هرج و مرج در گذرگاه‌های مرزی؛ ایران راه‌های منتهی به عراق را بست

به دلیل استقبال زیاد از سوی شهروندان برای زیارت اربعین در کربلا



راهپیمایی دسته‌ای از شیعیان از بغداد به سمت کربلا برای بزرگداشت زیارت اربعین که در اوایل هفته آینده برگزار می‌شود (AFP)
راهپیمایی دسته‌ای از شیعیان از بغداد به سمت کربلا برای بزرگداشت زیارت اربعین که در اوایل هفته آینده برگزار می‌شود (AFP)
TT

هرج و مرج در گذرگاه‌های مرزی؛ ایران راه‌های منتهی به عراق را بست



راهپیمایی دسته‌ای از شیعیان از بغداد به سمت کربلا برای بزرگداشت زیارت اربعین که در اوایل هفته آینده برگزار می‌شود (AFP)
راهپیمایی دسته‌ای از شیعیان از بغداد به سمت کربلا برای بزرگداشت زیارت اربعین که در اوایل هفته آینده برگزار می‌شود (AFP)

هجوم خیل عظیم زائران ایرانی به کربلا برای احیای زیارت اربعین که در ابتدای هفته آینده آغاز می‌شود، سردرگمی شدیدی را در بیشتر گذرگاه‌های مرزی شرق عراق به وجود آورد و حوادث نگران کننده ای در مرزهای شلمچه و مهران رخ داده و خطرات جدی برای ایمنی و سلامت زائرین به وجود آمده‌است، در پی این، روز گذشته مقامات ایرانی تمام راه‌های مرزی منتهی به عراق را بستند.
به گزارش خبرگزاری مهر ایران، سید مجید میراحمدی رئیس ستاد مرکزی اربعین با اعلام این خبر اظهار کرد: ادامه وضعیت فعلی قطعاً سلامت زائرین را با خطرات جدی مواجه کرده و مایه نگرانی است. فقدان آمادگی‌ها و توانمندی‌های طرف عراقی در سرعت پذیرش بازدیدکنندگان، سرعت حمل و نقل، امکانات ناکافی در آن سوی مرز و همچنین ازدحام بازدیدکنندگان با وجود گرما دلیل این نگرانی است.
علیرغم سفر هفته گذشته احمد وحیدی وزیر کشور ایران به بغداد و دیدار وی با مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر و عثمان الغانمی همتای عراقی وی، طرف‌های عراقی و ایرانی نتوانستند به مشکلات ورود تعداد زیاد زوار به صورت نیمه تصادفی از طریق گذرگاه‌های زمینی پایان دهند.
مقامات عراقی از مقامات ایرانی خواسته بودند که تعداد زائران را محدود کنند تا با مشکلات ورود و دسترسی به کربلا، اسکان و مسکن مواجه نشوند.
احمد وحیدی وزیر کشور ایران، پیشتر گفته بود که «عراق نمی‌تواند تعداد زائران کشورش را پذیرش کند».
وحیدی امروز (شنبه) اعلام کرد که مقامات عراقی ورود زائران با اتوبوس‌های ایرانی را تأیید کرده‌اند.
تصاویر و فیلم‌ها تجمع هزاران زائر ایرانی در گذرگاه‌های مرزی عراق را نشان می‌دهد که دلیل آن ناتوانی اتوبوس‌های عمومی عراق و خودروهای حمل‌ونقل شخصی برای انتقال تعداد زیاد مسافران به کربلا است.
در همین رابطه، دیروز شنبه بر اثر سانحه رانندگی در استان واسط همسایه گذرگاه مرزی مهران ایران، سه ایرانی جان باختند و ۱۵ نفر مجروح شدند.
غلامرضا اباذری رایزن فرهنگی ایران در عراق نیز روز گذشته پیشنهاد کوتاه کردن مدت سفر هموطنانش به استان کربلا را داد.
وی در توییتی که در توییتر منتشر کرد، گفت: ما نباید ضعف را به عراق نسبت دهیم، زیرا عراق هر کاری را که در توان داشت به بهترین شکل انجام داده‌است.
وی افزود: تعداد زائرین بسیار زیاد، هوا گرم و شهرهای مقدس مملو از جمعیت است، باید به زائرین آموزش دهیم که طول سفر اربعین (که حداکثر ۴ تا ۵ روز است) را کاهش دهند و مدت اقامت در کربلا به یک شب کاهش یابد.
علاوه بر سردرگمی و هرج و مرج در گذرگاه‌های مرزی به دلیل تعداد زیاد مراجعان، موضوع تخریب دیوار یک مدرسه توسط ایرانی‌ها در کربلا همچنان جنجال و انتقادات گسترده مردمی را برانگیخته است.
تخریب حصار با هدف عبور کامیونی مملو از مواد برای ایجاد مرکزی جهت تأمین غذا برای زوار در حیاط مدرسه انجام شد. این امر باعث شد تا نماینده مستقل ضیا الهندی از مکان بازدید کند و آنچه که رخ داده را به عنوان تجاوز به اموال عمومی توسط طرف ایرانی محکوم کند و از تهران خواست تا بابت آن عذرخواهی کند. اخبار بعدی حاکی از آن بود که طرف ایرانی متعهد به ترمیم خسارت وارده به مدرسه شده‌است.
علاوه بر این، مقامات عراقی به دلیل ناتوانی در مدیریت این سفر و هجوم ایرانی‌ها، مورد انتقادات زیادی قرار می‌گیرند و برخی از فعالان آنها را به واگذاری امور به دست مقامات ایرانی متهم می‌کنند.
غیث التمیمی فعال سیاسی در این زمینه می‌گوید: ورود ۱۰ میلیون ایرانی به عراق با همراهی نهادهای امنیتی و خدماتی دولت ایران فراتر از همه هنجارها و قوانین است. ما شاهد امواج تاسف بار وحشی‌ها و زوار گرسنه ایرانی هستیم.
مقتدی صدر هفته گذشته از ایرانی‌ها و سایر زوار از کشورهای عربی و اسلامی خواست تا «برای جلوگیری از هرج و مرج» به قوانین عراق پایبند باشند.
وی گفت: همه کشورها قانون خاص خود را دارند و در سفرهای مذهبی باید به آن پایبند بود تا از هرج و مرج به ویژه زیارت اربعین جلوگیری شود.
صدر تعداد زوار ایرانی را پرتعدادترین دانست و بر لزوم ورود آنها با «سازمان عالی و با مجوز رسمی» و احترام به نیروهای امنیتی و مقامات ذیصلاح تأکید کرد.
او معتقد است که «عراق موظف نیست بیش از نیاز خود زائر وارد کند».



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.