سرانجام «جبهه‌های» بغداد بعد از آرامش کنونی چه می‌شود؟



رفت و آمد در یکی از خیابان های بغداد (AFP)
رفت و آمد در یکی از خیابان های بغداد (AFP)
TT

سرانجام «جبهه‌های» بغداد بعد از آرامش کنونی چه می‌شود؟



رفت و آمد در یکی از خیابان های بغداد (AFP)
رفت و آمد در یکی از خیابان های بغداد (AFP)

ناظران عراقی خروج حامیان مقتدی صدر از منطقه سبز پس از درگیری های دوشنبه گذشته را دیگر پایان دادن به احتمال درگیری مسلحانه با «چارچوب هماهنگی» که به ایران وفادار است، نمی دانند. نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد آرامش نسبی که در «جبهه های» بغداد رخ داده است، فضایی برای سازماندهی صفوف به منظور آمادگی برای درگیری های متناوب است.
در حالی که بغداد شاهد آرامش حساب شده بین دو طرف بود، چهارشنبه شب درگیری های مسلحانه بین افراد مسلح وابسته به جریان صدر و افراد دیگر از شبه نظامیان «عصائب اهل الحق» وابسته به قیس الخزعلی یکی از رهبران چارچوب هماهنگی، در گرفت. منابع امنیتی گفتند که «صدری ها به مقر (عصائب) حمله کردند و آن را به آتش کشیدند».
وب‌سایت‌های رسانه‌ای حامی «جریان صدر» تأکید کردند که افراد مسلح وابسته به «عصائب اهل الحق» یک مسئول میدانی در شبه‌نظامیان «سرایا السلام» را در بصره ترور کردند، در همین حال کلیپ های ویدئویی منتشر شده توسط فعالان شهر بصره، درگیری شدید بین دو طرف را نشان می داد که در آن از سلاح های سبک و متوسط ​​استفاده شده بود.
یک افسر پلیس محلی فاش کرد که درگیری ها پس از ترور فعالان جریان صدر در شهر الحیانیه در بصره که از عاملان تحصن در منطقه سبز بغداد بودند، آغاز شد. وی اظهار کرد که «ستیزه جویان شبه نظامی سرایا السلام حملات غافلگیرانه ای را به مقر (عصائب) در مناطق مختلف انجام دادند». این افسر در گفت و گو با «الشرق الاوسط»، دخالت نیروهای رسمی امنیتی و کنترل اوضاع در شهر را مانند درگیری های منطقه سبز رد کرد.
درگیری‌های مسلحانه در بصره تاکتیک قابل‌توجهی از نیروهای وفادار به «چارچوب هماهنگی» را نشان داد که به هدایت ضربات دقیق، از طریق ترور چهره‌های فعال و سپس عقب‌نشینی و خروج از مقر متکی است. این منبع گفته است که «(عصائب اهل الحق) به (سرایا السلام) اجازه داد که مقر خود را بدون هیچ مقاومتی به آتش بکشد».
رهبران «چارچوب هماهنگی» تلاش می کنند تا طغیان صدری ها را با صدور فراخوان‌های عمومی برای آرامش، که ممکن است با هدف پوشاندن «اخگر زیر خاکستر» باشد، خنثی کنند.
در حالی که محافل نزدیک به نوری المالکی و قیس الخزعلی از این واقعیت صحبت می کنند که جناح های مسلح در مقاومت در برابر فعالیت های صدر به ویژه آنچه اخیراً در منطقه سبز رخ داده است، با مشکل مواجه هستند، المالکی و الخزعلی در دو بیانیه جداگانه از نیروهای سیاسی شیعه خواستند تا صفوف خود را متحد کنند، از اختلاف نظر چشم پوشی کنند و برای گسترش «روحیه محبت» تلاش کنند. همزمان، کتائب حزب الله از سه تن از فعالان تندرو که به انتقاد شدید از مقتدی صدر شهرت داشتند، اعلام برائت کرد.
سیاستمداران عراقی بر این باورند که این تاکتیک دوگانه جناح های شیعه مقدمه ای برای حمله احتمالی به صدر است. این جناح ها دستوراتی از سوی ایران «خشمگین از قیام صدر» مبنی بر لزوم آرامش، و واگذاری مسئله به تهران برای اتخاذ راه مناسبی جهت رفع «نقص ناشی از طوفان منطقه سبز» دریافت کرده بودند. 
منابع آگاه می گویند که «چارچوب هماهنگی» با احتیاط فراوان تحرکات صدر را زیر نظر دارد، به خصوص که رهبران آن انتظار دارند که خروج او از منطقه سبز و از دست دادن پوشش شرعی که توسط روحانی مقیم ایران، کاظم الحائری، نمایندگی می شد، اقدامی پیشگیرانه برای یک اقدام اعتراضی بزرگتر باشد که در آن صدر به عنوان یک «رهبر مردمی» ظاهر می شود، نه یک روحانی.



انتقادهای گسترده در عراق از اظهارات «احساسی» سخنگوی دولت

باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
TT

انتقادهای گسترده در عراق از اظهارات «احساسی» سخنگوی دولت

باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)

اظهاراتی که از سوی باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق، مطرح شد و از سوی بسیاری «احساسی» و «غیر حرفه‌ای» توصیف شده‌اند، موجی از انتقادها را در پی داشت؛ به‌ویژه آن‌که تنها چند ساعت پس از پایان اجلاس سران عرب در بغداد و صدور بیانیه پایانی بیان شدند.

این اظهارات، حتی باعث شگفتی و ناراحتی برخی از نزدیکان دولت و دوستان شخصی العوادی شد؛ فردی که به گفته منابع آگاه، همواره به آرامش و خونسردی شهرت داشته است.
یکی از منابع نزدیک به دولت در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» اظهار کرد: «نمی‌دانم چه اتفاقی افتاد که باعث شد آقای العوادی چنین واکنشی نشان دهد؛ او معمولاً فردی آرام و منطقی است.»

خشم و واکنش تند

العوادی در گفت‌وگویی تلویزیونی و با لحنی تند و خشمگین اظهار داشت: «یکی از دستاوردهای این اجلاس آن است که به دیگران بگوییم: به ما احترام بگذارید، ما قوی هستیم. اگر کسی نگران بازگشت رهبری عربی عراق است، باید بداند که ما چنین قصدی نداریم.»
او با این سخنان به نوعی به دوران صدام حسین و پیامدهای جنگ‌افروزانه‌ی آن دوره اشاره کرد.

منبع مذکور افزود: «به نظر می‌رسد فشارهای مربوط به میزبانی اجلاس و انتقادهایی که از سطح مشارکت هیئت‌های عربی مطرح شد، بر برخی از مسئولان دولت تأثیر گذاشته است.»

وی در عین حال گفت که مشخص نیست آیا نخست‌وزیر محمد شیاع السودانی قصد دارد به دلیل این اظهارات، العوادی را از سمت خود برکنار کند یا خیر.

نخست‌وزیر السودانی در پایان اجلاس ضمن قدردانی از مشارکت کشورهای عربی گفت: «به نمایندگی از دولت و ملت عراق، از برادران عربی که در دو اجلاس سیاسی و توسعه‌ای بغداد شرکت کردند، تشکر می‌کنم. امیدواریم نتایج این نشست‌ها در تحقق آرمان‌های ملت‌های عربی مؤثر باشد.»

او افزود: «بغداد همواره عرصه‌ای برای همکاری مشترک عربی، مظهر قدرت و جایگاهی اثرگذار در روند تصمیم‌سازی عربی خواهد بود. ابتکارات و مصوباتی که از این اجلاس‌ها حاصل شد، پاسخی درخور به چالش‌های منطقه‌ای است. مردم عراق با آغوشی باز پذیرای هر تلاش واقعی برای آینده‌ای بهتر، ثبات و توسعه هستند.»

درخواست برای اصلاح یا عذرخواهی

در واکنش به سخنان العوادی، عماد عبداللطیف سالم، استاد اقتصاد در دانشگاه بغداد، در یادداشتی نوشت: «امیدوارم آقای باسم العوادی، سخنگوی محترم دولت، این سخنان را اصلاح کرده یا از آن عذرخواهی کند.»

به نظر می‌رسد موضوع سطح پایین نمایندگی برخی کشورها در اجلاس بغداد، ناراحتی‌هایی را در میان مقامات عراقی، از جمله سخنگوی دولت، ایجاد کرده است؛ با وجود آنکه مسئولان بارها از موفقیت نشست و توازن در سطح مشارکت دفاع کرده‌اند.

العوادی در مصاحبه‌ای دیگر که روز شنبه انجام شد، اظهار داشت: «تعامل سیاسی عراق با کشورهای عربی و سیاست خارجی ما، بر پایه درس‌هایی که از این اجلاس و سطح مشارکت کشورهای عربی گرفتیم، شکل خواهد گرفت. ما همچنان به رویکرد مثبت خود نسبت به برادران عرب پایبندیم، اما این اجلاس برای ما تجربه‌ای آموزنده بود.»

او افزود: «تعامل ما با کشورهای عربی ادامه خواهد داشت، اما این اجلاس، نقطه عطفی مهم برای دستگاه دیپلماسی عراق بود و بی‌تردید سیاست خارجی کشور بر مبنای نتایج و درس‌های آن بازنگری خواهد شد.»