واشنگتن: اختلاف نظر با ریاض مثل ابر می گذرد

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: ابتکار خاورمیانه سبز پیام مهمی از سعودی دارد

بخشی از پاویون سعودی در کاپ ۲۷ و تمرکز روی ابتکارهای سبز دولت سعودی در داخل کشور و منطقه (الشرق الاوسط)
بخشی از پاویون سعودی در کاپ ۲۷ و تمرکز روی ابتکارهای سبز دولت سعودی در داخل کشور و منطقه (الشرق الاوسط)
TT

واشنگتن: اختلاف نظر با ریاض مثل ابر می گذرد

بخشی از پاویون سعودی در کاپ ۲۷ و تمرکز روی ابتکارهای سبز دولت سعودی در داخل کشور و منطقه (الشرق الاوسط)
بخشی از پاویون سعودی در کاپ ۲۷ و تمرکز روی ابتکارهای سبز دولت سعودی در داخل کشور و منطقه (الشرق الاوسط)

سام وربرگ سخنگوی میز ایران در وزارت خارجه آمریکا گفت «اختلاف و تنش کنونی بین آمریکا و سعودی مثل ابر می گذرد».
وربرگ در گفتگو با «الشرق الاوسط» در حاشیه بیست و هفتمین اجلاس سرانه تغییرات اقلیمی سازمان ملل در شرم الشیخ مصر افزود «ابتکار خاورمیانه سبز پیام مهمی از جانب سعودی و بیانگر توجه دولت سعودی به مساله تغییرات اقلیمی است».
او افزود «در اینجا در صدد مقایسه بین طرح های ابتکاری کشورهای غیر نفتی و ابتکار سعودی نیستم اما ابتکار سعودی پیام ویژه و بسیار مهم دارد چون از سوی کشوری مطرح شده که روزانه ده میلیون بشکه نفت تولید می کند».
وربرگ درباره ارزیابی کارشناسان تناقض در حرف و عمل دولت آمریکا در مورد مساله تغییر اقلیم که خواستار افزایش تولید کشورهای نفتی شده خاطر نشان کرد «ما در دنیایی سرشار از تضاد و تناقض زندگی می کنیم. از یک طرف گرفتار تغییر اقلیم و آثار آن هستیم و از طرف دیگر ما به عنوان انسان نیاز به غذا و رفتن به سرکار و سفر داریم که همه اینها سوخت فسیلی می خواهد. پس دنیا الان برای کنار گذاشتن سوخت های فسیلی آمادگی ندارد».
مصطفی مدبولی نخست وزیر مصر در چهار روز کنفرانس کاپ ۲۷ که «روز تامین مالی» نام گرفته گفت «این جلسه گواه پیوند بین سیاست های مالی و مسائل تغییر اقلیم است».
از سوی دیگر دیوید مالپس رئیس بانک جهانی ضمن دعوت به استفاده از انرژی های تجدید پذیر گفت «تامین مالی از منابع مختلف می آید. نیمی از بودجه مقابله با تغییر اقلیم یعنی حدود ۳۲ میلیارد دلار به برنامه های کنار آمدن با تغییرات آب و هوایی اختصاص پیدا می کند».



از دفاع مشترک تا «گنبد موشکی»… خلیج نظام امنیتی خود را در منامه شکل می‌دهد

چهل‌وششمین نشست خلیج که در کاخ الصخیر سلطنتی در جنوب‌غربی منامه برگزار می‌شود
چهل‌وششمین نشست خلیج که در کاخ الصخیر سلطنتی در جنوب‌غربی منامه برگزار می‌شود
TT

از دفاع مشترک تا «گنبد موشکی»… خلیج نظام امنیتی خود را در منامه شکل می‌دهد

چهل‌وششمین نشست خلیج که در کاخ الصخیر سلطنتی در جنوب‌غربی منامه برگزار می‌شود
چهل‌وششمین نشست خلیج که در کاخ الصخیر سلطنتی در جنوب‌غربی منامه برگزار می‌شود

چهل‌وششمین نشست خلیج که در کاخ الصخیر سلطنتی در جنوب‌غربی منامه برگزار می‌شود، هشتمین مرحله میزبانی بحرین برای نشست‌های شورای همکاری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۱ محسوب می‌شود و نشان‌دهنده اهمیت سیاسی بحرین و نقش آن در تثبیت مسیر همکاری مشترک خلیجی در طول دهه‌های گذشته است.
در حالی که نشست بحرین در سال ۲۰۰۰ منجر به تصویب توافق دفاع مشترک توسط شورای عالی سران خلیج شد، پرونده دفاعی بار دیگر در نشست کنونی به موضوعی محوری تبدیل شده است، با بررسی ایجاد یک سیستم دفاعی مشترک خلیجی برای مقابله با حملات موشکی، از جمله رویکردی مشابه «گنبد موشکی» برای حفاظت از کشورهای عضو و تقویت توان بازدارندگی جمعی.

جاسم محمد البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج در گفتگو با رسانه‌ها در منامه — الشرق الأوسط)

به گفته جاسم محمد البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج، دفاع مشترک خلیج اصلی‌ترین پرونده‌ای است که در نشست روز چهارشنبه رهبران مطرح می‌شود، زیرا به‌عنوان ستون اصلی در تقویت نظام امنیت جمعی و مقابله با تهدیدات منطقه‌ای جدید محسوب می‌شود.

دفاع مشترک خلیج محور اصلی نشست روز چهارشنبه در منامه — بنا

البدیوی در یک جلسه گفتگو با خبرنگاران پیش از آغاز نشست اعلام کرد که شش کشور عضو شورای همکاری خلیج بررسی ایجاد یک سیستم دفاعی خلیجی متحد در برابر حملات موشکی و همچنین ایجاد آنچه شبیه «گنبد موشکی» است برای حفاظت از کشورهای عضو را مدنظر قرار داده‌اند.
چهل‌وششمین نشست در بحرین در شرایط حساس منطقه‌ای و بین‌المللی برگزار می‌شود، جایی که تحولات ژئوپلیتیک پیچیده و مسائل بحرانی از غزه، سوریه و لبنان تا سودان و یمن به هم مرتبط شده‌اند.
در اقدامی قابل توجه، نخست‌وزیر ایتالیا، جورجیا ملونی، به دعوت پادشاه بحرین، حمد بن عیسی، در نشست خلیج شرکت کرد؛ نشانه‌ای از گسترش دایره شراکت‌های بین‌المللی شورای همکاری و افزایش اهمیت پرونده‌های اقتصادی و امنیتی در روابط خلیج با اروپا.

پادشاه حمد بن عیسی آل خلیفه، نخست‌وزیر ایتالیا جورجیا ملونی را در منامه استقبال می‌کند — بنا

ناظران، حضور نخست‌وزیر ایتالیا در نشست خلیج در بحرین را «دستاورد دیپلماتیک مهمی برای رم» توصیف کردند و افزودند که این دعوت مستقیم پادشاه حمد بن عیسی کم‌سابقه و نادر است و نشان می‌دهد که ایتالیا امروز به‌عنوان بازیگری قابل اعتماد و عمل‌گرایانه در حوزه اورومتوسطی شناخته می‌شود.
در سال‌های گذشته، نشست‌های خلیج میزبان بسیاری از رهبران بوده‌اند، از جمله: رئیس‌جمهوری ترکیه، رجب طیب اردوغان؛ رئیس‌جمهوری چین، شی جینپینگ؛ نخست‌وزیر پیشین بریتانیا، ترزا می؛ رئیس‌جمهوری پیشین فرانسه، فرانسوا هولاند؛ و رئیس‌جمهوری سابق ایران، محمود احمدی‌نژاد.
شرکت ایتالیا در نشست منامه سه مسیر استراتژیک دارد؛ گسترش هماهنگی سیاسی درباره پرونده‌های غزه، سوریه، ایران و اوکراین، بررسی فرصت‌های گسترده‌تر برای شرکت‌های ایتالیایی در زمینه انرژی، زیرساخت‌ها و فناوری و توجه مشترک خلیج و ایتالیا به تقویت سرمایه‌گذاری‌ها و پروژه‌ها میان دو طرف روابط اقتصادی خلیج و ایتالیا در سال‌های اخیر رشد داشته است؛ حجم صادرات ایتالیا به منطقه در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۳.۳ میلیارد یورو بوده که افزایشی ۱۴.۲ درصدی نسبت به سال قبل نشان می‌دهد. همچنین در اواخر نوامبر، «فروم کسب‌وکار سعودی-ایتالیایی» در ریاض با حضور بیش از ۴۳۰ شرکت ایتالیایی و حدود ۶۰۰ شرکت سعودی برگزار شد و ۲۲ توافقنامه دوجانبه در زمینه‌های زیرساخت، انرژی، فناوری، بهداشت، صنایع فرهنگی و محصولات کشاورزی به امضا رسید.


حضور میلونی در نشست سران منامه؛ تقویت معادلات انرژی و امنیت با مشارکت اروپایی


نخست‌وزیر ایتالیا سال گذشته در رم از ملک حمد بن عیسی آل خلیفه استقبال می‌کند (بنا)
نخست‌وزیر ایتالیا سال گذشته در رم از ملک حمد بن عیسی آل خلیفه استقبال می‌کند (بنا)
TT

حضور میلونی در نشست سران منامه؛ تقویت معادلات انرژی و امنیت با مشارکت اروپایی


نخست‌وزیر ایتالیا سال گذشته در رم از ملک حمد بن عیسی آل خلیفه استقبال می‌کند (بنا)
نخست‌وزیر ایتالیا سال گذشته در رم از ملک حمد بن عیسی آل خلیفه استقبال می‌کند (بنا)

در اقدامی قابل توجه، انتظار می‌رود جورجیا میلونی، نخست‌وزیر ایتالیا، روز چهارشنبه در نشست سران دورهٔ چهل‌وششم شورای همکاری کشورهای خلیج شرکت کند؛ نشستی که به دعوت ملک بحرین، حمد بن عیسی آل خلیفه، برگزار می‌شود.

نشست سران منامه در شرایطی برگزار می‌شود که تحولات امنیتی با مسائل اقتصادی و مسیرهای دریایی تداخل پیدا کرده است؛ موضوعی که، به گفتهٔ ناظران، ضرورت افزایش هماهنگی سیاسی در پرونده‌های غزه، سوریه، ایران و اوکراین را برجسته می‌کند و همین‌طور نیاز به گسترش همکاری اقتصادی و سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد.

دانییِلی روفینتی، مشاور ارشد در مؤسسهٔ ایتالیایی «مِد – اور»، مشارکت نخست‌وزیر ایتالیا در نشست سران بحرین را «دستاورد دیپلماتیک قابل توجهی برای رم» توصیف می‌کند. او در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط» اظهار کرد که «دعوت مستقیم ملک حمد بن عیسی آل خلیفه دعوتی کم‌سابقه است و نشان می‌دهد که امروز ایتالیا در فضای گستردهٔ اورومتوسطی، بازیگری قابل اعتماد و عمل‌گرا به‌شمار می‌رود».

تنوع شراکت‌ها

به گفتهٔ روفینتی، حضور میلونی «مرحله‌ای را بازتاب می‌دهد که کشورهای خلیج در آن در پی تنوع‌بخشی به شراکت‌های خود هستند و ایتالیا را شریکی باثبات می‌دانند که امکان گفت‌وگو و همکاری با آن وجود دارد».

در سال‌های گذشته، نشست‌های سران خلیج میزبان رهبران مختلفی بوده‌اند؛ از جمله: رجب طیب اردوغان، شی جین‌پینگ، ترزا مِی، فرانسوا اولاند و محمود احمدی‌نژاد.

عکس دسته‌جمعی رهبران اروپایی و کشورهای حاشیهٔ خلیجِ شرکت‌کننده در نخستین نشست مشترک خلیج–اروپا در بروکسل (خبرگزاری فرانسه)

کارشناسان می‌گویند حضور میلونی در نشست سران با هدف گسترش هماهنگی سیاسی و تقویت همکاری اقتصادی انجام می‌شود.
کارشناسان می‌گویند حضور میلونی در نشست سران با هدف گسترش هماهنگی سیاسی و تقویت همکاری اقتصادی انجام می‌شود.

برای ایتالیا، این نشست بخشی از یک استراتژی بلندمدت است که بر ادغام اقتصادی، دیپلماسی انرژی، همکاری امنیتی و فعال‌سازی دوبارهٔ کانال سیاسی میان اتحادیهٔ اروپا و شورای همکاری استوار است.

سه مسیر اصلی

روفینتی معتقد است مشارکت ایتالیا سه مسیر اصلی را برجسته می‌کند:
۱. گسترش هماهنگی سیاسی دربارهٔ پرونده‌های غزه، سوریه، ایران و اوکراین.
۲. ایجاد فرصت‌های بیشتر برای شرکت‌های ایتالیایی در انرژی، زیرساخت و فناوری.
۳. افزایش علاقهٔ کشورهای خلیج به سرمایه‌گذاری در ایتالیا، به‌ویژه در پروژه‌های مرتبط با «طرح ماتّیی» و گذرگاه «IMEC».

ماه نوامبر گذشته، بحرین میزبان نوزدهمین نشست رؤسای پارلمان‌های کشورهای خلیج بود؛ نشستی مرتبط با حکمرانی هوش مصنوعی، یکپارچگی سیاسی و گفت‌وگو با اتحادیهٔ اروپا و آمریکای لاتین.

مشاور مؤسسهٔ «مِد – اور» تأکید می‌کند که «دیدار دوجانبهٔ میلونی با ملک بحرین در چارچوب ‹شراکت سرمایه‌گذاری و همکاری راهبردی› قرار می‌گیرد که به‌تازگی آغاز شده و با افزایش حضور ایتالیا در منطقه — از پادشاهی عربی سعودی تا امارات و قطر — هماهنگ است».

روابط اقتصادی خلیجی – ایتالیایی در حال رشد است. صادرات ایتالیا به منطقه در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱۳٫۳ میلیارد یورو رسید؛ افزایشی ۱۴٫۲ درصدی نسبت به سال پیش.

همچنین در ریاض، پایتخت پادشاهی عربی سعودی، اواخر نوامبر، «فروم کسب‌وکار سعودی – ایتالیایی» با مشارکت بیش از ۴۳۰ شرکت ایتالیایی و حدود ۶۰۰ شرکت سعودی برگزار شد و ۲۲ توافق‌نامه دوجانبه در حوزه‌های زیرساخت، انرژی، فناوری، سلامت، صنایع فرهنگی و کشاورزی – غذایی امضا شد.

رویدادی استثنایی

در همین زمینه، محمید المحمید، روزنامه‌نگار بحرینی، مشارکت نخست‌وزیر ایتالیا در نشست سران خلیج را «رویدادی استثنایی در مسیر نشست‌های خلیجی» توصیف می‌کند.

او در گفت‌وگویی با «الشرق الاوسط» گفت: «این مشارکت عمق روابط راهبردی خلیج – ایتالیا و سطح بالایی را که این روابط به آن رسیده، و همچنین اهداف و چشم‌انداز مشترکی را که دو طرف دنبال می‌کنند، نشان می‌دهد».

تصویری گروهی از رهبران اروپایی و خلیجی در نخستین نشست سران خلیجی – اروپایی در بروکسل (AFP)

به گفتهٔ المحمید، حضور میلونی ادامهٔ روابط رو‌به‌رشد میان تَکتّل خلیج و اتحادیهٔ اروپا است. او افزود: «در اکتبر ۲۰۲۴ در بروکسل شاهد نشست سران خلیجی – اروپایی بودیم (...) و این امر نشان می‌دهد که دو طرف بر ادامهٔ همکاری مشترک، به‌ویژه در بخش اقتصادی و سرمایه‌گذاری، همچنین افزایش تجارت و همکاری دانشی و فناورانه تأکید دارند».

این روزنامه‌نگار بحرینی بر این باور است که مشارکت ایتالیا همچنین «نشانهٔ گرایش کشورهای خلیج به گشودگی بر جهان برای تقویت شراکت، تحقق امنیت، ثبات، توسعه و شکوفایی، و مواجهه با چالش‌ها و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری با کیفیت» است.


سران خلیج در آستانه نشست منامه وارد بحرین شدند

ولیعهد و رئیس شورای وزیران بحرین در صدر استقبال‌کنندگان از شاهزاده محمد بن سلمان هنگام ورود او به سالن تشریفات سلطنتی پل ملک فهد (واس)
ولیعهد و رئیس شورای وزیران بحرین در صدر استقبال‌کنندگان از شاهزاده محمد بن سلمان هنگام ورود او به سالن تشریفات سلطنتی پل ملک فهد (واس)
TT

سران خلیج در آستانه نشست منامه وارد بحرین شدند

ولیعهد و رئیس شورای وزیران بحرین در صدر استقبال‌کنندگان از شاهزاده محمد بن سلمان هنگام ورود او به سالن تشریفات سلطنتی پل ملک فهد (واس)
ولیعهد و رئیس شورای وزیران بحرین در صدر استقبال‌کنندگان از شاهزاده محمد بن سلمان هنگام ورود او به سالن تشریفات سلطنتی پل ملک فهد (واس)

سران کشورهای شورای همکاری عرب خلیج، روز چهارشنبه در بحرین، چهل‌وششمین نشست خود را برگزار می‌کنند، که در آن تقویت همکاری مشترک خلیجی و مسائل مربوط به شراکت‌های استراتژیک با کشورهای جهان و اتحادیه‌های بین‌المللی مورد بحث قرار می‌گیرد.
رهبران خلیج همچنین پرونده‌های مربوط به تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی جاری علاوه بر تقویت همکاری مشترک خلیجی و شراکت‌ها با کشورهای جهان و اتحادیه‌های بین‌المللی را بررسی می‌کنند.
این هشتمین بار است که بحرین از زمان تأسیس شورای همکاری در ۲۵ مه ۱۹۸۱، میزبان نشست‌های خلیج است.

ولی‌عهد بحرین سلطان عمان، هيثم بن طارق را استقبال کرد (بنا)

از صبح روز چهارشنبه، ورود رهبران کشورهای خلیج به منامه آغاز شد؛ به طوری که شاهزاد محمد بن سلمان، ولی‌عهد و رئیس شورای وزیران سعودی، به نمایندگی از خادم حرمین شریفین وارد شد. همچنین سلطان هيثم بن طارق، سلطان عمان، در اولین حضور بلندپایهٔ عمان در نشست‌های خلیج پس از حدود چهارده سال، وارد شد.
در این نشست، الشيخ مشعل الأحمد الجابر الصباح کویت را نمایندگی می‌کند، در حالی که الشيخ منصور بن زايد آل نهيان نمایندهٔ امارات است و الشيخ محمد بن عبد الرحمن آل ثاني نمایندهٔ قطر.
دبیر کل شورای همکاری خلیج، جاسم البديوي تأکید کرد که نشست منامه در سایهٔ تحولات منطقه‌ای به ویژه پس از دو حمله‌ای که قطر از سوی ایران و اسرائیل شاهد بود، برگزار می‌شود.
ایران در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۵ حمله‌ای موشکی به چند پایگاه آمریکایی، از جمله پایگاه هوایی العدید در قطر و پایگاه‌هایی در عراق انجام داد، که این حمله پاسخ به حملهٔ آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران بود.
در ۹ سپتامبر ۲۰۲۵، اسرائیل با هواپیماهای جنگی به دوحه حمله کرد و مقر اعضای هیئت مذاکره‌کنندهٔ «حماس» را هدف قرار داد.
البديوي همچنین دربارهٔ تلاش‌های خلیج برای امضای توافقنامه‌های تجارت آزاد با کشورهای جهان صحبت کرد و افزود که توافق‌های آینده با پاکستان، نیوزیلند و کره جنوبی امضا خواهد شد.
او در مورد توافقنامه تجارت آزاد با بریتانیا گفت که مسیر زیادی طی شده و تنها بخش اندکی تا تصویب نهایی باقی مانده است.
البديوي تأکید کرد که شراکت خلیج و بریتانیا بر اساس تاریخ طولانی همکاری و اعتماد متقابل استوار است و آینده‌ای نویدبخش بر پایه منافع مشترک را پیش‌بینی می‌کند، و شامل شراکت جامع با هماهنگی سیاسی، همکاری امنیتی و دفاعی، تبادل فرهنگی، همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری است.