رویکرد جنجالی آلمان درباره ایران به رغم انتقاد سرکوب اعتراضات 

نگاه مطبوعات آلمان به لابی جمهوری اسلامی

این عکس از جلسه گفتگو درباره استراتژی امنیتی آلمان با حضور آنالینا بربوک  در حساب توییتر اندیشکده کارپو منتشر شده است
این عکس از جلسه گفتگو درباره استراتژی امنیتی آلمان با حضور آنالینا بربوک  در حساب توییتر اندیشکده کارپو منتشر شده است
TT

رویکرد جنجالی آلمان درباره ایران به رغم انتقاد سرکوب اعتراضات 

این عکس از جلسه گفتگو درباره استراتژی امنیتی آلمان با حضور آنالینا بربوک  در حساب توییتر اندیشکده کارپو منتشر شده است
این عکس از جلسه گفتگو درباره استراتژی امنیتی آلمان با حضور آنالینا بربوک  در حساب توییتر اندیشکده کارپو منتشر شده است

بحث و جدل درباره رویکرد نرم دولت آلمان در خصوص جمهوری اسلامی در این کشور افزایش یافته است. مطبوعات آلمان به رغم انتقاد دولت از سرکوب وحشیانه معترضان توسط رژیم ایران همچنان به دولت آلمان می تازند. دو روز پس از مشارکت بیش از ۸۰ هزار نفر از ایرانیان و شهروندان آلمانی در راهپیمایی گسترده در برلین مطبوعات آلمان از موضع دولت این کشور انتقاد کردند. تظاهرات کنندگان در برلین خواستار توقف گفتگو با رژیم و اخراج دیپلمات های جمهوری اسلامی شدند.
روزنامه پرتیراژ بیلد در گزارشی به عدنان طباطبایی اشاره می کند. او شهروند آلمانی ایرانی نزدیک به جمهوری اسلامی و مشاور آنالینا بربورک وزیر خارجه آلمان است. عدنان طباطبایی خود را به عنوان کارشناس ایران جا زده و شبکه های آلمانی هم با او  گفتگو می کنند.
بیلد نوشت اندیشکده کارپو توسط عدنان طباطبایی تاسیس شده و مدیریت می شود و وزارت خارجه آلمان برنامه های این موسسه را درباره افزایش گفتگو با ایران تامین مالی می کند. خانواده طباطبایی می گوید که او بر خلاف تبلیغات شبکه های تلویزیونی آلمان کارشناس بی طرف نیست و همچنین طباطبایی مشاور بی طرف وزارت خارجه آلمان نیست.
صادق طباطبایی پدر عدنان سفیر سابق جمهوری اسلامی در آلمان و از نزدیکان خمینی حتی قبل از انقلاب و همچنین پس از بازگشت خمینی از فرانسه به ایران بود.
صادق طباطبایی ۱۹۴۳ در قم متولد شد. او خواهر زاده امام موسی صدر بود که پیش از سفر به آلمان مدتی نزد امام موسی صدر در لبنان اقامت داشت و در رشته بیوشیمی دانشگاه بوخوم تحصیل کرد. طباطبایی در آلمان بود و به همراه خمینی به ایران بازگشت و پست های حکومتی متعددی از جمله معاونت سیاسی نخست وزیر داشت تا اینکه به عنوان سفیر ایران در آلمان مشغول به کار شد.
صادق طباطبایی در قاچاق اسلحه و مواد مخدر برای رژیم ایران و حزب الله لبنان نقش داشت و اداره گمرک در فرودگاه دوسلدورف ۸ ژانویه ۱۹۸۳ در ساک او مواد مخدر پیدا کرد و صادق طباطبایی دستگیر و بعد از مدتی آزاد شد. بیلد نوشت «طباطبایی که مصونیت دیپلماتیک داشت و سفیر ایران بود به اتهام قاچاق اسلحه محاکمه نشد».
بیلد افزود عدنان طباطبایی پست حکومتی در ایران ندارد اما او برای «درک حکومت وحشی در ایران» تبلیغ می کند و اهمیت رویدادهای جاری را به عنوان یک دموکراسی سیستماتیک دستکم می گیرد و همواره نسبت به دخالت خارجی در ایران هشدار می دهد و حتی در سال ۲۰۱۶ از راهپیمایی روز قدس حمایت کرد».
راهپیمایی روز قدس که توسط عوامل رژیم ایران هر سال در برلین برگزار می شد ممنوع شده است. شرکت کنندگان در این راهپیمایی همواره پرچم حزب الله لبنان را دست داشتند.
یکی از وبسایت های آلمانی در ۲۰۱۷ گفت که طباطبایی در گفتگو با سی ان ان آمریکا تحت عنوان کارشناس مسائل ایران به توجیه قطع اینترنت توسط حکومت ایران پرداخت.
این گزارش افزود که طباطبایی درباره قطع دسترسی به شبکه های اجتماعی در جریان اعتراضات سال ۲۰۱۷ گفت «تلگرام و اینستاگرام موقتا قطع شده. شبکه های اجتماعی به جریان آزاد اطلاعات کمک می کنند اما متاسفانه بسیاری از اخبار جعلی و خطرناک در این شبکه ها ترویج می شود».
به گفته این گزارش این اظهارات طباطبایی نمونه بارز رویکرد او در رسانه ها است. او می گوید که همه چیز در ایران درست است و نکته قابل ملاحظه این است که طباطبایی با رویکرد گزینشی روی برخی اخبار دست می گذارد و از برخی دیگر از تحولات چشم پوشی می کند و مخاطبانی که اطلاعات چندانی درباره ایران ندارند او را به عنوان کارشناس معتمد قبول دارند». این گزارش خاطر نشان کرد که طباطبایی همیشه در قالب سفر کاری به ایران سفر می کند.
عدنان طباطبایی مدرک کارشناسی ارشد دانشگاه مطالعات شرقی لندن و موسس اندیشکده کارپو در شهر بن آلمان است. طباطبایی از این موسسه به عنوان یک اندیشکده یاد می کند اما برخی می گویند که کارپو یکی از لابی های جمهوری اسلامی است.
عده ای از مخالفان جمهوری اسلامی معتقدند که طباطبایی «لابی» جمهوری اسلامی در آلمان است.
یک وبسایت آلمانی به نقل از منیره کاظمی فعال اپوزیسیون جمهوری اسلامی مقیم آلمان در ۳۶ سال گذشته گفت  «وزیر خارجه آلمان تحت تاثیر لابی جمهوری اسلامی است و به همین دلایل حمایت دولت آلمان از تظاهرات کنندگان در ایران در حد حرف است. حضور عدنان پسر صادق طباطبایی تاجر سابق سلاح به حزب الله لبنان به عنوان مشاور دولت آلمان که هنوز هم به عنوان تحلیلگر امور سیاسی در شبکه ها حضور دارد بسیار معنادار است».
او افزود «افراد بسیاری مثل طباطبایی در آلمان هستند».
طباطبایی علاوه بر نقش «مشاور» وزارت خارجه آلمان خدمات مستشاری به نیروهای مسلح این کشور هم می دهد. وبسایت نیروهای نظامی ذخیره آلمان ۱۶ ژوئن ۲۰۱۹ خبری درباره دوره آموزشی این نیروها درباره تهدیدهای امنیتی در ایالت شلسویگ-هولشتاین منتشر کرد که طباطبایی هم آنجا حضور داشته است. در این خبر اظهارات طباطبایی نقل شده و او در حضور جمعی از نیروهای مسلح آلمان می گوید ایران اسرائیل را تهدید نمی کند.
طباطبایی در این مراسم خاطر نشان کرد «ایران هیچ گاه علیه اسرائیل اقدام نظامی انجام نمی دهد چون در ایران نیروهای انتحاری نداریم». او گفت «تهدیدها علیه ایران پس از خروج دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا از برجام افزایش یافته است». 
طباطبایی اظهار کرد ایران با سعودی و امارات و آمریکا اختلاف نظر دارد اما خواسته ایران این است که اولا جدی گرفته شود و دوم اینکه پایبندی این کشور به برجام به رسمیت شناخته شود.
طباطبایی در جمع نیروهای نظامی آلمان درباره نقض روزانه و فزاینده برجام طی سالیان سال اشاره نکرده است. آژانس بین المللی انرژی اتمی در چند ماه گذشته به کرات اعلام کرد که ایران اجازه ورود بازرسان به رآکتورهای هسته ای را نمی دهد و این نهاد نمی تواند بگوید که برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.