اردوغان: عملیات زمینی علیه تروریست‌ها در شمال سوریه در راه است

او از تمایل خود برای دیدار با اسد «در زمان مناسب» خبر داد و از بغداد و دمشق خواست که «نگران نباشند»

نیروهای «تیپ سمرقند» طرفدار آنکارا روز چهارشنبه در عفرین (AFP)
نیروهای «تیپ سمرقند» طرفدار آنکارا روز چهارشنبه در عفرین (AFP)
TT

اردوغان: عملیات زمینی علیه تروریست‌ها در شمال سوریه در راه است

نیروهای «تیپ سمرقند» طرفدار آنکارا روز چهارشنبه در عفرین (AFP)
نیروهای «تیپ سمرقند» طرفدار آنکارا روز چهارشنبه در عفرین (AFP)

رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه روز چهارشنبه تأکید کرد که عملیات زمینی علیه یگان‌های مدافع خلق کرد (YPG)، بزرگ‌ترین بخش ائتلاف نیروهای سوریه دموکراتیک (SDF) «در زمان مناسب انجام خواهد شد».
اردوغان روز چهارشنبه در نشست فراکسیون پارلمانی حزب حاکم عدالت و توسعه تأکید کرد که ترکیه بیش از هر زمان دیگری مصمم به اجرای این تصمیم در شهرهای «تل‌رفعت»، «منبج» و «عین‌العرب» است.
وی افزود که دولت‌های عراق و سوریه نباید از این عملیات احساس ناراحتی کنند زیرا تنها هدف این کشور حفاظت از امنیت ملت خود و همچنین مردم کشورهای همسایه است. وی تأکید کرد که عملیات نظامی در شمال سوریه و شمال عراق «نباید مزاحمتی برای دو کشور ایجاد کند، زیرا این عملیات در چارچوب حفظ وحدت آنها انجام می‌شود.»
وی بار دیگر بر تمایل خود برای دیدار با بشار اسد، رئیس رژیم سوریه «در زمان مناسب» تأکید کرد و گفت: «نیروهایی که تضمین می‌کردند هیچ تهدیدی علیه ترکیه از مناطق تحت کنترلشان در سوریه صادر نمی‌شود، نتوانستند به وعده‌های خود عمل کنند… پیام ما برای کسانی که هنوز در تلاش هستند ترکیه را از طریق روش‌های بدخواهانه تحت سلطه خود درآورند، واضح است: شما موفق نخواهد شد».
ترکیه در اکتبر ۲۰۱۹ دو تفاهم نامه با ایالات متحده و روسیه امضا کرد که بر اساس آن عملیات نظامی «چشمه صلح» را که سایت‌های «یگان‌های مدافع خلق کرد» در شمال شرق سوریه را هدف قرار می‌داد، متوقف کرد.
آنکارا انفجار تروریستی در خیابان استقلال در منطقه تقسیم استانبول در ۱۳ نوامبر را به «پ‌ک‌ک» و واحدهای کرد نسبت داد. این انفجار توسط احلام البشیر سوری انجام شد و او به وابستگی خود به یگان‌های کرد اعتراف کرد. ترکیه یک هفته پس از این انفجار، به سرعت عملیات هوایی «پنجه شمشیر» را آغاز کرد.
در همین راستا، خلوصی آکار وزیر دفاع ترکیه از کشته شدن ۲۵۴ تروریست و بمباران ۴۷۱ سایت پ‌ک‌ک و یگان‌های کرد از زمان آغاز عملیات «پنجه - شمشیر» در شمال سوریه و عراق در سحرگاه یکشنبه گذشته خبر داد.
از سوی دیگر، مظلوم عبدی فرمانده «نیروهای دموکراتیک سوریه» بر آمادگی خود برای مقابله با «تهاجم زمینی ترکیه» تأکید کرد.
او روز چهارشنبه در مصاحبه با آسوشیتدپرس گفت: «ما از زمان حمله زمینی به منطقه در سال ۲۰۱۹، برای تهاجم ترکیه آماده می‌شویم… ما معتقدیم که به سطحی رسیده‌ایم که می‌توانیم هر حمله جدیدی را خنثی کنیم. حداقل ترکها نخواهند توانست مناطق بیشتری از ما را اشغال کنند و نبردی رخ خواهد داد».
وی افزود: «اگر ترکیه به هر منطقه ای حمله کند، جنگ به تمام مناطق گسترش می‌یابد و این به همه آسیب می‌رساند».
بسیاری بر این باورند که واکنش ضعیف آمریکا و روسیه به تشدید عملیات ترکیه علیه نیروهای SDF به دلیل تمایل آنها برای جلب آنکارا به سمت خود است.
عبدی گفت، اگر مسکو و واشینگتن محکم بایستند، ترکیه احتمالاً تهدیدهای مکرر را برای حرکت نیروهایش علیه ترکیه دنبال خواهد کرد.
به گزارش «دیده‌بان حقوق بشر سوریه»، این بمباران دفتر SDF در داخل پایگاه روسیه را هدف قرار داد. در نتیجه یک سرباز روسی زخمی شد که سخنگوی کرد آن را نه تأیید و نه تکذیب شد.
نیروهای روسی از سال ۲۰۱۹ در برخی نقاط در مناطق تحت نفوذ نیروهای کرد در شمال شرق سوریه حضور دارند و به عنوان نیروی جدایی با نیروهای ترکیه به گشت زنی می‌پردازند.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.