکومت اول سعودی تمرکز می کند و موضوعات متنوع از جمله عرصه فرهنگ و معماری در منطقه نجد و الدرعیه قبل از دوره تاسیس و وضعیت اجتماعی و آموزش و تفریح و شعر و شکار و محیط زیست در دره وادی حنیفه در دوره حکومت اول سعودی  را در برمی گیرد.
وزارت فرهنگ افزود که ثبت نام برای متقاضیان از اول ژوئیه آغاز می شود و تا نیمه اوت ادامه دارد و هزینه ۲۰ هزار ریالی (ده تا ۱۲ هزار کلمه) برای محققان در نظر گرفته شده است.
یک مبلغ مالی به ارزش ده هزار ریال به محققانی که تحقیق آنها در نشریه معتبر منتشر می شود تعلق می گیرد.
وزارت فرهنگ سعودی اعلام کرد متقاضیان برای دریافت بورسیه باید از شرایط زیر برخوردار باشند: مدرک کارشناسی ارشد یا دکترا و تجربه کار پژوهشی دفتری داشته باشند و چندین پژوهش و تحقیق معتبر انجام داده باشند. بورسیه تاسیس در سال جاری شامل تحقیق میدانی نمی شود. متقاضیان باید در مهلت تعیین شده ثبت نام کنند و چکیده تحقیق ۸۰۰ کلمه ای ارایه دهند.
درج نام و سبک و منابع و مدت تحقیق الزامی است. تحقیق بیشتر از ۹ ماه طول نکشد.
این بورسیه شامل ۴ حوزه از ۱۱۳۹ هجری تا ۱۲۳۳ هجری می شود: تحقیق و تاریخ نگاری و پژوهش نقدی درباره منابع تاریخی و اسناد آن دوره و پژوهش و مطالعات تاریخی درباره نقش مفهوم روز تاسیس در افزایش وابستگی به هویت ملی سعودی و تحقیقات تاریخ نگارانه درباره چگونگی تاسیس دوران اول حکومت سعودی. 
«روز تاسیس» روز ملی سعودی و سالروز تاسیس اولین دوران حکومت سعودی توسط امام محمد بن سعود در سال ۱۷۲۷ میلادی است. این روز ملی هر سال در سعودی برگزار می شود. الدرعیه پایتخت اولین دوره حکومت سعودی بوده و امام محمد بن سعود با متحد کردن ساکنان سعودی موفق به تشکیل حکومت سعودی شد که در این دوره مردم از امنیت و ثبات و آموزش و فرهنگ و علوم برخوردار شدند.
وزارت فرهنگ سعودی با این بورسیه در راستای افزایش تولیدات تاریخی و آثار فرهنگی مربوط به این دوره تاریخی و سرنوشت ساز در سعودی و نشان دادن تاریخ و تمدن و فرهنگ ژرف حکومت سعودی با پیشینه ۳۰۰ ساله می کوشد.



چرا «اخوان المسلمین» به سازندگان سریال «الحشاشین» حمله کرد؟

کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
TT

چرا «اخوان المسلمین» به سازندگان سریال «الحشاشین» حمله کرد؟

کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)

بلافاصله پس از پخش اولین قسمت از سریال مصری «الحشاشین» در ماه رمضان از تعدادی از شبکه‌های مصری و عربی، فعالان و چهره‌های رسانه‌ای وابسته به «اخوان المسلمین» کمپین «انتقاد شدید» را علیه این سریال به راه انداختند.
این سریال الهام گرفته از تاریخچه گروه حَشّاشین (باطنی‌ها) است که در قرون وسطی بین سال‌های ۱۰۹۰ تا ۱۲۷۵ پس از میلاد مسیح زندگی می‌کردند. بنیان‌گذار آن شخصی به نام حسن صباح بود. سؤالاتی در مورد دلایل حمله اخوانی‌ها نسبت به این سریال مطرح شده‌است.
فعالان شبکه‌های اجتماعی و متخصصان مسائل سازمان‌های «اسلام سیاسی» معتقدند کارزار حمله اخوان به دلیل «آگاه شدن افراد وابسته به این گروه یا کسانی که با آن همدردی می‌کنند از شباهت‌های بین دو گروه و حساسیت شدید آنها نسبت به هرگونه تلاش برای افشای استثمار دین برای اهداف سیاسی است».
سریال الحشاشین با بازی تعدادی از بازیگران مصری و عرب به پیشگامی هنرمند مصری کریم عبدالعزیز است. این اثر به نویسندگی عبدالرحیم کمال، کارگردانی پیتر میمی و تهیه کنندگی شرکت «المتحده» در حال پخش است.
فیلمبرداری این سریال دو سال به طول انجامید و قرار بود در ماه رمضان سال گذشته نمایش داده شود اما با توجه به گفته‌های قبلی سازندگان، به دلیل فیلمبرداری صحنه‌هایی از این سریال در مالتا و قزاقستان، نمایش به تعویق افتاد.
این سریال داستان حسن الصباح، بنیانگذار گروه حشاشین، خطرناک‌ترین جنبش زیرزمینی و مرگبارترین گروه مخفی در قرن یازدهم میلادی به عنوان بخشی از فرقه نزاریه را روایت می‌کند.
فعالان و متخصصان رسانه ای طرفدار اخوان المسلمین کمپین شدیدی را برای حمله به سریال و سازندگان آن راه اندازی کردند.
کمپین حمله جنبه‌های مختلفی داشت که برخی از آنها مستقیماً از توصیف سریال به‌عنوان «طرح تاریخی اخوان و تشبیه آن‌ها به گروه حشاشین» انتقاد کردند. در حالی که برخی دیگر مسیر هنری مرتبط با «تلاش برای نقد زبان به کار رفته در اثر و هزینه مالی آن» را در پیش گرفت.

یکی از سکانس های «الحشاشین» (شرکت فیلمساز)

روزنامه‌نگار وابسته به اخوان، محمد ناصر، پست‌ها، پیوندها و ویدئوهایی در انتقاد از این سریال منتشر کرد. او در یکی از آنها در حساب کاربری خود در سایت «ایکس» نوشت: «بهتر بود سریال به دلیل هزینه‌های زیاد تولید نمی‌شد».
از سوی دیگر، اسامه جاویش، روزنامه‌نگار طرفدار اخوان المسلمین، یک پست وبلاگی در «X» منتشر کرد که در آن سعی داشت سریال را به سخره بگیرد. او نوشت: «فوری... پخش تازه‌ترین قسمت حشاشین... معلوم شد اخوانی‌ها هیولا هستند».
با این حال، بسیاری از نظرات در مورد آن پست، انتقادات شدیدی را متوجه جاویش کرد و گفتند که او «به شباهت بین اخوان و حشاشین اعتراف کرده‌است».
به نوبه خود، سامی کمال الدین، روزنامه‌نگار وابسته به «اخوان»، تلاش کرد برای پرهیز از مسیر سیاسی، استفاده از نقد هنری برای حمله به سریال، آن را «سریال کارتونی» توصیف کرد. او گفت که اپیزودهایی که نمایش داده شد «فقر هنری آشکاری داشتند».
از سوی دیگر، وبلاگ نویسان به انتقاد اخوان از سریال حمله کردند و این حمله را به شباهت دو گروهی که این درام فاش می‌کند نسبت دادند.
اکانتی به نام «نادر الشریف» در «X» نوشت: «حسن الصباح، بنیانگذار حشاشین، و حسن البنا، مؤسس اخوان، دو روی یک سکه هستند و همه انتقادات به این سریال، منشأ و شیوه‌های حشاشین را افشا می‌کند که هیچ تفاوتی با شیوه‌های اخوان ندارد».
برخی از بلاگرها از سبک «کمیک» برای تمسخر خشم اخوان علیه سریال استفاده کردند.

احمد بان، نویسنده و پژوهشگر متخصص در امور سازمان‌های افراطی نیز به نوبه خود اظهار کرد که حمله اخوان به سریال «حشاشین» را می‌توان در چارچوب این دانست که اعضای اخوان این سریال را به عنوان یک «طرح سیاسی و فکری علیه خود» می‌بینند.
او به الشرق الاوسط توضیح داد: «بسیاری از گروه‌ها مانند اخوان نسبت به هرگونه تلاش برای انتقاد، بسیار حساس هستند».
وی افزود که «با وجود تفاوت در زمینه‌های تاریخی، بین گروه اخوان و حشاشین شباهت وجود دارد، نه تطابق».
او افزود: اعتماد مطلق در درون حشاشین بسیار خطرناک تر از درون اخوان است، اما استفاده از مذهب در سیاست موضوعی است که هر دو گروه مشترک هستند.
او توضیح داد که تمرکز سریال بر نقد این ایده ممکن است یکی از دلایلی بوده باشد که احساسات پیروان گروه‌هایی را که وجودشان به استفاده از دین در سیاست وابسته است جریحه‌دار کند.
به نوبه خود، محقق متخصص در سازمان‌های افراطی، منیر ادیب، نیز گفت که مناطق مشترک زیادی بین «اخوان» و «حشاشین» وجود دارد؛ آن گروه به عنوان گروهی است که به بهانه جهاد از جنگ و از دین برای خدمت به اهداف سیاسی خود استفاده می‌کرد.
ادیب به الشرق الاوسط گفت که حسن البنا با الهام از حسن صباح ایده ساخت گروه را بر اساس وفاداری مطلق پیروان به رهبر گروه ایجاد کرد؛ در هر دو گروه، این بیعت مبتنی بر «سمع، اطاعت و اعتماد کورکورانه از جانب وفاداران به رهبر گروه» است.